- •70 Часов
 - •Рекомендуемая литература Всемирная история
 - •6 Класс
 - •35 Часов
 - •Гісторыя Беларусі: са старажытных часоў да сярэдзіны XIII ст.
 - •Рекомендуемая литература Всемирная история
 - •Гісторыя Беларусі
 - •7 Класс история средних веков: XIV–XV вв.
 - •35 Часов
 - •35 Гадзін
 - •Рекомендуемая литература Всемирная история
 - •Гісторыя Беларусі
 - •8 Класс
 - •35 Гадзін
 - •Рекомендуемая литература Всемирная история
 - •Гісторыя Беларусі
 - •9 Класс всемирная история новейшего времени: 1918–1945 гг.
 - •35 Часов
 - •Гісторыя Беларусі 1917–1945 гг.
 - •Рекомендуемая литература Всемирная история
 - •Гісторыя Беларусі
 - •10 Класс Всемирная история с древнейших времен до конца XVIII в.
 - •Гісторыя Беларусі ад старажытных часоў да канца XVIII ст.
 - •11 Класс
 - •Календарно-тематическое планирование для классов обществоведческого направления (гимназии, лицеи)
 - •10 Класс Всемирная история с древнейших времен до конца XVIII в.
 - •70 Часов
 - •Гісторыя Беларусі ад старажытных часоў да канца XVIII ст.
 - •70 Гадзін, у тым ліку 2 гадзіны – рэзервовы час
 - •11 Класс
 - •70 Часов
 - •70 Гадзін
 - •Рекомендуемая литература Всемирная история
 - •Гісторыя Беларусі
 
35 Гадзін
Гісторыя Беларусі (ХІХ ст. – 1917 г.): Вучэб. дапам. для 8-га кл. устаноў, якія забяспечваюць атрыманне агул. сярэд. адукацыі, з бел. і рус. мовамі навучання з 12-гадовым тэрмінам навучання / У.А. Сосна, С.В. Марозава, С.В. Паноў; Пад рэд. М.С. Сташкевіча. – Мн.: Выд. цэнтр БДУ, 2005.
№ п/п  | 
		Тэма ўрока, план вывучэння нового матэрыялу  | 
		Паняцці  | 
		Колькасць гадзін  | 
		Матэрыял вучэбнага дапаможніка  | 
	
1  | 
		2  | 
		4  | 
		3  | 
		5  | 
	
1  | 
		Уводзіны 1. Асноўны змест гісторыі Беларусі XIX ст. – 1917 г. 2. Крыніцы вывучэння гісторыі Беларусі XIX ст. – 1917 г.  | 
		
  | 
		1  | 
		С. 3–4  | 
	
  | 
		Раздзел І. Беларусь на зыходзе феадалізму: канец XVIІІ – сярэдзіна XIХ ст.  | 
		
  | 
		11  | 
		
  | 
	
2  | 
		Становішча беларускіх зямель у канцы XVIІІ – сярэдзіна XIХ ст. 1. Грамадска-палітычнае становішча ў Беларусі 2. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель 3. Канфесійнае становішча і культурнае развіццё Беларусі  | 
		
  | 
		1  | 
		С. 6–8  | 
	
3  | 
		Палітыка царскага ўрада ў Беларусі ў канцы XVIII – пачатку ХІХ ст. 1. Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае ўладкаванне беларускіх зямель 2. Саслоўная палітыка царскіх улад 3. Сацыяльна-эканамічныя мерапрыемствы царскіх улад  | 
		Генерал-губернатарства, губернія, падушны падатак, рэкруцкая павіннасць, мяжа яўрэйскай аселасці, гаспадарчая спецыялізацыя  | 
		1  | 
		§ 1  | 
	
4  | 
		Беларусь у вайне 1812 г. 1. Сітуацыя ў Беларусі напярэдадні вайны 2. Баявыя дзеянні і супраціўленне французскім войскам 3. Завяршэнне і вынікі вайны  | 
		План Агінскага, Часовая камісія ўрада Вялікага княства Літоўскага  | 
		1  | 
		§ 2  | 
	
