
- •Рабышка в. Э.
- •I. Першы модуль (пазнавальны)
- •1. Тлумачальная запіска
- •1.1. Мэты і задачы інтэграванага модуля “Гісторыя”
- •1.2. Арганізацыя самастойнай работы студэнтаў
- •1.3. Метады (тэхналогіі) навучання
- •1.4. Дыягностыка сфарміраванасці кампетэнцый студэнта
- •1.5. Структура зместу інтэграванага модуля «Гісторыя»
- •2.1.1. Тэматычны план інтэграванага модуля «Гісторыя» (завочная і завочна-скарочаная форма атрымання адукацыі)
- •2.3. Змест інтэграванага модуля “гісторыя”
- •1. Уводзіны ў дысцыпліну “гісторыя беларусі ў кантэксце сусветных цывілізацый”
- •2. Цывілізацыйная спадчына старажытнага свету, сярэдніх вякоў і беларусь
- •3. Цывілізацыйныя працэсы новага часу і беларусь
- •3.1. Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай
- •3.2. Беларусь у складзе Расійскай імперыі
- •4. Станаўленне беларускай дзяржаўнасці. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў беларусі
- •5. Заходняя беларусь у складзе польскай дзяржавы. Геапалітычнае становішча беларусі ў 20 – 30-я гг. Хх ст.
- •6. Беларусь у гады другой сусветнай вайны і вялікай айчыннай вайны
- •7. Савецкая беларусь: дасягненні і праблемы стваральнай працы народа (1945 – 1991 гг.)
- •8. Суверэнная рэспубліка беларусь ва ўмовах глабалізацыі
- •3. Спіс асноўнай і дадатковай літаратуры
- •3.1. Асноўная лiтаратура
- •3.2. Дадатковая літаратура
- •Кароткі курс лекцый па гісторыі беларусі
- •1. Уводзіны ў дысцыпліну “Гісторыя Беларусі ў кантэксце сусветных цывілізацый”
- •1. Гісторыя як вучэбная дысцыпліна: прадмет, функцыі, метады і задачы
- •Задачы вывучэння гісторыі Беларусі:
- •2. Класіфікацыя гістарычных крыніц
- •3. Вядомыя беларускія гісторыкі і гістарыяграфічныя школы.
- •4. Перыядызацыя сусветнай гісторыі. Асноўныя падыходы да вывучэння гісторыі.
- •Тэма 2. Цывілізацыйная спадчына старажытнага свету, сярэдніх вякоў і Беларусь
- •7. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у складзе вкл.
- •3. Духоўнае жыццё і культура беларускіх зямель у IX—першай полове XIII стст.
- •4. Перадумовы стварэння Вялікага княства Літоўскага.
- •5. Знешняя палітыка вкл у хііі – сярэдзіне хvі стст.
- •6. Дзяржаўны лад вкл.
- •Цэнтральныя органы ўлады
- •7. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у складзе вкл.
- •Пытанні для самакантролю:
- •Тэма 3. Цывілізацыйныя працэсы Новага часу і Беларусь
- •3.1. Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай
- •1. Люблінская унія (1569 г.) і ўтварэнне Рэчы Паспалітай.
- •2. Сацыяльна-эканамічнае становішча беларускіх зямель у складзе Рэчы Паспалітай. Этапы запрыгоньваня сялян. Аграрная рэформа 1557 г.
- •3. Асаблівасці канфесійных адносін. Рэфармацыя и Контррэфармацыя. Берасцейская царкоўная ўнія 1596 г.
- •4. Знешняя палітыка Рэчы Паспалітай.
- •5. Падзелы Рэчы Паспалітай і іх гісторыка-прававая адзнака.
- •3.2. Беларусь у складзе Расійскай імперыі.
- •1. Этапы ўрадавай палітыкі на тэрыторыі Беларусі.
- •2. Беларускія землі ў вайне 1812 г.
- •3. Грамадска-палітычны рух. Шляхецкія паўстанні.
- •4. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель Асаблівасці развіцця капіталізму ў сельскай гаспадарцы і прамысловасці. Транспарт, фінансы, гандаль.
- •5. Сацыяльна-палітычнае развіццё. Утварэнне Беларускай Сацыялістычнай Грамады (бсг).
- •6. Станаўленне беларускай нацыі: заканамернасці і асаблівасці.
- •7. Геапалітычнае становішча і сацыяльна-эканамічная сітуацыя на Беларусі ва ўмовах Першай сусветнай вайны. Лютаўская рэвалюцыя 1917 г. У Беларусі.
- •Эканамічная палітыка Часовага ўрада
- •Тэма 4. Станаўленне беларускай дзяржаўнасці. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў Беларусі
- •1. Абвастрэнне сацыяльна-эканамічнага і палітычнага крызісу ў Расіі. Кастрычніцкая рэвалюцыя 1917 г.
