Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ММУ ЖАУАПТАР.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
1 Mб
Скачать

4.Модельдер не ушін қажет?

Модельдеудің мақсаты- объект туралы ақпараттарды сыртқы ортамен және өзара байланыстыра отырып қолдану, өңдеу және қажеттісін алу, ұсыну болып табылады, модель мұнда объектінің касиеттерін, заңдылықтарын анықтау құралы болып табылады.

Модельдеу тұтынушылардың әртүрлі қызмет сфераларында кең қолданылады, әсіресе басқару және жобалауда, яғни алынған ақпараттардың негізінде нәтижелі шешімдерді қабылдауға қызмет етеді. Модель объектіге объективті құбылыстардың қандай қасиетттері әсер етеді, ал қандайлары әсер етпейді деген белгілі бір мақсатпен құрылады. Модель жобаның объективтілігін қалай нақты анықтауды ұсынады. Мақсатқа байланысты кейде қарама - қайшылықпен айқын объективті жоба алынады. Бұған күрделі жүйелердің маңызсыз қасиеті, құрылымынан белгілі бір мақсат үшін маңыздысы анықталынатын жағдай тән.

5.Математикалық модель деп нені айтамыз?

Математикалық модельдеу- бұл ЭЕМ көмегімен тәжірибелік зерттеулер арқылы нақты объект, процесс немесе жүйелерді олардың математикалық моделімен ауыстырудың құралы болып табылады.

Математикалық модель түпнұсқаның маңызды белгілерін сақтайтын және математикалық терминдермен беріліп, формула немесе теңдеулермен өрнектелген нақты объектілер, процестер немесе жүйелердің түпнұсқасына жуық ұсынуы болып табылады. Математикалық модельдер сандық түрде, логикалық- математикалық қатыстар көмегімен объектінің, процестің немесе жүйенің негізгі қасиеттерін, олардың параметрлерін, ішкі және сыртқы байланыстарын бейнелейді.

Математикалық модельдерді құру осы немесе басқа процестер және құбылыстардың өзара байланыстарын анықтаудан математикалық аппараттарды құру, ақырғы нәтижеге әсер ететін, мамандарды қызықтыратын, физикалық өлшемдермен және факторлармен осы немесе басқа процестер мен құбылыстардың өзара байланыстарын сандық және сапалы түрде өрнектеуден тұрады.

Кейбір жағдайларда айтылғандардың көптігінен, модельге олардың көбінің жиынтығын ендіру мүмкін болмайды.

Математикалық модельдерді құру барысында, ақырғы нәтижеге әсер етпейтін факторларды анықтап, оны ескермей отырып есептерді айқындауға тура келеді. Зерттеу барысы математикалық модельдерге енгізілген өлшемдер мен факторлар байланыстары және ақырғы нәтижені өрнектейтін болжаулар негізінде жүргізіледі.

6.Бейнелеушы модель деп нені айтамыз?

Жауап жоқ

13.Модельдеу ғылымы принциптерін атаңыз.

“Модель” сөзі латынның modus (көшірме, үлгі, кескін) сөзінен келген. А объектісінің орнын Б объектісінің ауыстыруын –модельдеу дейді. Басқа объектімен орны ауыстырылған А объектісі (түп нұсқасы) негізгі немесе модельдеу объектісі деп аталады да, орнын басушы Б объектісі модель деп аталады. Басқаша айтқанда, модель бұл - түпнұсқаның қасиеттерінің барлығын мейлінше қамтитын орын ауыстырушы объект.

Модельдеудің мақсаты- объект туралы ақпараттарды сыртқы ортамен және өзара байланыстыра отырып қолдану, өңдеу және қажеттісін алу, ұсыну болып табылады, модель мұнда объектінің касиеттерін, заңдылықтарын анықтау құралы болып табылады.

Математикалық модельдерді құрудың түрлері және принциптері көптеген факторларға тәуелді болады.

Принцип бойынша математикалық модельдерді құру төмендегідей бөлінеді:

аналитикалық

ұқсайтын, еліктеуші (имитационные)

Аналитикалық модельде нақты объектілердің, процесстердің және жүйелердің жұмыс жасау процесстері айқын функциональдық тәуелділік түрінде өрнектеледі.

Аналитикалық модель математикалық проблемаларға байланысты бірнеше түрге бөлінеді:

теңдеу (алгебралық, трансцендентті, дифференциальды, интегральды);

аппраксимациялды есептер (интерполяция, экстраполяция, сандық интегралдау және дифференциалдау);

оңтайландыру (оптимизация) есептері;

стохастикалық проблемалар.

Объектілерді модельдеудің күрделенуіне орай есепті шешу қиындатыла түседі. Мұндай жағдайда зерттеушінің ұқсайтын (иммитациялық) модельді қолдануына тура келеді. Иммитациялық модельдеуде объектілердің, процесстердің немесе жүйелердің қызметі алгоритм терімдерімен (набором) баяндалады. Алгоритмдер процесстер немесе жүйелерді уақыт өтуіне қарай логикалық құрылымы мен тізбектелуін сақтай отырып нақты қарапайым құбылыстарға ұқсастандырады. Иммитациялық модельдеу берілгендері бойынша белгілі бір уақыт аралығында процесстер немесе жүйелердің жағдайлары туралы мәлімет алуға мүмкіндік береді. Бірақ та объектілер, процесстер немесе жүйелердің бағытын болжау қиынға соғады. Иммитациялық модельдер деп- құрылымы нақты объект, процесс немесе жүйелердің бағытына ұқсайтын, соған келетін математикалық модельдерге ЭЕМ арқылы тәжірибелер жасауды айтуға болады.