13. Қазахстан Республикасының банк жүйелерін статистикалық зерттеу міндеттері

«Қазақсатн республикасындағы банктер және банк қызметі туралы» республика Президентінің Жарлығында 1995 жылғы 31 тамыздағы заң күші бар жарлығындағы «Қазақстанда екі денгейлі банк жйесі бар» деліген. Ұлттық банк –мемлекеттің орталық банкі, ол банк жүйесінің жоғарғы (бірінші денгейіндегі) банк. Басқа банктердің барлығы банк жүйесінің төмегі (екінші) денгейіндегі банктер делінген. Қазіргі кезде Қазақстан Республикасында нарықтық банк жүйесінде әр түрлі меншік формасындағы банктер мен несие мекемелері қызмет істеуде. Олардың ішінде:  Мемлекеттік банк – үкімет қаулысымен құрылған екінші денгейлі банк, оның жарғылық қорының иеленушісі үкімет.  Инвестициялық банк – негізінен тікелей және порфельдік инвестиция тартумен шұғылданатын екінші енгейлі банк. Банктер несие жүйесiнiң негiзгi буыны. Себебi банк мемлекетпен кәсiпорындардың . Акционерлiк Қоғамның және шаруашылық субъектiлердiң халықтың бос ақшасын шоғырландырып iс жәзiндегi капиталға айналдырады. Осы айтып өткен бағытына байланысты банк төлем есептеу, несие беру, сақтандыру және т.б. операцияны жәргiзедi.  Ежелгі ғасырлар тарихы кейінгі ұрпаққа банктердің қашан пайда болғаны туралы ғана емес, сондай ақ олардың қандай операцияларды орындағаны туралы да толық мәліметтер қалдырмаған. Кейбір ғалымдардың пікірінше, алғашқы банкттер капитализмнің мануфактура тұсында және ең бастысы Италияның жекелеген қалаларында (Венеция, Генуе) ХIV-ХV ғасырларда пайда болған. Олардың еңбектерінде банк тауар шаруашылығының ерекше институты ретінде тауар шаруашылығының ерте кезеңінде, яғни тауар ақша қатынастарының дамуына байланыссыз, ақша айналысын реттеу үшін пайда болған делінеді. XVI-XVII ғасырларда Венецияда, Генуеде, Миланда, Амстердамда, Гамбургте, Нюркбергте саудагер клиентте арасында қолма қол ақшасыз есеп айырысуды жүзеге асыру үшін Жиробанктер құрылды. Жиробанктер өздерінің клиенттері арасында белгілі салмағы бар бағалы металдардан жасалан ақша бірліктері арқылы есеп айырысулар жүргізді. Өздеінің ос ақша қаражаттарын жиробанктер мемлекетке, қалаларға және артықшылығы бар компанияарға судаға берді. Ал кейбір мамандар банкті одан да ерте мерзімде феодализм тұсында, пайда болған деп атайды. Олар феодалдық шаруашылық тұсында банктегі төлемдегі делдалдық қызметінің қажеттілігінен пайда болғанын айтады

14. Банк балансы жағдайының көрсеткіштері;

1Банктер баланысының жағдайынынң көр/і

1.1Банк балансының жағдайының нақты көр/рі банк ресурстары.Банктің өзіндік капиталы,депозиттері,несиелері,топтары.

1.2 Банк балансының қатысты көр/рі(активтер құрамының көр/і,міндеттемелер құрамының көр/і, бірнеше алушыға салық көлемі балан/ң өтімділік коэф/і ж/е т.б)

Банк балансы бұл банктің негізгі құжаттарының бірі болып келеді. Кәзіргі таңда банк балансы өзгерістерге түсіп жатыр. Бұл өзгерістер банк балансының оңдалуын, талдау жүргізуге жеңіл болу үшін көмегін тигізеді. Баланс өзі екі бөлімнен тұрады: қаржылық құрау көздері нақты бар қаржылар, ал екіншісі – бөлімдегі қаржыларды тиімді қолдануын немесе жұмсалуын көрсетеді деп айтсақ та болады. Қазіргі коммерциялық банктер — бұл тікелей кәсіпорындарға, ұйымдарға, сондай-ақ халыққа қызмет ететін банктерді білдіреді.Коммердиялық банктер деп, бұл жерде Қазақстан Республикасындағы екінші деңгейдегі банктер туралы айтылып отыр. Коммерциялық банктер мынадай белгілеріне байланысты жіктеледі:

1. Жарғылық капиталдың қалыптасуына қарай:

•мемлекеттік; •акционерлік; •жеке; •пай қосу арқылы (жауапкершілігі шектеулі серіктестік); •аралас (шетел капиталының қатысуымен).

2. Операцияларының турлеріне қарай:

•әмбебап, яғни экономиканың барлықсалаларына бірдей және кең көлемді банктік қызмет көрсететін банктер;

•маманданған, яғни бір ғана салаға қызмет көрсететін банктер;

3. Аумақтық белгісіне қарай: •халықаралық; •мемлекетаралық •ұлттық; •аймақтық;

4. Салалық белгісіне қарай: •өнеркәсіптік банктер; •сауда банктері; •ауыл шаруашылық банктері; •құрылыс банктері; •басқа.

5. Филиалдар санына қарай: •филиалсыз; •кеп филиалды.