
- •Лексикология пәні, зерттеу объектісі
- •І модуль
- •Қазақ тілінің сөздік құрамы және негізгі сөздік қоры
- •I блок Қазақ тілінің сөздік құрамы
- •II блок
- •Киіз үй жиһаздары
- •Іi модуль
- •Ұғым және сөз мағынасы
- •III модуль
- •Ііі модуль семасиология
- •I блок Сөз мағынасының түрлері
- •II блок синоним
- •Синонимдерге тән өзіндік белгілер
- •Синонимдік қатар
- •Синонимдердің қолданылу мақсаттары
- •Морфологиялық тәсіл арқылы жасалған синонимдер
- •Синтаксистік тәсіл арқылы жасалған синонимдер
- •III блок сөз варианттары
- •Сөз варианттарының өзіндік белгілері
- •Орфографиялық, орфоэпиялық және морфологиялық тұлғалардың фонетикалық варианттары
- •Сөз варианттарының түрлері
- •Үi блок омоним
- •Әртекті (гетерогенді) және біртекті (гомогенді) омонимдер
- •Омонимдердің түрлері
- •Омонимдердің жасалуындағы амал–тәсілдер
- •Ү блок антоним
- •Антонимдердің ерекшеліктері
- •Лексикалық және стильдік антонимдер
- •Сөз таптарынан болған антонимдер
- •Градуалды, привативті және эквиполентті антонимдік оппозициялар
- •Фразалық антонимдер
- •Iү модуль
- •Фразеология Фразеологизмдердің қазақ тіл білімінде зерттелуі
- •I блок Фразеологизм және оның белгілері Фразеологизмнің релеванттық белгілері
- •II блок Фразеологизмдердің сыртқы құрылысы
- •III блок Фразеологизмдердің ішкі құрылымы
- •Төле би туралы
- •Ү модуль
- •Ү модуль
- •Аударма сөздік
- •Іі блок Сөздердің сипатталу мақсатына қарай түрлері
- •Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі
- •Қазақ тілінің орфоэпиялық сөздігі
- •Этимологиялық сөздік
- •Синонимдер сөздігі
- •Қазақ тілінің омонимдер сөздігі
- •Қазақ тілінің антонимдер сөздігі
- •Алыс 1 – Жақын 1 Алыс 1 – жуық
- •Алыс 2– жақын 2
- •III блок Сөздердің кімге, неге арналғандықтарына қарай бөлінісі Терминологиялық сөздік
- •Диалектологиялық сөздік
- •Шет тілдер сөздігі
- •Іү блок Сөздікке енген бірліктердің тұлғаларына қарай бөлінісі
- •Фразеологиялық сөздік
- •Туынды сөздер тізбегі
- •Ү блок Сөздікке енген сөздердің орналасу тәртібіне қарай бөлінісі
- •Үi модуль
- •Зерттеу нысаны
- •Үii модуль
- •Үііі модуль
- •Лексикалық құбылыстар
- •Фонетика
- •Ү қазақ графикасы мен орфографиясының дамуы
- •І модуль і блок фонетиканың зерттеу нысаны мен салалары
- •Іі блок қазақ тілі фонетикасының зерттелу тарихы
- •Ііі блок фонетикалық зерттеуде қолданылатын әдістер
- •Іү блок дыбысты қарастырудың үш аспектісі
- •Ү блок дыбыс, әріп, фонема
- •Іі блок дауысты дыбыстар және оның түрлері
- •1. Жуан (гуттураль) дауыстылар: а,о,ұ,ы,у;
- •2. Жіңішке (палаталь) дауыстылар: ә,ө,ү,і,е,у,и.
- •1. Еріндік (лабиаль) дауыстылар: о, ө, ұ, ү, у;
- •2. Езулік дауыстылар: а, ә, ы, і, е, и.
- •2. Қысаң дауыстылар: ұ, ү, ы, і, и, у.
- •Ііі блок дауыстылардың айтылуы мен жазылуындағы ерекшеліктер
- •Іү блок дауыссыз дыбыстар
- •Дауыссыз дыбыстардың түрлері
- •1. Дауыстың (салдырдың деуге де болады) қатысына қарай:
- •2. Дауыссыздарды айтылу (ауаның шығу) жолына қарай:
- •3. Жасалу немесе айтылу (артикуляциялық) орнына қарай:
- •Үі блок дауыссыздардың айтылуы мен жазылуындағы ерекшеліктер
- •Ііі Модуль
- •III модуль
- •І блок қазіргі қазақ тіліндегі буынның ерекшелігі
- •Іі блок буынның түрлері
- •Ііі блок буын жігі және тасымал
- •Іү блок буынның дыбыстық құрамы
- •Іі блок тiл үндестігi
- •Ііі блок дыбыстардың алмасуы
- •Іү блок ықпалдың түрлері
- •Ү блок ерін үндестігі
- •Ү Модуль
- •Ү модуль
- •Қазақ орлфграфиясы мен орфогрфиясының дамуы
- •Қазақ жазуы мен емлесінің дамуы
- •5) Жазуға қойылатын замана талабы оны техника негізінде (жазу машинкасы, компьютер, телеграмма, телекс, телефакс, линотип, т. Б.) пайдалануды қалайды.
