ИиииииииииииИи

Инфляция және оның қазіргі замандағы көрінісі Инфляция –бағаның өсуінен тауарлар тапшылығынан және қызметтер сапасының төмендеуінен туындайтын акшаның құнсыздануы және оның сатып алу қабілетінің төмендеуі. Қ.Р. бағаның өсуіне қарай қазіргі кезде түрлері көп.статистикалық мәлімет б-ша 2000ж – 9.8%. 2001 -8.4% . 2002-5.9%. 2003-6.4%. 2006-8.64%. 2007-10.8%. 2008-9.5%. 2009-6.2%. 2010-7.7% құраған. бұлар ҚР ұлттық банкінің 2003 ж бастап алдағы 3жылға арналған акша несие саясатының негізгі бағыттарында бекітілген болжамға сай. 2009ж инф-я деңгейі 2008ж катысты алғанда 5,6% құрайды,өткен жылмен салыстырғанда 3,6 % төмендеген.2009ж инф-ңорташа жылдық деңгейі 7,4% 2008ж салыстырғанда 10,3 % төмендеген. Инфляциялық процестердің ұлғаюы барысында несиенің валютасының маңызы арта түседі. Сондықтан валюта баға-мының динамикасы, қарыз алушылардың орта мерзімді несиені ұзақ мерзімді несиені алу үшін нарықты тандауда шешуші роль ойнайды.

Инфляция және оның пайда болу себептері. Инфляцияға қарсы саясат. Инфляция –бағаның өсуінен тауарлар тапшылығынан және қызметтер сапасының төмендеуінен туындайтын акшаның құнсыздануы және оның сатып алу қабілетінің төмендеуі. Инф-ң пайда болу себептері: 1,халық топтары,өндіріс аясы ,аймактар,шаруашылық құрылым,мем-т,дебитор мен кредитор арасында табыс-ң қайта бөлінуі. 2,бағаның әркелкі өсуі нәтижесінде өнеркәсіп сала-ғы пайда нормасының теңсіздігінің артуы мен қдайы өндіріс үдерісіндегі тенсіздіктің орын алуы, 3,жұмыссыздықтың өсуі, 4,халық шаруашылығына деген инвест-ң азаюы; 5,амортиза-қ қордың құнсыздануы; 6,бағадағы, валютадағы алып сатарлық ойындарының ұлғаюы. 7,көлеңкелі эк-ң белсенді түрде дамуы, 8,ұлттық валютаның сатып алу қабілеті төмендеу, 9,қоғамның әлеуметтік топтарға бөлінуі. Инфляцияға қарсы саясат деген бұл инфляцияны төмендетуге бағытталған мемлекеттік реттеу құралдарының жиынтығы. ХХ ғ. 60 жылдарынан бастап бағаны тікелей түрде және жанама түрде реттеу мқсатымен барлық экономикаға ортақ шаралар қолданыла бастады. Тікелей реттеу табыстар саясаты шеңберінде жүрді. Табыстар саясатын шартпен екі бағытқа бөлуге болады: жалақы мен бағалар өсуінің нысаналарын белгілеу және осыларға тікелей бақылау жүргізу. Инфляцияны төмендету мақсатымен валюта саясатының инструменттері пайдалануы мүмкін: шетелдерден келетін ақшаға шек қою, ұлттық валюта курсын көтеру. Дефляциялық шаралардың тежеу жасайтын әсері алдымен экономикалық өсуді баяулатты және жұмыссыздықты өсірді, ал бағалардың төмендеуі елеулі болмады.Стагфляцияның пайда болуы дефляция саясатының кейбір инструменнтерінен бас тартуға мәжбүр етті. Стагфляциямен күресудің неоклассикалық бағытының балама жолдары бар. Оның мәні: инфляцияны төмендетуде қандайда болмасын құралдарды қолданбау үшін, экономикадағы осы және басқа процестерді қолдан шығарып алмауды көздеу керек. Дефляциялық саясат- акша несие саясаты арқылы ақшаға деген сұранысты шектеуді, салық тетігін қолдау арқылы мем-к шығыстарды азайту,несие үшін пайыз мөлшерін реттеу, массасын шектеу әдістерінің жиынтығы.Табыс саясаты-бағаға және жалақыға бақылау жасау. Индексация –ақшаның құнсыздану нәтижесінде болғанзиянның орнын толық немесе жартылай толтыру әдісі.

