4. Қоршаған ортаны қорғау

4.1 Өндірістің биосфера компоненттеріне әсерін талдау

Қоршаған табиғи және қоршаған ортаны ластаушы көздерге келесілер жатады: газ өндеуші завод, кәсіпшілік жинау жүйесі, тауарлар паркі, сораптар бөлімі, реагенттер қоймалары, тазалау құрылымдары, газ-турбиналы станциялар, резервуарлар паркі, газ отынды қазандар.

Осывлайша, газ өңдеуші заводтың үш кешенді технологиялық желісі бар (КТЖ-1; КТЖ-2 және Нипса-5), олардың объектілеріне келесілер жатады:

1) қондырғылар 200- мұнайды, газды, суды бөлу және мұнайды тұрақтандыру;

2) қондырғылар 300- диэтаноламинмен газды күкірттен тазарту;

3) қондырғылар 400- Клаус қондырғылары – күкіртті алу;

4) қондырғылар 600- сұйық және қатты жүктері күкірттерді

5) қондырғылар 700- көмірсутекті газдарды бөлу;

6) қондырғылар 1000- құрғату және оракелдер жүйесі;

7) қондырғылар 0,31 немесе 0,32 – мұнайды меркапсыздандыру;

8) қондырғылар 800- қабат суын дайындау;

КТЖ-ң технологиялық үлгісі 6.1-суретте көрсетілген.

Кәсіпшіліктің жинау жүйесі екпінді ластаушы көз болып табылыды, оған сепараторлар, құрғату сыйымдылықтары, факелдер жүйесі, фланецті біріктірулер сияқты технологиялық жабдықтар кіреді.

4.2 Атмосфераға әсер ету

Жоғарыда айтылған обьектілердің барлығы атмосфераны ластаушы көздер болып табылады, ал негізгі ластаушы заттарға күкірт, сутек, көмірсутек, күкірт ангидрид, азот тотығы, азот екі тотығы, көміртегі тотығы, меркаптандар, күкірт тозаңы, диэтаноламин (ДЭЛ), метил спирті, көміртегі күкірт тотығы, пісірілген аэрозоль; марганец, кремний біріктірулері, фторитер, фторлы сутек, күкірт қышқылының аэрозоль жатады.

Шығарындылар кешенінің құрамына кіретін заттар, атмосферада бірге бар болғанда бес топ құрайды:

1) азот екі тотығы + күкіртті ангидрид;

2) күкіртті ангидрид+ күкірт сутек;

3) күкіртті ангидрид + күкірт қышқылының аэрозоль;

4) күкіртті ангидрид + фторлы сутек;

5) фторлы сутек + фторидтер;

Зиянды заттардың максималшды шоғырлануы: күкіртсутек, көмірсутектер, азот екі тотығы, күкіртті ангидрид, метилмеркаптан, көміртегі тотығы, күкірт шаңы, азот тотығы, диэталомин, метил спирті, көміртегі күкірт тотығы, марганец қоспалары, күкірт қышқылының аэрозолі, фторлы сутек, фторидтер, кремний қоспалары, пісіріу аэрозоль, күкіртті ангидрид, азот екі тотығы, күртті ангидрид күкірт қышқылы аэрозолі, күкіртті ангидрид, сутек фторлы сутек, фторидтер.

А тмосфераға зиянды заттардың тасталынатыны: жабдықтардың шығаратын көмірсутектер, ұнғымалардан шығатын көмірсутектер,көміртегі тотығы, азот тотығы, күйе, күкіртті ангидрид, күкіртсутек, меркаптан, көміртегі күкірт тотығы.

4.3 Гидросфераға әсер ету

Жер бетіндегі және жер астындағы суларға әсерлер келесі көздерден болуы мүкін:

1. тазартылмаған немесе жеткіліксіз тазартылған өндірістік және тұрмыстық бұралқы сулар;

2. жер бетіндегі бұрамдысулар;

3. құрғатылған бұрамды сулар;

4. апаттық лақтырулар және бұрамды сулардың жиналуы;

5. сыйымдылықтардан, құбыр желілерінен және басқа құрылымдардан сулы сұйық материалдардың сүзіліп шығуы;

6. сулы объектілердің және рельефтердің бетіне тұнатын зиянды заттардың атмосфераға тасталуы;

7) апаттық шығарынды тастау (мұнайдың, газды тазалау өнімдерінің,

реагентердің түгілуі);

8) материалдармен қалдықтарды сақтау орындары, кәсіпының өндіріс-

тік алаңдарының шегінде ұйымдастырылған тасымалдауға

арналған алаңдар;

9) ұйымдастырылмаған қалдықтар үйінділері;