5  | 
		Грамадска-палітычны рух у Беларусі ў першай трэці ХІХ ст. 1. Першыя тайныя арганізацыі 2. Дзекабрысцкі рух у Беларусі 3. Шляхецкае паўстанне 1830–1831 гг.  | 
		Таварыства філаматаў, таварыства філарэтаў, Патрыятычнае таварыства, таварыства ваенных сяброў, паўстанне 1830–1831 гг.  | 
		1  | 
		§ 3  | 
	
6  | 
		Палітычнае становішча ў Беларусі ў 1830–1840-х гг. 1. Палітыка царскага ўрада пасля паўстання 1830–1831 гг. 2. “Разбор” шляхты 3. Грамадскі рух  | 
		Канфіскацыя, Камітэт па справах заходніх губерняў, “разбор” шляхты, Дэмакратычнае таварыства  | 
		1  | 
		§ 4  | 
	
7  | 
		Канфесійныя адносіны ў канцы XVIII – першай палове ХІХ ст. 1. Рэлігійнае становішча на беларускіх землях пасля ўключэння ў склад Расійскай імперыі 2. Пачатак наступу на езуітаў і каталіцтва 3. Далучэнне уніятаў да Рускай праваслаўнай царквы  | 
		Канфесія, Полацкі царкоўны сабор  | 
		1  | 
		§ 5  | 
	
8  | 
		Сельская гаспадарка і становішча сялян у першай палове ХІХ ст. Развіццё сельскай гаспадаркі ў першай палове ХІХ ст. Становішча сялянства  | 
		Інвентар, галоўныя і дадатковыя павіннасці  | 
		1  | 
		§ 6  | 
	
9  | 
		Спробы рэформаў у сельскай гаспадарцы ў сярэдзіне ХІХ ст. 1. Нарастанне сялянскіх выступленняў 2. Рэформа П.Дз. Кісялёва ў дзяржаўнай вёсцы  | 
		Аграрнае пытанне, рэформа П.Дз. Кісялёва, сельская абшчына, інвентарная рэформа, люстрацыя  | 
		1  | 
		§ 7  | 
	
10  | 
		Прамысловасць, гандаль, гарады і мястэчкі ў Беларусі ў першай палове ХІХ ст. 1. Прамысловасць 2. Шляхі зносін. Гандаль 3. Гарады і мястэчкі  | 
		Фабрыка, кірмаш  | 
		1  | 
		§ 8  | 
	
11  | 
		Адукацыя і навука ў першай палове ХІХ ст. 
  | 
		Ланкастарская школа, Полацкі калегіум (Полацкая езуіцкая акадэмія), Галоўная Віленская школа (Віленскі універсітэт), Горы-Горацкая земляробчая школа (інстытут), беларусазнаўства  | 
		1  | 
		§ 9  | 
	
12  | 
		Літаратура і мастацтва ў першай палове ХІХ ст. 
  | 
		Нацыянальна-культурнае адраджэнне, нацыянальная літаратура, класіцызм, рамантызм, ананімная літаратура  | 
		1  | 
		§ 10  | 
	
13  | 
		Урок абагульнення і кантролю ведаў  | 
		
  | 
		1  | 
		
  | 
	
  | 
		Раздзел ІІ. Усталяванне капіталізму на беларускіх землях: другая палова ХІХ – пачатак ХХ ст.  | 
		
  | 
		19  | 
		
  | 
	
14  | 
		Становішча Беларусі ў другой палове ХІХ – пачатку ХХ ст. 1. Фарміраванне буржуазнага грамадства ў Беларусі 2. Фарміраванне самасвядомасці беларусаў у другой палове ХІХ – пачатку ХХ ст.  | 
		Нацыя, нацыянальная самасвядомасць  | 
		1  | 
		С. 60–63  | 
	
