Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
охрана шпор.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
513.02 Кб
Скачать

Нөлдендіру әдісінің жұмыс принципі

Оттегі, ацетилен және газ баллондарының боялуы түстерін көрстіңіз Ацетилен генераторларының өрт қауіптілігі генератор ішінде ацетилен-оттек немесе ацетилен-ауа жарылғыш қоспасының, генератордан бөлмеге газ шығуынан, оның ішінде ацетиленнің жарылуға қауіпті концентрациясының пайда болуынан шығады. Су бекітпесінің жағдайына ерекше мән беру керек. Сақтандырғыш бекітпесі су құйылмаған генераторларды пайдалануға тыйым салынады.

Сәйкесінше көкшіл, ақ және қызыл.

Газ

Баллондардың түсі

жазба мәтіні

Жазба түсі

Жолақ түсі

Оттегі

Көгілдір

Оттегі 

қара

-

Ацетилен

ақ

Ацетилен 

қызыл

-

Өздігінен жанатын заттардың тұтануы қандай ортамен (заттармен) жанасуы кезінде болады Өздігінен жану – заттардың өздігінен қызуы арқылы болған жануды айтады.

Өздігінен тез жүретін химиялық жану реакциясының 3 түрі бар: жылулық, тізбектік, комбинирленген.

Шынайы жану процесі комбинирленген, тізбектік, жылулық механизм бойынша өтеді. Жану процесінің пайда болуының бірнеше этапы бар: тұтану, жарқ етіп жану, тұтанып жалындау, өздігінен жану, атылып жану.

Өндіріс аймағының ауасы, оларды нормалау Өндірісте жұмыс процестері бөлмелерде, жұмыс орындарында жалпы санитарлық – гигиеналық талаптарға сай ауаның температурасын, ылғалдылығын және тазалығын микроклиматтық ГОСТ бойынша қабылдайды.Метрологиялық талаптар бойынша әр өндірістің (мал және құс өндірістерінің, ұн, астық сақтау қоймаларының, мұздатқыш орындарының т.б. өндірістердің) талаптарға сай өз нормалары болады. Өндірістегі 50-1002 жердің көлемі бойынша жұмыстың түрі жеңіл болса 120С, 100С – ауырлау жұмысқа, 80С - өте ауырлау жұмыстардың түрлеріне стандарттағы норма бойынша қабылданады. Өндірістердегі желдеткіштердің бірнеше түрлері болады:

  1. Жалпы алмасу желдеткіші;

  2. Жергілікті сору желдеткіші;

  3. Ауаны айдау желдеткіші;

  4. Табиғи және механикалық желдеткіштің түрлері.

Қолданылу түрлеріне байланысты желдеткіштер 2 топқа бөлінеді – негізгі және апатты.

Негізгі желдеткіштер - ауаның тазалығын санитарлық – гигиеналық талаптарға сай 1 деңгейде ұстап тұру үшін қолданылады.

Апат желдеткіштер - зиянды заттары көп болатын бөлмелерге орнатылады.

Ауаны айдау түрлеріне байланысты 3 топқа бөлінеді:

  1. табиғи;

  2. жасанды механикалық;

  3. қоспа желдеткіштер.

Ауа ағынының бағытына қарай желдеткіштер 3 түрге бөлінеді:

  1. бөлмеге ауаны енгізетін;

  2. бөлмеден ауаны шығаратын;

  3. енгізу және шығару желдеткіштері.

Өндіріс бөлмелерінің желдеткіштері Желдеткіш өндіріс бөлмелерінде микроклиматта санитарлық гигиеналық талаптарға сай 1 деңгейде ұстау үшін қолданылады. Кейбір жағдайда өнімді тазалау үшін, суыту үшін қолданылады. Өндірістердегі желдеткіштердің бірнеше түрлері болады:

  1. Жалпы алмасу желдеткіші;

  2. Жергілікті сору желдеткіші;

  3. Ауаны айдау желдеткіші;

  4. Табиғи және механикалық желдеткіштің түрлері.

Өндіріс процесстері мен жабдықтар қәуіпсіздігіне қойыдатын талаптар Мекемелерде еңбекті қорғаудың ең маңызды түрінің бірі – бояу түстері. Бояулардың түрлері санаулы ғана болу керек. Ескертпе түрлер қай кезде болса да, анық көрінуі тиіс. 12.4,026-76 стандарты бойынша қызыл, сары, жасыл және көк бояуларын таңдайды.

         Өндірістердегі бөлмелерді ақшыл-көк түспен бояйды. Шаң – тозаң көп болатын өндірістік бөлмелерді күлгін түсті бояумен. Ал ауыр жұмыс түрлеріне контраст бояулар көп болу керек. Себебі кез келген уақытта бір көз қараспен тез анықтау үшін. 

         Төтенше жағдайларды болдырмау үшін жасыл түспен бояйды. Мысалы техникалық машиналарының рычагтарын, қырқаяқтарын т.б. сол сияқты.    

Санитарлық көз-қараспен мекемелердің қараңғылау бөлімшелерін, бұрыштарын ақ түсті бояумен боялады.

Бояулар тек бір түсті болмай контрсат түрінде боялады. Солардың бірі қауіпті сұйықтықпен толтырылған бактар – қызыл түске ақ бояумен полоска келтіріледі.

Өндірісегі сәтсіз оқиғаларды арнайы тексеру реті Сәтсіз оқиға (СО) – бұл өндірісітік қауіпті факторлардың адамға әсер етуімен байланысты, жұмыс орнындағы жағдай, ал кейде зиянды өндірістік қауіпті факторлардың әсері. Мысалы, токарь жұмыс кезінде газбен уланып қалды. Токарь есінен танып қалуы мүмкін, осының нәтижесінде, оның құлауы немесе токарь станоктың қозғалғыш бөлігіндегі (айналып тұрған) киім- кешегінің түсіп кетуі салдарынан, өндірісітік жарақат алуы мүмкін.

