«Дәлелді медицина» пәні бойынша қорытынды білімді және дағдыны бағалауға арналған бақылау сұрақтары

1. Термин «Evidence -Based Medicine» (дәлелденгендерге негізделген медицина) алғаш рет ұсынылды://

1. Американдық жалпы тәжірибе дәрігерлері//

2. Мак Мастер университетінің канадалық ғалымдары//

3. ағылшын ғалымдары Патшалық Колледж отбасылық медицина дәрігерлері//

4. ағылшын тіліндегі әдебиетте бір мезгілде көптеген авторлар бұл терминді ұсынды//

5. термин ерте гректер түбірін көрсетеді

***

2. ДМ – ның ең дұрыс рационалды анықтамасын атаңыз://

1. ең сенімді дәлелдерге негізделген нәтижелі, қауіпсіз, тиімді//

2. емдеуге эволюциялық принциптер, стратегия және тактиканың жиынтығы//

3. емдеу мен зерттеудің критерийлерін таңдауда, субъективті факторлардың әсері аз болатын клиникалық медицинадағы жаңа ғылым//

4. нақты науқасты емдеу үшін барлық клиникалық зерттеулердің ішіндегі ең дәлелденген нәтижені дәл, адал, ойланып байыпты, тиянақты қолдан//

5. медициналық қызметтің ең тиімді түрлерін таңдайтын жаңа әдіс

***

3.Дәлелді медицинаның алтын стандартына жатады://

1. когорттық зерттеу//

2. бақылу- оқиға//

3. бірнеше оқиғаны талдау//

4. ретроспективтік зерттеу//

5. рандомизирленген бақыланған зерттеулер

***

4. Рандомизация дегеніміз не://

1. қатысушыларды 2топқа кездейсок бөлу процедурасы—зерттеу жүргізілетін топ және бақылау тобы//

2. зерттеу нәтижелерін компьютерлік статистикалық өңдеу//

3. ғылыми зерттеу дизайнының бір әдісі//

4. белгілі бір тақырып бойынша әдебиетке жүйелі түрде шолу және талдау жүргізу//

5. клиникалық эпидемиолгиядағы зертеу әдісі

***

5. Қатысушыларды 2топқа кездейсок бөлу —зерттеу жүргізілетін топ және бақылау тобы қалай аталады://

1. когорттық зерттеу//

2. бақылу- оқиға//

3. бірнеше оқиғаны талдау//

4. ретроспективтік зерттеу//

5. рандомизирленген бақыланған зерттеулер

***

6. ДМ – да клиникалық шешімді, қабылдау неше кезеңнен тұрады://

1. 3//

2. 4//

3. 5//

4. 6//

5. зерттеудің түріне байланысты

***

7. ДМ – да клиникалық шешімдерді қабылдаудың 1 кезеңі://

1. сұрақты тұжырымдау//

2. осы сұраққа жауап беру үшін жақсы дәлелденген мәліметтерді іздеу және табу//

3. таңдап алынған мәліметтерді сынап бағалау//

4. осы бағалардың қорытындыларын практикалық тәжірибеге енгізу//

5. атқарылған жұмыстың қорытындысын бағалау

***

8. ДМ – да клиникалық шешімдерді қабылдаудың 2 кезеңі://

1. сұрақты тұжырымдау//

2. сы сұраққа жауап беру үшін жақсы дәлелденген мәліметтерді іздеу және табу//

3. таңдап алынған мәліметтерді сынап бағалау//

4. осы бағалардың қорытындыларын практикалық тәжірибеге енгізу//

5. атқарылған жұмыстың қорытындысын бағалау

***

9. ДМ – да клиникалық шешімдерді қабылдаудың 3 кезеңі://

1. сұрақты тұжырымдау//

2. осы сұраққа жауап беру үшін жақсы дәлелденген мәліметтерді іздеу және табу//

3. таңдап алынған мәліметтерді сынап бағалау//

4. осы бағалардың қорытындыларын практикалық тәжірибеге енгізу//

5. атқарылған жұмыстың қорытындысын бағалау

***

10. ДМ – да клиникалық шешімдерді қабылдаудың 4 кезеңі://

1. сұрақты тұжырымдау//

2. осы сұраққа жауап беру үшін жақсы дәлелденген мәліметтерді іздеу және табу//

3. таңдап алынған мәліметтерді сынап бағалау//

4. осы бағалардың қорытындыларын практикалық тәжірибеге енгізу//

5. атқарылған жұмыстың қорытындысын бағалау

***

11. ДМ – да клиникалық шешімдерді қабылдаудың 5 кезеңі://

1. сұрақты тұжырымдау//

2. осы сұраққа жауап беру үшін жақсы дәлелденген мәліметтерді іздеу және табу//

3. таңдап алынған мәліметтердің сынап бағалау//

4. осы бағалардың қорытындыларын практикалық тәжірибеге енгізу//

5. атқарылған жұмыстың қорытындысын бағалау

***

12. Зерттеудің дәлелділігінің дәрежелі иерархиясында А дәрежесі нені көрсетеді://

