11) Метады, прыёмы і сродкі навучання. Класіфікацыя метадаў навучання.

Метад нав-ня – упарадкаваны сп-б сумеснай дз-сці наст і вучня, накіраваны на дасягненне дыдактычных мэт. М-д – абагуленае паняцце, якое адлюстроўвае схему, ідэальную мадэль будучай дз-сці, працэсаў нав-ня. Сам м-д у працэсе н-ня назіраць нельга, можна бачыць толькі яго прыёмы. У дыдактыцы акрамя м-да нав-ня вылучаюць яго ч-кі, які атрымаў назву прыём (пр-м стварэння праблемнай сітуацыі, пр-м пастаноўкі мэты лабараторнай раб-ты; пр-м фармулявання вуч. вывадаў; пр-м вызнач-ня парадку працы). Ср-кі м.б. (а) матэрыяльныя (падручнікі, дапаможнікі, табліцы, абсталяванне, ТСН); (б) ідэальныя (засвоеныя раней ВУ, якія выкарыст. н-к і вучні д/засв-ня нов. ведаў (мова, пісьмо, схемы, умоўныя абазн-ні, творы мастацтва). Найбольш распаўсюджанай лічыцца класіфікац. м-даў па тых крыніцах, з якіх вучні атрымліваюць В, фармір. УН: 1)слоўныя м-ды: расказ, гутарка, дыскусія, лекцыя, праца з кнігай; 2)наглядныя м-ды: метад ілюстрацый (паказ вучням ілюстраваных дапаможнікаў, плакатаў, табліц, малюнкаў, карт і г.д.); м-д дэманстрацыі (прыбораў, вопытаў, дыяфільмаў); 3)практычныя (практыкаванне, практычная праца, лабараторная праца, рашэнне з-ч). Па хар-ру дз-сці навучэнцаў (Скаткін, Лернер): а)тлумачальна-ілюстрацыйны м-д (н-к з дапамогай розных ср-каў падае вучням інф. у гатовым выглядзе); б)рэпрадуктыўны м-д (н-к канстатуе сіс-му В. на ўзнаўленне в)м-д праблемнага выкладання (н-к вылучае перад вучнямі праблему і сам яе вырашае. г)часткова-пошукавы (н-к вылучае праблему, вырашаючы яе ён часткова абапіраецца на сілы саміх вучняў, прыцягваючы іх на асобным этапе пошукаў). д)даследчы м-д (наст-к канструіруе даследчае зад-не, вучні самі вядуць пошук рашэння праблемы і трымаюць справаздачу перад н-кам). На аснове дыдактычных мэт (Бабанскі): 1)м-ды арганізацыі і ажыццяўлення вуч-пазнав. дз-сці: а)слоўныя, наглядныя, практычныя (аспект перадачы і ўспрыняцця вуч. інф-цыі); б)індуктыўныя (ад прыв да агул) і дэдуктыўныя (ад агул да прыв) (лагічны аспект); в)рэпрадуктыўны і праблемна-пошукавы (аспект мыслення); г)самастойныя працы і працы пад кір-вам н-ка (аспект кір-ня вуч-ня). 2)мет-ды стымулявання і матывацыі а)інтарэс да вуч-ня;б)доўг і адказнасць у вуч-ні; 3)м-ды кантролю і самакантролю нав-ня а)вусны; б)пісьмовы; в)лабараторна-практычны.. Выбар м-даў нав-ня залеж.: *агульнай мэты вых-ня і нав-ня; *спецыфікай вуч. прадмету; *зместам вуч. мат-лу (тэмай) і з-чамі ўрока; *вучэбнымі магчымасцямі школьнікаў (узростав. індывід.); *матэрыял. аснашчанасцю школы; *індывід. асабл-цямі самога нас-ка; *асаблівасцямі знешн. умоў (геаграф, вытворч, нац…)

12. Форма арганізацыі навучання - гэта сп-б арг-цыі навуч, які здзяйсняецца ў пэўным парадку і рэжыме.

Віды форм навучання: Індывідуальная форма навучання - навучэнцы выконваюць заданні індывід-на, у хаце настаўніка або вучня. ( рэпетытарства.) Індывідуальна-групавая форма - заняткі настаўнік вядзе з цэлай групай дзяцей, узровень падрыхтоўкі якіх быў розны. Наст. вядзе навучальную працу з кожным вучнем асобна. (Класна-ўрочная) групавая формы(Джон Сіл, Коменскі “Вялікая дыдактыка):1)наяўнасць класа з пастаянным складам вучняў 2)дакладна вызначаны час з-каў 3)пасл-ць чаргавання вучэбных з-каў і адпачынку 4)праца наст адначасова з вучнямі ўсяго класа.

Сучасныя ф-мы арганіз навуч у з-ці ад к-ці навучэнцаў: масавыя (канфер, алімпіяды), групавая (урок, экскурсія, факультатыў) індывід (дз, самаст работа)

Індывідуалізацыя - ажыццяўленне прынцыпу індывід. падыходу, арганізацыя навучальнага працэсу з улікам індывід.асаблівасцяў навучэнцаў, якая дазваляе стварыць аптымальныя ўмовы для рэалізацыі патэнцыйных магчымасцяў кожнага вучня. (карткі,рознаўзроўненыя заданні)

У школьнай практыцы індывідуалізацыя заўсёды адносная па прычынах:

1) звычайна ўлічваюцца індывідуальныя асаблівасці не кожнага вучня

2) улічваюцца толькі вядомыя асаблівасці (напрыклад, агульныя разумовыя здольнасці);

Дыферэнцыяцыя навучання – форма арг-цыі вучэбнай дзейнасці школьніка сяр.и старшага ўзросту, улічваючы схільнасці. інтарэсы і здольнасці (факультатывы, профілі)

13. Урок - гэта форма арг-цыі нав-ня з групай навучэнцаў аднаго ўзросту, пастаяннага складу, занятак па цвёрдым раскладзе і з адзінай праграмай нав-ня. Структура ўроку: 1) пастаноўка мэт і задач 2) арг-цыя ўспрымання, усведамлення вучнямі і мацаванне першапачатковай інф. 4) арг-цыя ажыццяўлення засваення сп-баў дз-ці на аснове ўспрынятай інф. шляхам узнаўлення яе і практыкаванняў у яе выкарыстанні 3)абагульн і сіт-цыя вывуч-га , 4) ацэнка вуч дз-ці вучняў 5) дз