- •Макроскопия
- •560.Шай шикізатының сыртқы көрінісі
- •Микроскопия
- •Құрамында май және май тәріздес заттары бар дәрілік өсімдіктер
- •Құрамында дәрумендері бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •Құрамында эфир майы бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •Құрамында алкалоидтары бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •112.Ұсақ тұқымды маклейдің дөш і
- •Құрамында ащы заттары , иридоидтары бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •Құрамында жүрек гликозидтері бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •Құрамында сапониндері бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •Құрамында фенолгликозидтері мен лигнандары бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •Құрамында кумариндері мен хромандары бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •Құрамында антроцен туындылары бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •Құрамында флаваноидтары бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •Құрамында илік заттары бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
- •Дәрілік өсімдік шикізатын қабылдау, талдау үшін сынаманы таңдау, шикізатқа тауартану талдауы
Құрамында алкалоидтары бар дәрілік өсімдік шикізатын талдау
Құрамында алколоидтары бар ДӨШ кептіру температурасы:
а. 35^0-40^0С
+в. 50^0-60^0С
с. 80^0-90^0С
д. 40^0-50^0С
е. жасанды кептiру қолданылмайды
Алкалоидтар бұл:
а.жоғары май қышқылдары мен күрделi эфирi
в. жоғары молекулалы май қышқылы
с. бiр атомды спирттердiң күрделi эфирi
д. табиғи әсерә кәъшті жай эфирлер
+ е.табиғи, әсері күшті,негіздік қасиеті басым азотты негіздер
526Алколоидтарды сандық анықтау әдлісі
А.бихромотометрия
Б.кондуктометрия
+Ссусыз ортада титрлеу әдісі
Д.хромотография
Е. фэк
527 Хромотограммада алколоидтарды анықтау реактиві
А.күкірт қышқылы
Б.толленс реактиві
С.Борнтрегер реактиві
+Д. Драгендорфф реактивімен
Е. Фелинг реактиві.
528Атропиннің алыну көзін атаңыз
А. термопсис шөбі ,скумпия жапырағы
Б.сасаық мендуана,жалбыз жапырағы
+С.белладонна жапырағы мен тамыры,скополияның тамыры мен тамырсабағы
Д.қалақай жапырағы,живокость жапырағы
Е. мия тамыры,секуринега өркені
537қара күйе химиялық құүраиын атаңыз
А.флавоноидтар,
Б.кумариндер
+С.индол алколоидтары
Д.қышқылдар
Е.антоциандар
538Сары мүйіз көкнәрдан алынатын затты атаңыз
А. аскарбин
+Б.алколоид глауцин
С.қышқылдар
Д дәрумен
Е. антоциандар
Сары мүұйіз көкнәрдің медицинада қолданылуы
А. асқазан ішек ауруларында
Б.гипертонияға қарсы
+С.жөтелге қарсы,глауцин гидрохлориді түрінде
Дсисуық тиіп ауырғанда
Е.ұйқысыздықта.
Гиосциамин алколоиды қай топқа жатады
А.индол
Б.пурин
+С.тропан
Д.изохинолин
Е.пиридин
550Жылан Раувольфиясы қай тұқымдасқа жатады
А. еріндігүлділер
Б.шамшаттар
С.күрделігүлділер
+Д.кендірлер тұқымдасы
Е.лала гүлділер
Пассифлора шикізатының химиялық құрамын атаңыз
А,сапониндер,шайырлар,қанттар
Б.антрогликозидтер,эфир майлары
+С.алколоидтар(гармин,гармол)
Д.кумариндер,хинондар,эмодиндер
Е.флаваноидтар,кумариндер,дәрумендер
Шайдың шикізатының орысша және қазақша аталуы
А.лист чая -шай жапырағы
Б. Трава чая –шай шөбі
+С.цветок чая -шай гүлі
Д.кора чая -шай қабығы
Е.плоды чая -шай жемісі
Шайдың химиялық құрамы
А. илік заттар,сапониндер,флавоноидтар және т.б. заттар
Б.катехиндер,алколоидтар,флавоноидтар
С.стероидты сапониндер ,қаныққан май ,илік заттар
+Д.алкалоид кофеин,эфир майы,антрацен туындылары,флавоноидтар
Е. Эфир майы,шайырлар,илік заттар ,катехиндер
Раувольфия шикiзатының химиялық құрамы
а. жүрек гликозидтерi,стероидты сапониндер
в. флавоноидтар - кверцетин, рутин,
+с. индол тобының алкалоидтары (резерпи,аймалин т.б.)
