
- •1.1.Автомобильдің жалпы құрылымы
- •1.2. Автокөлік құралдарының түрге бөлінуі
- •2.1. Қозғалтқыштың жалпы құрылымы
- •2.2. Іштен тұтанатын поршеньді қозғалтқыштардың
- •2.3. Көп цилиндрлі қозғалтқыштар.
- •2.4. Қозғалтқыштардың жалпы құрылысы
- •2.5. Поршень топтары мен бұлғақтар.
- •3.1. Газ тарату механизмінің негізгі түрлері.
- •3.3. Клапандар механизмдерінің бөлшектері.
- •4.1.Салқындату жүйесінің түрлері мен жұмыс істеу тәсілдері.
- •4.2. Сұйықтықпен салқындату жүйесінің аспаптарының
- •4.3. Тұтандыру алдындағы жылытқыш.
- •5.1. Бөлшектерді майлаудың шартты міндеті.
- •5.2. Майлау жүйесінің құрылысы мен жұмыс істеу тәсілі.
- •5.3. Майлау жүйесінің аспаптары мен механизмдері.
- •5.4. Картерлік газдарды тазалау.
- •6.1. Жанармайдың ауамен араласуы және жанғыш қоспаның құрамы.
- •6.2. Қоректендіру жүйесінің жалпы құрылысы
- •6.3. Жеңіл автомобильдер қозғалтқыштарының карбюраторлары.
- •6.4. Жанармай отынын жеткізу мен ауа тазалау аспаптар.
- •6.5. Ауа жіберу мен өтелген газдарды шығару құбырлары.
- •6.6. Қозғалтқыштың бензин отынын
- •6.6.1. Орталықты бүрку жүйесі.
- •6.6.2. Таралымды бүрку жүйесі
- •6.6.3. Жанармай отынын бүрку жүйесінің аспаптары.
- •6.6.4. Тікелей бүрку жүйесі.
- •7.1. Газбаллонды құрылғының жалпы құрылысы мен жүйеленген сызбасы.
- •7.1.1. Жүк автомобилінің сұйытылған газ отынына арналған газбаллонды қондырғылары.
- •7.1.3. Жүк автомобилінің сығымдалған газ отынына арналған газбаллонды қондырғылары.
- •7.2. Газ отынын жеткізу аспаптары.
- •7.3. Газ отынын араластырғыштар.
- •7.4. Отынын құю, қозғалтқышты тұтандыру мен тоқтату.
- •8.1. Дизельдегі қоспа араласудың ерекшеліктері.
- •8.2. Дизельдің қоректендіру жүйесінің жалпы құрылысы.
- •8.3. Төменгі қысымды магистральдің
- •8.4. Жоғары қысымды магистральдің
- •8.4.1. Бүркілудің оздыру муфтасы
- •8.4.2. Форсунканың құрылымы мен жұмыс істеуі.
- •8.5. Иінді біліктің айналу жиіліктерін реттегіштер.
- •8.6. Дизельдегі турбоүрлегіш
- •9.1. Электр тогы, өткізгіштер мен оқшаулағыштар.
- •9.2. Магнит. Электрлі магнит пен электр магнитті индукция.
- •9.3. Жартылай өткізгіш аспаптар.
- •10 Тарау. Электрлі қоректендіру жүйесі.
- •10.1. Электр жабдықтарының жүйелік сызбасына
- •10.2. Аккумулятор батареялары.
- •10.2.1. Аккумулятор батареясының негізгі
- •10.3. Генератор қондырғылары
- •11 Тарау. Тұтандыру жүйесі.
- •11.1. Контактылы тұтандыру жүйесі.
- •11.2. Тұтандыру жүйесінің құралдары мен аспаптары.
- •11.3. Контактылы –транзисторлы тұтандыру жүйесі.
- •11.4. Контактысыз тұтандыру жүйесі.
- •12 Тарау. Қозғалтқыштың электрлі тұтандыру
- •12.1. Электрлі іске қосу жүйесі
- •12.1.1. Стартердің құрылысы мен жұмыс істеуі.
- •12.1.2 Төмен температурада қозғалтқышты
- •12.2. Бақылап-өлшеу аспаптары.
- •13 Тарау. Жарықтандыру, дабыл беру мен электр жабдықтарының сызбасы.
- •13.1. Жарықтандыру мен жарықты дабыл беру аспаптары.
- •13.2. Сыртқы жарықтандыру мен жарықты
- •14.1. Трансмиссияның негізгі түрлері.
- •14.2.1. Бір дискілі сығылмалы серііппелі ілініс.
- •14.2.2. Бір дискілі мембрана серппелі ілініс.
- •14.2.3. Қос дискілі ілініс.