1. жоғарғы дәреже (плацебомен жақсы жоспарланған, рандомизирленген бақылау зерттеулер)//

2. қанағаттанарлық дәреже (бақылау саны шектелген, мета анализдің мәліметтері)//

3. нашар дәреже (рандомизирленбеген зерттеулер, жеке бақылаулар)//

4. тура дәлел жоқ (топтың келісілген өтініші, сарапшылардың пікірі)//

5. іс-әрекеттің зияны дәлелденген

***

13. Зерттеудің дәлелділігінің дәрежелі перархиясында В дәрежесі нені көрсетеді://

1. жоғарғы дәреже (плацебомен жақсы жоспарланған, рандомизирленген бақылау зерттеулер)//

2. қанағаттанарлық дәреже (бақылау саны шектелген, мета анализдің мәліметтері)//

3. нашар дәреже (рандомизирлендеген зерттеулер жеке бақылаулар)//

4. тура дәлел жоқ (топтың келісілген өтініші, сарапшылардың пікірі)//

5. іс-әрекеттің зияны дәлелденген

***

14. Зерттеудің дәлелділігінің дәрежелі перархиясында С дәрежесі нені көрсетеді://

1. жоғарғы дәреже (плацебомен жақсы жоспарланған, рандомизирленген бақылау зерттеулер)//

2. қанағаттанарлық дәреже (бақылау саны шектелген, мета анализдің мәліметтері)//

3. нашар дәреже (рандомизирлендеген зерттеулер жеке бақылаулар)//

4. тура дәлел жоқ (топтың келісілген өтініші, сарапшылардың пікірі)//

5. іс-әрекеттің зияны дәлелденген

***

15. Зерттеудің дәлелділігінің дәрежелі перархиясында Д дәрежесі нені көрсетеді://

1. жоғарғы дәреже (плацебомен жақсы жоспарланған, рандомизирленген бақылау зерттеулер)//

2. қанағаттанарлық дәреже (бақылау саны шектелген, мета анализдің мәліметтері)//

3. нашар дәреже (рандомизирлендеген зерттеулер жеке бақылаулар)//

4. тура дәлел жоқ (топтың келісілген өтініші, сарапшылардың пікірі)//

5. іс-әрекеттің зияны дәлелденг

***

16. Зерттеудің дизайны дегеніміз не://

1. зерттеуді жүргізу тәсілі//

2. зерттеу нәтижелерін баяндау, сипаттау//

3. тәуелсіз сарапшылардың зерттеулерге жүргізген анализі//

4. зерттеулердің нәтижесін публикациялау, жариялау//

5. зерттеулердің уақытын анықтау

***

17. ДМ – клиникалық зерттеулер бөлінеді://

1. сыртқы және ішкі//

2. проспективті және ретроспективті (өткенді шолатын)//

3. клиникалық және клиникалық емес//

4. жұмсақ және қатты//

5. плацебомен және плацебоссыз

***

18. Уақиға – жағдай (случаи – контроль) бақылау дегеніміз не://

1. ретроспективті зерттеулерде – жағымсыз клиникалық зерттеулердің нәтижесімен қауіп факторларының байланысы оқылады, зерттеледі//

2. проспективті тексерулер – жағымсыз клиникалық зерттеулердің нәтижесімен қауіп факторларының байланысы оқылады, зерттеледі//

3. қатысушыларды кездейсоқ 2 топқа бөлетін зерттеу (бақылау тобы, іс-әрекет жүргізілетін топ)//

4. бірдей, біркелкі оқиғаларға анализ жүргізетін зерттеу//

5. дәрінің кездейсоқ кері әсерін бақылайтын зерттеу

***

19. Клиникалық зерттеулерде рандомизация нені қамтамасыз етеді://

1. 2 топтың (бақылау және іс-әрекет жүргізілетін топ) анық статистикалық айырмашылығы//

2. осы 2 топта айырмашылықтың жоқтығы//

3. осы 2 топа науқас саны бірдей//

4. осы 2 топта әйелдер мен еркектердің саны бірдей//

5. сыртқы факторлардың әсерін шектеу

***

20. Когорттық зертеу дегеніміз не://

1. клиникалық қорытынды мен қауіп факторының әсерінің арасындағы байланысты зерттейтін ретроспективті зерттеу//