д. изохинолин тобының алкалоидтары
е. эфир майы, каротин, С және К витаминi
565.Раувольфия дәрілік калпының мед-да колданылуы
А. Жүрек қан тамыры жетіспеушілігінде және т.б. жүрек ауруларында
Б. Гингивит және стоматит ауруларында ауыз қуысын шаю үшін
С+ резерпин алкалоидын таблетка түрінде гипотензивті және седативті зат ретінде колданылады
Д. 1-2 дәрежелі гипертония ауруларын емдеуге, эндоартнритті емдеу
Е. Қақырық түсіргіш және жөтелге қарсы, бронхитте, плевритте, өкпенің қабынуында қолданылады
566. Өндiрiстiк шикiзаттарынан скополамин алу үшiн
қолданылады
а.белладонна шөбi
в. мендуананың жапырақтары
+с. индиялық мендуананың тұқымы
д.скополидiң шөбi
е.стефаниидiң түйнектерi
Төменгi аталған шикiзаттардың қайсысының
құрамында стероидтi алкалоидтар бар
+а. бөлiмдi алқа шөбiнде
в. қой-тауынының шөбi
с. шүйгіншөп тамырлары
д. тегеурiнгүл шөбi
е. ланцеттi термопсис шөбi
569. "Цититон" препаратын дайындау үшiн қолданылатын
шикiзатын көрсетiңiз
а.есекмия шөбi
+в. кезектi гүлдi термопсистiң шөбi
с. термопсистiң шөбi
д. фенхель тұқымы
е. тегеурiнгүл шөбi
570. Құрамында алколоидтары мен хинолизидин туындысы
бар дәрiлiк өсiмдiк шикiзатын атаңыз
а.долана жемiсi
+в. қалың жемiстi софора шөбi
с. көкнәр шєбi
д. итшоған шөбi
е. Лобельтамырсабағы
571. Шикiзаттың құрамындағы алколоидтарды анықтау үшiн
қолданылатын реактивтер
+а. Вагнер
в. Фелинг
с. Толленс
д. Молиш
е. Люголя
Кофеинге қайсысы тән емес
.+а. пурин рецепторларын қоздыру
в. ми және бүйрек қан тамырларын кеңейту
с. мидың м-холинорецепторларын стимулдеу
д. тыныс және қозғалыс қантамыр орталығын қоздыру
е. жүрек қан тамырларын тарылту
Кодеин фосфат препаратының негiзгi қолданылуы
а. спазмолитикалық зат
+ в. жөтелге қарсы зат
с. аллергияға қарсы зат
д. ауру сезiмiн басатын зат
е. өт айдайтын зат
Сары мүйiз көкнәр шикiзатын кептiрудiң оптималды температурасы
а. 30-40 0C
в. 40-50 0C
+ с. 50-60 0C
д. 60-70 0C
е. 70-80 0C
591.Атропин алкалоиды неде кездеседі:
+ а. кәдiмгi белладонна, үндi меңдуанасы
в. бөрiқарақат
с. сары мүйiздi көкнәр
д. қара қарақат
е.тегiсжапырақты зиягүл
Эфедрин гидрохлоридi препаратын алу көзi .
а. үлкен сүйелшөп
в. Көкнәр қорапшасы
с. Сары мүйiздi көкнәр шөбi
+ д. Эфедра шөбі
е. Бәрi қарақат жапырағы
594 .Кофеин алкалоиды қандай гетероцикл туындысы болып табылады
а. Изохинолин
в. Тропан
+ с. Пурин
д. Индол
е. стероидты
595."Тебаин гидрохлоридi" препаратының алу көзі.
а. Улкенсуйелшөп шөбі
+в. көкнәр
с. катарантусшөбі
д. сушырмауык шөбі
е. Эфедрин шөбі
Алкалоидтарды хроматографиялық анықтағанда қай жүйе қолданылады
а. сiрке қышқылы 15%
в. сiрке қышқылы 30%
+с. бутанол – сiрке қыш - су (5:1:4)
д. күкiрт қыш - су (3:1)
е. метанол – сірке қышқылы (3:4)
ДӨ химиялық құрамында күшті әсер ететін заттады атаңызр
А +алкалоидтар
Б гликозид
С сапонин
Д шырыштар
Е кумариндер
Атропиннiң дәрiлiк қалпы
а. эмульсия
+в. ампуладағы ерiтiндi
с. жағылма
д. таблетка
е. Микрокапсула
Кодин фосфат препаратының негізгі қолданылуы
А.спазмолитикалық зат
+Б.жөтелге қарсы зат
С.аллерпгияға қарсы зат
Д.ауру сезімін басатын зат
Е. өт айдайтын зат
Құрамында тролпан алкалоидтары бар өсімдік
А. қандауыр термопсис
Б. Кәдімгі сары тұңғиық
С. сары мүйіз көкнәр
+Д. карниолия скаполия
Е. чилибуха
968. Өсімдіктегі алкалоидтар қандай түрде болады?
