1 Por. Stefania Skwarczyńska, Wstęp do nauki o literaturze. Część II. Warszawa 1954, s. 114. /

Ważną grupę wśród stylów typowych stanowią główne odmiany stylistyczne języka ogólnonarodowego. Ich krystalizo­wanie się pozostaje w bezpośrednim związku z faktem obsługiwania przez język wszystkich sfer ludzkiej działalności. O wyborze środków językowo-stylistycznych w wypowiedziach z poszczególnych dziedzin (nauki, twór­czości artystycznej, działalności urzędowej itp.) rozstrzyga treść, prze­znaczenie i funkcja tych wypowiedzi. Powtarzalność i trwałość tych czynników warunkujących wybór stanowi podstawę typizacji językowej wypowiedzi, podstawę do wytworzenia się uświadamianych społecznie zasad i norm tego wyboru. W ten sposób kształtują się funkcjonalne od­miany stylowe języka, takie jak: styl artystyczny, styl urzędowo-kance-laryjny, naukowy i inne. Odkładając bardziej szczegółowe rozpatrzenie tych stylów do II części książki, tutaj stwierdzimy tylko ogólnie, że nie stanowią one jakichś odmian izolowanych. Niewiele jest środków języko­wych ograniczonych do jednego tylko stylu, nie występujących w in­nym. Odmiany stylowe języka wzajemnie się przenikają, wzajemnie na siebie oddziałują, granice między nimi są płynne. To jednak, że style nie występują w postaci „czystej", nie przekreśla ich istnienia, podobnie jak nie przekreślają istnienia dialektów znajdujące się między nimi pasy przejściowe, podobnie jak nie przekreślają istnienia gatunków literackich utwory, które trudno w ramach tych gatunków pomieścić. Odmiany sty­lowe języka różnią się nie poszczególnymi elementami językowymi, ale ich zespołami, ich innym zhierarchizowaniem w obrębie tych ze­społów i odrębnością pełnionych w tych zespołach funkcji (20).

¹ Por. O problemach stylistyki, jw., zwłaszcza artykuły: W. Admoni i T. Silman, Dobór środków językowych a zagadnienia stylu, R. Piotrowski, O pewnych kate­goriach stylistycznych, W. Winogradów, Wyniki dyskusji nad zagadnieniami sty­listyki.

1 Badania historyczne rozwoju stylów są już postulowane, choć jeszcze mało po­sunięte. Por. książkę zbiorową O problemach stylistyki. Warszawa 1956 (zwłaszcza artykuł W. Winogradowa, Wyniki dyskusji nad zagadnieniami stylistyki) oraz M. R. Mayenowej U progu nowych badań nad historią polskiego języka artystycznego. „Pamiętnik Literacki'- XLI, 1950, zesz. 1.

2 Stanisław Adamczewski, Sztuka pisarska Żeromskiego. Kraków 1949, wyd. M. Kot, s. 271.

3 Warszawa 1956, s. 43-44.

11