- •1. Абвастрэнне сацыяльна-эканамічнага і палітычнага крызісу ў Расіі. Кастрычніцкая рэвалюцыя 1917 г.
- •2. Абвяшчэнне і дзейнасць бнр ва ўмовах нямецкай акупацыі (1918 г.).
- •3. Самавызначэнне Беларусі на савецкай аснове. Абвяшчэнне ссрб (студзень 1919 г.): прычыны і палітычныя наступствы. Утварэнне Літоўска-Беларускай сср.
- •4. Пачатак будаўніцтва сацыялістычнай эканомікі. Політыка «ваеннага камунізма».
- •5. Новая эканамічная палітыка, яе сутнасць і значэнне для развіцця гаспадаркі бсср.
- •6. Фарміраванне камандна-адміністратыўнай сістемы кіравання, яе асноўныя рысы.
- •Тэма 5. Заходняя Беларусь ў складзе Польскай дзяржавы. Геапалітычнае становішча Беларусі ў 20-30-я гг. Хх ст.
- •1. Беларусь у гады савецка-польскай вайны (1919–1920 гг.). Рыжскі мірны дагавор як частка Версальска-Вашынгтонскай сістэмы пасляваеннай пабудовы свету.
- •2. Палітычнае і эканамічнае становішча беларускіх зямель у складзе Польшчы.
- •3. Нацыянальна-вызваленчай рух у 1921-1929 гг. Дзейнасць палітычных партый і арганізацый.
- •4. Барацьба за сацыяльнае і нацыянальнае вызваленне ў 1930–1939 гг.
- •5. Уз’яднанне Заходняй Беларусі з бсср і першыя пераўтварэнні.
- •Тэма 6. Беларусь у гады Другой сусветнай вайны і Вялікай Айчыннай вайны
- •1. Мэты Германіі ў вайне супраць ссср.
- •2. Абарончыя баі на тэрыторыі бсср у чэрвені — жніўне 1941 г.
- •3. Акупацыйны рэжым.
- •4. Беларуская калабарацыя.
- •5. Партызанскі і падпольны рух.
- •6. Заканчэнне Вялікай Айчынная вайны. Савецкі тыл у гады вайны, працоўны подзвіг савецкага народу.
- •Тэма 7. Савецкая Беларусь: дасягненні і праблемы стваральнай працы народа (1945 – 1991 гг.)
- •1. Аднаўленне народнай гаспадаркі бсср пасля вайны.
- •2. Спробы дэмакратызацыі грамадска-палітычнага жыцця ў другой палове 1950-х – першай палове 1960-х гг. Характэрныя рысы і асаблівасці развіцця гаспадаркі бсср у 1950-1960-е гг.
- •4. Спробы эканамічнай і палітычнай мадэрнізацыі ссср, у ты ліку і бсср, у гады “перабудовы”. Пераход да рынку.
- •Тэма 8. Суверэнная Рэспубліка Беларусь ва ўмовах глабалізацыі
- •1. Распад ссср. Абвяшчэнне Рэспублікі Беларусь.
- •2. Грамадска-палітычнае развіццё Рэспублікі Беларусь.
- •3. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Рэспублікі Беларусь. Пошук, станаўленне і рэалізацыя беларускай мадэлі сацыяльна арыентаванай рыначнай эканомікі.
- •4. Суверэнітэт і шматвектарнасць знешняй палітыкі Рэспублікі Беларусь. Рэспубліка Беларусь у сусветным супольніцтве ва ўмовах глабалізацыі.
- •5.Культура Беларусі на сучасным этапе
- •4.1. Пытанні да заліку па гісторыі Беларусі
- •4.2. Слоўнік гістрачных тэрмінаў
- •Iі. Другі модуль (кантралюючы) семінарскія заняткі па дысцыпліне “гісторыя беларусі” метадычныя рэкамендацыі
- •Тэматыка семінарскіх заняткаў Семінар 1. Цывілізацыйная спадчына старажытнага свету, сярэдніх вякоў і Беларусь.
- •Семінар 2. Беларусь у складзе Расійскай імперыі
- •Семінар 3. Станаўленне беларускай дзяржаўнасці. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы
- •Семінар 4–5. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Акупацыйны рэжым. Партызанская і падпольная барацьба.
- •Семінар 6—7. Савецкая Беларусь: дасягненні і праблемы стваральнай працы народа (1945–1991 гг.)
- •Семінар 8. Станаўленне суверэннай Рэспублікі Беларусь (1990–2011 гг.)
- •Тэсты і заданні
- •Прамежкавы кантроль па тэме “беларусь у складзе Расійскай Імперыі”
- •Прамежкавы кантроль па тэме “Беларусь у гады Другой сусветнай вайны і Вялікай Айчыннай вайны”
- •IV. Ахарактарызуйце акупацыйную палітыку, якую праводзіла германскае камандаванне на тэрыторыі Беларусі. Пералічыце асноўныя мерапрыемствы.
