8 Тақырып. Отбасы уақыты және салауатты өмір.

Денешынықтыру мерекелері.

Экскурсия – отбасы бос уақытты ұйымдастыру әдісі ретінде.

Отбасының жазғы уақыттағы бос уақыттты ұйымдастыру.

Отбасы туризм – бос уақыттың түрі ретінде.

Отбасының шағын топ ретінде бос уақытын дұрыс ұйымдастырумен айналысу құрылымы қазіргі уақытта әлі жетік зерттелмеген деуге болады. Ғылыми әдебиетте отбасы бар еркектер мен әйелдердің бос уақытын дұрыс ұйымдастырудың жекелеген түрлері ғана талданған. Зерттеушілердің отбасы бар әйелдің бос уақытты өткізу түрлерінің құрылымына аса басты назар аударатынын атап өтуге болады, себебі бұл проблемалық мәселе. Шын мәнінде, отбасының уақыт бюджетін іріктеп зерттеу нәтижелері бойынша әйелдің күнделікті бос уақыты еркектің бос уақытына қарағанда 1,5 сағатқа кем екен. Ал демалыс күндері еркек пен әйелдің бос уақытының ұзындығының айырмашылығы 2 сағат 42 минут. Бала туғаннан кейін отбасының бос уақытының көлемі де едәуір өзгереді. Латыш социологтарының жасаған қорытындысы бойынша әйелдің бос уақыты орташа алғанда аптасына 7 сағатқа, еркектің бос уақыты – 4 сағатқа кемиді. Ауыртпалық ең алдымен әйелге түседі, сондықтан оның өзінің мәдени қажеттерін жүзеге асыру мүмкіндіктері де азырақ болады. Бұл отбасындағы әйел мен еркектің даму деңгейінің арасындағы айырмашылыққа әкеп соғады, жұбайлардың бір-бірінен алшақтауына себеп тудырады.

Тұрғындардың бос уақыты мен отбасылық бос уақытты зерттеуде қолданылатын құрылымдаудың басқа ұстыны сапа талаптары бойынша ұстын. Және де отбасылық бос уақытқа қатысты қолданғанда бұл сипаттамалар қосымша мағынаға ие болады. Сонымен, жас отбасының бос уақытын өткізу туралы мәселе сөз болғанда, ғылымда бос уақытты бағалаудың тұрақтанған талабы бос уақытты өткізуді қоғамдық ұйымдастырылған немесе ұйымдастырылмаған нысандар арқылы жүзеге асыруға байланысты қосымша ақпарат алуға мүмкіндік береді. Бос уақытты дұрыс үйымдастырылған түрінің ұйымдастырылмаған түріне қарағанда бірқатар артықшылығы бар екені белгілі – бос уақытты өткізу қызметін қолдану тәртібін қарапайымдандыру тұрғысынан да, жас отбасы үшін маңызды болатын мәселе – бұл қызметтің ақысының көлемінің тұрғысынан. Жас отбасыларының демалудың ұйымдастырылған түрін немесе ұйымдастырылмаған түрін қалайтыны туралы мәселе ешқашан арнайы зерттеу пәні болған еместігін атап өту керек.

Отбасының бос уақытын дұрыс ұйымдастыру сапасын бағалаудың басқа құрылымдық жұп талабы оны жүзеге асырудың кеңістіктік ортасына жатады: үйішілік кеңістік пен немесе үйден тыс кеңістік. Жұбайлардың қажеттері тұрғысынан алғанда мұнда да психологиялық және эмоционалдық сипаттағы өзіндік ерекшелік бар, бұл жұбайлардың өз некелеріне қанағаттануынан көрінеді.

Бос уақытты дұрыс ұйымдастырудың сапасын бағалаудың тағы бір жолы (бос уақытты өткізудің отбасылық нысандарын талдаудағы аса маңызды) осы процеске отбасының бірлесіп немесе жекелеп қатысуы бойынша бағалау. Бос уақытты дұрыс ұйымдастыру түрлерін осы талап бойынша құрылымдау отбасылық жұптың дәулеттілік деңгейі мен осы неке одағының тұрақтылығы туралы нақты қорытынды жасауға мүмкіндік береді.

Жоғарыда аталған талаптар бойынша құрылымдай отырып, отбасының бос уақытты дұрыс ұйымдастыруының талдап көрелік. Ең алдымен, жұбайлардың күнделікті бос уақытты дұрыс ұйымдастыру практикасы қызықтырады. Мұнда жұмыс күндері мен демалыс күндері бос уақытты өткізу түрлерін салыстырған пайдалы болады. Осы салада жасалған зерттеулерді талдау барысында отбасының демалыс күндері бос уақытты өткізетіні анықталды. Жұмыс күндері туралы айтатын болсақ, бұл күндер үшін қосымша ғылыми-көпшілік әдебиетті оқу (өз білімін көтеру мақсатында), сондай - ақ аз мөлшерде коллекция жинақтаумен айналысу тән. Көбінесе демалыс күндері жас жұбайлар қонақтарды күтеді, өздері қонаққа барады, театрға барады.

Жоғарыда аталғандай, сауық мерзімінің ұзақ болуы оны мазмұнды өткізуге, яғни, жеке тұлғаның дамуына да үлкен мүкіндік береді. Сондықтан жыл сайынғы демалыс уақытын сауық уақытының ең ұзақ бөлігі ретінде ең алдымен жеке тұлғаның рухани даму мүмкіндігі тұрғысынан қараған дұрыс. Біздің зерттеулеріміз көрсеткеней, баласы бар жас отбасылардың демалысты өткізуіне қатысты талаптары келесідей бірқатар элементтерден тұрады да олардың мәндеріне байланысты келесідей кезекте болады:

Негізгі әдебиеттер: [1,2,4,6]

Қосымша әдебиеттер: [1,5 ,8]