- •14.3. Беріліс қорабы.
- •14.3.1. Төртсатылы беріліс қорабы.
- •14.3.2. Төрт сатылы беріліс қорабының жұмыс істеуі.
- •14. 4. Автоматтандырылған беріліс қорабы
- •14. 5. Гидромеханикалық беріліс.
- •14.6. Айқартопсалы беріліс.
- •14.6.1. Бұрыштық жылдамдықтары тең емес
- •1 4.6.2. Бұрыштық жылдамдықтары тең топсалы
- •14.7. Басты беріліс пен дифференциал.
- •14.8. Жетекші белдік пен жарты осьтар.
- •15.1. Рама мен тартқыш – тіркеме құрылғы.
- •15.2. Алдыңғы басқарылушы белдік.
- •15.2.1. Алдыңғы доңғалақтың орналасу бұрышы.
- •Автомобильдің алды
- •15.3. Автомобильдің серпімді аспалары.
- •15.3.1. Тәуелді серпімді аспалар.
- •15.3.2. Тәуелсіз серпімді аспалар.
- •15.3.3. Балансирлі ( теңгерулі) аспалар.
- •15.4. Гидравликалық амотизаторлар.
- •15.5. Доңғалақтар мен шиналар.
- •16.1. Басқару жүйесі және оның жалпы құрылысы.
- •16.2. Рульдік механизм мен жетеігі.
- •16.2.1. Винтті рульдік механизм.
- •16.2.2. Құрамдастырылған жетекті рульдік механизм.
- •16.2.3. Рейкалы рульдік механизм.
- •16.2.4. Рульдік жетек.
- •16.3. Рульдік жетектердің күшейткіштері.
- •17.1. Тежеуіш жүйесі туралы жалпы түсінік.
- •17.2. Тежеуіштің жетектері.
- •17.3. Тежеуіштің гидравликалық жетегі.
- •17.4. Тежеуіш жетегінің күшейткіші.
- •17.5. Пневматикалық тежеуіш жетегі. Компрессор.
- •17.6. Ауа қысымын реттегіш.
- •17.6.1. Ауа жинау баллоны. Тежеуіш краны.
- •17.7. Көп контурлы пневматикалық тежеуіш жетегі.
- •17.8. Тежеуіштің механикалық жетегі.
- •17.9. Құрамдастырылған жетекті тежегіш
- •18.1. Шанақтың түрлері.
- •18.1.1. Жеңіл автомобильдердің шанақтары.
- •18.1.2. Автобустар шанақтары.
- •18.1.3. Жүк автомобилінің шанақтары.
- •18.2. Жүргізушінің кабинасы.
- •18.2.1. Кабинаны жылыту және тазалау.
- •18.2.2. Әйнектазалағыш және әйнекжуғыш.
- •18.3. Автомобиль – аударғыштың шанақ көтеру
- •18.3.1. Автомобиль шанағын көтеру
- •19.1 Автомобиль – тягатар.
- •19.2. Тіркемелер мен жартылай тіркемелер.
- •1Тарау. Жалпы мәліметтер................................................................................................
- •2 Тарау. Іштен тұтану қозғалтқыштары.
- •3 Тарау. Газ тарату механизмі.
- •4 Тарау. Салқындату жүйесі.
- •5 Тарау. Майлау жүйесі.
- •6 Тарау. Карбюраторлы қозғалтқыштың қоректендіру жүйесі.
- •7 Тарау. Газбаллонды қондырғылы автомобильдер
- •8 Тарау. Дизельді қозғалтқыштың қоректендіру жүйесі.
- •9 Тарау. Электротехника бойынша жалпы мәліметтер.
- •10 Тарау. Электрлі қоректендіру жүйесі.
- •11 Тарау. Тұтандыру жүйесі.
- •12 Тарау. Қозғалтқыштың электрлі тұтандыру жүйесі
- •13 Тарау. Жарықтандыру, дабыл беру мен электр жабдықтарының сызбасы.
- •14 Тарау. Трансмиссия.
- •15 Тарау. Алып жүру жүйесі, басқарылушы белдік пен аспалар.
- •16 Тарау. Басқару жүйесі.
- •17 Тарау. Тежеуіш жүйесі.
- •18 Тарау. Шанақ пен қосымша құрылымдар.
- •19 Тарау. Автомобиль поездар.
18.2. Жүргізушінің кабинасы.