- •V. Назавіце храналагічныя межы, змест і асноўныя вынікі этапаў Рэйкавай вайны.
- •Vі. Суаднясіце паміж сабой
- •Прамежкавы кантроль па тэме “Савецкая Беларусь: дасягненні і праблемы стваральнай працы народа (1945–1991 гг.)”
- •V. Назавіце марапрыемствы эканамічных і палітычных рэформ пад час правядзення палітыкі перабудовы ў бсср.
- •Самастойная кіруемая праца студэнтаў па дЫсцЫпліне “Гісторыя Беларусі” скпс 1 па тэме “Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай”
- •Скпс 2 па тэме “Заходняя Беларусь у складзе Польскай дзяржавы (1921–1939 гг.)”
- •1. Закончыце сказ:
- •2. Дайце вызначэнне паняццяў:
- •4. Выберыце правільны варыянт адказу:
V. Назавіце марапрыемствы эканамічных і палітычных рэформ пад час правядзення палітыкі перабудовы ў бсср.
За правільны адказ 1,5 б.
Самастойная кіруемая праца студэнтаў па дЫсцЫпліне “Гісторыя Беларусі” скпс 1 па тэме “Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай”
План:
1. Люблінская унія (1569 г.) і ўтварэнне Рэчы Паспалітай.
2. Сацыяльна-эканамічнае становішча беларускіх зямель у складзе Рэчы Паспалітай. Этапы запрыгоньваня сялян. Аграрная рэформа 1557 г.
3. Асаблівасці канфесійных адносін. Рэфармацыя и Контррэфармацыя. Берасцейская царкоўная ўнія 1596 г.
4. Знешняя палітыка Рэчы Паспалітай.
5. Падзелы Рэчы і іх гісторыка-прававая адзнака.
6. Развіцце культуры беларускіх зямель у складзе Рэчы Паспалітай (другая палова XVI – XVIII стст.)
7. Культура Беларусі ў XIX — пачатку ХХ стст.
Літаратура:
Гісторыя Беларусі. Ад старажытных часоў – па 2008 г.: вучэб. дапам. / Я.К. Новік [і інш.]; пад рэд. Я.К. Новіка. – Мінск:: Выш. Школа, 2009. – 512 с.
Бригадин, П.И. История Беларуси в контексте европейской истории: курс лекций / П.И. Бригадин. – Минск: ГИУСТ БГУ, 2007.
Гісторыя Беларусі: курс лекцый. У 2-х ч. / П.І. Брыгадзін, У.Ф. Ладысеў, П.І. Зялінскі [і інш.]. – Мінск: РІВШ БДУ, 2002.
Гісторыя Беларусі. Курс лекцый. Вучэбны дапаможнік для студэнтаў БНТУ. Вучэбна-электроннае выданне. / Арбузаў А.Ц. і інш.; Рэгiстрацыйны № БНТУ/ФТУГ01 – 2.2009. – Мінск, 2009. – 220 с. – 13,1 у.и.л.
Гісторыя Беларусі: падручнік для студэнтаў ВНУ. У 2-х ч. / Пад рэд. Я.К.Новіка, Г.С.Марцуля. – Мінск: Вышэйшая школа, 2007.
Асветнікі зямлі Беларускай. Х – пачатак ХХ ст. Энцыклапедычны даведнік. – Мінск: БелЭн, 2006.
Баландзін, К.І. Культурнае развіццё Беларусі ў ХVІІ–ХVІІІ стагоддзях: вучэбны дапаможнік / К.І. Баландзін. – Мінск: БДПА, 1994.
Гарэцкі, М. Гісторыя беларускай літаратуры / М.Гарэцкі. – Мінск: Маст. літ., 1992.
Гісторыя Беларусі: у 6 т. / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск: Экаперспектыва, 2000–2008. – т. 3. Беларусь у часы Рэчы Паспалітай (XVII – XVIII стст.) / Рэд. Бохан Ю., Лойка П. – Мінск: Экаперспектыва, 2007.
Гісторыя беларускага мастацтва: у 6 т. – т. 2. / Рэдкал.: С.В.Марцэлеў [і інш.]. – Мінск: Навука і тэхніка, 1988.
Мальдзіс, А.В. Як жылі нашы продкі ў XVIII стагоддзі / А.В. Мальдзіс. – Мінск: ТАА “Лімарыус”, 2001.
Падокшын, С.А. Беларуская думка ў кантэксце гісторыі і культуры / С.А. Падокшын. – Мінск: Беларуская навука, 2003.
Падокшын, С.А. Унія. Дзяржаўнасць. Культура: філасофска-гістарычны аналіз / С.А. Падокшын. – Мінск: Бел.навука, 1998.
