2 Мемлекеттiк басқаруда заңдылық пен тәртiптiлiктi қамтамасыз ету

Заңдылық дегенiмiз - ол, қоғамдық қатынастардағы мемлекет органдарың тиiстi шешiм қабылдау кезiнде заң талабын және заң шеңберiнде жүргiзiлетiн iс-әрекеттердi айтады.

Тәртiптiлiк дегенiмiз - ол, қоғамдық қатынастардағы жалпыға бiрдей мiндеттелген және нақты мәселенi шешу жөнiндегi бөлiнбес элементтiң бiрi болып табылады. Оның себебi, тәртiп болмаса заңдылық та болмайды. Тәртiпсiз қызметшi ол қылмыскердiң сыбайласы деуге болады. “Тәртiп бар жерде жеңiс бар”, деген (М.Фрунзе).

Заңдылықты қамтамасыз етудiң тәсiлдерi:

1.Бақылау;

2.Қадағалау.

Тәртiптiлiктi қамтамасыз етудiң тәсiлдерi:

1.Бақылау;

2.Тексеру;

3.Есеп беру;

4.Сынақ жасау.

5.Тәртiп бұзушыны жауапқа тарту, жазалау.

3 Мемлекеттiк басқарудың тиiмдiлiгiн ғылыми негiзде талдау тәсiлдерi

Қазақстан жеке өз алдына егемендiк алған соң өзiнiң саясатын, экономикасын қалыптастыруы қажет болды. Оның себебi әрбiр мемлекет өз өмiрiн өзi құрастыратын болды. Сол себептен, Мемлекеттiк басқарудың ғылыми тұрғыда жаңалықтар енгiзудiң мақсаты - ол, тиімді жолдарын табу болады. Бұл туралы Қазақстан - 2030 стретегиялық бағдарламасында көрсетiлгендей мемлекеттiк қызметтi нығайту, жаңарту және тиімді жолдарын пайдалану керек деген.

Мемлекеттiк басқарудың тиiмдiлiгiн ғылыми тәсiлде талдаудың маңыздылығы мынадан тұрады:

-дүниежүзiлiк мемлекеттiк билiктiң жүргiзу тәсiлдерiн зерттеу;

-мемлекеттiк қызметтегi реформаларды жүргiзу;

-нарықтық экономиканы нығайту жолдарын қарастыру;

-мемлекеттiң интеграциялық iс-шараларын кеңейту;

-мемлекеттiк саясатты анықтау;

-халықаралық деңгейде мемлекеттiң мүддесiн көрсете бiлу.

Әрбiр мемлекет - өз экономикасын, саясатын нығайту үшiн және дүниежүзiлiк аренаға шығу үшiн ғылыми-зерттеу iс-шараларын жүргiзу ең басты мәселе болып табылады. Өйткенi ұлттық ғылым тек өз мемлекет мүддесiн қорғап және көптеген тиімді жолдарын табатын болады.

Бақылау сұрақтары:

1 Ақпарат құралдарына нелер жатады?

2 Мемлекеттiк қызметте ақпараттың жұмыс iстеу маңызы неде?

3 Заңдылықтың маңызы неде?

4 Тәртiптiң маңызы неде?

№ 9 ДӘРIС Тақырып: “Мемлекеттiк қызметтiң түсiнiктемесi және ерекшелiктерi”

Сабақтың мақсаты: Мемлекеттiк қызметке түсiнiктеме беру және ерекшелiктерi жөнiнде оқып танысу

Жоспары:

1 Мемлекеттiк қызмет азаматтардың кәсiби қызметтерiнiң бiр түрi

2 Мемлекеттiк қызмет қоғамдық еңбектегi ұйымдастырудағы атқаратын рөлi және алатын орны

3 ҚР 2030 жылға дейiнгi стратегиялық бағдарламасына сәйкес, жаңа тұрпатты шенеуніктердi даярлау

1 Мемлекеттiк қызмет азаматтардың кәсiби қызметтерiнiң бiр түрi

Мемлекеттiк қызмет дегенiмiз - ол, азаматтардың еңбек ету қызметiнiң бiр түрi болып табылады. Оның басқа қарапайым жәй жұмыстан айырмашылғы мынадан тұрады:

-мемлекеттiк органда қызмет атқарады;

-арнайы құқығы болады;

-билiк жүргiзу мiндетiн атқарады;

-мемлекеттiк билiкпен тығыз байланысты;

-үнемi бақылауда болады;

-есеп беруi. Мемлекеттiк қызметтiң еңбек ету ережесi ҚР Заңы “Мемлекеттiк қызмет туралы” айтылған. Кейбiр мемлекеттiк қызмет органдары өздерiнiң ведомстволық жарғылары мен ережелерi бойынша жұмыс iстейдi. Сонымен қатар, мемлекеттiк қызметтiң жұмыс уақыты ҚР “Еңбек туралы” заңы бойынша анықталады. Мемлекеттiк қызметтiң өзге жұмыстан ерекшелiгi де болады. Сол себептен мемлекеттiк қызметтiң ерекшелiгi мынадан тұрады:

- мемлекеттiң iшкi және сыртқы функциясын мемлекет iшiнде және шетелде атқаруымен байланысты;

- мемлекеттiң алда қойылған мақсатын және мiндеттерiн: экономика, әлеуметтiк, және саяси-әкiмшiлiк құрлысын жүзеге асыруына әсер етедi;

- мемлекеттiк қызмет тек арнайы орган құру арқылы жүзеге асырылады;

- мемлекеттiк қызметтiң ерекшелiгi сол - ол, тек басқару функциясын орындауға байланысты;

- мемлекеттiк қызметшi өзiне жүктелген қызметтiк мiндетiн атқару кезiнде мемлекет атынан көрнiсiн табады (сөз сөйлейдi);

- мемлекеттiк қызмет тек Конституция нормасы мен ҚР заңнамалары шегiнде, ҚР Президент жарлығын басшылыққа ала отырып, қызмет атқарады;

- мемлекеттiк қызмет - ол, iс-жүзiнде ұйымдастыру және атқарушылық сипаттан тұрады;

- мемлекеттiк қызмет өкiмдiк ету сипатынан тұрады;

- мемлекеттiк қызмет саясаттан тыс болады.