Жүргізуші кабинасы бір немесе екі жолаушы мен жүргізушіге арналған. Қалааралық жүретін жүк автомобильдерінде екінші жүргізушіге арналған тынығатын орынмен қамтылған. Жүк автомобильдері қозғалтқыш бөлімінің жапқышынан (ЗиЛ, ГАЗ, т.б. автомобильдерінде), қозғалтқыш бөлімін жапқышынсыз(МАЗ, КамАЗ, ГАЗ-66, т.б. автомобильдерінде) болып келеді. Қозғалтқыш жапқыш бөлімі бар жүк автомобильдерді қазіргі кезде өндірістен азайтып келеді. Жүргізуші кабинасының көп тараған түрі қозғалтқыш үстіне орналастырылған кабина. Мұндай жүк автомобильдерінің жүк платформасының көлемі ұлғайып және жүргізушінің автомобильді басқаруына, кабина астындағы қозғалтқыштың агрегаттары мен механизмдерін жөндеуге қолайлы болып келеді. Мұндай кабиналар алдыға қарай ашылады, кабинаның артқы жағында кабина тірегі мен тұтқа механизмі орнатылған.
Ол кабинаның өздігінен ашылып кетуін болдырмайды. ЗИЛ-431410, ГАЗ-3307 жүк автомобильдердің кабиналары — бүтін металлдан штампталған панельден пісірлген екі жанындағы есіктерден тұрады. Есіктер екі топсаға 2 ілініп (18.11. а, сур.) және жабық тұрғанда тұтқалы 13 құлпымен ұстатылып, ішкі және сыртқы жақтарынан ашылуға мүмкіндік береді. . Есіктер екі топсаларға бекітілген, жабық кезінде құлпы арқылы ұсталып, ішінен де сыртынан да тұтқа арқылы ашылады. Есіктерді құлыппен жабуға болады. Құлыптар сақтандырғыш ілгекпен жабылып, жүру кезінде есіктердің өздігінен ашылуына кедергі жасайды. Есіктің ашылуы шектеуішпен шектеледі, төменгі жағында ішіне жиналған сулардың ағуына арналған саңылаулар бар. Көбінесе жүк автомобильдерінде жүргізуші орындығы жеке орнатылып және жүргізушіге қолайлы болуы үшін реттеліп тұрады. Автомобильді қолайлы басқару үшін кабинаның екі шетіне артқы жағын көруге арналған айна қойылады, оларды реттеп тұруға болады және күнқағармен қамтамасыз етілген. Күнқағар кез-келген қалыпта бұрып реттеп бекітіп қоюға болады. Кабинаның ішінде автомобильді басқаруға арналған барлық жүйесі орнатылған. Есіктің ашылу бұрышы шектеуішпен 4 қосымша максималды ашылу қалпы тұрақтандырылып реттеледі. Есіктің жоғарғы бөлігінде әйнекке арналған ойығы бар. Терезенің оң жағы түсірілетін әйнек 11, ал сол жағы —бұрылмалы әйнек 9 оны бекітетін ілгегі 8 және әйнектің қапсырмасының тығыны 12 болады. Әйнекті 11 төмен түсіруде бағыттауыш 1 арқылы есіктің ішіне орнатылған әйнек көтергішпен 5 жүргізіледі. Әйнек көтергіштің жетегі тісті сектормен 6 біріктіріліп
тістегерішпен бір осьта орнатылған тұтқаның 7 көмегімен жұмыс істейді. Терезенің жабылуы мен ашылуы кезінде тісті сектор 6 күш әсерін әйнек көтергіштің рычаг 14 арқылы түсірілетін әйнектің қапсырмасына 15 бекітілген қозғалмалы кулисаға 16 жеткізеді, соның әсерінен әйнекті қозғалту жүзеге
асырылады. Есіктің құлпында қозғалыс кезінде есіктің өздігінен ашылып кетуін болдырмайтын сақтандырғыштар бар. Есіктердің құлпы сыртынан кілтке
жабылады. Кабина есіктерінің ішкі жағынан шынтақ асты тұтқасы 23 орнатылған, сол арқылы есікті ішке тартып жабуға болады. Кабинаның ойығы мен есіктердің жиегі кабинаға шаң – тозаң және салқын ауаны жібермеу үшін жұмсақ резеңке тығыздағышпен 3 тығыздалады. Есіктің терезесі және бұрылмалы әйнектің қапсырмасы тығыздауыш ұстағышпен 10 бекітілген түктіленген немесе резеңкелі тығыздауышпен тығыздалады. Кабина есігінің ішкі қуыстары монтаждау люктің қақпағымен 17 жабылады. Қозғалтқыштың және басқа агрегаттардың жұмыс істеуінен берілетін шуылды азайту үшін кабинаның еденін және есік панелдерінің ішкі беттерін шуылға қарсы мастик жағылады. Есіктің төменгі бөлігінде есіктің ішіне түскен сулардың ағып шығуына арналған саңылау орындалған.