Страчаная спадчына / Т.В. Габрусь і інш. – Мн.: Полымя, 1998.
Трусаў, А.А. Манументальнае дойлідства Беларусі XI – XVIII стст.: гісторыя будаўнічай тэхнікі / А.А. Трусаў. – Мінск: Лекцыя, 2001.
Беларусы: Гіст.-этнагр. даслед. У 8 т. – т. 3. Гісторыя этналагічнага вывучэння / В.К.Бандарчык. – Мінск: Бел.навука, 1999.
Дробаў, Л.М. Беларускія мастакі ХІХ стагоддзя / Л.М. Дробаў. – Мінск: Выш. школа, 1971.
История белорусской дооктябрьской литературы / Редкол: В.В. Борисенко, Ю.С. Пширков., В.А. Черемицкий / АН БССР. Ин-т литературы. – Минск: Наука и техника, 1977.
Лыч, Л. Гісторыя культуры Беларусі / Л. Лыч, У. Навіцкі. – Мінск: НКФ «Экаперспектыва», 1996.
Мальдзіс, А. І. Падарожжа ў ХІХ стагоддзе / А.І. Мальдзіс. – Мінск: Народная асвета, 1969.
Няфёд, У.І. Гісторыя беларускага тэатра / У.І. Няфёд. – Мінск: Вышэйшая школа, 1982.
Парашкоў, С.А. Гісторыя культуры Беларусі: вучэбны дапаможнік / С.А. Парашкоў. – Мінск: Беларуская навука, 2004.
Чантурия, В.А. История архитектуры Белоруссии / В.А. Чантурия. – Минск: Высшая школа, 1985.
Форма кантролю:
Падрыхтаваць рэфераты па наступных тэмах:
1. Канцлер Рэчы Паспалітай Леў Сапега.
2. Станіслаў Панятоўскі: палітычны партрэт.
3. Ваенныя дзеянні на Беларусі ў 1648-1667 гг. і іх наступствы для беларускіх зямель.
4. Тадэвуш Касцюшка і паўстанне 1794 г., яго ход і вынікі.
5. Рэч Паспалітая ў еўрапейскіх канфліктах XVIII ст.
6. Развіцце архітэктуры і выяўленчага мастацтва на беларускіх землях (другая палова ХVI – ХVIІІ ст.).
7. Прыватныя тэатры у Беларусі.
8. Казімір Семяновіч – інжынер, тэарэтык артылерыі, гуманіст.
9. Культурна-асветніцкая дзейнасць езуітаў на землях Беларусі.
10. Мялецій Сматрыцкі і Афанасій Філіповіч – выдатныя беларускія пісьменнікі-публіцысты пачатку ХVIІ ст.
11. Жыцце і дзейнасць Сімяона Полацкага.
12. Развіцце адукацыі ў Беларусі ў ХVIІ– ХVIІІ стст.
13. Распаўсюджанне ідэй Асветніцтва і гуманізму ў культуры беларускіх зямель.
14. Выдатныя дзеячы зямлі беларускай Казімір Лышчынскі, Ілля Капіевіч, Георгій Каніскі.
15. Беларускія матывы ў творчасці Адама Міцкевіча.
16. Міхаіл Клеафас Агінскі – музыкант і палітык.
17. Гісторыя Беларусі ў мастацкіх творах Напалеона Орды.
18. Развіцце выяўленчага мастацтва Беларусі ў канцы ХVIІІ – ХIХ ст.
19. Развіцце тэатральна-музычнага мастацтва на беларускіх землях ў канцы ХVIІІ – ХIХ ст.
20. Уклад Зарыяна Даленга-Хадакоўскага і Адама Кіркора ў навуковае вывучэнне беларускіх зямель.
21. Якуб Антонавіч Наркевіч-Ёдка – яркі прадстаўнік навуковай думкі дарэвалюцыйнай Беларусі.
22. Браты Тышкевічы –беларускія гісторыкі, археолагі, этнографы.
23. Развіцце літаратуры Беларусі ў ХІХ ст.
24. Даследчыкі быту і культуры Беларусі І. І. Насовіч, П. В. Шэйн, М. Я. Нікіфароўскі, Е. Р. Раманаў.
25. Яўхім Карскі і яго праца “Беларусы”.
26. Тэатральнае мастацтва ў Беларусі ў пачатку ХХ ст.
27. Станаўленне беларускай нацыянальнай літаратуры (канец ХІХ – пачатак ХХ ст.).
28. Развіцце беларускай архітэктуры: неакласіцызм, неараманскі стыль, неарускі стыль, неаготыка, “мадэрн”.
29. Кнігавыдавецкая дзейнасць і перыядычны друк у Беларусі ў пачатку ХХ ст.
30. Газета “Наша Ніва” і яе роля ў нацыянальна-культурным адраджэнні.