15. Дизайн-орталықтарда микросхема әзірлеудің ұйымы

Әзірлеу жүйесінде және ИМС өндірісіндегі Дизайн-орталықтар

Алдыңғы дәрістерде микросхемалар ұйымында екі негізгі жүйе бары айтылған еді: бірлескен және тапсырыстық. Бірлескен жүйеде өндірістік негізгі пайда бұйымдарды өндірудің өзінен алынады. Зияткерлік қабілеттер үлесі бұйымдар бағасынан көп емес. Микросхемаларды тапсырыстық дайындауда өндірушілер өздерінің пайдаларын жұмыс пен қызмет құнына салады. Тапсырыс беруші тек өзінің зияткерлік қабілеті үшін пайда алуы мүмкін. Сондықтан жеке өндірістерге ие емес серіктестіктер секторларда жаңа қатерлі жобалар мен майда сериялы өндірістік корпорациялармен бәсекелесуде. Егер нарықтың жаңа секторы қарқындап өссе, онда бұл секторда ірі корпорациялардың өнімдері пайда болады және аз баға есебі үшін майда фирмалар бұйымдарын ығыстырады. Алайда ірі корпорациялардың ұйымдастырылған құрылымы майда сериялы өндірістерге есептелмеген. Нарықтық тәуекел корпорацияларға қымбатқа түседі.

БИС интеграциясының дәрежесі өскенде оның мамандандыру деңгейі де өседі. Сәйкесінше қолданылу аясы да тарылады. Майда сериялы қазіргі Ультра БИС қолданылу аясы – өнеркәсіптік электроника және жоғары сападағы тұрмыстық электроника. Ірі корпорациялар өнімдері көбінесе арзан тұрмыстық электроникада және дербес компьютерлерде қолданылады.

Дизайн-орталықтар ұйымдарындағы басты тапсырма – серіктестік өнім жасалатын және осы нарықтың сыйымдылығы бағаланатын нарық секторын анықтау. Егер нарық секторы кең көлемді және өте тартымды болса, онда бұл серіктестік перспективасы үшін аса жақсы емес. Дизайн-орталық , корпорацияның жаппай өндірісі ашылмайынша, озу қарқынында және пайдадан өзінің үлесін алу мақсатында жұмыс жасау керек.

Толық айналым әзірлеуімен қамтылған кәсіпорындарды және бұйымдарды өндірудің электронды техникасының негізгі бес түрін атап кетуге болады:

• фото үлгілерді, жартылай өткізгішті материалдарды және реагенттерді

өндірушілер;

• пластиналарды өңдеу бойынша фабрикалар;

• микросхемаларды жинау және бақылауға арналған фабикалар;

• дизайн-орталықтар;

• бағдарламалық қамтамасыздандыру және үйреншекті кітапханаларды

әзірлеу орталықтары.

Ресей де осы жағдайға қатыстырылған болып шықты. Ескі кәсіпорындар біртіндеп мамандандырылған фабрикаларға айналуда, ал микросхемаларды әзірлеу негізінен дизайн-орталықтарда жүргізіледі. Дизайн-орталықтар ескі ұйымдастырылған құрылымның бір бөлігі және жаңа серіктестіктер тәрізді пайда болды. Барлық дизайн-орталықтар тек қана отандық емес, шет елдік фабрикалар үшін әзірленетін микросхемаларға бағдарланған.

Микросхемаларды әзірлеу барысында сол және басқа да дәрежелерге толық өндіріс циклі қамтылған кәсіпорынның барлық бес түрі қатыса алады. Толыққанды ақпарат алмасу жобаның барлық қатысушыларына ұйымдастырылған жағдайда ғана жетістікке жете алады, және барлығында өнім өндіруді игеруге деген қызығушылық бар. Дизайн-орталықтардың келісім тапсырмасын шешу үшін және бөгде бірлестікті шешу үшін оның құрылымында лайықты бөліну болу керек. Сонымен бірге микросхемаларды әзірлеу ұйымы да өзгеруі қажет.

Дизайн-орталықтарды басқарудағы міндеттер

Отандық кәсіпорындардағы үйлескен жұыстарды ретке келтірудің ең қиын екенін Зеленоградтағы дизайн-орталықтардың жұмыс тәжірибелері көрсетті. Оларға СССР кезіндегі жұмыс тәжірибелері өз кедергілерін тигізуде. Бұл кәсіпорындарда ақпарат алмасуға жауапты дизайн- орталықтардың кұрылымы жоқ, бірлескендерге сенім өте аз және өнімдердің халықаралық нарыққа көтерілуіне қажетті кадрлар жоқ.

