1.1 Шудың ықпалы кезіндегі уақыт арқылы қорғау шаралары

Шулық экспозицияны төмендетудің әлдеқайда тиімді әдістерінің бірі үзілістер енгізу болып табылады, яғни, интенсивті жудың ықпал ету жағдайларында еңбек тәртіптерін рационализациялау.

Қосымша реттемеленген үзілістердің ұзақтығы шудың деңгейі, оның спектрі, жеке қорғаныс құралдары арқылы орнатылады. (кесте).

Кесте – Шудың ықпал ету жағдайларындағы қосымша реттемеленген үзілістердің ұсынылатын уақыты, мин

Дыбыс деңгейлері мен дыбыс деңгейлерінің эквивалентті деңгейлері, дБА,	Шудың жиілігі туралы сипаттама	Шу тоқтатушысыз жүргізілетін жұмыс		Шу тоқтатушымен жүргізілетін жұмыс
		Түскі үзіліске дейін	Түскі үзілістен кейін	Түскі үзіліске дейін	Түскі үзілістен кейін
95-ке жейін	Төмен жиіліктік	10	10	5	5
	Орта жиіліктік	10	10	10	10
	Жоғары жиіліктік	15	15	10	10
105-ке жейін	Төмен жиіліктік	15	15	10	10
	Орта жиіліктік	15	15	10	10
	Жоғары жиіліктік	20	20	10	10
115-ке жейін	Төмен жиіліктік	20	20	10	10
	Орта жиіліктік	20	20	10	10
	Жоғары жиіліктік	25	25	15	15
125-ке жейін	Төмен жиіліктік	25	25	15	15
	Орта жиіліктік	25	25	15	15
	Жоғары жиіліктік	30	30	20	20

Жұмысшыларғы шудың жағымсыз ақпалын шектеуге арналған шаралар ГОСТ «ССБТ. Шум. Общие требования безопасности» сай өткізілуі керек.

Еңбек жағдайларын ары қарай жақсарту мақсатында еңбек қызметінің жеке түрлерінің дыбыс деңгейлерін азайту ұсынылады. Ол «Еңбектің қысымдылығы мен ауыртпалығын бағалаудың эргономикалық критерийлері» жүйесіне сай келуі керек, ал бұл жүйе «Еңбектің қысымдылығы мен ауыртпалығы туралы әдістемелік ұсыныстарда» № 1958-78 келтірілген. (кесте).

Кесте – Қысымдылық пен ауыртпалықтың түрлі категориялы еңбектерге арналған жұмыс орындарындағы дыбыстың оптималды деңгейлері, дБА

Еңбек қысымдылығы категориясы	Еңбек ауыртпалығы категориясы
	Жеңіл I	Арташа ауыр II	Ауыр III	Өте ауыр IV
Аз қысымдылық I	80	80	75	75
Орташа қысымдылық II	70	70	65	65
Қысымдылық III	60	60	-	-
Өте қатты қысымдылық IV	50	50	-	-

Реттемеленген үзілістер кезіндегі дем алысты арнайы құрылғылармен қамтамасыз етілген жерлерде өткізген жөн.

Түскі асқа үзіліс кезінде жұмысшылар шудың жоғары деңгейлерінің ықпалы кезінде оптималды акуистикалық жағдайларда жүргені абзал. (дыбыс деңгейі 50 дБА аспаған кезде).