2.5.1 Атмосфералық коррозия

Атмосфералық коррозия - конструкциялар, жабдық, жерге жақын атмосфераның бiр бөлiк қолданыстағы ғимараттардың коррозия қиратуы. Атмосфералық коррозия топырақ және теңiздегiге қарағанда қиратушы сипаттан кем тасысады. Атмосфералық коррозияның жылдамдығы кейбiр факторлардан тәуелдi болады: металлдың табиғаттары оның атмосферасы, ауа ылғалдылық қоршаған.

Атмосфералық коррозияның түрлерi

Бетiнiң ылғалдылығының дәрежелерi бойынша атмосфералық коррозиясын қурап қалған, дымқыл және ылғалдыға бөлiнуге қабылданған. Дымқыл және ылғалдысы электрохимиялық тетiк бойынша ағады - химия қурап қалған.

Қурап қалған атмосфералық коррозия дымның қабыршағының металлының бетiнде жоқ болғанда байқалады. Егер ауаның шартты ылғалдылықты 60% құраса және аз - болса қурап қалған атмосфералық коррозия ақса. Коррозия қиратуын тетiк - химия. Беттерге коррозияның процесстерiн бөгелтетiн қорғайтын оксид қабыршақтары құрастырады.

Атмосфералық коррозияның факторлары Дымның металлоконструкциясының бетiндегi бар болуы атмосфералық коррозияны күшейтедi. Ылғалды жиiрек (жауын, тұман) атмосфералық тұнбалар ретiнде түседi. Салыстырмалы ылғалдықты мәннiң температурасының жоғарылатуымен азаяды.

Атмосфералық дымқылдықтың кризистiк мәнi бар болады. Бұл өз нақтылы сандарының әрбiр балқыма немесе металлы үшiн. Никел, цинк үшiн, кризистiк дымқылдықтың мәнiнiң Медиоларын 50 шақты-70% құрайтын болады. Егер ауаның шартты ылғалдылығы шеңберiнде жоғарыда айтылған жатқызылса - онда болса аталған металлдардың коррозия қиратуы азын-аулақ болса. Егер жоғары - болса үдетiл қиратуын бастаса. Мысалы, технологиялық ортаны күштi кiр басқан атмосфераның жанында ) кризистiк дымқылдықтың ұғымы маңызды рөлдi әрдайым қолданылып ойнайды, өйткенi коррозия процессi арқасында зиянды қоспалардың атмосферасында едәуiр екпiндейдi.

2.5.2 Атмосфералық коррозияданғы қорғаулар

Атмосфералық коррозияданғы қорғаулары үшiн әр түрлi әдiстердiң жиындарын қолданады. Металлдық немесе металлдық емес жамылғыларды ұру. Металлдық емес қорғайтын беттермен әр түрлi сылаулар, паста, лак бояу материалдары сөз сөйлей алады. Мысалы, олардың құрамына жиi ингибиторлар, үшiн пигмент цинк бет болуға пассивтейтiн пигменттердi қосымша ендiредi. Бет кейде қиын еритiн оксид немесе қорғайтын қасиет ие болатын фосфаттарға айналдырады. Металлдық жамылғылармен мырыш, никел, көп қабатты қызмет көрсетедi.

Ауаның шартты ылғалдылықты төмендету. Коррозиядан металлдың қорғауының өте тиiмдi әдiсi. Ылғалды жою (жылыту ) бөлменiң жылытуы немесе ауаның кептiрулерiмен жүзеге асырады. Жiп-жиi атмосфераның дымқылдығы 50 %ке дейiн қолдауға жеткiлiктi. Егер ауа Пиль, басқа қоспаларда болса, онда 50% дымқылдық өте ұлы. Температуралар ауаның кептiруi немесе жоғарылатуда коррозияның жылдамдығының түбегейлi кiшiрейтуiне алып келген металлдағы дымның конденсациясы қиналады.

2.6 Кабель желiнiң төсемiнiң жол таңдауы

Тарату шапшаң магистраліның дәрежесiнiң трассаларының құрылысы ең үлкен iрi федералды орталықтарда алды: шапшаң магистральлер қозғалыс, бөлгiш жолақтарды бiрнеше жолақтары болады және кәдiмгi түрдiң жолдарымен үнемi кесiп өтедi. Мысалы, басқаланың орталық қалалық магистральлерi шапшаң трассалармен көбiнесе болып табылады. Сыпайы талаптан астам, осы типтың көшелерiнiң құрылыс, қалпына келтiруi неткенмен жол құрылысының жұмыс iстейтiн нормативтары бар қатал сәйкестiгiнде iске асады. Осы типтың автомобилдiк трассаларының құрылысы жаяу төселген көше немесе жер астындағы өткелдердiң тұрғызуы ойлайды, дегенмен тоқтатулар және тұрақтардың құрылысын ескермейдi. Осы типтың көшелерiнiң жөндеуi қалай iске асатын, қысқа мерзiмi естен кетпес: қалпына келтiрудi жолақтардың бiрлерiнiң қозғалысы үшiн қайта жабуға жеткiлiктуге су бұрғыш жол Құрылысшыларына.

