10.2.1. Аккумулятор батареясының негізгі

ЭЛЕКТРОТЕХНИКАЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ.

Б ұл көрсеткіштерге жататындар:

Аккумулятордың электр қозғаушы күші (ЭҚК) – бұл оң және теріс электродтардың ашық тұрған сыртқы тізбектегі потенциалдарының айырмашылығы.

Аккумулятордың кернеулігі – оң және теріс электродтардың тұйықталған сыртқы тізбектегі потенциалдарының айырмашылығы.(қуат алу және қуат беру кезінде)

Электролиттің тығыздығы – бұл аккумулятор батареясының қуат алу дәрежесі, қуат алу кезінде көбейеді, ал қуат беру кезінде кемиді. Тығыздық – денсиметр аспабымен өлшенеді және аккумуляторды пайдаланылатын аймақтың климаттық жағдайына байланысты болады.

Аккумулятор батареясының сыйымдылығы (А/сағ) – бұл қуатталған аккумулятордың белгіленген шектеулікке дейін үздіксіз қуат берілетін ампер – сағаттық электр күшінің көлемі. Аккумулятор батареясының сыйымдылығы пластиналардың көлеміне, тығыздығы мен электролиттің температурасына және берілген қуаттылығының мөлшеріне байланысты болады. Автомобильді ұзақ мерзімге сақталуға тоқтатылғанда немесе электротехникалық жұмыстарды атқарғанда, қысқа тұйықталудан және өрттен сақтандыру үшін, өздігінен қуат беруді азайту мақсатында аккумулятор батареяларын өшіру үшін «масса» өшіргіштер қолданылады. Автомобильдерге орнатылған «масса» өшіргіштер қолмен немесе аяқпен басып, электрлі арақашықтықты (дистанциялық) басқару арқылы қосылады. Өшіргіш ВК-318 қолмен басқарылып қосылатын ажыратқышы корпустан 2, ішіне қозғалмайтын 1, 13 екі латунды түйіспелері бар. Түйіспе 1 «массадан» оқшауланған, ал түйіспе 13 «массамен» жалғастырылған. Сонымен бірге серіппелер 11, оське 12 қыстырылып бекітілген қозғалмалы түйіспелі дискден 3, және қосымша диск 14 штогынан 6 оқшауланып серіппемен 7 төмен қарай итеріліп тұрады. Штоктың 6 ажыратқыш пен қозғалмалы түйіспенің 14 жоғары көтеріліп ажыратылуы, серіппенің 15 көмегімен жүргізіледі. Аккумулятор батареясын электр тізбегіне жалғастыру үшін штокты 6 төмен қарай қолмен жылжытқанда алдымен түйіспелер 1, 13 қосымша түйіспелі дискіге 14 тұйықталады, сонан соң негізгі түйіспелі диск 3 тұйықталады. Осы тұйықталу кезінде шток 6, серіппе 9 мен тоқтатқыш пластина 8 штоктың 6 дөңгелек ойығына 5 енгізіліп, штокты 6 тұйықталған қалпында тұрады. Аккумулятор батареясын электр тізбегінен ажырату үшін штокты 4 басау керек, бұл кезде тоқтатқыш пластина 8 штоктың 6 дөңгелек ойығынан 5 шығарылып, серіппенің 15 көмегі арқылы шток 6 және оған бекітілген түйіспе дисклер 3, 14 жоғары көтеріліп, түіспелерден 1, 13 бөлініп, ажыратылған қалыпқа келеді.

Өшіргіш ВК-860 арақашықтықтан (дистанционды) басқару, үш негізгі бөліктен тұрады: түйіспелі құрылғыдан, электрлімагниттен және электрмагнит штогынан, түйіспелі құрылғыға күшпен жеткізу жүйесінен тұрады. АКБ – нан қоретенетін барлық тұтынушыларды қосу үшін, басқару өшіргіш массаның К түймесіне басқанда қосылады. Бұл кезде қоректену тоғы электромагниттің 1 орамына беріледі, соның әсерінен якорь мен оған бұралған шток 3 төмен қозғалып күш әсерін контактылы құрылғының штогына 4 жеткізеді. Шток 4 фиксатормен 5 бірге серіппенің күш әсерін кері қайтарып төмен қозғалады. Сол уақытта фиксатор 5 осьқа 7 орнатылған рычагтың 6 ойығына орнығады да өшіргіштің контактыларын 9, 10 қосады. АКБ – нан қоректенетін барлық тұтынушыларды ажырату үшін, басқару өшіргішінің К түймесіне қайтадан басып ажыратылады. Бұл кезеде электромагниттің 1 орамына ток беріледі, шток 3 шток 4 арқылы контактылар рычагқа 6 әсер етеді, ол өзінің осінде айналып, ойығынан фиксаторды 5 шығарып, штоктың 4 ойығына кіргізіп қояды. Соның әсерінен жылжымалы контакт 9 серіппенің 8 күшінің әсерінен тізбекті ажыратады. Егер АКБ – сы разрядталған болса, онда өшіргіштің массасын қосу мен ажырату якорьға 2 резеңке қорғағыштан (чехол) 11 басып ажыратады. Өшіргішті қосу түймесіне К 2 сек артық басып ұстауға болмайды.