Әуе көлігімен саяхаттарды ұйымдастыру мен жүргізудің ерекшелігі.

Қазіргі әлемде, адамдардың әлем бойыша саяхаты масштабты сипатқа ие болып отыр. Және осыған байланысты әуе көліктің маңыздылығы өсуде. Ол көліктердің ішіндегі ең тезі болып саналады. Әуе тасымалдаудың ерекше маңыздылығы көпшілік туризмді реализациялауда көрінеді. Оның кеткен ғасырдың ортасында қарқынды дамуы, жоғары комфорттылық деңгейі бар және әртүрлі саяхат мақсаттарына жауап беретін ұшақтардың пайда болуын қажет етті. Әуе кемелердің ішінде және әуежайларда жолаушыларға әртүрлі және жетілген сервис ұсынылады.

Әуе тасымалдаулардың басқа көлік қызмет көрсетуден бірқатар ерекшеліктері бар. Ол алдыменен метеожағдайларға тәуелділікпен, ұшатын және отыратын жердің ландшафтарына байланысты болады. Сонымен қатар қозғалмалы составты эксплуотациялау жағдайлары, әуежайларды елді мекендерден сыртқа қарай орналастыруды және жолаушыларды ұшуға дайындауға уақытты қажет етеді. Бірақ, соған қарамастан, өзінің басты артықшылығына байланысты- әуе тасымалдаулар жер бойынаша және су көлік түрлеріне бәсекелестікті тудырады.

Бүгінгі таңда, Қазақстандағы әуе саяхаттар- көлік саяхаттарының көпшілік түрі. Тәуелсіздік алғаннан кейін, республика шетел туризмнің географиясын кеңейту мүмкіншілігін алды.

Туристерді тасымалдауды графиктік ұшақтармен немесе арнайы рейстермен жасалады. Әуе мекемелері әртүрлі қызмет түрін ұсынады: Жолаушыларды тасымалдау, жүк тасымалдау, почта және чартерлік тасымалдау(ұшақты арендаға алу), туристік саяхаттарды ұйымдастыру, өндірістік-коммерциялық операциялар, сыртқы экономикалық операциялар, бағалы қағаздармен операциялар, құрылыс пен жобалау, т.б.

Көпшілік туристік сяахат ұйымдастыруда туристерді әуе чартер бойынша тасымалдау кең таралуда. Олар туристер мен әуе компанияларға серийлік маршруттар кезінде қолайлы болып табылады. Чартер ағылшын тілінен аударғанда- кеме иесі мен арендаға алуы арасында бүкіл кемені немесе оның  кейбір бөліктерін белгіленген рейс немесе мерзімге алу келісімі дегенді білдіреді. Чартерлік рейстер әуе компаниялар мен тур фирмалардың келісімінің салдарынан пайда болды, әуе компаниялар өзінің тұрып қалған ұшақтарын пайдалануға, ал турфирмалар билеттерді арзанырақ сатып алу үшін.

Чартерлік рейстің тұрақты рейске қарағанда бірнеше ерекшелігі бар:

• тұрақты ұшулардың кестелерінде оның жоқ болуы;

• маршрутты әуе компания емес, заказ беруші тағайындайды;

• тұрақты рейске қарағанда арзанырақ болып табылады.

Бірақ чартерлік рейске билет сатып алған жолаушының тұрақты рейске қарағанда, бару пунктіне уақытында бармау мүмкіндіктері жоғары. Чартерлік рейстер ішкі және халықаралық байланыстарда, тұрақты жасалған және жаңа енгізілген маршруттар арқылы ұйымдастырылуы мүмкін

Қазіргі уақытта Бұл көліктің түрі туризмдегі ең пайдаланылатын түрлерінің бірі болып табылады. Қазақстандағы жағдайы өте жоғарғы деңгейде және де болашақта одан да артатынында күмән жоқ.

 

Темір жол көлігімен саяхаттарды ұйымдастыру және жоспарлау.

Әртүрлі мемлекеттердің және әртүрлі региондары арасында байланыстарды орнату үшін темір жол айрықша роль атқарады. Әрбір мемлекеттің экономикасының дұрыс дамуын қамтамассыз етеді және туристер көп қолданатын көлік түрі.

Көлік қызмет көрсету сферасында темір жол тасымалдауларының бірқатар ерекшіліктері бар. Осындай ерекшеліктерге:

• темір жол көлігінің тасымалдау мүмкіншілігінің жоғары болуы;

• шығатын пункттен, бару пунктіне тасымалдаудың жоғары жылдамдығы;

• үлкен қашықтықтарды өтудің мүмкіншілігі;

• метео жағдайға байланыссыз тасымалдаудың тұрақтылығы.