Кабелдiк өткелдер суды жылдың төсемi су бөгеттерi арқылы жолымен орындауға болады, тiректердегi салпыншағы көпiр арқылы немесе жолымен. Өте сенiмдi су асты төсемi болып табылады. Жол таңдау бойынша iздеу екi негiзгi кезеңдерге бөлуге болады. Мысалы, жұмыстар бiрiншi кезеңде картографиялық материалдарды тередi, трассасы жобаланатын магистральнiң бағытымен дәл келетiн инженерлiк ғимараттар тағы басқалар құбырлардың жол және темiр жолдардың жоба қазiргi архивтi материалдары әдеби тағы басқа көздер бойынша трассаның өтуiнiң аудандарының табиғат жағдайы үйренедi.

Жұмыстың екiншi кезеңi мақсаты түзету және трассаның түзетулерi болып табылады карталар бойынша алдын ала iздеу болжалды жерде барлау iздеулерiнде тiкелей болады. Қоныс күшейткiш пункт кәзiргi жағдайда айқындайды, мүдделi ұйымдары бар жобалық шешiмдер тағы басқалар трассаның бағытының алдын ала келiсулерi өткiзедi, эл туралы қажеттi мәлiметтердi айқындайды, жобаланатын трассамен жақындау болатын тағы басқа ғимараттар электр берiлiсi желi, байланыстар, құбырлар.

Темір жолдағы оптикалық кабельді байланыс.

Бастапқы деректер нысананы жобалау нәтижесі 39-нұсқа бойынша байланыс арақашықтығы 89км: Астана – Атбасар ( ≈ 90км ) станциялар: Астана – Джалтыр – Колутон – Атбасар

2.5-сурет. Қалааралық оптикалық кабельді байланыс.

ҚОРЫТЫНДЫ

Темір жолда жарық өткізгіш жүйесін қалыптастыру 80 жылдарда басталды. Бұл жүйелерде ақпарат алып жүретін дабылдар оптикалық жарық өткізгішпен – диэлектрикалық материалдардан жасалған арнайы конструкциядағы жіңішке талшықпен беріледі. Кварц шынысынан жасалған талшықтық жарық өткізгіш оптикалық талшық деп аталады және оптикалық байланыс кабелі негізін құрайды.

ТОБЖ болашағы келесі айтылғандар:

• үлкен өткізгіштік қабілеті;

• Сыртқы электір магниттік өрістерден қорғалғандығы, нәтижесінде қауіпті электр беріліс желісі және электірленген темір жол кернеулерінен қорғаудан шаралар алуды қажет етілмейді;

• сандық желілік трактарда жоғарғы бөгеуілден қорғалғандығы;

• металдар шығының аздығы, және кабелдерде тапшы түсті металдардың (мыс, қорғасын) болмауы;

• - жиеліктің кең алабында аз мөлшерде өшумен, бұл қасиет өз кезегінде электр кабельдеріне қарағанда учаскалардың үлкен ұзындықта регенерациялануын қамтамасыз етеді (2—6 км орнына 10—150 км);

• - кабельдің кішкентай өлшемдері.

Темiр жол көлiгi жүйелер және құрылымдарындағы оптикалық тал жiптер, кабелдерiнiң қолдануы олардың биiк сенiмдiлiгi, техникалық мүмкiндiктер және жасауды үнемi төмен түсiп келе жатқан құнмен байланысты өседi. Ең алдымен бұл құны Вогi жатады қай отандық кабелдер үшiн, байланыстың симметриялы кабельлерiн құн төменде бүгiн салыстырылатын. Және өзi бас ерекшелiктердiң (Вок ) кабелдердiң қолдану талшықты-оптикалықтары екiбастан мыс және қорғасынған мұндайларының үнемдеуi мүмкiндiк туғызады.

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Виноградов В.В., Кустышев С.Е., Прокофьев В.А. Темір жол автоматикалары, телемеханикалары және байланысы торабы. М.: Маршрут, 2002, 416бет.

2. Липская М.А. Байланыс торабы. Алматы, КазАТК, 2007, 167бет.

3. Гроднев И.И., Верник С.М. Линии связи. – М.: Радио и связь, 1988. – 544 с.

4. ГОСТ 2.105-95. Общие требования к текстовым документам. – М.: Изд-во стандартов, 1996. –21 с.

5. ГОСТ 2.106-96. Текстовые документы. – М.: Изд-во стандартов, 1997. – 21 с.

6. Анастишев П.И., Коляда А.В., Проэктор Е.Г. Защита линий электро­передачи от коррозии и загрязнения атмосферы. – М.: Энергоатомиздат, 1983. – 167 с.

7. Венс Э.Ф. Влияние электромагнитных полей на экранированные ка­бели. – М.: Радио и связь, 1982. – 182 с.

8. Гершман Б.Н., Стукалин Ю.А. Электроизмерения междугородних ка­белей связи. – М.: Радио и связь, 1984. – 169 с

9. Гроднев И.И. Электромагнитное экранирование в широком диапазоне частот. – М.: Связь, 1972. – 111 с.

10. Защита кабельных и воздушных линий электропередачи от корро­зии. /Проэктор Е.Г. и др – М.: Энергия, 1974. - 159 с.

11.Укстин Э.Ф., Хузякова В.А. Измерение характеристик кабелей электросвязи. – М.: Энергия, 1967. – 248 с.

12. Шварцман В.О. Взаимные влияния в кабелях связи. – М.: Связь, 1966. - 431 с.

31