3 Маркетингтің негізгі тұжырымдамалары

      Маркетинг нарықтық-экономикалық жүйеде орныбар ойлау стилі, іргетасы қаланған қондырғы немесе басқару философиясы сияқты кәсіпкерліктің де ең негізгі тірегі болмақ. Маркетинг тұжырымдамасы фирма қызметінің басты мұраты – сатып алушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру және осының негізінде оның өсуі мен мол пайда табу мақсатына қол жеткізуді көздейді.

       Маркетинг теориясы мен тәжірибесінде мынадай тұжырымдамалар белгілі:

• өндірістік;

• тауарлық;

• өткізу немесе саудалық;

• маркетингтік;

• қоғамдық немесе әлеуметтік-этикалық маркетинг тұжырымдамасы.

Маркетинг тұжырымдамалары

Тұжырымдамалар	Қолдану шарттары	Мақсаттар
Өндірістік	Сұраныс ұсыныстан елеулі түрде артық, үлкен және тұрақты нарықтың болуы	Өнімді өндірудің жоғары тиімділігіне жету, бағаларды төмендету
Тауарлық	Тұтынушылардың тауар сапасына қоятын талаптар	Тауарды жетілдіру және оның сапасын арттыру
Өткізушілік немесе саудалық	Монополия және тауар тапшылығы жағдайы, өнімдерді өткізудің шектелген нарығы	Өндірілген тауарды сату, өткізу бойынша жоспарды орындау
Маркетингтік	Тұтынушылардың мұқтаждықтары мен қажеттіліктерін білу; мақсатты нарықтың болуы, біріккен маркетинг жүйесін құру.	Бәсекелестермен салыстырғанды тұтырушы мұқтаждықтары мен қажеттіліктерін неғұрлым жақсырақ қанағаттандыру.
Қоғамдық (әлеуметтік-этикалық маркетинг тұжырымдамасы)	Экология мәселелері; әлеуметтік және этикалық мәселелерді есепке алу қажеттілігі	Фирманың пайда табуы; сатып алушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру; қоғам мүддесін ескеру.
Өзара әрекеттесу маркетингі	Тұрақты сатып алушылар мен бизнес-серіктердің бар болуы	Сатып алушылар мен бизнес серіктер арасындағы ұзақ мерзімді өзара қатынастарды орнықтыру мен қолдау

 

       Бұл тұжырымдамалар американдық экономиканың дамуын белгілі бір кезеңдерін, сонымен қатар әлемнің дамыған елдерінде болып жатқан экономикалық және саяси өзгерістерді сипаттайды. Олардың практикалық іс-әрекетке қолдануға фирманың мақсаттары, тауар түрлері бәсекелестік артықщылықтардың шығу көздері, маркетингтің шоғырлану дәрежесі нарықтағы бәсекелестік деңгейі сияқты көптеген факторлар әсер етеді.

       Осылайша, басқа тауарларға қарағанда тұтыну тауарларына дәстүрлі маркетингтік тұжырымдамасын өндіріс құралдарына өзара әрекеттесу

 

Қорытынды

 

     Қорытындылай келгенде халықаралық туризмдегі маркетинг негіздері туралы біраз мағлұматтар қарастырдық. Көптеген салаларда кәсіпорын иелері өнім шығаруда, оған тиісті баға қоюда және оларды бөлуде бақылау жасап отырады. Туризмдегі туроператорлар, турагенттер «отельдерді» брондау сервисі т.б. сияқты делдар жоғары маркетингтік күш салады және екі себепке байланысты «каналды капитандар» болады. Маркетингтік пайда болуы нарықтық қатынастардың қалыптасуымен және бәсекелестіктің өрши түсуімен ұштасып жатыр. Бұл факторлар нарықтық қызметті басқарудың қалыптасқан жүйесін жетілдіру қажет етті. Ең алдымен жекелеген кәсіпкерлік құрылымдардың тұрмыстық қызметін басқарудың жоғары деңгейін қамтамассыз ету керек екендігін білдік. Бүгінгі таңдағы туризм туристік өнім сервисті  және өндірісті ұйымдастыру сипаттамаларының бірқатар маңызды еркешеліктерімен айрықшаланады. Сонымен, туризм индустриясының жүйесіне мамандандырылған мәселелер, ұйымдар мен қоғамдар енеді. Олардың барлығы маркетингпен айналысуға мәжбүр. Бұл жерде саяхаттар бюросы, ресторан мен транспорттық мекеме үшін маркетинг мақсаты мен мазмұны бірдей емес. Сонымен туристік кәсіпорын клиенттерінің мұқтаждығын қанағаттандыру есебінен өз кірісін арттыруға ұмтылады. Ұлттық аймақтық әкімшілік аймаққа туристтерді көп тартқысы келеді. Қоғамдық туристік ұйым өз мәнін көтеруді және өз кәсіби қызметінің пайдасын көрсетуді қалайды. Жоғарыда баяндағандай туризм саласында маркентингтің келесі деңгейін ерекшелеуге мүмкіндік береді:

• туристік қызмет көрсетушілердің маркетингі;

• қоғамдық туристік ұйымдар маркетингі;

• территориялар мен аймақтар маркетингі;

      Алғашқы екі деңгей коммерциялық маркетинг саласына жатады. Халықаралық туризм нарығы түрлі елдер арасындағы қатаң бәсекелестіктің аренасы. Олардың көпшілігі үшін туризм – ұлттық экспорттың маңызды бабы. Бәсекелестік күрес нәтижелері түрлі елде труистік саясат қалыптасуының нақты күшіне тікелей байланысты. Маркетингтің туристік саясаты – туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасауды анықтайтын мемлекеттік іс – шаралардың жиынтығы.