2. Лексикалық тақырыптар бойынша сұрақ-жауап, әңгімелесу.

3. Жаңа сөздермен жұмыс жүргізу.

4. Сөздікті пайдалана отырып, техникалық мәтіндерді аударту. Қазақстанның географиялық орны

Қазақстанның жер беті әр алуан. Онда басын мұз басқан биік таулар да, биіктігі орташа таулы қыраттар да, кең-байтақ жазықтар мен ойпаттар да бар.

Қазақстан Евразия материгінің ортасында орналасқан.

Қазақстан Республикасы солтүстігінде Ресеймен, оңтүстігінде Өзбекстан, Қырғызстан және Түркменстанмен шектеседі. Республика шығысында Қытай мемлекетімен, ал батысында Каспий теңізімен шектеседі.

Жерінің көлемі 2724,9 мың шаршы км. Республиканың оңтүстік-батысында Маңқыстау түбегі орналасқан. Қазақстанның оңтүстік –шығысында биіктігі 7000 м жететін Хан-Тәңірі тау массиві бар. Арал теңізінен солтүстікке қарай Үлкен және Кіші Борсыққұм массивтері және Арал маңы Қарақұмы жатыр.

Қазақстанның орталық бөлігін Сарыарқа алып жатыр. Сарыарқада Қарқаралы, Ұлытау тау массивтері бар. Сарыарқаның оңтүстік бөлігі бірте-бірте сусыз шөл Бетпақдалаға ұласады.Оның оңтүстігінде Мойынқұм жатыр. Бетпақдаланың шығысында үлкен аймақ бар. Ол аймақ Балқаш көліне құятын 7 өзенге байланысты Жетісу деп аталады.

Тапсырмалар:

1. Мәтінді оқып, аударыңыз.

2. Мәтін бойынша сұрақтар құрастырыңыз.

3. Мәтін бойынша сөздік жасаңыз.

4. Мына сөз тіркестерімен сөйлемдер құрастырыңыз: тау массиві, үлкен аймақ, Сарыарқа даласы,әдемі табиғат, ұлан-байтақ дала, биік тау

Қазақстан климаты

Қазақстан климаты шұғыл континентті құрғақ келеді, сондықтан өзен торы, әсіресе орталық бөлігінде аз.

Еліміздің ірі өзендері Ертіс, Жайық, Іле, Сырдария, Тобыл, Есіл бүкіл жыл бойына мол су деңгейлерін сақтайды. Қазақстан көлдерінің гидрологиялық ерекшелігі – деңгейлерінің маусымдық және жылдық ауытқу мөлшерінің өте жоғары болуы. Шағын көлдер қуаң жылдары түгелдей тартылып, құрғап қалады. Басты көл айдындары – Балқаш, Алакөл, Зайсан, Теңіз, Сілеті. Орта ендіктерде орналасуына байланысты Қазақстанда қоңыржай белдеудің табиғат зоналары таралған. Қиыр солтүстігінде орманды – дала зонасы қалыптасқан; бұл оңтүстікке қарай далаға, шөлейтке және шөлге ауысады. Қазақстанның шығыс және оңтүстік-шығыс бөліктерінде биік таулы аймақтар алып жатыр. Бұл өңірлердегі тау массивтері жер асты су қорына бастау беретін ылғалдың қуатты конденсаторы болып есептелінеді. Қазақстан жер аумағының 3,3-інде орман.

Тапсырмалар.

1. Мәтінді оқып аударыңыз.

2. Мәтін бойынша 20 сөзден тұратын сөздік құрастырыңыз.

3. Мәтіннен сөз тіркестерін теріп жазып, сөйлем құрастырыңыз.

Дискідегі информация жинақтауыш

Информация жинақтауыштар - кез келген ЭЕМ-нің қажетті бөлігі - оларды көбінесе ақпараттың сыртқы жинақтауыштары немесе компьютердің сыртқы жады дейді.

Олар көлемді ақпаратты ұзақ уақыт сақтау үшін қажет және ондағы мәліметтер ЭЕМ-нің жұмыс күйіне байланысты болмайды. Сыртқы жадта кез келген программа немесе жәй

мәліметтер сақтала береді, сол себепті оны әрбір адамның мәліметтерінің кітапханасы деуге болады.

ДЭЕМ-дерде ақпаратты жинақтауыш рөлін магниттік дискілердегі жинақтауыштар атқарады, оларда мәліметтерді тікелей оқуға не жазуға болады. Соңғы кездерде ДЭЕМ-дер үшін магниттік таспадағы жинақтауыштар - стримерлер шықты, бірақ олар өте көлемді мәлімет сақтай алғанмен, оқу-жазу жұмыстарын бірте-бірте тізбектей іздеу арқылы жәй жүргізіледі. Сол себепті стримерлер магниттік дискідегі жинақтауыштарды ауыстыра алмайды, тек толықтырады.

Тапсырмалар:

1. Мәтін мазмұнын түсінгеніңізді дұрыс жауабын «шын» немесе «жалған» таңдай отырып, дәлелдеңіз.

Шын немесе жалған	Иә	Жоқ
Компьютердің сыртқы жады әрбір адамның кітапханасы емес.
Компьютердің сыртқы жады ақпаратты ұзақ сақтайды.
Стримелер тізбектей арқылы жәй жүргізіледі.

2. Сөйлемді толықтырыңыз.

Компьютердің сыртқы жады ......................

3. ДЭЕМ- қысқарған сөзді толығымен жазыңыз.

4.Олар көлемді ақпаратты ұзақ уақыт сақтау үшін қажет және ондағы мәліметтер ЭЕМ-нің жұмыс күйіне байланысты болмайды.Синтаксистік талдау жазаңыз.

Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Күзекова З. С. Қазақ тілінің практикалық курсы (гуманит). Алматы: Ғылым, 2001.

2.Бектұров Ш.К., Бектұрова А.Ш. Қазақ тілі (Ана тілі деңгейінде үйрету құралы). Алматы, 1998.

3. Жақсылықова К.Б., Шабденова Қ.Ж., Ақпараттық технологиялар бөлімі студенттеріне арналған қазақша кәсіби тілді меңгертуге арналған оқу құралы.Қарағанды - 2007.

СӨЖ арналған бақылау тапсырмалары (10-тақырып) [қосымша 11, 12,13, 16]

1. «Қазақстанның географиялық орны» тақырыбына реферат.

2. «Қазақстан климаты» тақырыбына сұқбат жазу.

3. «Дискідегі информация жинақтағыш» тақырыбына әңгіме жазу.

11-тақырып Қазақстан экологиясы. Қазақстанның табиғаты. Ақпарат түрлері. Салалас құрмалас сөйлем. Талғаулықты салалас сөйлем. Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлем.

Практикалық (семинарлық) сабақтың жоспары

1. Салалас құрмалас сөйлем. Талғаулықты салалас сөйлем. Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемдерді қайталау.