Сонда дизайн-орталықтардың құрылымдық басқаруы қандай тапсырмаларды орындауы қажет?

Біріншіден, дамытудың бір немесе бірнеше бағытын таңдау. Жинақталып шектелген көлемдегі мәселелерді шешіп жеңістерге оңай жетуге болады. Бірыңғай жобалау бағыты, жасалған техникалық шешімдерді қолдану әзірлеудің уақыты мен шығындарын азайтады.

Екіншіден, алға қойылған мақсаттағы жетістіктерді қамтамасыз ететін инфрақұрылымды серіктестіктердің құрылуы. Міндетті түрде басқару және микросхема әзірлеу бөлімі, және автоматты жобалау жүйесінің (САПР) жұмыс жасауы мен дамуына жауап беретін бөлімшелер болуы қажет.

Үшіншіден, фабрикалармен, бағдарламалық қамтудың жабдықтаушыларымен және автоматты жобалау жүйесінің (САПР) жұмыс жасауына қажетті үйреншікті элементтер кітапханасымен байланыс орнатылған болу қажет.

Басты сұрақ бұл– бағдарламалық қамтудың фабрикаларға және дизайн- орталықтарға сай болуы. Егер жобалық нормада бағдарламалық тексеру дизайн-орталықта және фабрикаларда әр түрлі болса, онда тексеріс нәтижелері де бірдей бастапқы мәнді қолданған кезде де айырмашылық болатынын тәжірибе барысы көрсетті.

Төртіншіден, дизайн-орталықтарда жобаларды тиімді басқару – жұмысты жобалау және әзірлеуді орындау бағыты ғана емес, сонымен қатар бірлескендермен жұмыс үйлестіру, инфрақұрылымды серіктестіктерді басқару болып табылады. Осыған орай тапсырмалар екі бағытта шешімін табады:

• жасалынатын өнімнің тұтынушы сапасын және оның бәсекеге қабілетті

жоба өткізімділігін қамтамасыз ету;

• жобаның техникалық әзірленуі.

Жобаларды басқару

Жоба менеджерін және әртүрлі қызметкерлердің жобасының негізгі конструкторын тағайындап, техникалық және әкімшілік басқарудың функцияларын бөлу.

Жоба менеджерінің міндеттері:

• Тапсырыс берушімен, бірлескендермен және бөгде ұйымдармен

өзара әрекеттесуді ұйымдастыру.

• Маркетингтік зерттеу.

• Интерфейстерге спецификациялық талдау. Қажет болғанда

интерфейстер сертификациясы.

• Патенттік зерттеу. Құқық қорғау органдарымен мүмкін болатын

келісімдерге дайындық. Патенттік қорғау және өнеркәсіптік үлгілік

қорғау бойынша дайындық жұмыс жоспарының жүзеге асырылуы.

Өнімнің патенттік қорғауын қажет ететін мемлекетті анықтау.

• Әзірлеудегі ақпараттық қамтамасыз ету. Әр түрлі көздерден

техникалық әдебиеттер және ақпараттар іздеу.

• Іздеу және аналогтық микросхемалар алу. Аналогтарды зерттеу

жоспарын іске асыру және дайындық.

• Микросхема өндірісін жүзеге асыратын фабриканы таңдауға

келесідей белгілер жатады:

• Технология жоба әзірлеудің табысты іске асырылуын қамтамасыз

ету қажет.

• Фабрикада аналогтық өнім әзірлеушілер болмау қажет, өйткені

олар жергілікті билік орындары арқылы өндірістің негізделуіне

әсерін тигізуі мүмкін.

• Фабрикада өнім шығару бағдарламасын іске асыратын қосымша

бос өндірістік қуаттар болу қажет.

• Фабрикада дизайн-орталықпен бірігіп жұмыс жасайтын

ұйымдастырылған құрылымдар болуы керек, тесттік партияға

(шатлға) жүйелі шығарылым іске асырылу керек, сандық және

аналогтық элементтер кітапханасы сонымен қатар жобалау

ережелері де көп таралу керек.

Жартылай өткізгішті және құрастырушы-тестті фабрикалар әдетте ұзақ мерзімді жайғасқан байланыспен жұмыс жасайды. Құрастырушы-тестті өндірістің мүмкіндіктері жасалынған өнімнің талаптарына сай келетінін анықтау қажет. Одан соң фабрикалармен бірлесу немесе шартқа келісу жайында келісім жасауға тура келеді.

