
- •Мазмұны
- •1 Тарау. Жалпы фармакология...............................................................11
- •2 Тарау. Жалпы рецептура.....................................................................32
- •3 Тарау. Афференттік иннервацияға әсер ететін дәрілер...............48
- •4 Тарау. Эфференттік иннервацияға әсер ететін дәрілер. Холинорецепторларға әсер ететін дәрілер
- •5 Тарау. Адренорецепторларға әсер ететін дәрілер
- •6 Тарау. Жалпы медиаторлық әсерлі дәрілер.................................137
- •7 Тарау. Наркозға арналған дәрілер. Этил спирті........................157
- •8 Тарау. Гамқ (гамма-аминомайлы қышқылы) рецепторларына
- •9 Тарау. Ауыруды басатын дәрілер................................................224
- •11 Тарау. Иммунотропты дәрілер..........................................................292
- •«Фармакология» анықтамасы
- •Фармакология тарихы
- •Ғылыми зерттеулердің негізгі бағыты
- •1 Тарау. Жалпы фармакология.
- •Фармакокинетикалық кезең
- •Дәрілердің енгізілу жолдары
- •1.1.2. Дәрілердің сіңірілуі
- •1.1.3. Дәрілердің таралуы
- •1.1.4. Дәрілердің өзгеруі
- •1.1.5. Дәрілердің шығарылуы (экскреция)
- •Дәрілердің фармакокинетикалық өлшемдері
- •Негізгі фармакокинетикалық өлшемдер.
- •Фармакодинамикалық кезең
- •Фармакодинамика мен фармакокинетиканың арасындағы байланыс
- •1.4. Дәрілердің негізгі ықпалдары
- •1.5. Дәрілердің жанама әсерлерінің көрінісі
- •1.6. Фармацевтикалық кезең
- •1. Дәріні қайта енгізген кездегі оған сезімталдықтың төмендеуі:
- •3. Егер дәрілер бір бірінің әсерін күшейтсе, онда олар:
- •13. “Аффинитет” – бұл:
- •15. «Биотрансформация» дегеніміз:
- •17. «А» тізіміне жататын дәрілер:
- •18. Дәріге тәуелділік – бұл:
- •19. Рецептор – бұл:
- •2. Тарау Жалпы рецептура
- •2.1. Қатты дәрілік түрлер
- •2.2. Жұмсақ дәрілік түрлер
- •2.3. Сұйық дәрілік түрлер.
- •2.4. Егуге арналған дәрілік түрлер
- •2.5.Аэрозоль және басқада дәрілік түрлер.
- •7. Наркотикалық және соларға теңестірілген дәрілерге рецептті жазудың ерекшеліктері:
- •8. Флакон түріндегі шығатын мөлшерленген дәріге жазылған дұрыс рецептті көрсетіңіз:
- •9. Суспензия – бұл:
- •10. Драже – бұл:
- •11. Драженің мөлшерленген түріне жазылған дұрыс рецептті көрсетіңіз:
- •12. Рецепт – бұл дәрігердің жазбаша жүгінуі:
- •13. Галенді дәрілік түрге жататын препараттарды көрсетіңіз:
- •14. Мөлшерленген дәрілік түрді көрсетіңіз:
- •15. Ерітінді деп келесі жолмен алынған сұйық дәрілік түрді айтады:
- •Жеке фармакология
- •І бөлім. Шеткі жүйке жүйесінің бөліміне әсер ететін дәрілер.
- •3 Тарау. Афференттік иннервацияға әсер ететін дәрілер
- •Жергілікті жансыздандырушылар
- •3.1.1. Беткейлік жансыздандыру үшін қолданылатын дәрілер (кокаин, бензокаин, тетракаин, лидокаин, бумекаин)
- •3.1.2. Инфильтрациялық жансыздандыру үшін қолданылатын дәрілер (прокаин, лидокаин, бупивакаин, тримекаин)
- •3.1.3. Өткізгіштік жансыздандыру үшін қолданылатын дәрілер (прокаин, лидокаин, тримекаин, бупивакаин, артикаин)
- •Тұтқыр, қаптағыш және сорғыш дәрілер.
- •4.6. Миорелаксанттар
- •«Холинорецепторларға әсер ететін заттар» тақырыбы бойынша тестілік тапсырмалар.
