
13. Токс.дистр.Анықтамасы: бауырдың жеткіліксіздігіне әкелетін бауырдың ауқымды некрозымен сипатталатын клинико-морфологиялық синдром.
Этиологиясы: вирусты гепатит,этил спиртімен улану,өсімдіктердін гепатотропты уларымен улану және дәрілермен улану.
Жіктелуі:жедел және созылмалы. Көбінесе жедел түрде болады.
Макроскопиялық белгілері: Бауыр көлемі ұлғайған,беткейі және кесіндісі ала мозайка тәрізді.Қалыптыда қызыл-борлы бөліктері ақ-сарғыш тартқан;арасында қою қызыл бөліктер кездеседі.Ақ түсті аймақтары тегістелген.консистенциясы-бос.
Асқынуы: бауырлық кома
Нәтижесі:
14.порт.цирроз.Анықтамасы: бауыр жасушасының дистрофиясымен,олардың үздіксіз қалпына келуімен,дәнекер тіннің диффузды өсіп кетуімен,осыған байланысты ағза пішінінің бұзылуымен сипатталатын патология.
Этиологиясы:вирустық гепатит,аутоиммундық гепатит,маскүнемдік,өт жолының обструкциясы,холангиттер,холектаз,белок тапшылығы,темір мен мыстың артық жинақталуы,өкпе,жүрек созылмалы аурулары.
Жіктелуі: жоқ))
Макроскопиялық белгілері: көлемі кішірейген,консистенциясы: тығыздалған,дәнді,Сырты-висцеральді және диафрагмальді беткейлері біркелкі емес,кесіндіде капсуласында түйіндері бар, беткейі тегіс,жасыл түсті.
Асқынуы: портальді гипертензия,өңештің,асқазанның варикозды тамырларынан қан кету.
Нәтижесі:
15.панкреонекроз.Анықтамасы: Ұйқы безінің некрозы.
Этиологиясы: ұзақ уақыт алкогольді қолдану,тамақты шектен тыс көп ішу кезінде,өт-тас ауруында темір ферменттерінің ұйқыбез жолдарына түсуі.Уйқыбез жолдарының жеткіліксіздігінде. Ацинустын зақымдалуы.
Жіктелуі:жетілген;майлы;геморрагиялық
Макроскопиялық белгілері: панкреонекроз безде айқын некроз бөлігі болған жағдайда дамиды. некроз ошақтары ақ, ақшылт сары, бездің сыртқы қабатында май тіндерінде көрінеді. некроз ошақтың айналасында макрофагтар тұрады.
Асқынуы: басқа мүшелердің бұзылыстары және инфекциялық аурулар
Нәтижесі: 19.Жатыр полипі
Жатыр мойны полипі - мойын каналы сілемей қабығы бөлігінің мөлшерден тыс өсуінің салдары (фондық процесс). Этиология: жыныс гормондары эстроген көбеюінен және прогестерон төмендеуінен туындаған аналық бездің гормоналдық бұзылыстарынан дамиды. Жатыр қабатының қабынуы, аборт. Жіктелуі: 1. Железисто-кистозный 2. Железисто-фиброзды 3. Фиброзды Макроскопиялық белгісі: мойны және денесі өседі, полип кең көлемде шоғарланады. Көлемі 1 -1,5 см тығыздығы жұмсақ. Асқынуы: некроз, қан кету, қатерлі ісік 20Доброкачественная гиперплазия предстательной железы (ДГПЖ), ранее называвшаяся аденома простаты, аденома предстательной железы — қатерлі емес ісік, простатаның стромалық компонентінің немесе сілемейлі эпителиден дамиды. этиол: гормоналды: эстроген және андроген арасында физиологиялық баланс бұзылғанда, алкоголь, табак, жыныс мүшелерінің қабынулық және венерологиялық аурулары. жіктелуі: клин ағымы бойынша 1. Компенсирленген: минимальді объективті көріністермен көрінеді. 2. Субкомпенсация – созылмалы бүйрек жеткіліксіздігінің латентті фазасы 3. Декомпенсирленген – созылмалы буйрек жетіспеушілігі дамуы макрос:формасы: домалақ, түсі: қызғылт сары, тығыздығы: қатты кедір бүдір асқынуы: карцинома, несеп қуықтың катетеризациясы, цистит.