Фабрикалармен ақпарат алмасу және байланыс жасау ұйымы

Тестті партияның шығарылым жоспарымен келісу қажет. Тесттің өлшеу нәтижелеріне қалайда рұқсат алу керек, өздік тесттік құрылымдарды дайындау және олардың өлшеу әдістерін келістіру керек. Фабрикада тесттік бақылауға толығымен сенім артуға болмайды, себебі бұл өлшеулердің көлемі аса шектелген.

Фабрикалардағы менеджерлермен және мамандармен жеке қарым қатынас орнату аса маңызды; болмаған жағдайда нақты мамандардың міндеттерінің қандай екенін және байланысу мекен жайларын білу қажет. Ереже бойынша фабрика мамандары дизайн-орталықтарға ешқандай кепілдеме бермейді, тек нақты сұрақтарға ғана жауап береді. Егер сұрақ ақпарат иемденуші емес немесе құзырлық деңгейге ие емес адамға қойылса, онда тұманды жауап немесе қарсы сұрақ қойылады. Хат алмасу турлі пайдасыз нәрселермен ұзап кетеді.

Қорларды басқару

Жобаның жасалуы үшін кадрлар, қаражат және құрал-жабдықтар әрқашан өзіміз қалағаннан аз. Қорларды рационалды емес қолдану әзірлену уақытын созып қана қоймайды, сонымен қатар ұжым ортасын нашарлатады. Біріншіден, жасалуы мүмкін емес жобаның бағдарламалық қамтамасыз етуін және қажетті құрал жабдықтар тізімін құру қажет болады. Содан соң алуға ұсыныс дайындау немесе құрал жабдық жалдау және бағдарламалық қамтамасыз ету, қаржылық шығындарын бағалау. Екіншіден, егер құрал жабдық бірнеше жобаларда қолданылған болса, онда ол қарқынды жұмыс жасайды. Басқа да менеджерлермен шарттар және құрал жабдықты бірігіп қолдану ретімен келісіп алу қажет. Үшіншіден, қызметшілерді жедел басқару. Жобамен жиі саны шектеулі қызметкерлер жұмыс жсайды. Әр түрлі деңгейде жобалау бағытымен сәйкес келу үшін дизайн-орталыққа басқа бөлімшелердегі қызметкерлерді тарту немесе басқа өнеркәсіптегі немесе ЖОО-дағы уақытша орындаушыларды тарту қажет болады.

• Техникалық жағынан да, ұйымдастырушы жағынан да жобаның

орындалуының талдау нәтижелері. Нарықтағы жағдайдың ағымдық талдауы.

• Нарыққа арналған жылжымалы өнім бойынша шараға дайындық.

Басты құрастырушының міндеттері

• Техникалық тапсырмаға (ТТ) дайындық.

• Техникалық тапсырмаға дайындық екі кезеңнен тұрады. Бірінші кезеңде ақпараттық және патенттік іздеу жүргізіледі, аналогты микросхемалар талдалынып алынады, микросхеманың негізі сипаттамаларына теориялық бағалау жасалынады. Аналогты микосхемалардың сипаттамаларына нақты және айтылған өлшеулер қатынасын орнату маңызды болып табылады. Аналогтардың негізгі сипаттамалары бірдей уақытта немесе турлі режимде анық іске асырылама соны анықтап білу қажет. Бұл сипаттама да үнемі орнатылмауы мүмкін. Екінші кезеңде жасалынған өнімнің сипаттамаларына есептеу болжау жасалынады. Негізі болжау аяқталған жұмыстың нәтижелері болып табылады.

• Талап етілетін қорлардың есептеулері және жұмыстың орындалуының кестесін дайындау.

• Жобалау бағытын және оның іске асырылуын әзірлеу. Бағдар барлық жобаларға арналған кезеңдерден және тек осы жобаға негізделген қосымша кезеңдерден тұру қажет. Барлық кезеңдердің құрамы дизайн орталықтың құрал жабдықтарына қолданылатын бағдарламалық қамтамасыздандырумен анықталады. Қосымша кезеңдер белгілі бағытпен жобаланатын мткросхеманың бағдарын дамыту үшін қажет. Қосымша кезеңдер әзірлеуді орындау кезінде түзетілуі мүмкін. Әзірленген бағдар қорлармен және тесттік кристалдарды әзірлеуде және миркосхема өндірісіне дайындықта бірлестіктермен (фабрикалар) жасалған жұмыстармен қамтамасыз етілу керек.

