Прыватная ўстанова адукацыі “Інстытут прадпрымальніцкай дзейнасці”

Кафедра гуманітарных дысцыплін

Рабышка в. Э.

гісторыя Беларусі.

Інтэграваны модуль «Гісторыя»

Мінск

2012

УДК 94(476)(078)

Р 13

Вучэбна-метадычны комплекс па гісторыі Беларусі распрацаваны кандыдатам гістарычных навук, дацэнтам кафедры гуманітарных дысцыплін ПУА «Інстытут прад­пры­мальніцкай дзейнасці» Рабышка Вольгай Эдуардаўнай на аснове экспе­ры­ментальнай вучэбнай праграмы інтэграванага модуля «Гісторыя» для ўстаноў вышэйшай адукацыі Рэспублікі Беларусь на 2012–2013 навучальны год.

Разгледжаны і рэкамендаваны да зацверджання кафедрай гуманітарных дысцыплін 15.11.2012 г., протокол № 4.

Загадчык кафедрай _______________ Р. Г. Пашко

Одобраны і зацверджаны на паседжанні Навукова-метадычнага савета ІПД 21.11.2012 г., протокол № 2.

Старшыня НМС _______________ У. У. Шэвердаў

Рэцэнзенты:

Кандыдат гістарычных навук, дацэнт кафедры «Гісторыя, сусветная і айчынная культура» БНТУ Лепеш А. В.

Кандыдат гістарычных навук, дацэнт кафедры «Гісторыя, сусветная і айчынная культура» БНТУ Якубінская А. Дз.

Рабышка, В. Э. Гісторыя Беларусі. Інтэграваны модуль «Гісторыя» : вучэб.-метад. комплекс / В. Э. Рабышка. — Мінск : ІПД, 2012. — 146 с.

УДК 94(476)(078)

Р 13

© Рабышка В. Э., 2012

© ПУА «Інстытут прадпрымальніцкай

дзейнасці», 2012

ЗМЕСТ

Колькасць гадзін 8

З іх 8

Лекцыі 8

Колькасць гадзін 10

З іх 10

Лекцыі 10

Задачы вывучэння гісторыі Беларусі: 20

Цэнтральныя органы ўлады 41

7. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у складзе ВКЛ. 45

Пытанні для самакантролю: 49

Эканамічная палітыка Часовага ўрада 86

1. Абвастрэнне сацыяльна-эканамічнага і палітычнага крызісу ў Расіі. Кастрычніцкая рэвалюцыя 1917 г. 88

Тэматыка семінарскіх заняткаў 133

Семінар 1. Цывілізацыйная спадчына старажытнага свету, сярэдніх вякоў і Беларусь. 133

Семінар 4–5. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Акупацыйны рэжым. Партызанская і падпольная барацьба. 136

I. Першы модуль (пазнавальны)

1. Тлумачальная запіска

Вучэбна-метадычны комплекс складзены на аснове эксперыментальнай вучэбнай праграмы інтэграванага модуля “Гісторыя” для вышэйшых навучальных устаноў Рэспублікі Беларусь, складовай часткай якога з’яўляюцца дысцыпліна “Гіс­торыя Беларусі”. Ен скіраваны на авалоданне студэнтамі асноўнымі тэа­рэтычнымі дасягненнямі гістарычнай навукі, апрацоўку, асэнсаванне і сістэма­ты­зацыю вучэбнай інфармацыі, набыццё практыкаарыентаваных уменняў.

Месца вучэбнай дысцыпліны “Гісторыя Беларусі” ў сістэме сацыяльна-гуманітарных ведаў вызначаецца прадметам яе вывучэння, якім з’яўляюцца агульнасістэмныя заканамернасці і рэгіянальныя асаблівасці працэсаў дзяржаўна-палітычнага, сацыяльна-эканамічнага, канфесійнага, культурнага і духоўнага развіцця беларускага народа ў кантэксце ўсходнеславянскай і еўрапейскай гісторыі з улікам цывілізацыйных характарыстык.

Актуальнасць вывучэння гісторыі Беларусі ў кантэксце сусветных цыві­лі­зацый абумоўлена неабходнасцю выпрацоўкі аб’ектыўнага навуковага погляду на гісторыю беларускага народа, які сфарміраваўся ў працэсе ўзае­ма­дзеяння разнастайных сацыяльна-эканамічных, этнакультурных, геапалі­тычных і куль­турна-цывілізацыйных фактараў, і перш за ўсё ўсходне­сла­вянскага, расійскага. Гэта з’яўляецца абавязковай умовай, якая забяспечвае падрыхтоўку не толькі спецыяліста-прафесіянала, але і фарміраванне ў асобы якасцей грама­дзяніна і патрыёта.

