1-билет
1. Назначение и классификация электрических сетей
Электр тораптары- электр жүйесінің бір бөлігі. Электр энергияны таратуга арналган электрлік қондырғылардың жиынтыгы. Электр тораптарга-қосалқы станциялар, тарату курылгылары, әуе электр беріліс желісі, кабель кіреді.
Электр беріліс желісінің кызметі- электр энергиясын ондіретін жерден тутунушыларга дейн жеткізу және оны тутынушылар арасында тарату.
Электр тораптарының топталуы:
1) ток б/ша: айнымалы және туракты ток
2) кернеу б/ша: 1000 в дейн томенгі кернеу, 1000 в жогары- жогары кернеу,
ультра жогары кернеу (1000кв жогары), аса жогары кернеу
3) схемалары б/ша: электр тораптарының туйыкталган және туйыкталмаган
4) курылымы б/ша: ауелік, кабельдік, ішкі сым
Аткаратын ф/сы б/ша:
1) системаобразующий (жуйеаралык)-бір жүйе мен екінші жүйені біріктіру 330кв-1150кв
2) питающий (коректендіргіш) -110,220,500кв эл энергияны жуйеаралык желілерден 110,500 кв станциялардан шиналарынан алынады.
3) таратушы- аудандык, косалкы станциялар, кобінесе кернеуі 110,220,6,10,5 кв аудан б/ша диспетчерлік баскарма олар эл энергияны ауылга, ондіріске, калага таратады.
2. Схемы замещения двухобмоточного трансформатора
Екі орамды трансформаторларды г- тәрізді алмастыру сулбасымен карастыруга болады. алмастыру сулбасының бойлык болігі активті және реактивті RT және XT трансформаторлардың кедергілерін курайды.
А) Екі орамды трансформатордың шартты белгісі
Б) Екі орамды трансформатордың г-тәрізді сулбасы
В) жеңілдетілген алмастыру сулбасы
Тр активти откізгіштігі
GТ=
Тр реактивти откізгіштігі
ВТ=
Екі
орамды трансформатордың активти
кедергісі RT=
Екі
орамды трансформатордың реактивті
кедергісі xT=
3. Расчеты параметров воздушных лэп
Ауалык электр беріліс желісі- ашык ауада турган сымдар аркылы электр энергиясын таратуга арналган. Параметрлері:
Активті кедергі Rл. Rom= l / (γF)
Индуктивті кедергі Хл. Белгіл, индуктивті кедергі 1 км желіге жүргізілген, Ом/км.
Х0= 2πLf=0,144lg(Dcp/r) + 12500μ
Активті өткізгіштер gл
Реактивті өткізгшітер bл. Осы өткізгіштік өткізгіштер мен жер сыйымдылық байланыстардын барысымен ескертілген және, табиғи, сыймдылық мінез құлық бар.
bол = 7,58 * 10-6 / lg (Dcp / r)
.
,
2-билет
1. Какие типы опор и изоляторов существуют для влэп?
Тіректер анкерлік, аралық, бұрыштық, транспозициялық және арнайы болып бөлінеді. Тіректерді қолдану ӘЭБЖ орнына, атқаратын қызметіне байланысты болады.
Анкерлік тіректерді электр желісінің аса жауапты жерлерінде сымдарды қатты бекіту үшін қолданылады. Анкерлік тіректер екі сымның бір жақты салмағына төзуі керек. Ағаштан жасалған анкерлік тіректер кернеулігі 110 кВ электр тораптарының түзу сызықты орналасқан бөліктері үшін арналған. Анкерлік тіректер аралық тіректерге қарағанда күрделі және бағасы қымбат,сол себепті оны аз қолдану керек. Кернеулігі 1000 В жоғары желілердің түзу бөліктерінде анкерлік тіректер әрбір 10-15 км арақашықтан кейін орналасып отырады.
Аралық тіректер әуе желілерінің түзу сызықты учаскелерінде сымдарды ұстап тұру үшін қызмет етеді. Аралық тіректер басқалармен салыстырғанда жасалуы оңай және бағасы арзан болып келеді. Оның басты ерекшелігі – олардың көптігінде, олар жалпы тіректер санының 80-90% құрайды.
Бұрыштық тіректер электр желісінің бұрылатын жерлерінде орнатылады. Бұрыштық тіректердің траверсаларын бұрышының биссектрисасы бойынша орнатады. Көбінесе бұрыштық тірек ретінде анкерлік тіректер қолданылады. Транспозициялық тіректер сымдарды транспозициялау үшін қолданылады.
Арнайы тіректердің екі түрі бар:
а) біріншісі – өтпелі тіректер, олар электр желілері өзендермен, көлдермен, терең саймен қиылысқан жерлерде орнатылады.
б) екіншісі – тармақты тіректер, олар басты электр желісінен басқа жаққа қарай жаңа электр желісі тармағын тарту қажет болған кезде қолданылады.
Оқшаулағыштар тізбектің ток жүретін бөліктерін бекіту,оларды жерден немесе қондырғының басқа да бөліктерінен оқшаулау үшін қолданылады. Сол себепті олар фарфордан және шыңдалған шыныдан, яғни механикалық және электр беріктілігі жоғары материалдан жасалады, сонымен қоса олар ыстыққа төзімді, ылғал өткізбейтін болуы тиіс. Шыны оқшаулағыштар фарфорлыдан қарағанда жеңіл болады және жүктемелік соққыларға төзімді келеді.
Құрылысы бойынша оқшаулағыштар штырлы және аспалы болып бөлінеді. Штырлы оқшаулағыштар кернеуі 1000 В дейінгі және кернеуі 6-35 кВ әрбір желілерінде қолданылады.
Кернеуі 35 кВ, қимасы орташа, үлкен ток тізбектерінде, кернеуі өте жоғары тізбектерде тек қана аспалы оқшаулағыштар қолданылады. Оларды гирляндаларға жинайды. Гирляндалар ұстап тұруға және керіп тартып тұруға арналған болып бөлінеді. Ұстап тұратын гирляндалар аралық тіректерде, ал керіп тартатын гирляндалар анкерлік тіректерде орналасады.