- •Фонетикаға байланысты терминдер сөздігі
- •Грамматикалық мағына және оның түрлері
- •Грамматикалық мағынаның берілу тәсілдері мен жолдары
- •Іі блок Грамматикалық форма
- •Грамматикалық мағына мен грамматикалық форманың сәйкестіктері
- •Ііі блок Грамматикалық категория
- •Грамматикалық категорияның түрлері
- •Сөздерді таптастыру ұстанымдары
- •Тапсырмалар
- •Іі модуль
- •Іі модуль
- •Зат есімнің жалпы сипаттамасы
- •І блок Зат есімнің лексика-грамматикалық сипаты
- •Адамзат және ғаламзат есімдері
- •Жалпы есім мен жалқы есімдер
- •Көптік мәнді есімдер
- •Эмоциялы-экспрессивтік реңді есімдер
- •Көмекші есімдер
- •Іі блок Зат есімнің морфологиялық сипаты
- •Зат есімдердің құрылымы
- •Зат есімнің түрлену жүйесі
- •Зат есімнің көптік категориясы
- •Зат есімнің тәуелдік категориясы
- •Септік жалғауларының мағыналары мен қызметі
- •Атау септік
- •Ілік септік
- •Барыс септік
- •Табыс септік
- •Жатыс септік
- •Шығыс септік
- •Көмектес септік
- •Зат есімнің жіктелуі
- •Жекеше Көпше
- •Ііі блок Зат есімнің синтаксистік қызметі
- •Зат есімнің көптік категориясы және ерекшеліктері
- •Сын есiмнi» жалпы сипаттамасы
- •Сын есiмнi» морфологиялыº º½рылымы Çàò есiмнi» º½рылымы
- •Ііі модуль
- •Сын есімнің зерттелу тарихынан мағлұмат
- •Сын есімнің жалпы сипаттамасы
- •І блок Сын есімнің семантикалық топтары
- •Іі блок Сын есімнің морфологиялық құрылымы
- •Жалаң сын есімдер
- •Күрделі сын есімдер
- •Сын есімнің шырай категориясы
- •5.Үдетпелі шырай-күшейткіш үстеулер арқылы жасалады. Осылайша ғалым шырайларды жасалатын тұлғаларына қарай бес түрге бөлген.
- •Сын есімнің заттану процесі
- •Ііі блок Сын есімнің ситаксистік қызметі
- •Іү модуль
- •Сан есiмнi» жалпы сипаттамасы
- •Сан есiмнi» ма¹ыналыº топтары
- •Сан есімге жалпы сипаттама
- •І блок Сан есімнің лексика-семантикалық сипаты
- •Іі блок Сан есімнің морфологиялық ерекшеліктері
- •Сан есімнің мағыналық топтары
- •Реттік сан есім
- •Жинақтық сан есім
- •Топтық сан есім
- •Болжалдық сан есімдер
- •Бөлшектік сан есімдер
- •Ііі блок Сан есімнің синтаксистік қызметі
- •Ү модуль
- •Ү модуль
- •Есімдіктің зерттелуі
- •Есімдіктің жалпы сипаттамасы
- •І блок Есімдіктің лексика-семантикалық сипаты
- •Жіктеу есімдіктері
- •Сілтеу есімдіктері
- •Сұрау есімдіктері
- •Өздік есімдіктері
- •Белгісіздік есімдіктері
- •Болымсыздық есімдіктері
- •Жалпылау есімдіктері
- •Іі блок Есімдіктің морфологиялық ерекшеліктері
- •Ііі блок Есімдіктің синтаксистік қызметі
- •Үі модуль
- •І блок Етістік түбірінің грамматикалық ерекшеліктері
- •Болымсыздық (болымды-болымсыздық) категориясы
- •Жетекші және көмекші етістіктер
- •Бол, ет, қыл көмекші етістіктері
- •Аналитикалық форманттар
- •Етістіктің семантикалық топтары
- •Етістік категориялары і блок Етістіктің лексика-грамматикалық категориялары
- •Сабақтылық-салттылық категория
- •Етіс категориясы
- •Болымсыздық (болымды-болымсыздық) категориясы
- •Қимылдың (амалдың) өту сипаты категориясы Қимылдың өту сипаты категориясының ғылымда танылуы мен зерттелуі