• Микросхема және оның құрамдық бөлігін аттестациялау әдісін әзірлеу.

• Тесттік кристалдарды, тәжірибелі үлгілерді талдау және өндіріске негізделген талдау бойынша қорытындылау және оның өндірістік игерілуіне дайындық жасау.

• Микросхемаларды өндірістік бақылау әдісі және оның фабрикаларының келісімі.

• Техникалық шешімдерді патенттеуге және өнеркәсіптік үлгілерді қорғауға дайындық.

Әзірлеулердің алға басуы және өндірістерді игеру

Басты менеджер мен басты құрастырушылар дизайн орталықтың басшылығымен бірігіп шешім қабылдауы керек болатын бір мәселе бар. Бұл мәселе эргономиялық жобалау және тауардың нарыққа көтерілуі. Дизайн орталықтар микросхеманы шығарып және сатпайды, тек жасалған микросхема жайында ақпарат береді. Микросхемаларды шығару және сату бойынша дизайн орталыққа міндетті емес жобаның бірлестіктері жұмыс жасау керек.

Жаңа өнімдер өндірісінің алға басуына олардан жүздеген мың доллардан миллион долларға дейін шығын кетеді. Серіктестіктердің менеджерлері бірлестіктермен осындай шығындардың кірістерін талқылау керек. Тек қана құжаттамаға тікелей жасалған микросхема үшін құжаттардың жиыны және инвестор мен тұтынушы демонстрациясы үшін үлгілер қажет болады.

Сипаттамалық дайындық бойынша жұмыс жоспары және демонстрациялық материалдар келесідей шаралардан тұруы мүмкін:

• Жаңа микросхемаға немесе жеке есімге арналған әзірлеудің арнайы белгісі. Мысалы, USB порты бар құрылғыға арналған арнайы белгі немесе арнай «Пентиум» деп аталатын процессор.

• Материалдардың суретті анықтамасы және видео бейнебаянмен презентациясына дайындық. Презентацияда нарықтық жағдайға талдау және жаңа өнімнің перспективті алға басуы, оның техникалық артықшылығын зияткерлік жеке меншіктің (патенттің, өнеркәсіптің, үлгілердің) бар болуы, дизайн орталықта бар әзірленуге қосымша қолдау мүмкіндіктері болуы керек.

• Ғаламторды ақпаратты қамтамасыз етуге қолдау.

• Демонстрацияық обьекттердің(микросхемалармен төлемдер немесе аяқталған өнімдердің макеттері) дайындалуы және әзірленуі.

• Жабдықтау ұйымы мүдделі компаниямен тәжірибелі аппаратура үлгісін дайындау үшін арнайы құрастырушылар жинағы.

• Арнайы бағдарламалық қамтамасыздандыруға тегін жабдықтау жасалынады егер микросхеманы қолдануға қажет жағдай болғанда.

• Мүдделі серіктестік әдісі және стандартқа сай емес микросхеманы бақылауды жабдықтау.

Серіктестіктің тауарлық маркасын және бейнесін құру

Тұтынушылардың қызығушылығын арттыру, бірлескендер мен инвесторлар серіктестіктің бейнесін құру бағытын қызметіне мүмкіндік туғызады. Бейне құру – дизайн орталықтың басшылығының айырықша құзыреті. Бейне құру құралына нақты серіктестіктер былай қарайды:

• Ғаламторда сайтт жасау және жаңалау.

• Біртума символикалар әзірлеу.

• Жарнамалық және буклетті өнімдер шығару.

• Халықаралық ғылыми журналдарға жариялауды дайындау және ұйымдастыру.

• Ғылыми конференцияларға қатысу.

• Белсенді патентті саясат, яғни сатылым, зияткерлі жеке меншікті алу және жасау.

• Бірлескендер мен инвесторлар үшін серіктестік презентациялаарын дайындау және жүргізу.

Қазіргі уақытта дизайн орталықтардың шартты қызметі электрондық техникаға өнім әзірлеу ғана емес, сонымен қатар шетел бірлестіктерімен қатаң шарттарда бақталасып жатқан бірлескендермен өндірістік байланысты жақсарту болу керек. Микросхемаларды дайындаушылармен өндірістік байланысты мықты ету – қосымша емес, керісінше қазіргі дизайн орталықтардың ең негізгі тапсырмаларының бірі.