- •8. Антихолинэстеразды заттарға жатады:
- •5 Тарау. Адренорецепторларға (адренергиялық заттар) әсер ететін
- •5.1. Адреномиметиктер
- •5.2. Адренотежегіштер
- •Симпатомиметикалық және симпатолитикалық дәрілер
- •Симпатомиметикалық дәрілер
- •5.3.2. Симпатолитикалық дәрілер
- •«Адренорецепторларға әсер ететін дәрілер» тақырыбы бойынша тест сұрақтары.
- •Іі бөлім. Орталық жүйке жүйесіне әсер ететін дәрілер
- •6 Тарау. Жалпы медиаторлық әсері дәрілер (дофаминді, серотонинді және пкринергиялық рецепторлар)
- •6.1. Дофаминергиялық дәрілер
- •6.2. Серотонинергиялық дәрілер
- •6.3. Пуринергиялық дәрілер
- •7 Тарау. Наркозға арналған дәрілер. Этил спирті
- •7.1. Наркозға арналған дәрілер
- •7.1.1. Тыныс арқылы берілетін наркозды дәрілер
- •7.1.2 Тыныс арқылы берілмейтін наркозды дәрілер
- •7.2. Этил спирті
- •«Наркозға арналған заттар мен этил спирті» тақырыбы бойынша тестік тапсырмалар
- •8 Тарау. Гамқ (гамма аминомайлы қышқылы) рецепторына әсер ететін дәрілер
- •8.1.Ұйықтататын дәрілер
- •8.1.1. Гамқ (бензодиазепиндерге ұқсас болып келеді) рецепторларының агонисттері
- •8.1.2. Наркотикалық типті әсері бар ұйықтататын дәрілер
- •8.1.3. Әр түрлі топтағы ұйықтататын дәрілер
- •8.2. Қояншыққа қарсы дәрілер
- •8.2.1.Үлкен тырысу ұстамаларында қолданылатын дәрілер
- •8.2.2. Кіші тырысу ұстамаларында қолданылатын дәрілер
- •8.2.3. Психомоторлы эквивалент кезінде қолданылатын дәрілер
- •8.2.4. Миаклонуста қолданылатын дәрілер
- •8.2.5. Қояншық статусын шеттетуде қолданылатын дәрілер
- •8. 3. Паркинсонизмге қарсы дәрілер
- •8.3.1. Холинергиялық дәрілер
- •8.3.2. Дофаминергиялық дәрілер
- •«Гамқ-рецепторларына әсер ететін дәрілер» тақырыбы бойынша тестік тапсырмалар
- •9 Тарау. Ауыруды басатын дәрілер
- •Ағзадағы ауыруды жалпыландыратын және басатын механиз
- •9.1. Орталыққа әсер ететін наркотикалық (опиоидтық) ауыруды басатын дәрілер
- •9.1.1. Опиоидты рецепторлардың (табиғи анальгетиктер) толық агонисттері
- •9.1.2. Опиоидты рецепторлардың – (жасанды анальгетиктер) толық агонисттері
- •9.1.3. Опиоидты рецепторлардың жартылай агонисттері мен агонист-антагонисттері
- •9.1.4. Наркотикалық ауыруды басатындардың антагонистері
- •9.2. Орталыққа әсері ететін наркотикалық емес ауыруды басатын дәрілер
- •9.2.1. Қызуды және ауырсынуды басатын ықпал әсері бар дәрілер
- •9.2.2. Ауырсынуды басатын ықпал әсері бар әртүрлі топтағы дәрілер
- •9.2.3. Әсер ету механизмі аралас ауыруды басатын дәрілер
- •9.3. Шетке әсер ететін ауыруды басатын дәрілер (стероидты емес қабынуға қарсы дәрілер)
- •9. «Анальгетикалық дәрілер» тақырыбы бойынша тестік тапсырмалар бойынша тапсырма
- •Ііі бөлім. Қабынуды тежейтін және иммундық үрдістерге әсер ететін дәрілер
- •10 Тарау. Қабынуға қарсы дәрілер
- •10.1. Стероидты қабынуға қарсы дәрілер
- •10.1.1. Бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының табиғи гормондары