15  | 
		Адмена прыгоннага права 
  | 
		Выкупная аперацыя, часоваабавязаныя сяляне, устаўная грамата,  | 
		1  | 
		§ 11  | 
	
16  | 
		Развіццё капіталістычных адносін у вёсцы пасля адмены прыгоннага права 
  | 
		Адпрацоўкі, спецыялізацыя сельскай гаспадаркі  | 
		1  | 
		§ 12  | 
	
17  | 
		Прамысловае развіццё і стан гарадоў у 1860-х гг – пачатку ХХ ст. 1. Станаўленне фабрычнай вытворчасці. Спецыялізацыя прамысловасці 2. Асаблівасці прамысловага перавароту ў Беларусі 3. Рост гарадоў. Змены ў складзе гарадскога насельніцтва 4. Гарадская рэформа  | 
		Спецыялізацыя прамысловасці, маёмасны цэнз  | 
		1  | 
		§ 13  | 
	
18  | 
		Развіццё гандлю, фінансаў, транспарту 1. Шляхі зносін і срокаў сувязі 2. Развіццё ўнутранага і знешняга гандлю. Будаўніцтва чыгунак 3. Станаўленне банкаў  | 
		Банк  | 
		1  | 
		§ 14  | 
	
19  | 
		Сялянскі і рабочы рух у другой палове ХІХ ст. 1. Становішча сялян 2. Сялянскі рух 3. Становішча рабочых 4. Уздым рабочага руху  | 
		Эканамічная барацьба, палітычная барацьба, стачка  | 
		1  | 
		§ 15  | 
	
20  | 
		Паўстанне 1863–1864 гг. у Беларусі 1. Перадумовы і падрыхтоўка паўстання 2. Пачатак і ход паўстання 3. Падаўленне паўстання  | 
		Паўстанне 1863–1864 гг., Цэнтральны нацыянальны камітэт (ЦНК), Літоўскі правінцыяльны камітэт (ЛПК), Часовы правінцыяльны урад Літвы і Беларусі  | 
		1  | 
		§ 16  | 
	
21  | 
		Палітыка самадзяржаўя у апошняй трэці ХІХ ст. 1. Становішча ў Беларусі пасля паўстання 1863–1864 гг. 2. Мерапрыемствы царскага ўрада ў 1870–1890-х гг. 3. Фарміраванне ідэалогіі заходнерусізму  | 
		Рэжым выключных законаў, заходнерусізм  | 
		1  | 
		§ 17  | 
	
22  | 
		Фарміраванне палітычных партый і рухаў 
  | 
		Група “Гоман”, Беларуская сацыялістычная грамада (БСГ)  | 
		1  | 
		§ 18  | 
	
23  | 
		Рэвалюцыя 1905–1907 гг. 1. Рэвалюцыйныя падзеі 1905 г. у Беларусі 2. Дзейнасць палітычных партый 3. Беларускі нацыянальны рух у гады рэвалюцыі 4. Значэнне і вынікі рэвалюцыі 1905–1907 гг. для Беларусі  | 
		Курлоўскі расстрэл  | 
		1  | 
		§ 19  | 
	
24  | 
		Грамадска-палітычнае становішча ў Беларусі ў 1907–1914 гг. 1. Дэпутаты ад заходніх губерній у Дзяржаўнай думе 2. Беларускі нацыянальны рух 3. Палітыка самадзяржаўя пасля паражэння рэвалюцыі 1905–1907 гг.  | 
		кааліцыя, аўтанамісты, курыя  | 
		1  | 
		§ 20  | 
	
25  | 
		Сталыпінская рэформа ў Беларусі 1. Прычыны і мэты аграрнай рэформы 2. Накірункі рэформы 3. Увядзенне земстваў 4. Вынікі рэформаў для Беларусі  | 
		Сталыпінская аграрная рэформа, церазпалосіца, водруб, хутар, земства  | 
		1  | 
		§ 21  | 
	