  • Еңбек әрекетімен байланысты жұмысшылар денсаулығының әртүрлі жарақаттар алу және уақытша бір күндік және одан да көп мерзімде зақымдалуы және қаза болуы, сәтсіз жағдай деп қарастырылады және Н-1 форма бойынша актімен тіркеледі.

  • Акт 3 данамен тіркеледі және архивте 45 жыл аралығында сақталынады. Бір данасын жарақат алушыға, екіншісін жұмыс берушіге, үшіншісін инспекторға береді.

Сәтсіз оқиғалар келесі түрлерге бөлінеді: жеке, топтық, ауыр және өлімге алып келетін. Сәтсіз оқиғаларды тексеру тәртібі:

1) әрбір сәтсіз оқиғаларды, зардап шегуші немесе көрген адам, міндетті түрде жұмыс беруші мен жұмыс ұйымдастырушыға хабарлау керек;

2) зақымдалушыға алғашқы медициналық көмек көрсету және оны ұйымдық денсаулық сақтау орындарына жеткізу;

3) сәтсіз оқиғалар орындарында тексеру жұмыстары басталғанға дейін, өзгеріссіз сақтау, механизмдер мен қондырғыларды сақтау, сонымен бірге құрал жабдықтарды сәтсіз оқиға болған кезегідей тура сол қалпында сақтау және сәтсіз оқиға болған орынды суретке түсіріп алу (егер бұл адам өміріне және жұмысшының денсаулығына қауіп төндірмесе, онда өндірістегі үдірістің үздіксіздігі апатқа алып келмейді);

4) денсаулық сақтау ұйымдарының жауапты қызметкерлері, өндірістегі жұмыскердің жарақаты туралы және денсаулығының зақымдалуы туралы оқиғаларды, жұмыс берушіге хабарлап отыру керек, сонымен бірге күшті кәсіби ауруға шалдықса, мемлекеттік санитарлы – эпидемологиялық органдарына хабарлау керек.

  • Сәтсіз оқиғалардың ауырлығы мен салдарына байланысты, арнайы тексерулер, еңбек бойынша мемлекеттік территориялды органдардан құрылған комиссия он күн ішінде тексеріледі, олардың құрамында:

  • мемлекеттік еңбек инспекторы – төрағасы;

  • жұмысшылар мен зардап шегушінің сенімді өкілі, жұмыс берушілер- мүшелері.

Өндірістегі қандай сәтсіз оқиғалар тексеруге және есепке алуға жатады Сәтсіз оқиға (СО) – бұл өндірісітік қауіпті факторлардың адамға әсер етуімен байланысты, жұмыс орнындағы жағдай, ал кейде зиянды өндірістік қауіпті факторлардың әсері. Мысалы, токарь жұмыс кезінде газбен уланып қалды. Токарь есінен танып қалуы мүмкін, осының нәтижесінде, оның құлауы немесе токарь станоктың қозғалғыш бөлігіндегі (айналып тұрған) киім- кешегінің түсіп кетуі салдарынан, өндірісітік жарақат алуы мүмкін.

  • Еңбек әрекетімен байланысты жұмысшылар денсаулығының әртүрлі жарақаттар алу және уақытша бір күндік және одан да көп мерзімде зақымдалуы және қаза болуы, сәтсіз жағдай деп қарастырылады және Н-1 форма бойынша актімен тіркеледі.

  • Акт 3 данамен тіркеледі және архивте 45 жыл аралығында сақталынады. Бір данасын жарақат алушыға, екіншісін жұмыс берушіге, үшіншісін инспекторға береді.

Сәтсіз оқиғалар келесі түрлерге бөлінеді: жеке, топтық, ауыр және өлімге алып келетін. Сәтсіз оқиғаларды тексеру тәртібі:

1) әрбір сәтсіз оқиғаларды, зардап шегуші немесе көрген адам, міндетті түрде жұмыс беруші мен жұмыс ұйымдастырушыға хабарлау керек;

2) зақымдалушыға алғашқы медициналық көмек көрсету және оны ұйымдық денсаулық сақтау орындарына жеткізу;

3) сәтсіз оқиғалар орындарында тексеру жұмыстары басталғанға дейін, өзгеріссіз сақтау, механизмдер мен қондырғыларды сақтау, сонымен бірге құрал жабдықтарды сәтсіз оқиға болған кезегідей тура сол қалпында сақтау және сәтсіз оқиға болған орынды суретке түсіріп алу (егер бұл адам өміріне және жұмысшының денсаулығына қауіп төндірмесе, онда өндірістегі үдірістің үздіксіздігі апатқа алып келмейді);

4) денсаулық сақтау ұйымдарының жауапты қызметкерлері, өндірістегі жұмыскердің жарақаты туралы және денсаулығының зақымдалуы туралы оқиғаларды, жұмыс берушіге хабарлап отыру керек, сонымен бірге күшті кәсіби ауруға шалдықса, мемлекеттік санитарлы – эпидемологиялық органдарына хабарлау керек.

  • Сәтсіз оқиғалардың ауырлығы мен салдарына байланысты, арнайы тексерулер, еңбек бойынша мемлекеттік территориялды органдардан құрылған комиссия он күн ішінде тексеріледі, олардың құрамында:

  • мемлекеттік еңбек инспекторы – төрағасы;

  • жұмысшылар мен зардап шегушінің сенімді өкілі, жұмыс берушілер- мүшелері.

Өндірістегі қәуіпті факторлар Физикалық, химиялық, биологиялық және психофизиологиялық.