Ііі. Лексика-грамматикалық тапсырмалар:

₪ Сөздікке сүйене отырып орыс тіліне аударма жасаңыз.

◘? Мәтін қатысты сұрақтарға жауап беріңіздер.

1.Автобус сөзі қай тілден пайда болған және ол нені білдіреді?

2. Автобус қанша адамды алып жүруге арналған?

3. Ең алғашқы автобус қай ғасырда пайда болған?

4. Автобус қандай түрлерге бөлінеді?

5. Қалалық автобус үшін ең жоғары жылдамдығы қандай?

6. Қала маңында және жергілікті автобус үшін жылдамдығы қандай болуы керек?

7. Қалааралық автобустың жылдамдығы қандай?

8. Кейбір елдерде неше қабатты автобустар пайдаланылады?

9. Автобус негізінен қандай көлік?

IV. «Автобус» мәтінін оқып шығып, мазмұндап беруге дайындалып келіңіз.

V. Мәтінге қатысты өз пікіріңізді білдіріңіз.

VІ-тапсырма. Әңгіме дайындаңыз.

VІІ-тапсырма. Ситуациялық әңгіме құрыңыз: Сіздің досыңыз шетелден келді.

8-САБАҚ

Лексикалық тақырып: Арнаулы автомобильдер.

Грамматикалық тақырып: Қалау рай. Изафеттік құрылымның берілуі.

Мақсаты: студенттердің өз ойларын еркін жеткізуге дағдыландыру. Мамандыққа байланысты термин сөздерді меңгерту. Кәсіби сөздерді меңгеру үшін өздігінен ізденуге үйрету.Сабақ тақырыбына сай меңгерілген терминдерді өздік жұмыс барысында қолдануға төселдіру.

Арнаулы автомобильдер

І. Сөздікпен танысыңыз

Арнаулы – специальные

көше сыпыру – убирки улиц

өрт сөндіру – тушить пожара

жүк тиеу – погрузка

жүк түсіру – разгрузка

кейбір өндірістік жұмыстарды атқаруға – для выполнения некоторых

производственных работ

пайдаланылады – используются

көшпелі жөндеу шеберханасы – (разъездная), выездная ремонтная мастерская

жарыс – гоночные

жарыс – состязание, соревнование

қатысады – участвуют

жоғары – выше, более

жүк көтеретін – для поднятие груза, грузоподъемный (-ая)

жүк тасушы – для транспортировки груза, для перевозки груза

қораб – коробка (-и)

әмбебап – универсальный

арнаулы – специализированный, предназначенный

аудармалы ашық платформасы – с опрокидывающейся открытой платформой

аударғыштар – опрокидователь

сусымалы – сыйпучий

тасығыштар – перевозка, транспортировка, вывозка

мейлінше – очень, вволю, до желанного уровня

шығуға тура келеді – приходится взбираться

100 тонна жүк сияды – помещается до 100 тонны

кейбіреулерінің – в некоторые

ІI. Мәтінін оқып, мазмұнын түсініңіз.

Арнаулы (машина, транспорт) автомобильдер көше сыпыру, өрт сөндіру, жүк тиеу, жүк түсіру сияқты кейбір өндірістік жұмыстарды атқаруға пайдаланылады.

Олар тиісті жабдықтармен жабдықталыды: автокран, автокомпрессор, өрт сөндіру машинасы, көшпелі жөндеу шеберханасы т.б.

Жарыс автомобильдері, спорттық жарыстарға қатысады.

Жүк тасушы автомобильдерінің өте жеңіл жүк көтеретін 0,75 – 2,5 тоннаға дейін, орташа 2,5 – 5тонна, ауыр 5 -10 тонна және өте ауыр 10 тоннадан жоғары жүк көтеретін түрлері бар.

Жүк тасушы автомобильдер қорабының түріне қарай әмбебап және арнаулы болып бөлінеді.

Әмбебап автомобильдерінің борты ашпалы – жаппалы ашық платформалы болып келеді.

Арнаулы жүк автомобильдерінің аудармалы ашық платформасы бар аударғыштар, қорабы жабық фургондар, сұйық және сусымалы заттар тасуға арналған автоцистерналар, цимент тасығыштар т.б. жатады.

Бүгінгі күнде кейбір жүк таситын автомобильдердің көлемдері мейлін-ше үлкен. БелАЗ-дардың кабинасына арнайы сатымен шығуға тура келеді. Кейбіреулерінің қорабына 100 тонна жүк сияды.