- •Қимылдың өту сипаты категориясының семантикалық ерекшеліктері
- •Қимылдың өту сипаты категориясының грамматикалық ерекшеліктері, берілу жолдары
- •Іі блок Ерекше тұлғалық түрлері
- •Есімшелердің етістікке жақын белгілері:
- •Есімшенің түрлері
- •Көсемше
- •Ііі блок Етістіктің таза грамматикалық категориялары Рай категориясы
- •Шақ категориясы
- •Келер шақ
- •Жақ категориясы
- •Үііі модуль
- •Үііі модуль Үстеудің зерттелу тарихы
- •Үстеудің жалпы сипаттамасы
- •І блок Үстеулердің лексика-грамматикалық топтары
- •Іі блок Үстеудің морфологиялық ерекшеліктері
- •Ііі блок Үстеудің синтаксистік қызметі
- •Іх модуль
- •Жалпы сипаттама
- •Іі блок Еліктеу сөздердің фонетика-морфологиялық сипаты
- •Ііі блок Елiктеу сөздердiң синтаксистiк қызметі
- •Студенттiң оқытушымен орындайтын жұмысы (соож)
- •Студенттің өздік жұмысы (сөж)
- •Х модуль Шылаулардың зерттелу тарихы
- •Шылаулардың жалпы сипаттамасы, түрлері
- •І блок Жалғаулықтар
- •Іі блок Септеуліктер
- •Атау септігін меңгеретін септеуліктер
- •Барыс септігін меңгеретін септеуліктер
- •Шығыс септігін меңгеретін септеуліктер
- •Көмектес септігін меңгеретін септеуліктер
- •Ііі блок Демеуліктер
- •Хі модуль
- •Жалпы сипаттама
- •І блок Одағайдың түрлері
- •Іі блок Одағайдың интонациялық ерекшеліктері
- •Ііі блок Одағайдың құрамы мен қызметі
- •Хіі модуль
- •Модаль сөздер Жалпы сипаттама
- •Модаль сөздердің қалыптасуы
- •Модаль сөздердің мағынасы мен қолданылуы
- •Синтаксис пәнінің обьектісі, мазмұны.
- •Сөз тіркесі синтаксисі
- •І модуль Сөз тіркесі синтаксисінің зерттелу тарихы
- •Іі модуль Сөз тіркесі және оған ұқсас тұлғалар
- •Ііі модуль Сөз тіркесін топтастыру
- •Үі модуль Сөз тіркесінің байланысу тәсілдері мен байланысу формалары
- •Ү модуль Жай сөйлем синтаксисі
- •І блок Жай сөйлем типтері
- •1. Сұрау интонациясы арқылы:
- •6. Осы қызметте –іуші формалы есімше – болма құрамында жасалған баяндауыш та жұмсалады.
- •Болымсыз сөйлемдер
- •Номинативті және етістікті сөйлемдер
- •Атаулы сөйлемдер
- •Үі модуль сөйлем мүшелері
- •І блок сөйлемнің тұрлаулы мүшелері бастауыш
- •Баяндауыш
- •Іі блок сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері және олардың зерттелу тарихы
- •Үйірлі мүшелер
- •Сөйлемнің бірыңғай мүшелері
- •Айқындауыш
- •Шарты рай тұлғалы оралым
- •Үіі модуль Күрделенген жай сөйлемдер
- •Іі. Синтаксистік оралымды сөйлемдер [23,170].
- •Айқындауышты сөйлемдер
- •Қыстырма сөйлемдер
- •Қыстырынды құрылымдар
- •Көсемше оралымды сөйлемдер
- •Есімше оралымды сөйлемдер
- •Қаратпалы сөйлемдер
- •Жай сөйлемнің бірыңғай мүшелері
- •II блок
- •Үііі модуль і блок құрмалас сөйлем синтаксисі
- •Құрмалас сөйлемнің қалыптасу, даму жолдары
- •Жай сөйлемдердің бір-бірімен құрмаласу тәсілдері
- •3. Жай сөйлемдердің шартты рай арқылы құрмаласуы.
- •Жай сөйлемдердің шылаулар арқылы құрмаласуы
- •Жай сөйлемді құрмаластыруда интонацияның маңызы
- •Құрмалас сөйлем компоненттерінің орналасу тәртібі.
