32.Паротиттік инфекция. Эпидемиологиясы. Патогенезі. Клиникасы. Диагностикасы. Емі. Алдын алу.

Паротит. Парамиксовируспен туындайтын іріңдіи емес зақымдалумен жүретін, көбіне сілекей, ұйқы,атабез және ОЖЖ зақымдайтын ауру. Эпидемиологиясы. Инфекция көзі ауру адам, ауа тамшылы жолмен жұғады, ауру адам 9 күн бойыжұқтыруға қабілетті. Инкубациялық период 11-21 күн. Тұрақты иммунитет қалыптасады. Патогенез. Кіру қақпасы ТАЖ шырышты қабаты болып табылады, вирус эпителийде жиналып , кейін қанға өтеді, бұл біріншілік вирусемия деп аталады. Кейін қанарқылы вирус сілекей безіне өтеді,сол жерде көбейіп қабыну реакциясын тудырады. Вирус басқа бездерді және ОЖЖ зақымдауы мүмкін, бірақ оның клиникасы бірден байқалмайды. Клиникасы. Ауру басталмас 1-2 күн бұрын ұйқы және аппетит бұзылысы,әлсіздік және бас ауру байқалады. Сілнкей безі қабынғанда ауыз құрғауы, құлақмаңында ауырсыну сезімі. 4-7 күнге дейін созылатын қызба. Сонымен қатар орхит,панкреатит,менингит, зақымдалған аймақтағы есту қабілетінің төмендеуі. Диагностика. Вирусты мұрынжұтқыншақтың шырышынан анықтау. Вирусқа антиденені РСК, РТНГА әдісімен анықтау. Теріастына паротиттік диагностикум енгізу, аллергологиялық әдіс. Зәр және қан анализі. Емі Төсектік режим, сүт-өсімдікті диета. Орхит кезінде преднизалон 5-7 күн, 40-60 мг бастап күніне 5 мг төмендетіп тұрамыз. Панкреатит кезінде аз тамақтану, атропин,папаверин, ішке мұз басу, құсуда аминазин. Контрикалды глюкозамен бірге бұлщық ет ішіне жай енгіземіз. Бірінші күні 50 000 ЕД,кейін 3 күн 25000 Ед, кейін 5 күн 15 000 Ед. Алдын алу. ВАкцинация 12 айлықта, ал ревакцинация 6 жаста .

29.Вирустық е гепатиті. Этиологиясы. Эпидемиологиясы. Патогенезі. Клиникасы. Диагностикасы. Алдын алу.

Вирустық гепотит Е. Этиологиясы.Қоздырғышы энтеровирус тәрізді патогенді агент.Вирус сфера пішінді диаметрі 27 нм вирус.Дамушы елдерде әсіресе,климаты ыстық елдерде кең тараған.Эпидемиологиясы.Географиялық аймаққа бты ыстық аймақтар,жүкті әйелдерде ауыр өтеді.Инфекция көзі ауру адам.Ауру берілу механизмі фекальді-оральді,жұғу жолы су арқылы.Көбіне 15-35 жас аралығындағылар көп ауырады,30%жас балалар ауырады.Патогенезі.Патогенезі жергілікті зерттелмеген,ВГА ға ұқсас жүреді.Вирус ауыз арқылы түседі,алдымен асқазанға сосын аш ішекке өтеді,содан соң тез арада қанға түседі содан бауыр паренхимасына барады,гепотоцит мембранасы арқылы өтеді.Клетка ішіндегі вирус макромолекулалармен әрекеттесе бастайды,детоксикацияға қатысады.Нәтежиесінде бос радикалдар бөлініп шығады,биологиялық белсенді заттар бөлініп шығады,қан сарысуындағы ферметтердің белсенділігі арытады.Содан мембрана компоненттерінің құрылысы бұзылады,сәйкесінше бүеіл зат алмасу бұзылады.Клиникасы.Инкубациялық кезең 10-50 күн Ауру біртіндеп басталады.Әлсіздік,жүрек айну,іштің ауруы.Сарғыштық алдындағы кезең 1-10 күн,сарғыштық 2-3 күн арасында дамып бұл кезде интоксикация азаймайды.Гепатомегалия байкалады,спленомегеалиы сирек.Қанда жалпы билирубин 2-10есе жоғарылайды.Гиперферментемия болады,сілтілік фосфатаза жоғарлайды.Сарғаю кезеңі 2-3 апта.Диагностикасы.Серологиялықмәліметтерге ерекше мән беріледі анти HAV IgM,HBs Ag,anti HBc IgM,дельта және G,C вирустарының қан сарысуында болмауы, anti HEV табылуы.ВГЕ нақты диогностикасы нәжістен сынама алу,иммунды электронды микроскопия көмегімен вирусты табу.Алдын-алу.СЭСке шұғыл хабар беріледі,науқасты жекелеу,сонғы дезинфекциялау.Қатынаста болған адамдарды 45 күнге карантинге отырғызу және бақылау,бауырды пальпациялау,зәр мен нәжісті тексеру,термометрия.