35. Маталардың беттік толтырылуы, мәні және есептеу формуласы

Матаның беттік толтырылуы Е_s, % матаның ең кіші элементіндегі екі жүйенің жіптерінің проекциясының ауданының сол элементтің барлық ауданына қатынасымен анықталады. Е_s=E_H+E_a -0.01E_HE_a

36 - 37 Маталардың ассортименті (мақта маталар мысалында)

Ассортимент деп маталардың жиынтығын айтады. Артикул деп матаның әр жеке түрінің шартты белгілеуін айтады. Таза мақта ж/е аралас маталар тағайындау көркемдеу безендіру өндіру б/ша келесі топшаларға бөлінеді: шыт тобы, бөз тобы, ішкиімдік, сәтен, көйлек тобы, киімдік топ, астарлық, түкті маталар, орамалдық маталар, сүлгілік, сұр маталар, жиһаздық, көрпелік, қаптық маталар, дәкелік, техникалық маталар.

38. Маталардың тозуы

Мата тозуының критериялары:

- механикалық қасиеттің төмендеуі (беріктілігінің, күтімділігінің қаттылығының);

- қондициялық салмағының төмендеуі;

- ауа өткізгіштігінің, су өткізгіштігінің жоғарлауы; -тесіктердің пайда болуы.

Матаның үйкеліс кезіндегі қасиеттерінің өзгеруі -П, % бойынша сынақтан кейінгі, сынаққа дейінгі әртүрлі

көрсеткіштердің қатынасымен және алғашқы көрсеткіштер мағынасымен

анықталады.

П=100(А1-А2)А1

Маталардың тозуына әсер ететін факторлар

• механикалық фактор- созу,иілу,үйкеліс әсерінен пайда болуы

• физико-химиялық фактор- ултракулгін сәуле, температураның жоғары болуы,үтіктеу әсерінен пайда болуы

• биологиялық фактор әсерінен мата тозуға ұшырайды,олар саңырау құлақтар,қаракүйе,кілем қоңызыныңболуы

Есеп

. Матаның беттік толтырылуын анықта, егер желі жібі 16текс, арқау жібі 24текс, тығыздығы желі бойынша 185, арқауы бойынша 275 болса. Жіптің көлемдік салмағы 0,9мг/мм3?

Жауабы: E_s=E_н+E_a-0.01 E_н E_a формуласымен анықтаймыз Es=185+275-0,01*16*24=456,16

0,9мг/мм ³ = 456,16 %

45. Мақта матасының желісі бойынша абсолюттік үзу жұмысын анықтау қажет, егер оның желісі бойынша ұзу салмағы 30н, үзілгендегі ұзаруы 8мм. Диаграмманың толық коэффициенті 0,65?

=30Н

=8мм=0,8см

= 0,65

=?

= = 30*0,8*0,65 = 15,6Дж

48. Мақта талшығының 200г үлгісін кондициялық аппаратта кептіргеннен кейін оның салмағы 185г болды. Мақтаның ылғалдылығын анықта?

=?

49. Мақта матасының желісі бойынша абсолюттік үзу жұмысын анықтау қажет, егер оның желісі бойынша ұзу салмағы 20н, үзілгендегі ұзаруы 7мм. Диаграмманың толық коэффициенті 0,45?

=20Н

=7мм=0,7см

= 0,45

=?

= = 20*0,7*0,45 = 6,3Дж

Т

1.Тоқыма материалдардың жалпы жіктелуі Тоқыма матер-у тоқыма матер-р-ң құрылымы, қасиеттеріж/е сапасын бағалау туралы ғылым саласы. Тоқ.матер-ға тоқыма талшық-р, жіптер мен олардан дайындалатын бұйымдар жатады. Тоқыма талш-р- созылмалы, иілгіш ж/е берік, көлденең өлшемдері аз, ұз шектелген, иірімжіп-р ж/е басқа тоқыма бұйымдар жасауға жарамды денелер. Тоқыма жіптер – иілгіш, берік, салыстырмалы жіңішке, ұз шексіз, тоқыма бұйымдар жасауға жарамды денелер. Тоқыма бұйымдар- созылыңқылы, иілгіш, қалыңдығы жұқа, ұз-ғы шексіз, тігін н/е басқа дайын бұйымдарды шығаруға лайықты денелер, ені шектеулі. Тоқыма материал-р-ң жалпы жіктелу принципі олардың құрылым ерекшеліктеріне негізделген. Негізгі 3 бөлімдерді қамтиды: 1.негізгі тоқыма матер-р-негізгі тоқыма талшықтар элементарлық жіптер:барлық химиялық және табиғи жібек жіптер жатады.моно жіп-р ж/е жолақтар жатады. 2.Бірінші ж/е екіншілей жіптер-біріншіліге жай иірім, құрама жіптер, жолақ-н алынатын жіптер. Екінші жіптерге ширатпа иірім жіптер, ширатпа құрама жіптер.

3.тоқыма бұйымдар-мата, беймата, трикотаж, қолғаптар, шұлық, текстиль жатады.