- •Құрмалас сөйлемнің зерттелуі
- •Іх модуль
- •І блок Құрмалас сөйлем түрлері
- •Салалас құрмалас сөйлем, оның мағыналық түрлері
- •Іі блок Сабақтас құрмалас сөйлем
- •Сабақтас құрмаластың түрлері
- •Ііі блок аралас құрмалас сөйлем
- •Х модуль
- •І блок Көп компонентті құрмалас сөйлемдер
- •Көп компонентті салалас
- •Көп бағыныңқылы сабақтас
- •Іі блок Бөгде сөз, оның түрлері
- •Ііі блок Пунктуация
- •Тыныс белгілерінің түрлері мен қызметтері
- •Пайдаланылған әдебиеттер Лексикология
- •Фонетика
- •Морфология
- •Синтаксис
- •43.Мамытбеков қ. Салалас құрмалас сөйлемдердің грамматикалық табиғаты жөнінде // Қазақ тілі мен әдебиет мәселелері. ҚазМу, 8-шығ. 1971.
- •Мазмұны Лексикология
- •Фонетика
- •Морфология
- •Синтаксис
Пайдаланылған әдебиеттер Лексикология
Атлас русских народных говоров центральных областей к востоку от Москвы. М., 1957.
Аханов К. Омонимдер және олардың жасалу жолдары // Қазақ тілі мен әдебиеті. 1958, 6-тамыз, 36-45 б.
Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А., 1993, 498 б.
Ахманова О.С. Словарь лингвистических терминов. М., 1966, 608 с.
Ахманова О.С. Словарь омонимов русского языка. Советская энциклопедия, 1976. 448 с.
Ахметов Ә.Қ. Түркі тілдеріндегі табу мен эвфемизмдер. АДД, Алматы, 1995.
Айтбаев Ө. Аудармадағы фразеологиялық құбылыс. А., 1975. 228 б.
Арғынбаев Х. Қазақ халқындағы семья мен неке. А., 1973.
Ахметов Ә.Қ. Түркі тілдеріндегі табу мен эвфемизмдер. А., 1998.
Әнесов Ғ. Қазақ тілі тарихи лексикологиясының мәселерлері // Қазақ тіл біліміндегі этимологиялық зерттеулердің негізгі бағыттары. А., 1998.
Балақаев М. , Қордабаев Т. Қазіргі қазақ тілі грамматикасы. А., 1961.
Болғанбаев Ә. Қазақ тілінің лексикологиясы. А., 1979.
Базылхан Б. Монғол, қазақ тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Өлгей, 1973.
Болғанбаев Ә., Қалиев Ғ. Қазақ тілінің этимологиясы. Алматы, Мектеп, 1998.
Бизақов С. Тілдік норма және варианттылық. А., 1997.
Бабкин А.М. Лексикографическая разработка русской фразеологии. Москва-Ленинград, 1964.
Виноградов В.В. Об омонимии и смежных явлении // Вопросы языкознания. 1960, №5, 117-125 стр.
Виноградов В.В. Основные типы лексических знаний слова // Вопросы языкознания., 1953, № 5.
Галкина-Федорук Е.М. Современный руский язык (лексика). Изд., МГУ, 1954.
Галкина-Федорук Е.М. Об экспрессивности и эмоциональности // Сборник статей по языкознании. М., 1958, 103-124 стр.
Виноградов В.В. Словообразование и его отношении к грамматике лексикологий (на материале русского и родственных языков) // Вопросы теории и истории языка в свете турудов И.В.Сталина по языкознанию.
Жұмабекова А. Қазақ тілінің антонимдер сөздігі. Алматы, 2002.
Жұмағұлова М. Газет тіліндегі саяси-қоғамдық эвфемизмдер. А., 2005.
Звегинцев.В.,Мартикен.А. Принцип экономий в фонетических изменених. Москва, 1960
Карпович А.Е. О лексикографической терминологий // Современная русская лексикография. Сб.ст. Ленинград, 1997.
Кайдаров А. Структура односложных корней и основ казахском языке. А., 1986.
Кайдаров А., Жайсакова.Р. Принцип классификации фразеологизмов// Изд-во Ан КазССР Сер.фил.1979 №3
Кайдар А.Т. Принципы классификации фразеологизмов и их классификационные группы в современном казахском языке // Актуальные проблемы казахского языка. Алматы, 1998
Кайдар А. Фонетические факторы, приводящие к семантические дифференциаций слов в тюркских языках // Актуальные вопросы казахского языка. Алматы, 1998.
Котвич В. Исследования по алтайским языкам. М., 1962.
