6.2 Үш фазалы қысқа тұйықталу

Қалыпты жұмыс  тәртібінде және  ҚТ  кезінде қысқыштарда  6.1суретінде  көрсетілгендей  симметриялы және мәні  бойынша  өзгеріссіз  үш фазалық  кернеу  жүйесі  сақталады.

 

 

 

6.1 Сурет – Кернеуі өзгеріссіз  шина  жүйесінен  (шектеусіз  қуат  көзі)       қоректенетін  үш фазалы симметриялы   тізбек

 Қысқа  тұйықталу  кезінде  тоқ  пен  кернеу  арасындағы  кернеу  өзгерді, ал  тоқтар  артады. Қысқа  тұйықталу  торапты  екі бөлікке  бөледі: оң жағы, r₁ және  х₁ = ωL₁ кедергілермен, және сол жағы, қорек  көзі  және ҚТ тізбегінде   r_к  және x_к= ωL_к кедергілері  бар.

Тізбектің оң  бөлігі  ҚТ шунтталады және тізбектегі  тоқ индуктивтілікте L₁ жиналған магнитті  өріс  энергиясы, активті кедергіде r₁ бөленітін жылуға  өткенше ұсталынып тұрады . Бұл тоқ мәні  қалыпты  режім  тоқ  мәнінен артпайды   және нөлге  дейін  ақырын  сөніп, қондырғыға   қауіп  тудырмайды.

Тізбектің  сол  жақ  бөлігінде тәртіптің өзгеруі, индуктивтілігі  L_к   бар  кезінде қорек  көзі  бар  және келесі өрнекпен  сәйкес өтпелі  процесте  болады.

мұнда u және i – тоқ  пен  кернеудің сәйкесті  лездік  мәні.

Өрнектің  шешімі  келесіні  береді;

 

мұнда U_{m –}кернеу  көзінің  фазалық амплитудалық  мәні;

Z_k – ҚТ тізбек бөлігіне қосылған кедергі;

         α-  t = 0 моментіндегі кернеу көзінің   фазалық  бұрышы;

 φ_к – сол  фазаның кернеу  көзіне  салыстырмалы ҚТ  тізбегіндегі тоқ  ығысу  бұрышы   ;

Т_а – ҚТ  тізбегіндегі келесі  өрнекке  тең  уақыт  тұрақтысы

 

.

Толық  ҚТ  тоғы  екі  құраушыдан  құралады.

Еріксіз  құраушысы  периодикалық  сипаттамада  болады  оның  жиілігі, кернеу  көзінің  жиілігіне  тең болады және ҚТ  тоғының  периодикалық  құраушысы  деп  аталады.

28

 

мұнда  I_n,m – тоқтың  периодикалық  құраушысының  амплитудалық мәні.

          Ерікті құраушы апериодикалық өзгеру сипаттамасын құрайды     

.

 Әрбір  фазадағы ҚТ  тоғының  бастапқы мәні апериодикалық  құраушыларының  бастапқы  мәні t = 0  уақыт  моменті  үшін  анықталады.

 

.

 Егер ҚТ  моментінде  кернеу  нөлдік  мәннен өткен (а = 0) жағдайда , тоқтың  максималды  мәні i_а,0  болады және  тізбектегі  тоқ ҚТ –ға дейін жоқ   болады, яғни. i₍₀₎ = 0. Бұл  кезде  6.2 суретінде  көрсетілгендей i_а,0 = I_n,m    болады.

Толық  тоқтың максималды лездік  мәні ҚТ  процесі  басталғаннан  кейін 0,01 с    өткен  соң  пайда  болады,   соққы тоғы  деп  аталып  i_у  болып  белгіленеді: 

 

         мұнда  k_у  –  тұрақты  уақыттан  тәуелді, соққы  коэффициенті

 

 

 

        

6.2 Сурет -  Кернеу өзгермейтін шинадан қоректенетін  ҚТ  тізбегіндегі  тоқтың  апериодикалық  құраушысының максималды  мәнінің өзгеруі 

Өтпелі процесс апериодикалық құраушылар  өшкеннен  кейін  аяқталады және ары қарай ҚТ-дың  толық  тоғы оның  периодикалық құраушыларына  тең  болады.

Генератор  шықпасындағы  кернеу номиналдыдан 0,85-0,9 төмендесе, генератордың  қоздыруын  шекті  мәнге дейін  арттыруды  қамтамассыз  ететін қоздыру  жеделдетуі  іске  қосылады. Осындай  жағдайда, ҚАР ЭДС генератор ЭҚК-нің магнитті  қоздырылу  ағынын  Ф_f  өзгертеді ал сәйкесінше  ҚТ  тоғы  да  өзгереді. Барлық ҚАР  шамалы  кешігумен  қосылады. Бұл  әрекеттің  әсерінен ҚАР ,ҚТ пайда  болуынан  бірнеше уақыт  өткен  соң іске  қосыла  бастайды.