Инфляцияның мәні және оны анықтау факторлары. Қазіргі замандағы инфляция түрлері Инфляция –бағаның өсуінен тауарлар тапшылығынан және қызметтер сапасының төмендеуінен туындайтын акшаның құнсыздануы және оның сатып алу қабілетінің төмендеуі.Факторы:1,акша айналысының факторы –бюджет тапшылығын жабуға пайдаланылған шексіз көп акшаның эмиссиялануы есебінен айналыс аясыныі артық акша массасына толып кетуі.халық шаруашылығының артық несиеге толуы. 2,ақшалай емес фактор –қоғамдық өндірістегі теңсіздікке шаруашылықтың шығындық тетігіне,мем-ң эк-қ саясаты оның ішінде салық саясаты,сыртқы эк-қ саясатына б-ты.Түрлері: 1,инф-қ үдерісіне б-ты :*ашық инф.-бағаға ешкандай да кедергі болмайды,оның еркін өсуі байқалады.* жабық инф.-тауар тапшылығы жағдайында бағаға мем-т қатан бақылау жасайды;*инф-қ шок –бір мезетте бірден баға өсіп кетеді. 2,Таралу орына қарай :*локальдық инф. –баға бір ғана елдің шекарасында өседі;*дүниежүзілік инф.-кейбір елдер топтарын немесе барлық ғаламдық эк-ы түгелдей қамтиды.3,Бағагың өсу қарқыны :*баяу инф- баға баяу карқынмен біртіндеп жылына 10 пайыз өседі;*орташа инф. –баға тез қарқынды жылына 20-200 пайызға өседі;*ұшқыр инф.- баға 500-1000 пайыз арасы өседі.

Ислам даму банкі Ислам даму банкі, ИДБ (ағылш. Islamic Development Bank, IsDB) — халықаралық қаржы даму институы, 1973 жылдың 18 желтоқсанында өткен мұсылман мемлекеттерінің қаржы Министрлерінің Бірінші Конференциясының ниеттері туралы Декларациясына сәйкес құрылған. Мақсаты: Шариат принциптеріне сәйкес, ИДБ-не мүше емес елдердегі мұсылман қауымдары мен мүше -елдердің экономикалық дамуы мен әлеуметтік прогресіне қолдау көрсету болып табылады.Ислам Даму банкінің орталық пәтері Сауд Арабиясының Джидда қаласында орналасқан. Банктің жарғылық қоры 6 миллиард ислам динарына тең. Ислам динары Халықаралық валюта қорының арнаулы несиелендіру құқығының бірлік өлшеміне парапар банктің есептік бірлігі болып табылады. Ислам даму банкі көбінесе ауылшаруашылығын сумен қамтамасыз ету, канал тарту тәрізді агротехникалық және инфрақұрылымды дамыту мақсатындағы жобаларды қаржыландыруды әдетке айналдырған.Ислам даму банкісі өз жұмысы 1975 жылдан бастады. Банктің негізгі кеңсесі Сауд Аравиясындағы Джидде қала-сынла орналаскан. Аймақтық кеңселері үшеу, олар - Рабат каласында (Марокко), Куала-Лумпур (Малайзия) және Алма-ты (Қазақстан) қалаларында. Банктің құрылтайшылары Ислам конференциясының ұйымы (ИКҮ) мүшелері. Қазіргі кезде олардың саны 52. Банктің жарғы капиталы 6 млрд. ислам динары. Ол сома 800 мың акцияға бөлінген. Ислам динары (ИД) банк шотының есептесу бірлігі болып саналады, ал оның құны халықаралық валюта қорының (ХВҚ) бір арнайы векселіне тең. Оған мүше мемлекеттердің банктің жарғылық капиталындағы үлестері төмендегідей: Сауд Аравиясы -16,6%, Ливия - 6,7%, Кувейт - 8,3%, ал Гамбия, Қырғыз,460Мозамбик, Түрікменстан, Тәжікстан, Қазақстан, Мальдив, Суринам, Джибути, Комор елдері біріккенде 0,4% құрайды.Ислам даму банкін құрғандағы негізгі мақсат Шариғат негізіне сүйене отырып, ИКҮ-ға муше болған және болмаған мұсылман елдеріне экономикалық даму және әлеуметтік ілгерілеуі ұшін қаржылай көмек көрсету. Әсіресе ИКҮ-ға мүше болған экономикасы нашар Дамыған мұсылман елдері-ндегі жобаларды қолдауға көбірек көңіл бөлу.1996 жылы банк 2 мыңға жуық жобаларды қаржылан-дырды, оның ішінде сауда-саттық пен арнайы көмекке бай-ланысты 12 млрд. ислам динары жұмсалды. Бүгінгі кезде халықаралық және аймақтық қаржы мекемелерімен бірлесіп жобаларға берілген қаржы мөлшері 170 млн. АҚШ долларына жетті. Банк 2000 - 2003 жылдары Астана қаласында өз кеңсесін ашу, Қарағанды - Астана автожолы бөлігін, Астана - Бурабай автомобиль жолын қайта салу, Астанада ұлттық кітапхана үйін салу, пошта байланысын жетілдіру, т.б. жобаларды қаржыландырған.