Эксперыментальная вучэбная праграма інтэграванага модуля “Гісторыя”, якая з’яўляюцца базiсам вучэбна-метадычнага комплекса, складзена на аснове зацверджанай Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь тыпавой вучэбнай праграмы па дысцыпліне “Гісторыя Беларусі” (рэг. № ТД-СГ.009/тып.). Дадзеная праграма, якая падрыхтавана з улікам Канцэпцыі аптымізацыі зместу, структуры і аб’ёму сацыяльна-гуманітарных дысцыплін ва ўстановах вышэйшай адукацыі, зацверджанай загадам Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь № 194 ад 22.03.2012, захоўвае той найбольш значны змест, які забяспечыў ёй прызнанне з боку выкладчыкаў і студэнтаў. Памяншэнне колькасці аўдыторных заняткаў, якія адводзяцца на вывучэнне гісторыі Беларусі ва ўстановах вышэйшай адукацыі, запатрабавала дыферыянцаванага і дасканалага падыходу да адбору абавязковага вучэбнага матэрыялу.

Асноўнымі мэтамі сацыяльна-гуманітарнай падрыхтоўкі студэнтаў ва «Вышэйшая адукацыя. Першая ступень. Цыкл сацыяльна-гуманітарных дыс­цыплін» РД РБ 02100.5.227-2006, выступаюць фарміраванне і развіццё сацы­яльна-асобасных кампетэнцый, заснаваных на гуманітарных ведах, эмацыя­наль­на-каштоўнасным і сацыяльна-творчым вопыце, якія забяспечваюць ра­шэн­не і выкананне грамадзянскіх, сацыяльна-прафесійных, асобасных задач і функцый.

Агульныя патрабаванні да фарміравання сацыяльна-асобасных кампе­тэн­цый выпускніка вызначаюцца наступнымі прынцыпамі:

• гуманізацыі як прыярытэтнага прынцыпа адукацыі, што забяспечвае асобасна-арыентаваны характар адукацыйнага працэсу і творчую самарэалізацыю выпускніка;

• фундаменталізацыі, што садзейнічае арыентацыі зместу дысцыплін сацыяльна-гуманітарнага цыкла на выяўленне сутнасных асноў і сувязей паміж разнастайнымі працэсамі навакольнага свету, прыродазнаўчымі і гуманітарнымі ведамі;

• кампетэнтнаснага падыходу, што вызначае сістэму патрабаванняў да арганізацыі адукацыйнага працэсу, накіраваных на павышэнне ролі самастойнай працы студэнтаў, мадэліруючага сацыяльна-прафесійныя праблемы і шляхі іх вырашэння, што забяспечвае фарміраванне ў выпускнікоў здольнасці дзейнічаць у зменлівых жыццёвых абставінах;

• сацыяльна-асобаснай падрыхтоўкі, што забяспечвае фарміраванне ў студэнтаў сацыяльна-асобаснай кампетэнтнасці, заснаванай на адзінстве набытых гуманітарных ведаў і ўменняў, эмацыянальна-каштоўнасных адносін і сацыяльна-творчага вопыту з улікам інтарэсаў, патрэбаў і магчымасцей навучэнцаў;

• міждысцыплінарнасці і інтэгратыўнасці сацыяльна-гуманітарнай аду­кацыі, рэалізацыя якога забяспечвае цэласнасць вывучэння гуманітарных ведаў і яго ўзаемасувязь з сацыяльным кантэкстам будучай прафесійнай дзейнасці вы­пускніка.

У адпаведнасці з вышэйазначанымі мэтамі і прынцыпамі сацыяльна-гуманітарнай падрыхтоўкі выпускнік установы вышэйшай адукацыі пры падрыхтоўцы па адукацыйнай праграме першай ступені павінен набыць наступныя сацыяльна-асобасныя кампетэнцыі:

САК-1. Валодаць якасцямі грамадзянскасці.

САК-2. Быць здольным да сацыяльнага ўзаемадзеяння.

САК-3. Валодаць здольнасцю да міжасобасных камунікацый.

САК-4. Быць здольным да крытыкі і самакрытыкі (крытычнае мысленне).

САК-5. Умець працаваць у камандзе.

У працэсе сацыяльна-гуманітарнай падрыхтоўкі выпускнік установы вышэйшай адукацыі павінен развіць наступныя акадэмічныя кампетэнцыі:

АК-1. Валодаць і ўжываць базавыя навукова-тэарэтычныя веды для вырашэння тэарэтычных і практычных задач.

АК-2. Валодаць сістэмным і параўнальным аналізам.

АК-3. Валодаць даследчымі навыкамі.

АК-4. Умець працаваць самастойна.

АК-5. Быць здольным інтэграваць новыя ідэі (крэатыўнасць).

АК-6. Валодаць міждысцыплінарным падыходам пры вырашэнні праб­лем.

АК-7. Умець вучыцца, павышаць сваю кваліфікацыю на працягу ўсяго жыцця.