а. негіз
+в. тұз
с. ақуыздармен комплекс
д. липидтермен комплекс
е. таниндермен комплекс
Сары мүйiз көкнардың химиялық құрамын атаңыз
Флавоноидтар,кумариндер,илік заттар,майлар
+Алколоидтар,глауцин,кумариндер,майлар,стеариндер
Кумарин,дер,май қышқылдары,ақуыз
Гликозидтер,флавоноидтар,қант
Шырыштар,пектиндер,антрогликозидтер
Қара меңдуана шикiзатының химиялық құрамы
а. алкалоидтар –скополомин,, цитизинатропин
в. алкалоидтар - галактамин, ликорин,атропин
+с. алкалоидтар - скополамин, пахикарпин,гиосциамин
д. алкалоидтар - гиосциамин, кодеин,цитизин
е. алколоидтар- глауцин, кодеин,пахикарпин
970. Өсімдік шикізатында алкалоид бар екенін немен дәлелдейді
а. калий иодиді
+в. пикрин қышқылы
с. судан-ІІІ
д. темір аммоний ашудасы
е. спиртті сілтімен
5. Жылан раувольфия шикiзатының негiзгi әсер етушi заттарын атаңыз
а. тиогликозидтер, шайырлар, қанттар
в сапониндер, шайырлар, қанттар
+с. алкалоидтар, резерпин,аймалин ,шайыр заттар
д. флавоноидтар, шайыр,қанттар,органикалық қышқылдар
е. кумариндер, органикалық қышқылдар
Жылан раувольфиясының таралу кеңiстiгiн көрсетiңiз
а. Қиыр Шығыс, Қырғызстан
+ в Шри-Ланка, Индонезия, Үндiстан
с. Краснодараймағы , Түркменстан
д. Прибалтика, Молдавия
е Орта Азия, Белоруссия
Раувольфия дәрiлiк қалпының медицинада қолданылуы:
а. жүрек-қан тамыры жетiспеушiлiгiнде,және т.б. жүрек ауруларында,сонымен қатар жүрек жұмысын жақсарту үшін
в. гингивит және стоматит ауруларында ауыз қуысын шаю үшiн
+с. резерпин алкалоидын таблетка түрiнде гипотензивтi және седативтi зат ретiнде қолданылады
д. глауцин алколоидын хлорсутек тұзы ретінде ,1-2дәрежелі гипертония ауруларын емдеуге, эндоартериттi емдеуде
е. сұйық экстракт түрiнде, қақырық түсiргiш және жөтелге қарсы бронхитте плевритте өкпенің қабынуында қолданылады
Сасық меңдуананың ДӨШ-iн атаңыз:
+а. жапырағы
в. қабығы
с. тамыры
д. шөбi
е. жемiсi
Сары мүйiздi көкнәр қандай тұқымдасқа жатады.
а. Алқа тұқымдасы
в. Бұршақ тұқымдасы
с. Астра тұқымдасы
+д. Көкнәр тұқымдасы
е. Бөрi қарақат тұқымдасы
Көкнәр алкалоиды қандай алкалоид тобына жатады
+а. Изохинолиндi
в. Тропанды
с. Пуринды
д. Индолды
е. Ациклдi
Кодин фосфат препаратының негізгі қолданылуы
А.спазмолитикалық зат
+Б.жөтелге қарсы зат
С.аллерпгияға қарсы зат
Д.ауру сезімін басатын зат
Е. өт айдайтын зат
"Папаверин гидрохлорид" препаратының негiзгi әсерi;
а. жөтелге қарсы
в. ауру сезiмiн басатын
+с. спазмолитикалық
д. өт айдайтын
е. зәр айдайтын
Сары мүйiз көкнәрдiң шикiзаты.
а. жапырағы
+в. шөбi
с. тамыры
д. қорапшасы
е. тұқымы
"Астматин"препаратының құрамына кiретін өсімдіктерді ата
а. кәдiмгi белладонна,үнді мендуанасы
в. кәдiмгi бөрiқарақат
с. сары мүйiздi көкнәр
+д. қара меңдуана,сасық меңдуана
е. тегiс жапырақты зиягүл,ланцетті термопсис
"Морфин гидрохлоридi" препаратын алу көзi .
а. үлкен сүйелшөп
+в. Көкнәр қауашағы
с. катарантус шөбі
д. Эфедра тұқымдасы
е. Бәрi қарақат жапырағы
"Морфин гидрохлоридi" препаратының қолдануы.
а. Аллергияға қарсы зат
+в. Ауру сезiмiн басатын зат
с. зәр шығаратын зат
д. Спазмолитикалық зат
е. өт айдайтын зат
"Эфедрин гидрохлоридi"препаратын алу көзi.
а. үлкен сүйелшөп шөбi
в. Катарантус шөбi
с. Сары мүйiздi көкнәр шөбi
д. Сушырмауық шөбi
+е. Эфедра шөбi
Қалыңжемiстi софора алкалоиды қандай алкалоид тобына жатады.
+ а. Хинолизиндиндi
в. Индол
с. Тропан
д. Ациклдi
е. пурин
Тегiсжапырақты зиягүл өсiмдiгiнiң негiзгi алколоидын атаңыз:
а. гиосциамин
+в. платифиллин
с. анабазин
д. асперулин
е.лобелин
Тегiсжапырақты зиягүл өсiмдiгiнiң ДӨШ-i ретiнде неқолданылады:
+а. тамыры мен тамырсабағы
в. қабығы
с. шөбi
д. жемiсi
е. гүлi
Тегiс жапырақты зиягүл алкалоидтары қандай топқа жатады?
+а. пирролизидиндi
в. тропан
с. пурин
д.индол
е. пиридин
Чилибуха ДӨШ-i :
а. шөбi
в. тамыры
с. гүлi
+д. тұқымы
е. жапырағы
Жартылай бұталы секуринега өсiмдiгiнiң ДӨШ-iн көрсет.
а. қорапша
в. шөбi
с. жемiсi
+д. өркендерi
е. тамырлары
Жартылай бұталы секурениганың басты алколоиды
+а. секуринин
в. нуфоридин
с. атропин
д. пахикарпин
е. эхинопсин
"Секуренин нитраты" препаратының негiзгi қолданылуы:
а. саңырауқұлақтарға қарсы зат
+в. орталық жүйке жүйесiн қоздыратын зат
с. өт айдайтын зат
д. аллергияға қарсы зат
е. тәбеттi ашатын зат
Бөлiмдi алқаның латынша атауы
а. Verаtrum lobeliatum
в .Delphinium confusum
с. Solanum laciniatum +
д. Strychnos nux vomica
е. Hyperria selago
Бөлiмдi алқаның негiзгi алколоидтары жататын топ:
а. стероидты+
в. хинолизиндi
с. индолды
д. пуриндi
е. хинолидиндi
Глауцин гидрохлориді препаратының алыну көзі сарыф мүйіз көкнәр.сол препараттың қолданылуы
а. аллергияға қарсы
в. грибокка карсы
с. өт айдайтын
д. жөтелге қарсы +
е. зәр айдайтын
Төменде көрсетілген қай дәрілік өсiмдiктiң құрамында изохинолин алкалоидтары бар:
а. есекмия
в. қара меңдуана
с. сары тұңғиық
д. инкарнатты пассифлора
е. сары мүйiз көкнәр +
Көкнәрдiң алкалоидтары қай топқа жатады
а. изохинолин +
в. индол
с. пурин
д. хинолин
е. стероидты
Сасық меңдуана алколоидтары жататын топ
а. хинолизин
в. изохинолин
с. индол
д. пурин
е. тропан+
Сасық меңдуананың басты алкалоиды
а. Скополамин +
в. Пахикарпин
с. Анагирин
д. Нуфаридин
е. Аннотинин
"Резерпин" препаратын мына шикiзаттан алады:?
а. ақ мия
в. тісті амми
с. жылан раувольфиясы+
д. көкнар
е. қына
Сасық меңдуананың ДӨШ-ын атаңыз
а. шөбi
в. жапырағы +
с. тамыры
д. жемiсi
е. гүлдері
Жалаң стефанияДӨШ-i
а. Тамыры мен түйнегі +
в. гүлі
с. Шөбi
д. Жапырағы
е. Жемісі
Таңдамалы плаунның алкалоиды
а. кофеин
в. атропин
с. аннотинин+
д. кудеин
е. морфин
Корниолия скополияның ДӨШ-iн атаңыз:
а. жемiсi
в. шөбi
+с. тамырсабағы
д. жапырағы
е. қабығы
Құрамында тропан алкалоидтары бар өсімдік
А. қандауыр термопсис
Б. Кәдімгі сары тұңғиық
С. сары мүйіз көкнәр
+Д. карниолия скаполия
Е. чилибуха
Карниолия скополия өсімдігінің алколоиды қандай :
а. изохинолин
в. хинолизидин
+с. тропан
д. индол
е. пурин
Таңдамалы плаунның қолданылаиын дәрiлiк қалыбы
а. қайнатпа +
в. тұндырма
с. шырын
д. тұнба
е. таблетка
