2. Кәсіби терминдермен таныстыру.

3. Кәсіби мәтінді меңгерту.

Жүйелік программалар компьютердің жұмыс істеуі үшін керек. Олар операциялық жүйелерге, драйверлер мен утилиттерге және тест программаларына бөлінеді.

Операциялық жүйелер немесе системалар - компьютерді басқаратын және құрылғыларды қолданбалы программалармен байланыстыратын программалар тобы.

Программалық жабдықтамалар

Біріктірілген қолданбалы программалар

Бақылау және диагностика құралдары

Қолданбалы

программалар

Арнаулы программалар

Жүйелік

жабдықтамалар

Операциялық

жүйелер

Трансля

торлар

Программалау

тілдері

Қолданбалы

жабдықтамалар

Программалау

жүйелері

Программалық қоршаулар Драйверлер Утилиттер

Бейсик Паскаль Си Ява

Компиляторлар Интерпретаторлар

Дербес компьютерлерде кең тараған операциялық жүйелерге MS (PC) DOS6 WINDOWS 95\986 WINDOWS 2000\XP6 WINDOWS 76 OS\26 UNIX, т.б. жатады.

Программалық қоршаулар - дербес компьютер мен жұмыс істеуші адамның арасындағы іс-әрекеттерді жеңілдететін программалар. MS DOS үшін әдетте Norton Commander қоршауы, ал Windows ортасы үшін - Norton Desktop, Norton Navigator, FAR пайдаланады.

Драйверлер - ОС жүйелерін сыртқы құрылғылармен (принтерлермен, дискілермен, пернетақтамен) байланыстыратын программалар тобы.

Утилиттер – ОС-ны кеңейтіп, қосымша қызмет атқаруға керекті программалар тобы. Оларға орыс-қазақ әріптерін енгізуді, антивирустік (вирустерге қарсы) программаларды, мәліметтерді архивтеу (қысу) программаларын жатқызуға болады.

Тест программалары компьютердің жұмыс істеу қабілетін (диагностика) тексеретін программалар, олар ақауы бар құрылғыларды анықтап, экранға мәліметтер шығарады.

Программалау жүйелері - программалау тілдері мен транслятордан (түрлендіргіш программалр) тұрады, олар арқылы жүйелік және қолданбалы программалық жабдықтамалар жасалады. Программалау тілдері - ФОРТРАН, ПАСКАЛЬ, БЕЙСИК, ЛИСП, С, С++, АДА, ПРОЛОГ, ЯВА, т.б. Олар ағылшын тіліне жақын жасанды тілде жазылады да, кейіннен трансляторлар көмегімен машиналық кодтарға түрлендіріледі. Трансляторлар интерпретаторларға және компиляторларға бөлінеді.

Интерпретаторлар әрбір команданы машина тіліне аудара салып, бірден орындайтын трансляторлар тобы, олардың артықшылығы - тұтынушымен диалог режимінде жұмыс атқарады, кемшілігі жұмыс өнімділігі төмен болады.

Компилятор - командаларды орындамай тұрып, машиналық кодтарға толық аударатын программа. Осының нәтижесінде объектілік модуль деп аталатын программа жасалады, олардың бірнешеуін біріктіру арқылы жүктеу модулі жасалып барып, осы модульді орындау арқылы мәселе (есеп) шешіледі.

Программалық жүйелер жасайтын мықты фирмаларға Microsoft Corporation және Borland International жатады. Microsoft фирмасы: Quick Basic, Microsoft C++ программаларын, ал Borland фирмасы – Turbo Basic, Borland C, Turbo Pascal программалық тілдерін жасап таратуда.

Ұсынылатын әдебиеттер:

Негізгі [1, 5]

Қосымша [1, 2, 5]

5-тақырып. Қолданбалы программалар. Грамматика.

Практикалық (семинарлық) сабақтың жоспары

1. Синтаксис.