Кеңесбаев І. Қазақ тілінің фразеологиялық сөздігі. А., 1977.
Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ. Қазіргі қазақ тілі (фонетика, лексика). А., 1962.
Копыленко М.М., Попова З.Д. Очерки по общей фразеологий. Издательство Воронежского ун-та. Воронеж, 1977.
Қайдаров Ә. Халық даналығы. А., 2004.
Қалиев Ғ., Болғанбаев Ә. Қазіргі қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы. А., 2003.
Қалиұлы Б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2004.
Қордабаев Т. Тілдің структуралық элементтері. А., 1977.
Қордабаев Т. Сөз және оның мағыналары // Қазақ тілі мен әдебиеті, 1998, №1.
«Қарадөң батыр» жырынан алынған мысал Қараңыз: Н.Уәлиев. Сөз мәдениеті Алматы 1984
Қазақ тілінің диалектологиялық сөздігі. А., 1996.
Қазақ тілінің жергілікті ерекшеліктері. А., 1955.
Қазақ тілінің туынды сөздер сөздігі А., 1988.
«Қазақша-орысша, орысша-қазақша терминологиялық сөздік». 1 том. А., 1999.
Құрманалиева А. Қазақ тіліндегі гомогенді омонимдердің табиғаты. кан. дисс. автореф. А., 1999.
Қазақ тілінің орфоэпиялық анықтағышы. А., 2005.
Қазақ тілі. Энциоклопедия А.,1998
Лингвистические энциклопедический словарь. М., 1990. 301 с.
Ларин Б.А. История русского языка и общего языкознания. М., 1977.
Молотков А.И. Основы Фразеологий русского языка. Ленинград, 1977.
Муратов С.Н. Устойчивые словосочетания в тюркских языках. М., 1961.
Морковкин.В.В. Основы теорий учебный лексикографий (научный даклад дисс.док) .Москва, 1990.
Маслова В.А. Лингвокультурология: учебное пособие. М., 2001.
Малбақов М. Бір тілді түсіндірме сөздіктің құрылымдық негіздері. Алматы, 2002, 365-бет.
Момынова Б. Газет лексикасы жүйесі мен құрылымы. А., 1993.
Марғұлан Ә. Шоқан мен Манас. А., 1971.
Оразбаева Ф. Қазіргі қазақ тіліндегі сын есім синонимдер. А., 1988.
Оразбаева Ф., Сейтенова С. Қазақша-орысша сөздік. А., 2004.
Оразбаева Ф., Ахметов Ә., Жүнісбекова К. Қазіргі қазақ тіліне арналған жаттығулар. А., 1999.
Оразбаева Ф., Шадиева Н. Лексиканы оқытуда қолданылатын деңгейлік тапсырмалар.
Оразов М. Қазақ тілінің семантикасы. А., 1991.
Потебня А.А. Эстетика и поэтика. М., 1976.
Райхштейн А.Д. Сопоставительный анализ немецкой и русской фразеологий. М., 1980.
Реформатский А.А. Введение в языкознание. М., 1967.
Сыздық Р. Сөздер сөйлейді. А., 2004.
Синонимдер сөздігі. А., 2001.
Ступин Л. Лексикография английского языка. М., 1985. 167 с.
Сыздық Р. Абайдың сөз өрнегі.
Сыздық Р. Тілдік норма және оның қалыптасуы. Астана, Елорда, 2001.
Сәрсенбаев А. Қазақ мақалдары мен мәтелдерінің лексика-стилистикалық ерекшеліктері.
Смағұлова Г. Фразеологизмдердің варианттылығы. А., 1996.
Смағұлова Г. Мағыналас фразеологизмдердің ұлттық-мәдени аспектілері. А., Ғылым, 1998.
Сағидолда Г. Поэтикалық фразеологизмдердің ұлттық-мәдени аспектілері. А., Ғылым, 1998.
Сағындықұлы Б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2003.
Урбутис В. Способы образования лексические омонимов в литературном языке // Автореф. канд. дисс. Вильнюс, 1956.
Ураксин В.Г. Сравнительное изучение и этимологизация фразеологизмов в тюркских языках // Проблемы этимологии тюркских языков. А., 1990.
Уәлиев Н. Фразеолгия және тілдік норма. А., 1998.
Хинаятұлы Б. Қазақтың дәстүрлі малдәрігерлік жүйесі (тарихи-этнологиялық зерттеу). Кан. дисс. автореф. А., 2001.
Шанский М. Фразеология современного русского языка. М., 1985.
Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. А., 1964.
Эман Э. Об омоними в немецком языке // Вопросы языкознания. 1960, №5, 117-125.