2. клиникалық қорытынды мен қауіп факторының әсерінің арасындағы байланысты зерттейтін проспективті зерттеу//

3. қатысушыларды 2 топқа-ем қабылдайтын және бақылау тобына кездейсоқ бөлетін зерттеу//

4. бірдей жағдайларда талдау жүргізілетін зерттеу//

5. дәрілік препараттың кездейсоқ,жағымсыз әсері анықталатын зерттеу

***

21. Рандомизирленген қосарланған соқыр зерттеу дегеніміз не://

1. әртүрлі әдіспен жүргізілетін емдеудің 2 түрін салыстыратын зерттеу (мысалы: бір дәріні әртүрлі әдіспен енгізу)//

2. қандай дәрі тағайындалғанын не дәрігер, не науқас білмейтін зерттеу//

3. қандай дәрі тағайындалғанын не науқас, не оның туыстары білмейтін зерттеу//

4. қандай дәрі тағайындалғанын не науқас, не медбике білмейтін зерттеу//

5. нәтижесі сыртқы эксперттерге жабық зерттеу

***

22. Мультицентрлік – зерттеу дегеніміз не://

1. бір мезгілде бірнеше дәріні зерттеу//

2. бір мезгілде бірнеше клиникада зерттеу//

3. бір мезгілде бірнеше іс-әрекет жүргізілетін топта және 2-3 бақылау тобында зерттеу//

4. бір мезгілде экспериментальді жануар және науқас қатысатын зерттеу//

5. бір дәріні әртүрлі жолмен енгізу зерттеу

***

23. Рандомизирленген мультицентрлік зерттеудің артықшылығы://

1. науқастарды тез жинап, зерттеуді тез аяқтауға мүмкіндік береді//

2. экономикалық жағынан тиімді//

3. фармацевтикалық өндіруші фирмалардың жарнамасы болмайды//

4. зерттеуге қатысатын науқастарды таңдау, іріктеу көп емес//

5. қауіп факторларының әсеріне ұшырайтын қатысушылар аз//

***

24. ЖИА тудыратын қауіп факторларын анықтау мақсатында жасалаған Фрамингемдік зерттеу қайда жатады://

1. оқиға – бақылау зерттеу//

2. рандомизиленген бақыланатын зерттеуге//

3. когорттық зерттеуге//

4. оқиғалардың сипаттамасына//

5. бір уақытта бақылаумен рандомизирленбеген зерттеуге

***

25. Клиникалық,медициналық аудит дегеніміз не://

1. бұл белгілі стандарттардың әсерін салыстыру мақсатында жүргізілетін жүйелі, сынама сараптау жасау//

2. бұл бақылау комитетінің медициналық көмек көрсетудің сапасына жүйелі сынама сараптау жасауы//

3. бұл аудиторлық компанияларға жүйелі финанстық сараптама жүргізу//

4. бұл кез-келген сыртқы эксперттердің емдеу мемлекетінің жұмысына жүйелі сынама сараптау жасау//

5. бұл сәйкес емдеу мемлекеттерінің қызметкерлерінің жүйелі сынама сараптау жасауы

***

26. Ғылыми мақаланың бөліміне кірмейді://

1. кіріспе (сұрақтың тарихы, авторлық негіздеу)//

2. зерттеу нәтижелері//

3. сыртқы эксперттердің алынған нәтижелерге түсініктеме беруі (интерпретация)//

4. библиография

***

27. Ғылыми мақаланы қай кезде оқымауға болады://

1. егер атауында және мазмұнында дәрілік препараттың сатылу атауы болса//

2. егер плацебомен бақылау тобы көрсетілсе//

3. егер науқастардың қалай рандомизациядан өткені көрсетілсе//

4. егер зерттеу проспективті болса//

5. егер статистикалық әдістер толық көрсетілген болса

***

28. Мақаладағы дәрілік препаратты дұрыс жарнамаламаудың белгілерін атаңыз://

1. препараттың әсер ету механизмі көрсетілген//

2. көптеген науқастардағы дәрілік препараттың нәтижелілігі көрсетілген//

3. ешқандай науқас жағымсыз беолілері болған жоқ//

4. нәтижені плацебо-бақылау тобымен салымтыру//

5. мәліметтер тек қана фирма жарнамаларында ғана жарнамаланбаған

***

29. ДМ – да клиникалық шешімді қабылдаудың 1 кезеңі – клиникалық тұрақты құрастыру принциптері://

1. EBM//

2. KISS//

3. SHORT//

4. JUCY//

5. PICO

***

30. Когорттық зерттеудің оқиға – бақылаудан айырмашылығы://

1. бағасы жоғары//

2. таңдау, іріктеу көп//

3. пайда болған эффектің себебін анықтау//

4. мүмкіндіктің қатынасын анықтау//

5. ретроспективтілігімен (өткенді зерттеу мүмкіншілігі)