Асқынуы:Эпидидимит , простатит
21.созылмалы лифолейкоз кезіндегі лимфолейкоз, — имунокомпонентті клеткалардың қатерсіз өспелеріне жатады. Бұл аурумен көбінесе 45 жастан асқан ер адамдар ауырады. Аурудың негізінде В-Т лимфоциттердің әр түрлерінің көбейіп, жиналуы жатады. Лимфоциттер барлық жүйелерді зақымдайды. Жалпы бұл ауру көп уақыт бойы байқалмауы мүмкін . Ол қанда, сүйектің қызыл кемігінде, лимфа туйіндерде, бауырда жиналуы мүмкін. этиол: тұқым қуалаушылық, Қазіргі кезде СЛЛ-ның дамуын иондаушы радиация, дәрі-дәрмектер, химиялық заттармен байланыстырылмайды. Вирустық инфекциялардың (ретровирустар) қызметі дәлелденген. Flodens, Stone СЛЛ-ның дамуына төмен жиіліктегі электромагниттік толқындар әсер ететінің көрсеткен. Жіктелуі: 1. Т жасушалы ісіктер 2. В жасушалы ісіктер макро: көлемі едәуір үлкейген, салмағы ұлғайған, конс тығыз, көлдеңен кесіндіде көк түсті. Фолликулалары сақталған және пульпа жоғалған. асқынуы:рихтер синдромына, пролимфоцитарлы лейкозға, жедел лейкозға,көптеген миеломға өту.
4 Атеросклероз кезиндегі бүйрек
Сырқаттың анықтамасы- майлар мен белоктар дұрыс алмаспағандықтан, эластикалық және бұлшыкетті–эластикалық тамырлардың ішкі қабатына майлар мен белоктар шөгіп, сол жерлерде талшықты дәнекер ткань көбейіп, склероз дамитын ауру.
Сырқаттың этиологиясы-
Зат алмасуына байланысты факторлар
Гормондык факторлар
Артериялық гипертония
Психоэмоциялық күйзеліске ұшырататын стресс пен конфликті жағдайлар
Қан тамырларындағы өзгерістер
Тұкымкуалайтын және этникалық факторлар
Темекі шегу, алкоголь ішу, семіздік
Сырқаттың жіктелуі-
Макроскопиялық белгілері-көлемі кішірейген, консистенциясы-тығыз, түсі- қызыл-қоныр, беткейі-тегіс емес, ірі кедір-бұдырлы, кесіндіде қыртысты өабаты жұқарған, себебі-бүйрек артериясының атеросклерозы
Асқынулары -
Сырқаттың нәтижесі-Бүйректің созылмалы жетіспеушілігі (булемия)
5 Инфаркт миокрда-
Сырқаттың анықтамасы- Коронарлық қанайналымның жеткіліксіздігінен жүрек етінде ишемиялық некроз пайда болуын миокардтың инфаркты дейді.
Сырқаттың этиологиясы- Оның негізгі пайда болу себебі болып көпшілік жағдайларда (90%-ға жуығы) тромбозбен ушыққан коронарлық артериялардың атеросклерозы есептелінеді. Кейде миокардтың инфаркты коронарлық артериялардың спазмы нәтижесінде, кейде олардың тромбылардан үзілген эмболмен бітелуінен дамуы мүмкін. Адамда миокардтың инфаркты дамуына қолайлы жағдай болып тұқым қуалаушылыққа бейімділік, артериялық гипертензия, семіру, қантты диабет және аз қозғалыспен атқарылатын ой жұмысы, темекі шегу ж. б. есептеледі
Сырқаттың жіктелуі- По стадиям развития:
Продромальный период (0-18 дней)
Острейший период (до 2 часов от начала ИМ)
Острый период (до 10 дней от начала ИМ)
Подострый период (с 10 дня до 4-8 недель)
Период рубцевания (с 4-8 нед до 6 месяцев)
Макроскопиялық белгілері- түсі- ақшыл, өлшемі-3-4cм, некрозды аймағы-анықталған ошақтық
Асқынулары- стаз
Сырқаттың нәтижесі- тыртықтанған жұмсару, аневризманың қалыптасуы