- •10.1.2. Бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының жасанды гормондары
- •10.1.3. Бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының фтордан тұратын гормондары
- •10.1.4. Ингаляциялық жолмен қолдануға арналған глюкокортикоидты препараттар
- •10.1.5. Жергілікті қолдануға арналған глюкокортикоидты препараттар
- •10.2.1. Стероидты емес қабынуға қарсы қышқылдар тобының дәрілері
- •10.2.1.1 Салицил қышқылының туындысы
- •10.2.1 Пиразолидин туындысы
- •10.2.1.3. Индол сірке қышқылының туындысы
- •10.2.1.4. Фенил сірке қышқылының туындысы
- •10.2.1.5. Оксикам туындысы
- •10.2.1.6. Пропион қышқылының туындысы
- •10.2.2. Стреоидты емес қабынуға қарсы – қышқылдық емес топтар
- •10.2.2.1 Алканон туындысы
- •10.2.2.2. Сульфонамид туындысы
- •10.3. Әртүрлі топтардағы қабынуға қарсы дәрілер
- •10.3.1. Алтын препараттары
- •10.3.2. Жиынақ түзеуші қосылыстар
- •10.3.3. Безгекке қарсы дәрілер Хлорохин, гидроксихлорохин (Безгекке қарсы дәрілер 2-ші бөлімді қара)
- •11 Тарау. Иммунотропты дәрілер
- •11.1. Иммуносупрессорлы дәрілер
- •11.1.1. Цитостатикалық дәрілер
- •11.1.2. Глюкокортикоидтар
- •Антибиотиктер
- •Антиденелер препараттары
- •Иммунды белсендіруші дәрілер
- •11.2.1. Эндогенді жолмен алынған полипептидтер және олардың үйлестері
- •11.2.2. Жасанды препараттар
- •Микробтардан алынған препараттар және олардың үйлестері
- •Интерферондар (ифн)
- •Интерферонның индукторлары (интерфероногендер)
- •Интерлейкиндер
- •11.2.7. Иммуноглобулин препараттары
- •11.3. Аллергияға қарсы дәрілер
- •11.3.1. Гистаминге қарсы дәрілер
- •11.3.2. Мес жасушасының түйіршіксізденуіне кедергі жасайтын дәрілер
- •11.3.3. Глюкокортикоидтар (10.1. Стероидты қабынуға қарсы қолданылатын дәрілер тақырыбын қарау)
- •11.3.4. Симптоматикалық аллергияға қарсы қолданылатын дәрілер
- •«Иммунотропты дәрілер» тақырыбы бойынша тестік тапсырмалар
- •18. Антигистаминдік заттарды қолданады:
- •20. Аллергияға қарсы және мембрананы тұрақтандыратын препаратты көрсетіңіз:
- •Пәндік көрсеткіш
«Наркозға арналған заттар мен этил спирті» тақырыбы бойынша тестік тапсырмалар
1. Өзіндік иісі бар, ингаляцияға арналған, мөлдір ұшқыш сұйық зат:
а/ пропофол;
б/ галотан;
в/ пропанидид;
г/ эфир диэтиловый;
д/ прозазин.
***
2. Жылдам әсер ететін бу түзуші, жеңіл басқарылатын және наркоздан жылдам шығаратын әсері бар зат:
а/ изофлуран;
б/ энфлуран;
в/ галотан;
г/ ксенон;
д/ севофлуран.
***
3. Наркотикалық әсері кең және белсенділігі жоғары препарат:
а/ динитрогена оксид;
б/ диэтил эфирі;
в/ тиопентал натрия;
г/ пропанидид;
д/ панкурония бромид.
***
4. Эфир буларымен, қауіпті жарылғыш қоспа түзейтін түссіз, иіссіз газ:
а/ изофлуран;
б/ энфлуран;
в/ ксенон;
г/ циклопропан;
д/ севофлуран.
***
5. Иіссіз, жанбайтын, ағзадан өзгермеген күйде шығатын инертті газ:
а/ энфлуран;
б/ галотан;
в/ ксенон;
г/ севофлуран;
д/ эфир диэтиловый.
