5.3. Шинаны есептеу және таңдау

ГПП шиналарын есептеу және таңдау. ГПП шиналарының екі секциясындағы есептік жүктеме тоқты анықтаймыз:

мұндағы - ГПП шиналарындағы есептік қуат;

U_н=6 кВ – ГПП шиналарындағы жалпы кернеу

Енді жүктеме тоқтың қоршаған орта температурасын есепке ала отырып жаңа мәнін анықтаймыз:

Сонымен есептеулердің соңында размерлері (50х5)мм²; S_выб=250мм² аллюминий шиналарын таңдаймыз.

а) үш фазалы қысқаша тұйықталу кезіндегі механикалық күш анықталады:

мұндағы: оқшаулатқыштардың ара қашықтығы, 120 см;

а – шиналардың ара қашықтығы, 100 см.

б) иілу моменті анықталады:

бір немесе екі өткін кезінде:

в) кедергі моменті анықталады шиналарды құлатып орнатқанда:

г) иілу кезіндегі шинаның материалының кернеуі:

(5.11)

Шиналарды динамикалық төзімділікке тексергенде келесі шарт орындалуы керек:

мұндағы: шинадағы есептік кернеу;

шинаның берілген қимасының және материалының рұқсат етілген мәні.

шамасын анықтау тәртібі:

, шарт орындалып тұр.

50х5размерлі шинаны термиялық беріктігіне тексереміз.

(5.12)

мұндағы I_∞ -қысқаша тұйықталу тоғы;

С –алюминий шинасы үшін С = 90;

t_П –келтірілген уақыт.

Таңдап алынған S_выб =250 мм² > S_min = 121 мм², шарт талабын қанағаттандырып тұр.

4. Тоқ трансформаторларын таңдау

Ток трансформаторларын бірінші ретті тоқты өлшеуіш приборларға және жеке релелерге қажетті кернеуге дейін төмендету,өлшеуіш тізбектің бөлінуі және жөғарғы кернеудің бірінші реттік тізбегінен қорғау үшін қолданылады.

Тоқ трансформаторларында магнитөткізгіштік жне екі орам бірінші және екінші ретті болады.Бірінші ретті орам өлшеуіш тоққа тізбектей,екінші ретті орамға I₂ тоғынан тоғынан өтетін приборлар жалғанады.

Тоқ трансформаторының жұмысы берілген дәлдік классымен егер оның номинал жүктемесі Sном есептік жүктемесінен Sесеп үлкен немесе тең болған жағдайда орындалады.

Кесте бойынша сәйкес 35 кВ кернеу үшін ТФНД 35М типті екі тоқ трансформаторын ,35 кВ кернеу үшін ТФНР 35 типті екі трансформаторын таңдаймыз.

Кесте-3. ТФНД-110М тоқ трансформаторының белгілері

Есептік белгілер	ТФНД-35М
Uном=35кВ	U=35кВ
Imax=421А	Imax=300÷600А
Iд=8,46кА	I=150кА

Кесте-4. ТФНД -35 тоқ трансформаторының белгілері

Есептік белгілер	ТФНД -6
Uном=35кВ	U=35кВ
Imax=1337А	Imax=2000А
Iд=42,3кА	I=125кА

5. Ажыратқыштар мен айырғыштарды таңдау

Ажыратқыш – комммутациялық аппарат, тоқты қосуға және ағытуға арналған. Ажыратқыш электр қондырғыларындағы негізгі аппарат болып табылады және ол кез келген режимдегі тізбекті ажыратып, қосу қызметін атқарады. Ұзақ жүктеме, асқын жүктеме, қысқаша тұйықталу, бос жүріс, синхронды емес жұмыс. Ең қиын және жауапты операциялар бұл қысқа тұйықталу тоқтарының ажыратылуы және берілген қысқаша тұйықталуға қосылуы.

Ажыратқыштың негізгі конструкциялық бөліктері: контактілі жүйе, ұшқын сөндіретін құрылғымен, тоқ жетекші бөлік, корпус, оқшауламалық және жетектік механизм.

Кесте 19. Ажыратқыштың мәндері

Есептік	Паспорттық
Uном. уст = 35 кВ I расч. уст = 166 А I 0.2 = 7,78 кА i у. расч = 19,6 кА I у. расч = 11,75 кА Iр.т.с. = 5,5 кА	Uном.а = 10 кВ I ном.а = 630 А I ном. от. = 20 кА i у. доп = 52 кА I у. доп = 20 кА I ном.т.с. = 20 кА I н.т.с. = 4 с

Кесте 20. Ажыратқыштың мәндері

Есептік	Паспорттық
Uном. уст = 6 кВ I расч. уст = 114 А I 0.2 = 5,84 кА i у. расч = 14,71 кА I у. расч = 8,8 кА Iр.т.с. = 4,13 кА	Uном.а = 10 кВ I ном.а = 630 А I ном. от. = 20 кА i у. доп = 52 кА I у. доп = 20 кА I ном.т.с. = 20 кА I н.т.с. = 4 с

Айырғыш-контактілі коммутациялық аппарат тоғы жоқ немесе аз ғана тоғы бар электрлік тізбекті ажыратуға немесе қосуға арналған,техника қауіпсіздігін сақтау үшін ажыратылған жағдайда контактілер арасында оқшауламалық аралық болады.

Айырғыштармен жүктеме тоғын ажыратуға болмайды. Өйткені контактілі жүйеде ұшқын сөндіретін құрылғы жоқ, ал жүктеме тоқтарын қателесіп ажыратса, ұшқын пайда болады, ол фазалық қысқы тұйықталуға және жұмыс істеп жатқан жағдайда, адамдардың жарақатталуына әкеп соқтырады.

Айырғышпен ажыратпас бұрын ажыратқышпен тізбекті сөндіру керек. Номинал кернеу, номинал тоқ, соғылу тоғы бойынша РНДЗ 2-35У/2000 У1 типті ажыратқыштарды таңдаймыз.

Кесте-8. РНДЗ 2-35У/2000 У1 айырғыштың белгілері

Есептік берілгендер	РНДЗ 2-35У/2000 У1
Uном=35 кВ	Uном=35 кВ
Imax=1337 А	Imax=2000 А
Iд=42,3 кА	Iд= 31,5 кА