Осы тасымалдаудың тағы бір артықшылығы болып жергілікті орынды кең түрде көру мүмкіншілігі. Осы жағдай, олардың танымдық мінездемесін жоғарлатады. Сонымен қатар олар, ұзақ қашықтықты саяхаттарда туристерге комфортты жағдайларды ұсынады.

Темір жол саяхаттарын ұйымдастырудағы ең қиыны болып, маршрутты таңдау болып табылады. Ол негізінен көлік құралдарының саяхат мақсатының, жолдаманың бағасының болуына тәуелді. Әрбір туристік маршруттың бағдарламасы саяхат мақсатына сәйкес болуы қажет. Туристік-экскурсиялық поездар маршрутын жасаған кезде, негізінен туристерді қызықтыратын обьектілер таңдалады. Мысалы: Алматы қаласынан басталатын «Орта Азия Республикалары бойынша» маршруты. Ташкент, Самарканд, Ферғана, Ашхабат, Душанбе, Ургенч сияқты қалаларымен өтті. «Балтық Теңізі жағалауына» маршрутқа Мәскеу, Смоленск, Минск, Вильнюс, Каунас, Рига, Талинн, Санкт-Петербург қалаларын көріп өту кірді.

Темір жол туристік-экскурсиялық маршруттар әр станциядан басталу мүмкін. Маршруттағы қалалар топтарға біріктіріледі.

Туристік-экскурсиялық поездарда келесі қызмет түрі көрсетіледі: орналастыру, тамақтандыру, экскурсиялық, мәдени-көпшілік, спорттық-сауықтыру қызметтері. Қызмет көрсету сапасы жоғары, қызмет етуші персонал мамандырылған болуын ескеру керек. Жол бойы ақпарат пен ойын-сауық түңгі немесе күндізгі уақытта жасалады.

Барлық көлік маршрут сияқты, туристік-экскурсиялық поездар трассаның құрылуы бойынша: сызықтық, шеңберлі, радиальдік, аралас болып бөлінеді.

Жоғары жылдамдықты темір жол қозғалысы шетелде 3 бағыт бойынша жүргізілді. Мысалға Ұлыбритания мен Германияда поездардың жылдамдығын арттыру үшін жылжымалы составтың кострукциясы жетілдіріліп, рельстік жол күшейді; Франция мен Италияда бар темір жол жүйесімен қиылысатын жылдамдық сызықтары жасалды; Японияда жоғары жылдамдықты магистралдар құрылды.

Туристік поездар жұмысшыларының штабын екі категорияға бөлуге болады:

1. темір жол қызметінің жұмысшылары.

2. туристік мекеменің жұмысшылары.

Қазіргі кезде Қазақстанда әртүрлі темір жол саяхаттарын ұйымдастыруға алғышарттар жасалаған: рекреациялық обьектілер картасы жасалған, Қазақстан Республикасы президентінің қаулысы бойынша 27 ақпан 1999 жылы,  Қазақстан Республикасының мемлекеттік бағдарламасы бекітілген, жолға алғашқы тез жүретін поездар жіберілген,  көрші мемлекеттермен достық қарым қатынас халықаралық туристік поездарды жоспарлауға мүмкіндік береді, ол шетел адамдарының республикаға деген қызығушылығының өсуін көрсете

Темір жол маршруттарындағы топтарға қызмет көрсету қарсы алатын және жіберетін туристік ұйымдар арасында жасалған келісім шарт негізінде жасалады. Жіберетін туристік мекеме группаның келуі туралы телеграмманы жіберу керек. Телеграммада туристердің саны, келу уақыты, мерзімі, поездің және вагонның нөмірі көрсетілуі керек. Жіберуші тур фирма жетекшіні туристер тізімімен қамтамассыз ету керек, маршрутқа тек қайта оралатын билеттері бар, топты жіберу керек.

Туристік поездар жұмысшылардың штабы 2 категорияға бөлінеді:

1. Темір жол қызметінің жұмысшылары

            күту составы

             мейрамхана вагонының жұмысшылары

2. туристік мекеменің жұмысшылары. Олар поездің түріне және поезд жұмысшыларының санына байланысты болады.2 иструктор-методистер, Оның біреуі аға-иснтруктор 2 аниматор, 1-уі бастық  дәрігер

Сонымен қатар поездің түріне және көрсетілетін қызметерінің санына байланысты штабтың құрамы өзгеріп тұрады. Маршрутты ұйымдастырушы мекеме маршрут бастығын приказ арқылы белгілейді  және алып тастайды.

Бастыққа қойылған талаптар:

1. туристік экскурсиялық ұстаздықта жұмыс істеу

2.  арнайы дайындау курсты өту.

          Маршрутта жұмысшылар мақсаттары.

1. демалыстың белсенді түрлерін ұйымдастыру

2. қызмет көрсету және қауіпсіздік жұмысты жоғарғы сапада жүргізу.