Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Таблицы печать.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.07.2025
Размер:
188.93 Кб
Скачать

Сан төркемчәләре (Разряды числительных)

Разряды

Примеры

Төп (основной)

Бер, унбер, унтугыз, егерме, йөз, мең, миллион, миллиард, ярты, өчтән бер, уннан ике.

Тәртип (порядковый)

Беренче, алтынчы, егерменче, меңенче, унтугызынчы.

Бүлем (разделительный)

Берәр, икешәр, алтышар, өчәр-өчәр.

Чама (приблизительный)

Бер-ике, унбишләп, утызлап, йөзләгән, меңләп.

Җыю (собирательный)

Унау, өчәү, бишәү, икәү.

Саннарның язылышы.

1 бер

11 унбер

10 ун

2 ике

12 унике

20 егерме

3 өч

13 унөч

30 утыз

4 дүрт

14 ундүрт

40 кырык

5 биш

15 унбиш

50 илле

6 алты

16 уналты

60 алтмыш

7 җиде

17 унҗиде

70 җитмеш

8 сигез

18 унсигез

80 сиксән

9 тугыз

19 унтугыз

90 туксан

10 ун

20 егерме

100 йөз

21 егерме бер

1000 мең

7 Җиде, 83 сиксән өч, 17 унҗиде , 117 бер йөз унҗиде, 1117 бер мең бер йөз унҗиде

Рәвеш

(Наречие)

Наречие образуется с помощью окончаний: -ча/-чә; -дай/-дәй/-тай/-тәй; -лай/-ләй; -ыш-лый/- еш-ли; -лап/-ләп; -гары/-гәре; -ын/-ен/-н; -лата/-ләтә.

Төркемнәре:

Разряды

Примеры

Саф (образа действия)

Элек, бушлай, тиз, яланаяк, тын, кинәт, җәяү, бергә, өчәүләп, өзлексез

Охшату-чагыштыру (сравнения)

Татарча, көмештәй, минемчә.

Күләм-чама (меры и степени)

Аз, күп, бераз, озак, тулаем,өлешчә.

Вакыт (времени)

Кичен, былтыр, хәзер, көндез, бераздан, тиздән, кышын, элек.

Урын (места)

Түбән, биек, якын, ерак,югары, янәшә, рәттән.

Сәбәп-максат (причины и цели)

Шунлыктан, юктан, юри, бушка, әрәмгә, тиккә, заяга, тиктомалга.

Теркәгечләр (Союзы)

Тезүче (сочинительные)

Ияртүче (подчинительные)

  1. Җыючы (соединительные): һәм, да, дә, та, тә, вә, янә, тагы, ни...ни... (и)

  1. Каршы куючы (противительные): ләкин, әмма, фәкать, бәлки, тик, ә (но)

  1. Бүлүче (разделительные): я, яки, яисә (или)

Чөнки (потому что), ки, гүя, гүяки (словно), әгәр (если), хәтта (даже), әйтерсең, диярсең (словно), гәрчә (хоть и), ягъни (значит), аеруча, бигрәк тә (особенно).