2. Регулирование напряжения.

Әрбір желі және оның жабдықтары есептелген номиналды кернеуімен сипатталады (генератор,трансформатор,желілер және т.б.). Номиналды кернеу тұтынушының дұрыс қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз етеді және де ең үлкен экономикалық тиімділікті беруі керек. Тұтынушы жүктемесі үнемі өзгеріп тұратындықтан, желінің кез келген нүктесіндегі кернеу де номиналды мәннен ауытқиды. Бұл ауытқу энергия сапасын төмендетеді,сәйкесінше өзінен кейін зардап тигізеді. Бір мезгілде желі басындағы кернеу көп жағдайда шетіндегі, –ден жоғары болады, өйткені ток желі бойымен ағып отырып кернеулік шығынды тудырады . Сондықтан тұтынушы кернеуі – ні желінің номиналды кернеуі – ге жуықтау үшін және берілістің соңын сапалы энергиямен қамтамасыз ету үшін генератордың номиналды кернеуі – мен салыстырғанда 5% жоғары алынады.

Асқын кернеулі ұзын желілерде, сол желілерде ағып өткен толқынды процестердің салдарынан, соңындағы кернеу басындағы кернеуден жоғары болады. Кернеуді реттеу үшін трансформация коэффициентін өзгертуге болатын қайта қосатын механизмімен жабдықталады. Бұл трансформаторды өшірмей РПН (жүктемемен реттеу) немесе трансформаторды өшіргенде ПБВ (қыздырмай қайта қосу) құрылғыларының көмегімен жүзеге асырылады.

ПБВ реттеуі мезгілдік қайта қосу уақытында қолданылады, ол трансформация коэффициентін -5% - дан +5% - ға дейін өзгерте алады.

РПН реттеуі жүктеменің үнемі өзгеріп тұруына байланысты оперативті қайта қосу үшін қолданылады (мысалы, күндізгі жіне түнгі мезгілде жүктеме әр түрлі болады). Трансформатордың кернеуі мен қуатына байланысты РПН трансформация коэффициентінің мәнін ±10% -нан ±16% -ға дейін өзгерте алады. Реттеу кернеуі жоғары жағында жүзеге асырылады, себебі ол жерде ток күшінің мәні төмен болады, сәйкесінше РПН құрылғысын орындау арзан және қарапайым болады.

3.Схема замещения трехобмоточного трансформатора Көптеген жағдайда қосалқы станцияларда 3 номиналды кернеу керек – жоғарғы , орташа , төменгі .

1 – сурет. 3 номиналды кернеуі бар қосалқы станция сұлбасы. б) – үшорамды трансформатор.

2 – сурет. Үшорамды трансформатордың орын алмастыру сұлбасы.

Үшорамды трансформаторлар үшін қысқа тұйықталу шығынының 3 мәні беріледі: және 3 қысқа тұйыұталу мәндері беріледі

Қысқа тұйықталу тәжірибесінен орамдардың кедергілері анықталады:

Каталогтык мән бойынша қысқа тұйықталу шығыны анықталады:

Қысқа тұйықталу кернеуі келесі өрнекпен анықталады:

3-билет

1. Электр тораптарының алмастыру схемасы.

Электр тораптары бір бірімен байланысқан көптеген элементтерден тұрады. Олар: электростанция генераторлары, жоғарылатқыш және төмендеткіш трансформаторлар, электр беріліс желісі, компенсациялаушы құрылғылар( конденсаторлар, реакторлар және т.б. )

Электр тораптарының алмастыру схемасы оның элементтерін алмастыру схемасынан тұрады. Электр тораптарының алмастыру схемасы ретінде екі схеманы қарастырамыз:

1. П-тәрізді, электр беріліс желісін алмастыру схемасы

2. Г-тәрізді, трансформаторды алмастыру схемасы