Міністэрства Адукацыі Рэспублікі Беларусь

УА “Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Ф.Скарыны”

Тэматыка практычных заняткаў

па дысцыпліне “КРЫНІЦАЗНАЎСТВА ГІСТОРЫІ БЕЛАРУСІ”

Для студэнтаў 3 курса спецыяльнасці 1-23 01 12-01 «Музейная справа і ахова гісторыка-культурнай спадчыны (гісторыя і музеалогія)»

(1 семестр)

выкл. - Сідорэнка Віталіна Мікалаеўна

Гомель

2012-2013 вучэбны год

№1

Уводзіны

1. Тыпы i віды крыніц па гісторыі Беларусі.

2. Асноўныя этапы крыніцазнаўчага аналіза.

3. Метады крыніцазнаўчага даследвання.

4. Крыніцазнаўчая крытыка.

Літаратура:

1. Бандзелікаў, М.Ф. Асновы тэорыі і методыкі крыніцазнаўства: Вучэб. дапам. / М.Ф. Бандзелікаў. – Мн., 1999.

2. Грицкевич, В.П., Каун, С.Б., Ходин, С.Н. Теория и история источниковедения: Пособие / В.П. Грицкевич, С.Б. Каун, С.Н. Ходин. – Мн., 2000.

3. История и теория источниковедения: учеб. пособие / С.Н. Ходин, В.П. Грицкевич, С.Б. Каун. – Мн., 2008.

4. Источниковедение истории СССР /И. Д. Ковальченко [и др.]; под общ. ред. И. Д. Ковальченко. - М„ 1981

5. Пронштейн, А.П., Задера, А.Г. Методика работы над историческими источниками: Учеб.-метод. пособие / А.П. Пронштейн, А.Г. Задера. – М., 1977.

6. Ходзін, С.М. Крыніцы гісторыі Беларусі: Вучэб. дапам. / С.М. Ходзін. – Мн., 1999.

7. Ходин, С.Н. История и теория источниковедения: учеб. пособие / С.Н. Ходин, В.П. Грицкевич, С.Б. Каун. – Мн., 2008.

8. Пронштейн, А. П. Методика работьг над историческими источниками: Учеб. -метод. Пособие / А. П. Пронштейн, А. Г. Задера. -М, 1977.

9. Источниковедение. Теория. История. Метод. Источники Российской истории. – М., 1998.

10. Медушевская, О.М. Теоретические проблемы источниковедения / О.М. Медушевская. – М., 1977.

11. Пушкарев, Л. Н. Классификация русских письменных источников по отечественной истории/ Л. Н. Пушкарев. - М., І975

№2

Гістарычныя ўмовы складывання ў Беларусі корпусу крыніц і развіцця навуковага крыніцазнаўства

1. Даследаванні крыніц па гісторыі Беларусі ў ХІХ – пачатку ХХ ст.

2. Арганізацыя крыніцазнаўчых даследаванняў у Беларусі ў 20 – 30 - я гг. ХХ ст.

3. Крыніцазнаўчыя даследаванні у 70 – 80 - я гг. ХХ ст. Публікацыі крыніц па гісторыі Вялікай Айчыннай вайны і партызанскага руха ў Беларусі.

4. Публікацыі гістарычных крыніц у 90-х гг. ХХ – пачатку ХХІ ст.

Літаратура

1. Улащик, Н. Н. Очерки по археографии к источниковедению истории Белоруссии феодального периода / Н. Н. Улащик. - М, 1973.

2. Ходзін, С.М. Крыніцы гісторыі Беларусі: Вучэб. дапам. / С.М. Ходзін. – Мн., 1999.

3. Ходин, С.Н. История и теория источниковедения: учеб. пособие / С.Н. Ходин, В.П. Грицкевич, С.Б. Каун. – Мн., 2008.

4. Грицкевич, В.П., Каун, С.Б., Ходин, С.Н. Теория и история источниковедения: Пособие / В.П. Грицкевич, С.Б. Каун, С.Н. Ходин. – Мн., 2000.

5. Шумейко, М.Ф. Белорусская археография в XIX – XX вв.:(проблемы теории, истории, методики)/ М.Ф.Шумейко.-Минск: БелНИИДАД, 2007. – с.11-50.

6. Бандзелікаў, м.Ф. Асновы тэорыі і методыкі крыніцазнаўства: Вучэб. Дапам. / м.Ф. Бандзелікаў. – Мн., 1999.

7. История и теория источниковедения: учеб. пособие / С.Н. Ходин, В.П. Грицкевич, С.Б. Каун. – Мн., 2008.