7.Крупозды пневмония. Анықтамасы: Крупозды пневмония өкпенің бір мезгілде бүтіндей бір немесе бірнеше бөліктерінің зақымдануымен, сол сияқты қабыну үдерісіне өкпе қабының да қосылуымен сипатталатын ауру. Сондықтан крупозды пневмонияны бөлікті немесе плевропневмония д.а. Этиологиясы: Крупозды пневмонияны негізінен пневмококтардың 1, 2, 3 және 7 типтері қоздырады, ал өте сирек жағдайларда Фридлендердің диплобацилласы, Афанасьев-Пфейфер бацилласы, стафилококтар да өкпеде жоғарыда айтылған өзгерістерді туғызады. Ифекциялық аллергиялық аурулар. Макроскопиялық белгілері:вицералды плевра қалыңдайды,өкпенің зақымдалған бөлігі ұлғаяды. Жіктелуі: 1) қан көп келу;2) қызыл бауырлану;3) сұр бауырлану;4) шешу кезеңі. Макроскопиялық белгілері: өкпе қызарып үлкейеді, Өкпе үлкейіп бауыр қаттылығының дәрежесіне жетеді, кесіп қарағанда қып-қызыл болады.Плевра қалыңдайды,улғаяды,қатаяды. Асқынуы:Өкпелікке:карнификация,өкпе абцесі. Абцесстің плевраға бұзып өтуі плевра куысының қабынуына (іріңді плеврит), өкпе эмпиемасына немесе пиопневмотораксқа соқтырады.Өкпе гангренасы. Өкпеден тыс: Оларға: іріңді медиастенит, перикардит, полипозды-жаралы эндокардит, перионит, іріңді менингит, ми абсцессі, іріңді артрит, сепсис кіреді. Респираторлық Дистресс синдромныңҮлкендердегі тип Нәтижесі: Крупозды пневмонияда ауру адам жүрек қызметінің жедел жетіспеушілігінен немесе асқыну түрлерінен дүниеден өтеді. 8.Бронхопневмония. Анықтамасы: Ошақты пневмония (бронхопневмония) бронхтарда және олардың айналасында жатқан өкпе паренхимасындағы инфекциялық қабыну үдерісінің дамуымен сипатталады. Әдетте, бұл сырқат түрінде өкпенің бір немесе бірнеше сегменттері зақымданады, сондықтан пневмонияның бұл түрін сегментарлы немесе полисегментарлы пневмония д.а. Этиологиясы: инфекциялық агенттер , әсіресе Пфейффер таяқшасы, стафилококктар және пневмококктар бәрінен де жиі кездеседі. Әдетте, бұл ауру созылмалы бронхитпен немесе бронхоэктазбен ауырған науқастарда, сонымен қатар қант диабетімен, кіші қан айналым шеңберінде қан іркілуімен асқынған жүректің созылмалы ауруымен ауыратын науқастарда, жарақаттанған немес операция жасалған адамдарда пайда болады. Ошақты пневмониядан бұрын жоғарғы тыныс жолдарының қабынуы жиі кездеседі. Жіктелуі: Пневмония ошақтарының көлеміне қарап оның: ацинусты, бөлікті, сегментті және көп сегментті түрлерін ажыратады.1. Стафиллококтық пневмониялар ошақты пневмониялардың ең ауыр өзгерістерге соқтыратын түрі болып есептеледі. Себебі стафиллококтар өздерінің өніп-өскен жерінде өкпе тінін некрозға ұшыратады.2. Стрептококктық пневмония «таза» түрінде сирек кездеседі.2. Стрептококктық пневмонияның ең ауыр түрі скарлатинаға байланысты дамиды. Қабыну ошағында стрептококктар өте көп мөлшерде топталып сол жердегі бронх пен өкпе тінін некрозға ұшыратады.3. Вирустық пневмониялар.4.Микоплазмалық пневмония. Макроскопиялық белгілері: көлемі үлкейеді, қалыңдайды,түсі сұрғылт қызылдау болады. Асқынулары:Өкпелікке: Сипневмониялық плеврит ,пневмониялық ошақтар карнификацияланады,іріңдейді, абцеске айналады. Өкпеден тыс: Инфекциялық токсикалық шок Нәтижесі: Іріңді плеврит дамыған адам өледі. Жас балалар мен қарттарға өте қауіпті. 9.Бронхоэктатикалық ауру. Анықтамасы: Бронхоэктаз ауруы - орта және кіші бронх қуыстарының патологиялық кеңейуі және бронхтардың іріңді қабынуымен жүретін полиэтиологиялық ауру. Этиологиясы: Туа және жүре пайда болған бронх қабырғаларының эластикалық қасиетінің төмендігі.Бронхтардың бітеліп қалуы: бронхтардағы ісіктер, бронхқа бөгде заттың тұрып қалуы..., т.б.Бронхішілік қысымының көтерілуі.Созылмалы өкпе аурулары . Жіктелуі: Пайда болуына қарай: -Туа пайда болған.-Жүре пайда болган. Ауырлығына қарай: 1Жеңіл 2Орта 3Ауыр Макроскопиялық белгілері: Бронх кеңістіктерінің кеңеюі мен деформациясы. Тіндері өзгереді, қабынады, экссудат п.б Асқынуы:Өкпе абцесі, өкпенің іріңді қабынуы,өкпенің эмфизематозды жеткіліксіздігі,теміржетіспеушілікті анемия. Тыныс алу жеткіліксіздігі,эмпиема плеврит,сепсис Нәтижесі: