11 Сурак Мотивация Жалпы минездеме

    Мотивация – бұл адамдардың бойындағы мотивтерді қозғау арқылы оларға әсер ету процесі.

    Мотивация – адамдарды басқару негізін  құрайды.

    Мотивация  қызмет  төмендегідей  сипаттамаларына  ықпал  етеді:

1.  ынта - жігер

2. талпыну,  тырысу

3. жауапкершілігі

4. бағыттылық

Мотивация – бұл  жеке тұлғаны немесе топты ішкі немесе сыртқы әсерлер ықпалынан өз қажеттіліктерін қанағаттандыру және ұйымның мақсатына жету процессі  . 

Мотивациялау – бұл қызметкерлердің жұмыс істеуге ниеті болу үшін не істеу керек

екендігі туралы ғылым. Қалайша мәжбүрлеп емес, қалайша ынталандырып отыру туралы

Ынталандыру дегеніміз - адамның ішіндегі белгілі ынталарды оята отырып, оны нақты

іс-әрекеттерге ұмтылдыру мақсатымен адамға әсер ету процесі. Ынталандыру адамды

басқарудың негізін құрайды. Басқарудың тиімділігі көп дәрежеде, қаншалықты ынталандыру процесі табысты жүретініне байланысты.

Мотивациялық үрдістер 6 сатыдан тұрады

1. Қажеттіліктің туындауы

2. Өзінің қанағаттандыру жолындағы ізденіс

3. Іс-әрекетке бағыттылықты анықтау

4. Іс-әрекеттің жасалуы

5. Марапаттау

6. Қажеттіліктің

орындалуы

Мотивацияны іздеу обьектісіне байланысты 2 негізгі түрге бөлуге болады:

• Адамның сыртқы ортадағы әрекетінен туылатын мотив. Бұл түрде мотивацияны жақсы білу ғана емес адамға бұл мотив қалай ықпал ететіне байланысты болады. Бұл мотивация сауда келісіміне ұқсайды: « мен саған керегіңді беремін, ал сен маған қалағанымды бересің».Егерде екі жақ келіспей қалса, онда мотивациялау жүрмей қалады.

• Мотивациялық құрылымды қалыптастыру. Мотивацияның бұл түрі тәрбиелік және оқулық жұмыстар арқылы жүзеге асады. Мотивацияның екінші түрін жүзеге асыру үшін көп жігерлік және ақыл керек. Себебі мотивациялаудың екінші түрі біріншісіне қарағанда результаты жақсы болады.

Мотивацияның үздік теориялары:

Үрдістік

• Болжамдық күтілімдегі теория

• Шыншылдық теориясы

• Портер Лоулер теориясы

Құрамдық

• Маслоу теориясы

• Альфред теориясы

• Мак Клелланд теориясы

• Герцберг теориясы

12 Сурак Кос факторлы Герцберг теориясы

50-жылдары  екінші жартысында Герцберг  мотивацияның  тағы  бір  моделін  жасап   шығарды.  Зерттеу  барысында   ол өте  ірі  фирманың  200  ин женері  мен  кеңсе   қыызметкерлері  төмендегі  сұрақтарға  жауап  беруін  өтінген: 

1. Қызметтегі  міндеттеріңізді  орындалғаннан   кейін  қай  кезде  өзіңізді  өте  жақсы  сезіндіңіз.

2. Қызметтегі  міндеттеріңіз  орындалғаннан   кейін қай  кезде өзіңізді  нашар  сезіндіңіз 

1. * Гигиеналық факторлар*

2.  *  Мотевациялар*

Гигиеналық  факторлар-  істелген  жұмыс  қоршаған  ортамен  байланысты  болуы.

Мотевация-  жұмыстың  мәні  мен сипатына  байланысты.

    Гигиеналық  факторлар жоқ немесе жеткіліксіз  болса, адамдарда жұмысқа деген  қанағаттанбаушылық пайда болады. 

Гигиеналық факторлар:

• Фирма мен әкімшіліктің саясаты

• Жұмыс жағдайы

• Еңбек ақы

• Басшылармен, әріптестермен қарым-қатынас орнату

• Жұмыста тікелей бақылау дәрежесі

Мотивациялар:

• Жетістік

• Қызметте жоғарылау