***

31. Плацебо-бақылау тобы дегеніміз не://

1. ем қабылдап жатқан нақастар мен құрамында белсенді заттар жоқ сол препаратты қабылдап жатқан бір немесе бірнеше науқастар тобын аслыстыру//

2. ем қабылдап жатқан науқастар мен құрамында сол белсенді заттары бар басқа препаратты қабылдап жатқан бір немесе бірнеше науқастар тобын аслыстыру//

3. ем қабылдап жатқан науқастар мен басқа фармакологиялық топтағы ,бірақ сол терапиялық әсері бар препаратты қабылдап жатқан бір немесе бірнеше науқастар тобын салыстыру//

4. бір топқа жататын препаратты әртүрлі клиникада қабылдап жатқан бір немесе бірнеше науқастар тобын салыстыру//

5. бір топқа жататын препаратты әртүрлі дозада қабылдап жатқан бір немесе бірнеше науқастар тобын салыстыру

***

32. Рандомизацияны не үшін жүргізеді://

1. рандомизация науқастарды топқа бөлу кездейсоқ болғанына кепілдік береді//

2. рандомизация нақты статистикалық талдау жасауды қамтамасыз етеуде науқастарды топқа бөлу кездейсоқ болғанына кепілдік береді//

3. рандомизация науқастарды таңдаумен және ем тағайындаумен байланысты жүйелі қателерді ескереді//

4. рандомизацияны зерттеуші емнің нәтижесін алдын – ала білуі үшін қолданылады//

5. рандомизцияны науқастар емнің нәтижесін алдын – ала білуі үшін қолданылады

***

33. Гипотензивті пепараттарды қатан зерттеу шекараларының мысалын табыңыз://

1. артериялық қысымды төмендетеді//

2. қайталамалы инсульт//

3. науқастың өмір сапасын төмендетеді//

4. нысана мүшелерді зақымдайды//

5. науқас өлімі

***

34. Плацебоға анықтама беріңіз://

1. препараттың организмге биологиялық әсері арқылы науқас жағдайына өзгеріс беретін дәрі түрі//

2. зерттеліп жатырған препараттан сыртқы түрі, дәмі, түсі, иісі бойынша айырмашылығы жоқ, тек тағайындалуы бойынша ерекшеленетін дәрі түрі//

3. зерттеліп жатырған препараттан сыртқы түрі, түсі, иісі бойынша айырмашылығы жоқ, тек фармакологиялық топ бойынша ерекшеленетін дәрі түрі//

4. зерттеліп жатырған препараттан сыртқы түрі, дәмі, түсі, иісі бойынша айырмашылығы жоқ, бірақ спецификалық әсер етпейтін дәрі түрі//

5. зерттеліп жатырған препараттан сыртқы түрі, дәмі, түсі, иісі бойынша айырмашылығы бар, бірақ организмге биологиялық әсері бойынша айырмашылығы жоқ дәрі түрі

***

35. Эпидемиология зерттейді:

1. аурудың этиологиясы мен патологиясын//

2. адам өлімі себебінің құрылымын//

3. адамдар арасында аурудың таралуы мен оның себебін//

4. медициналық көмек көрсету түрлерінің таралуын//

5. медициналық емнің нәтижелілігін

***

36. Экспериментке (сынама) қатысуға шақырылғандардың келісімін алған кезде қандай ақпарат берілуі керек://

1. сұраған барлық ақпаратты//

2. хаттама бойынша ғана//

3. минимальды және жарақаттамайтын ақпарат//

4. науқастың құқығы мен міндеттері жайлы//

5. зияндылығы жоқ ақпарат

***

37. ДМ-ғы бақылау тобында науқастар://

1. стандартты (бақылаулы) ем алады//

2. зерттеуді бақылайды//

3. зерттеліп жатқан препаратты емес, плацебо қабылдайды//

4. қорытындыға статистикалық талдау жасайды//

5. зерттеуге қатыспайтын топ салыстыруға қолданылады

***

38. Рандолизирленбеген сынамаға анықтама беріңіз://

1. қатысушыларды бөлу зерттеушінің қалауы бойынша немесе алдын – ала дайындалған жоспар бойынша жүргізілетін зерттеу//

2. қатысушыларды бөлу, науқастың өз қалауы бойынша жүргізілетін зерттеу//

3. қатысушыларды бөлу кездейсоқ болатын зерттеу//

4. қатысушыларды бөлу кестенің көмегімен жүргізілетін зерттеу//

5. қатысушыларды бөлу арнайы жасалған компьютерлік бағдарлама бойынша жүргізілетін зерттеу

***