Мббж–нің қызметіне келесілер жатады:

• МБ–да мәліметтерді тікелей басқару:

Бұл қызмет МБ–на тікелей енетін барлық мәліметтердің сақталуын қамтамасыз етеді және МБ–ң жұмысын және қызметтік ақпаратын қамтамасыз етеді.

• Компьютер жадындағы мәліметтерді басқару:

Бұл қызмет алдымен үлкен МБ–мен және оның жүйесімен жұмыс атқарады, МБ–ның жұиысын жылдамдату үшін компьютердің оперативтік жадында мәліметтерді буферлеу қолданылады.

• Транзакцияны басқару:

Бұл МББЖ–нің қызметі, яғни біртұтас бүтін ретінде Мб көптеген амалдарды орындайды. Бұндай амалдар компьютер жадында атқарылады. Транзакция ең алдымен көп қолданушылдық жүйеде МБ–ның логикалық үтіндігін сүйемелдеу үшін қажет.

• МБ–ғы өзгерістерді басқару және протоколдау:

Бұл қызмет сақатлатын мәліметтің сенімділігіне байланысты , яғни МББЖ–нің мүмкіншілігі авариялық жағдайдағы МБ–ң күйін қалыптастыру.

• МБ–ң тілдерін қолдау:

Бұл МБ–мен жұмыс істеу үшін арнайы тілдер МБ тілдер деп аталады.

МБ–ң жүйесінде көбінесе бір тілді қолданады. Онда барлық құралдар қамтылу керек. МБ–н құрудан бастап қолданушы интерфейсін қамтамысз етуге дейін. Қазіргі кезде ең көп таралған МБ–ң тілдері.

Иерархиялық деректерді моделдеу .

Иерархиялық құрылым бір-бірімен белгілі бір ережелер бойынша байланысқан элменеттер жиынтығын береді. Иерархиялық байланыстағы объектілер бағытталған граф (төңкерілген ағаш) құрады. Иерархиялық құрылымның негізгі ұғымдарына мыналар жатады: деңгей, элемент (түйін), байланыс. Түйін дегеніміз белгілі бір объектіні сипаттайтын деректер атрибуттарының жиынтығы. Сұлбада иерархиялық ағаштың түйіндері граф төбелері ретінде бейнеленген. Төменгі деңгейдегі әр түйін, жоғары деңгейдегі әр түйінмен ғана байланысқан. Иерархиялық ағаштың ешқандай төбеге бағынбаған, ең жоғарғы деңгейде орналасқан бір түйіні бар (ағаш түбірі). Бағыныңқы түйіндер екінші, үшінші т.б. деңгейлерде орналасады. Деректер базасындағы ағаштар саны түбір жазбалары санымен анықталады. Деректер базасы әрбір жазбаға түбір жазбадан тек бір жол болады (иерархиялық).

Инфологиялық және даталогиялық тәсілдің қасиеті.

Даталогиялық жобалау мәліметтер базасының  логикалық құрылымын жобалау болып МББЖ – мен ұсынылатын мәліметтерді физикалық мүмкіндіктері әсер етеді. Сондықтан да, мәліметтерді физикалық ұйымдастыру ерекшеліктерін білү логикалық құрылымды жобалау барысында пайдалы болып табылады.

Даталогиялық жобалаудың түпкілікті нәтижесі болып ЯОД – да мәліметтер базасының логыкалық құрылымын суреттеу табылады. Бірақ егер жобалау “қолмен” жүргізілсе, онда ең алдымен мәліметтер базасы құрылымың схемалық графикалық көрінісі құрылады. Бұл жағдайда мәліметтерді суреттеу тілінің конструкциясы мен ақпараттық бірліктер мен олардың арасындағы байланыстарды графикалық белгілеудің арасындағы бірмағыналық сәйкестілік қамтамасыз етілуі тиіс. Графикалық көрнісіс мәліметтер базасының құрылымын автоматты жобалау барысында жобалаушымен қарым – қатынастың интерфейстік  жабдығы ретінде және де жобаны құжаттау кезінде де қолданылады.

     Мәліметтер базасының логикалық құрылымын жобалау барлық ақпараттық бірліктер мен олардың арасындағы байланысты анықтауды , оларға ат беруді білдіреді. Егер де ақпараттық бірліктер үшін әртүрлі типтерді қолдану мүмкін болса, онда олардың типін аңықтау қажет. Сонымен қтар кейбір сандық характеристикаларды, мысалы, өріс ұзындығын берген жөн.

 

Пәндік облыстағы зат арасындағы байланыстар, инфологиялық  модельде сипаталады , даталогиялық модельде инфологиялық элементердің бірге орналасуына байланысты суретелуі немесе олардың арасындағы байланыстың жариялауында. Байланыс іштей жазу сырттай жазу деңгейде де берілуі мүмкін.

       Байланыстың барлық түрі емес пәндік облыстағы  болғандары даталогиялық модельде  нақты түрде сипатталуы мүмкін. Көптеген МББЖ элементер  арасындағы  М : М байланысты қолданбайды.Осы жағдай да даталогиялық модельге көмекші элемент енгізіледі, осы қатынасты сипттайтын болады. «Мән – байланыс»  концепциясы. ER-модельдің түрін 1976 жылы П.Ченн ұсынған. Бұл тәсіл “Мән-Байланыс” әдістемесі деген атқа ие болды, ал концептуалды (инфологиялық) модельді құруға қолданылатын бейнелеуші құралдар Ченн диаграммасы деп аталды.

Модельдің негізгі құрылымдық элементтері: мәндер (объектілер, қатынастар), олардың  арасындағы байланыстар және олардың  қасиеттері (атрибуттар).

Мән – мәліметтер қорында бейнеленетін нақты дүниенің объектісі. Тіктөртбұрыш көмегімен бейнеленеді. Ченн бойынша объектілер әлсіз және дұрыс (күшті) болып бөлінеді. Кейбір басқа объектілерге тәуелді болатын және осы объект болмаса, бола алмайтын объект әлсіз деп аталады. Ереже бойынша әлсіз объектілер қос шекарасы бар диаграммаларда бейнеленеді. Дұрыс объект деп әлсіз емес объектіні айтады.

Атрибут – объектінің кейбір қасиеті. Ченн моделінде атрибут эллипс көмегімен бейнеленеді.

Байланыс – екі қатынас арасында орналасады. Мысалға, Инспектор Жұмысшыны бақылайды. Мұнда Инспектор және Жұмысшы – қатынастар, ал Бақылайды – байланыс. Байланыс ромб немесе алтыбұрыш көмегімен бейнеленеді.