26  | 
		Першая сусветная вайна на беларускіх землях 1. Ваенныя дзеянні. Акупацыя заходняй часткі Беларусі 2. Палітыка нямецкіх улад. Становішча насельніцтва Заходняй Беларусі 3. Беларускі нацыянальны рух  | 
		Ваенная становішча, акупацыя, мабілізацыя, рэквізіцыі, германізацыя  | 
		1  | 
		§ 22  | 
	
27  | 
		Наспяванне крызісу ў грамадстве. Лютаўская рэвалюцыя 1917 г. у Беларусі 1. Ваенная становішча. Бежанства 2. Эканамічнае становішча 3. Звяржэнне самадзяржаўя. Фарміраванне Саветаў і буржуазных органаў улады 4. Дзейнасць палітычных партый і арганізацый  | 
		Надзвычайная становішча, бежанства, палітычны крызіс  | 
		1  | 
		§ 23  | 
	
28  | 
		Абвастрэнне палітычнай сітуацыі ў Беларусі вясной – летам 1917 г. 1. Нарастанне супярэчнасцей у грамадстве 2. Беларускі нацыянальны рух 3. Нарастанне крызісу  | 
		Беларускі нацыянальны камітэт (БНК), Цэнтральная рада беларускіх арганізацый  | 
		1  | 
		§ 24  | 
	
29  | 
		Умовы і асаблівасці фарміравання беларускай нацыі 1. Тэрыторыя і насельніцтва Беларусі 2. Агульнасць гаспадарчага жыцця 3. Нацянальная самасвядомасць 4. Роля газеты “Наша ніва” у развіцці культуры Беларусі  | 
		Нацыя, нацыянальная самасвядомасць  | 
		1  | 
		§ 25  | 
	
30  | 
		Адукацыя і навука ў 1860-х гг. – пачатку ХХ ст. 1. Школьная рэформа 2. Навуковыя даследванні аб мове, этнаграфіі беларусаў, гісторыі Беларусі  | 
		Народныя і гарадскія вучылішчы, царкоўна-прыходскія школы, настаўніцкія семінарыі, класічныя і рэальныя гімназіі  | 
		1  | 
		§ 27  | 
	
31  | 
		Беларуская літаратура і тэатр у 1860-х гг. – пачатку ХХ ст. 1. Развіццё беларускай літаратуры 2. Станаўленне беларускага прафесійнага тэатра  | 
		Ананімная вершаваная гутарка, беларускі прафісійны тэатр, аматарскі тэатр  | 
		1  | 
		§ 28  | 
	
32  | 
		Жывапіс і архітэктура ў Беларусі ў 1860-х гг. – пачатку ХХ ст. 1. Жывапіс 2. Развіццё архітэктуры  | 
		Цэрквы-“мураўёўкі”, эклектыка  | 
		1  | 
		§ 29  | 
	
33  | 
		Наш край  | 
		
  | 
		1  | 
		
  | 
	
34  | 
		Урок абагульнення і кантролю ведаў вучняў  | 
		
  | 
		1  | 
		
  | 
	
35  | 
		Выніковае абагульненне  | 
		
  | 
		1  | 
		
  | 
	
СПОСОБЫ УЧЕБНО-ПОЗНАВАТЕЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ, КОТОРЫЕ ДОЛЖНЫ ОСВОИТЬ УЧАЩИЕСЯ VIII КЛАССА:
определять хронологические рамки исторических событий, явлений, определять в них отдельные этапы и периоды;
определять последовательность, продолжительность и синхронность исторических событий, явлений;
определять в исторических текстах структуру исторического времени (эпоха, период, столетие, год);
определять местонахождение изучаемых исторических объектов, выявлять изменения на исторической карте;
характеризовать исторические события и деятельность исторических личностей
сравнивать исторические события, явления по указанным критериям;
раскрывать причинно-следственные связи между историческими событиями;
обобщать исторические факты, формулировать на их основе выводы;
классифицировать и систематизировать исторические факты и понятия;
переводить текстовую информацию в знаково-символьную и наоборот;
раскрывать содержание исторических понятий;
конкретизировать исторические понятия.