***
6. Тиобарбитур қышқылының туындысы, ультра қысқа әсерлі жалпы ингаляциялық емес анестезия үшін қолданылатын зат:
а/ тиопентал натрия;
б/ диэтил эфирі;
в/ тиопентал натрия;
г/ пропанидид;
д/ севофлуран.
***
7. Өте қысқа ингаляциялық емес наркоз үшін арналған зат (3—5 минут):
а/ диэтил эфирі;
б/ тиопентал натрия;
в/ галотан;
г/ динитрогена оксид;
д/ пропанидид.
***
8. Кіріспе наркоз бен жалпы анестезия жағдайын ұстап тұру үшін қолданылады:
а/ диэтил эфир;
б/ тиопентал натрия;
в/ пропофол;
г/ галотан;
д/ динитрогена оксид.
***
9. Ұйықтатын, тыныштандыратын, гипоксияға қарсы және әртүрлі әсері бар ингаляциялық емес анестезия үшін қолданылатын зат:
а/ энфлуран;
б/ галотан;
в/ ксенон;
г/ натрий оксибат;
д/ пропанидид.
***
10. Маскүнемдікті емдеу үшін қолданылады:
а/ севофлуран;
б/ тетурам;
в/ энфлуран;
г/ галотан;
д/ ксенон.
***
11. Эфир диэтилі үшін, қозудың айқын сатысы немен байланысты:
а/ наркотикалық заттардың синапстық берілуге, қоздырушы әсерімен;
б/ бас миының қыртыс асты құрлымының белсенділігінің жоғарылауымен;
в/ әртүрлі сезімталдық түрлерінің жоғалуымен және бұлшықеттің босаңсуымен;
г/ қозудың нейронаралық берілуінің тежелуімен;
д/ қыртыс асты және қыртыс үсті қатынастың бұзылуымен.
***
12. Ингаляциялық наркоз үшін қолданылатын зат:
а/ энфлуран;
б/ тетурам;
в/ пропофол;
г/ тиопентал натрия;
д/ пропанидид.
***
13. Тәжірибелік медицинада қолданылатын этил спиртінің әсері:
а/ антацидті;
б/ антисептикалық;
в/ ауырсынуды басады;
г/ гипотензивті;
д/ тітіркендіруші.
***
14. Сұйық ұшқыш наркозды затты көрсетіңіз:
а/ кетамин;
б/ гексенал;
в/ галотан;
г/ натрия оксибат;
д/ тиопентал-натрий.
***
15. Ингаляциялық наркоз үшін қолданылатын заттарға жатады:
а/ динитрогена оксид, галотан;
б/ галотан, пропанидид;
в/ пропофол, ксенон;
г/ натрия оксибат, динитрогена оксид;
д/ динитрогена оксид, тиопентал-натрий.
***
16. Ингаляциялық наркоз үшін қолданылатын заттарды тағайындау көрсеткіштері:
а/ тіс жұлуда, кіріспе наркоз;
б/ премедикация, кіріспе наркоз;
в/ кіші оташалау шаралары;
г/ қуыстық оталау, негізгі наркоз;
д/ премедикация, ауырсыну синдромын жою үшін.
***
17. Ингаляциялық емес наркоз үшін қолданылатын заттарды көрсетіңіз:
а/ динитроген оксид, натрия оксибат;
б/ кетамин, галотан;
в/ натрия оксибат, тиопентал-натрий;
г/ пропофол, ксенон;
д/ галотан, динитрогена оксид.
***
18. Тиопентала-натрийдің қысқа уақытты наркоздық әсері, байланысты:
а/ май тінінде заттардың деполануы;
б/ заттардың бауыр ферменттерімен инактивациялануы;
в/ Заттардың ағзадан бүйрек арқылы шығуы;
г/ қан плазмасының ақуыздарымен байланысуы;
д/ дәнекер тіндерде жиналуы.
***
19. Этил спиртін тағайыдалады:
а/ антисептик, антидиуретик;
б/ көпіршікті басатын, антифибринолитик;
в/ анаболик, тәбетті жоғарылатады;
г/ наркозға арналған зат;
д/ көпіршікті басатын, антисептик.
***
20. Айқын анальгетикалық әсері 2 сағатқа созылады:
а/ кетамин;
б/ галотан;
в/ пропанидид;
г/ пропофол;
д/ ксенон.
***