26. Өңештің қанмен қамтамасыз етілуі,жүйкеленуі.

Өңештің қанмен қамтамасыз етіліуі

Өңештің мойындық бөлігі төменгі қалқанша артериясының тармағы,a.thyroidea inferior, өңештік тармақтармен,кеуделік бөлігін кеуде қолқасының тармағы, өңештік тармақтармен,rr.esophagei, құрсақтық бөлігін сол асқазан артериясының тармағы өңештік тармақтармен қандандырылады.

Өңеш оң және сол кезбе нерв тармақтары және кеуде қолқа өрімімен нервтенеді.

Өт қапшығының құрлысы,топографиясы,қызметі. Өт қуық vesica fella – пішіні алмұрт тәрізді ,бауырдың өт қапшығы шұңқырында орн.өттің қоймасы болып саналады. 1-түбі fundus 2-денесі corpus 3-мойыны collum – 3,5см 4-түтігіductus cysticus , Өт қапшығының түтігі шұғыл иіліп бауыр түтігімен (ductus hepatic) бірігіп ductus choledochus – ты құрайды. ,Жалпы өт түтігі (ductus choledochus)-төм.бағытталып lig.hepatoduadenale-ң құрамына кіреді.Одан әрі 12 елі ішектің жоғ. бөлігінің атрқы бетін жанай өтіп ұйқы без басының тұсында ұйқы без түтігімен қосылады. Одан 12 елі ішек бүртігіне ашылады.(papilla duadeni maior) Көлемі 40-60см, ұз.-8-12см. Ені-30-50 мм. Қабырғаларының құрлысы. 1-Шырышты.2- Шырышасты. 3- БЕ. 4- Сыртқы дәнекер тінді. Сырты ішастармен 3 жағынан жабылған .Шырышты қабық беті-түтікшелермен қапталған, Шырышасты негіз- жаксы дамыған,өтқуық мойнында спираль қатпарларды құрайды.(plicae spirali) Өттің өту жолдары. Өт бауыр жасушаларының түзілуі--- ductuli biliferi---- ductuli interlobularis----сегменттік----зоналық----бөліктік түтікше----бауырдан шығады. Бауырдан шыққан соң бауырдың меншікті оң және сол өт түтікшелері қосылып ductus hepatis communis+ductus cysticus = ductus choledochus түзіп одан әрі 12 елі ішекке бағытталады. ҚАНМЕН ҚАМТАМАССЫЗ ЕТІЛУІ. A.cystika-a. Propria hepatic-тарм. ВЕНА лық қан аттас веналар арқылы қақпа венасына ағады. НЕРВ- Парасимпатикалық кезбе. Симпатикалық бауыр өрімі.

Сегізкөз өрімі,plexus sacralis,өрімдердің ішіндегі ең маңыздысы,4 және5 бел нерві алдыңғы тармақтарынан және сегізкөз алдыңғы тесіктерінен шыығатын төрт сегізкөз нервтерінің дәл осындай тармақтарынан құралады.Өрім нервтері бір-бірімен қосылып, foramen infrapiriforme арқылы жамбас астау қуысынан шығатын шонданай нервінің жуан сабауын түзеді.Сегізкөз өрімінен шығатын тармақтар қысқа және ұзын болып бөлінеді.Қысқа тармақтар аяқ-бел аймағын,ал ұзын тармақтар оның бел өрімі тармақтарымен жабдықталған бөлігін қоспағанда бүкіл аяқты нервтендіреді. Қысқа тармақтар:1.Rami musculares;2.N.gluteus superior;3. N.gluteus inferior;4. N.pudendus; Ұзын тармақтар: 1.N.cutaneus femoris posterior;2.ischiadicus;3.N.peroneus communis.

Сегізкөз өрімі: ұзын тармақтары, нервтендіретін аймақтары.

Ұзын тармақтар: 1.N. cutaneousfemoris posterior жамбас астауынан шонданай нервімен бірге, төмен қарай m. gluteus maximus астымен санның артқы бетіне келеді. бөксенің төменгі бөлігі nn. clunium inferiors-тер мен бұтаралық терілеріне баратын rami perineales тармақшаларын береді. Санда артқы б.е бетінде орн, төмен қарай тақым шұнқырына жетіп, сан мен сирақтың артқы жағы терісінде таралатын көптеген тармақ береді.2. N.ischiadicus, шонданай нерві сегізкөз өрімінің тікелей жалғасы,m.piriformis төмен жамбас астауынан шығып, санның артқы бетінде,сирақ бүккіштерінің астымен түсед. тақым шұнкырында n.tibialis , n.peroneus communis тармақтарын береді,

Шонданай нерв тармақтары: 1 Rami musculares- санның артқы б.е m.semitendinosus, m.semimembranosus, m.biceps femoris-тің ұзын басына, m.adductor magnus артына барады. 2 N. tibialis-тақым шұңқырында асықты жілік нерві ұзын тері тармағын n.cutaneus surae medialis береді. Ол сирақтың медиалды бетінің терісін және медиалды топ б.е, бақайдың лат. жағынан бастап, саусақтардың бір-біріне қараған жақтарының терісін және m.quadratus plantae-ні нервтендіреді. 3.N.peroneus communis- n.cutaneus dorsalis lateralis деген атпен аяқ ұшы үстінің лат. жиегімен жүріп,терісі мен бақайдың бүйір жағын және қысқа бақай жазғыштарын, I,II бақайлардың бір-біріне қараған бетінің терісін нерв-і.