- •Ie 4305 «Инженерлік экология»
- •2. Адам әрекетінің климат пен табиғатқа әсері
- •1 Отын және түтін газдар құрамындағы улы заттар
- •2 Қоршаған ортаның энергетикалық ластануы
- •3 Табиғат пен адамға зиянды шығындылардың әсері
- •4 Зиянды газ тәріздес қоспалардан жану өнімдерінің тазартуы
- •5 Зиянды заттардың жалпы жойылуы
- •1 Қазақстандағы экологиялық жағдай
- •2 Қазақстан Республикасының экологиялық саясаты
- •2.1 Заңнамалық негіздері
- •3 Табиғатты қорғау заңнамасын бұзу үшін жауапкершілік
- •1 Атмосфераны қорғау
- •2 Шмк нормаларының есептеу әдестемесі
- •3 Экологиялық сараптама (эс)
- •Күкірт оксидінің пайда болу шарты
- •2 Күкірт оксидтерінен түтін газдардың тазарту әдістері
- •4.1 Сурет - күкiрт тазартудың ылғалды тәсiлiнің сұлбасы
- •5.2 Сурет - күкiрт оксидтерiнен ылғалды-құрғақ тәсілмен тазартудың сұлбасы.
- •4.3 Сурет - құрғақ әкті әдiстің сұлбасы
- •4.4 Сурет – магнезитті тазалау әдісінің сұлбасы
- •3 Азот тотықтарынан түтіндік газдардың тазартудың әдістері
- •3.1 Қазан жанарғыларындағы азот тотықтарның жасалуы
- •4.5 Сурет – азот тотығына өтетін, отынды азоттың үлесінің тәуелдiлiгi
- •3.2 Азот тотығының шығарындыларын төмендетудің әдістері
- •3.3 Азот тотықтарынан газдарды химиялық тазартудың әдістері
- •4 Азот тотықтары шығарындыларын есептеу
- •5 Басқа зиянды шығарулардан түтіндік газдарды тазарту
- •1. Күлұстағыш классификациясы
- •6.1 Сурет – күлұстағыштың технологиялық сұлбасы
- •3 Газдарды құрғақ инерциялық тазалау аппараттары
- •4 Циклонның есебі
- •4)Циклондағы газдың нақты жылдамдығын анықтаймыз, м/с
- •6.7 Сурет – Тікелей циклон
- •5 Газдарды дымқыл тазалау аппараттары
- •6 Электрлі сүзгілерде тозаңды ұстау принциптері
- •6.1 Электрлі сүзгіде күлді ұстау деңгейін жоғарылату жолдары
- •7 Маталық сүзгілер
- •Тозаңданған лек; 2-жең; 3-тозаланған лек.
- •6. Бақылау сұрақтары:
- •1. Су қоймаларын қорғау
- •2. Сарқынды сулардың классификациясы және олардың сипаттамасы
- •4. Сарқынды суларды тазалау әдістерінің классификациясы
- •1 Мұнайгаз өндірісі кәсіпорындары әрекетінің атмосфера құрамы мен үрдістеріне әсері
- •2 Мұнайгаз өнеркәсібі кәсіпорындары әрекетінің су мен жер ресуртарының күйіне әсері.
- •3 Мұнай мен газ өндіру мен тасымалдау кезінде қоршаған ортаны қорғау
- •4 Мұнай мен газды өндірудің экологиялық мәселелері
- •5 Мұнай мен газды тасымалдаудың экологиялық мәселелері
- •1. Ластанған суларды тазарту әдістері
- •Қалдықтарды жою мен пайдалану
- •3. Пиролиз
- •Қолданылған әдебиеттер тізімі
3. Пиролиз
Пиролиз–жоғары бағалы олефинді көмірсутектерді негізделген жоғары температуралық процесс. Мұнай өндеудің термиялық жүйесінің ең қатаңы болып табылады. Бастапқыда пиролиз этилен өндіру үшін ғана қолданылған,қазіргі кезде пропилен, бутадиен, бензол және басқа да өнімдер шығаруда кеңінен пайдалынылады. Пиролизге этан мен пропан ғана қолданылатындықтан, табиғи газдар пиролиз үшін төменгі бағалы шикізат болып саналады. Пиролиз процесі атмосфералық қысыммен шамалас қысымда жүргізіледі, ал парциалды қысымды шикізатты су буымен араластыру арқылы басқарады. Пиролиз кезінде пиролиз газы мен пиролиздің сұйық өнімдері (пиролиз шайыры) түзіледі. Пиролиз газында көлемдегі түрлі заттар бар. Оның құрамы пиролиз температурасына реакция аймағында болу уақытына (әрекеттесу уақыты) және бастапқы шикізат сапасына байланысты. Әрекеттесу уақыты ұзақ болғанда (2-3 секундтан жоғары) шикізат сипаты пиролиз газының құрамына айтарлықтай әсер етпейді.
Бақылау сұрақтары:
1. Ластанған суларды тазарту әдістері қандай?
2. Жауын – шашын дегеніміз?
3. Жауын – шашынды утилизициялау неден басталады?
4. Қалдықтарды жою қалай жүзеге асады?
5. Жауын – шашынды кондиционерлеу неге байланысты?
6. Пиролиз дегеніміз не?
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1 Байдельдинов Д.Л. Экологическое право Республики Казахстан. – Алматы, 2004. – 134 с.
2 Жабо В.В. Охрана окружающей среды. – М. : Энергия, 1980. – 240 с.
3 Информация о состоянии природной среды в Павлодарской области в 2001 г. – Павлодар, 2002. – 68 с.
4 Мазур И.И. Введение в инженерную экологию. – М. : Высш.школа, 1999. – 245 с.
5 Мазур И.И, Молдаванов О.И. Курс инженерной экологии. – М. : Высш.школа, 1999. – 230 с.
6 Никаноров А.М., Хоружая Т.А. Экология. – М. : Издательство ПРИОР, 2001. – 425 с.
7 Покровский В., Аракчеев В.П. Очистка сточных вод тепловых электростанций. – М. : Энергия, 1980. – 326 с.
8 Промышленная теплоэнергетика и теплотехника. Справочник /под. ред. Григорьева В.А и Зорина В.М. – М. : Энергоиздат, 1991. – 568 с.
9 Рихтер А.А., Волков Э.А., Покровский В.Н. Охрана водного и воздушного бассейнов от выбросов ТЭС : учебное пособие. – М. : Энергия, 1980. – 320 с.
10 Справочник по пыле- и золоулавливанию /под ред. Русанова А.А. М. : Энергоатомиздат, 1983. – 312 с.
11 Тонконогий А.В. Энергетика и экология. – Алматы, 1985. – 124 с.
Ф ЕНУ 703-08-12. Учебно-методический комплекс. Издание третье.