8. Источниковедение истории СССР /И. Д. Ковальченко [и др.]; под общ. ред. И. Д. Ковальченко. - М„ 1981

9. Пронштейн, А.П., Задера, А.Г. Методика работы над историческими источниками: Учеб.-метод. пособие / А.П. Пронштейн, А.Г. Задера. – М., 1977.

10. Пронштейн, А. П. Методика работы над историческими источниками: Учеб. -метод. Пособие / А. П. Пронштейн, А. Г. Задера. -М, 1977.

11. Беленький, Н. Л. Разработка проблем теоретического источниковедения в исторической науке (1969 - 1983) / Н. Л. Беленький.- М, 1983

12. Литвак, Б. Г. Очерки источниковедения массовой документации ХIX — начала XX вв./ Б. Г. Литвак. - М, 1979.

№3

Летапісанне ХІІ – ХV ст. як крыніца па гісторыі Беларусі

1. “Агульнарускае” летапісанне.

2. Полацкі летапіс.

3. Скандынаўскія сагі як гістарычная крыніца.

4. Нямецкія і польскія хронікі XI – XV ст.

Літаратура:

1. Улащик, Н.Н. Введение в изучение белорусско-литовского летописания / Н.Н. Улащик. -М.,1985

2. Семянчук, А.А., Беларуска-літоўскія і польскія хронікі: Вуч.дап. – Гродна, ГрДУ, 2000. – c.16-23.

3. От Нестора до Фонвизина: Новые методы определения авторства / редкол.: Л. В. Милов [и др.].-. М, 1994.

4. Люблинская, А. Д. Латинская палеография/ А. Д.Люблинская. -М., 1969.

5. Ходзін, С.М. Крыніцы гісторыі Беларусі: Вучэб. дапам. / С.М. Ходзін. – Мн., 1999.

6. Насонов А.Н., История русского летописания XI – XVIII в. Очерки и исследования. – М., 1969.

7. Приселков М.Д. История русского летописания XI – XV вв. – Л., 1940.

8. Пашуто В.Т. Рифмованная хроника как источник по русской истории // Проблемы общественно-политической истории Рoссии и славянских стран. Сборник статей к 70-летию академика М. Н. Тихомирова. Москва,1963

9. Данилевский И.Н. Библия и ПВЛ: к проблеме интерпретации летописных текстов // Отечественная история - 1993 - №1.

10. Рыбаков Б.А. Древняя Русь. Сказания. Былины. Летописи. – М., 1963.

11. Шахматов А.А. Обозрение русских летописных сводов XIV – XVI вв. – М.-Л., 1938.

12. Дублинская рукопись, в которой впервые упоминается название "Белая Русь". || По изд.: Адраджэнне. Гістарычны альманах. Вып. 1. Мн., 1995. С. 143-152. публикация В.Чемерицкого и А.Жлутко.

13. Сообщение древнескандинавской "Саги про крещение" о церкви Иоанна Крестителя, которая существовала в Полоцкой земле около 1000 года || По изд.: Древнерусские города в древнескандинавской письменности. Тексты, перевод, комментарии / Сост. Г.В. Глазырина, Т.Н. Джаксон. М., 1987. С. 102-103.

14. Лурье Я. С. Общерусские летописи XIV—XV вв. Л., 1976. С. 38—42, 115—116;

15. Глазырина Г.В., Джаксон Т.Н., Мельникова Е.А. Древнескандинавские источники по истории Европейского региона СССР // Вопросы Истории. 1985. № 10. С. 36 - 53.

16. Майоров А.В. Из истории белорусского летописания: Полоцкая летопись В.Н. Татищева // Вестник Полоцкого государственного университета. Серия А. Гуманитарные науки. 2005, № 1.

17. Майоров А.В. О методике изучения оригинальных известий В. Н. Татищева (к вопросу о Полоцкой летописи) // Исследования по русской истории и культуре. Сборник статей к 70-летию профессора И.Я.Фроянова / Отв. ред. Ю.Г.Алексеев, А.Я.Дегтярёв, В.В.Пузанов. М., 2006.

№4

Беларуска-літоўскае летапісанне XV -XVI ст.

1. Першы беларуска-літоўскі звод: гісторыя стварэння, крыніцы і склад.

2. Другі беларуска-літоўскі звод. Методыка аналізу легендарных частак летапісаў.

3. Трэці беларуска-літоўскі звод (“Хроніка Быхаўца”).

4. Літаратурна-мастацкія і дакументальныя ўстаўкі ў складзе летапісаў ХV – ХVІ ст., прычыны іх з’яўлення.