2. Шаң ажыратқыштары

Шаң ажыратқыштары диірменнен шыққан ауа қоспасынан дайын шаңды алу үшін арнатылады. Ол шаңды шанаққа немесе оттыққа жібереді, ал ірі бөлшектерді қайтадан диірменге апарады.

Төменде шаңажыратқыштардың көбінесе қолданылаты түрлері көрсетілген. Шаңажыратқыштар диірменнің түріне байланысты таңдалынады. Келтірілген суреттерде шарлы дағыралы және балғалы диірменлер үшін шаңажыратқыштар келтірілген.

1, 6 – кіреберіс және шығаберіс патрубоктар, 2, 3 – ұсталыңған шаңды әкететің патрубоктар, 4 – ішкі конус, 5 – сыртықы корпус, 7 – күрекшелер, 8 – күрекшелердің қоздырғышы.

Сурет 6.4 – Шарлы дағыралы диірменің ортадан тепкіш шаңажыратқышы

а – гравитациалық, б – инерционды, в – ортадан тепкіш; 1 – диірмен, 2 – шаңажыратқыштың кіреберіс бөлігі, 3 – шаңажыратқыштың корпусы, 4, 5 – отыңмен кептіру агенттің кіреберіс патрубогы, 6 – шаңауалық қоспаның шығаберіс патрубогы, 7 – реттегіш шибер, 8 – ішкі конус, 9 – күрекшелер, 10 – күрекшелердің қоздырғышы, 11, 12 – ұсталынған шаңды қайтару патрубогы.

Сурет 6.5 – Балғалы диірменің шаңажыратқыштары

Қарастырылған шаңажыратқыштарда ірі және ұсақ шаңдар бір бірінен ажыратылады. Ұсталыңған ірі шаңның бөліктері кайта диірменге жіберіледі, ал ұсақ боліктер арығарай жаңарғылпрға жіберіледі.

Айтылған шаңажырақыштар гравитациалық, ортадан тепкіш және инерциалық күштер арқылы жұмыс істеп шаңды ажыратады.

Диірменің түріне байланысты айтылған шаңажыратқыштардың барлық түрлері қолдаңылады.

3. Шаңжеткізгіш

Шаңжеткізгіштері шаңды шанақтан оттыққа жіткізу үшін орнатылады. Шаң шынақтан шаңжеткізгіштің қабылдау бөлігіне бөгетсіз түсу керек. Бұл үшін шанақтан қабырғаларға тік немесе 65 градус болу керек.

Төменде балғалы және шарлы дағыралы диірмедер үшін көмір және шаң жеткізгіштердің түрлері көрсетілген.

а – скребкалық, б – скребкалық өлшегіш, в – тарелкалық; 1 – тартым жұлдыз, 2 – бөлгіш стөл, 3 – цепь, 4 – қабат реттегіші, 5 – қоздырғыш, 6 – кіреберіс патрубок, 7 – бункер, 8 – қоздырғыш жұлдыз, 9 – шығаберіс патрубок, 10 – стөл, 11 – радиалды арағашықтар, 12 – редуктор.

Сурет 6.6 – Көмір жеткізгіш

Шнекті шаңжеткізгіштерді ылғалды және тас көмірлер үшін қолданылады, қалған түрлері құрақ отыңдар үшін қолданылады.

Шаңкөмірлі қоспаның жылдамдығы жоғарлағанда, шаңжүргіштер треу және егеу арқылы тозады.

а – шаң жеткізгіштің жалпы түрі, б – шнекті жеткізгіштің қимасы, в – лопасты жеткізгіш; 1 – корпус, 2 – шнек, 3 – шибер, 4 – бункер, 5 – электрқоздырғыш, 6 – шығаберіс патрубок, 7 – араластырғыш, 8, 12, 13 – терезелер, 9 – қақпақ, 10, 11 – өлшегіш және бергіш доңғалақтар, 14 – вал.

Сурет 6.7 – Шаңжеткізгіш

Қазіргі уақытта қалақтың шаңжеткізгіштер пайдаланылады және ауашаңжеткізхгіштер тексеруден өтіп жатыр. Ал шнекті шаңжеткізгіштер берілістің орнықсыздыңынан ендішығарылмайды.

4. Шаң дайындау жүйесі

Барлық шаңдайындау жүйелері арасында дара жүйелнр ең қолайлы болып табылады. Олардың екі түрін ажыратады: тура үрлемелі және аралық шанағы бар жүйе.

Тура үрлемелі жүйеде дирменмен тікелей ошаққа біріледі, ал аралық шанақтыда алдын-ала шанақта жиналады.

Пайдаланған ауаны алып тастау тәсілі бойынша дара жүйелер екіге бөлінеді: тұйық, оларды газдар ошаққа беріледі және ажыратылған, оларға газдар атмосферасына жіберіледі.

Дара жүйелер тікелей қазан жанында орналасады. Әрбір қазанға екі және одан да көп жүйеден келеді.

а – тура үрлеумен балғалыдиірмендермен және отыңды ауалық кептірумен, б – тура үрлеумен үрлегіш диірмендермен және газауалық кептірумен, в – шаң бункерлерімен, ауалық кепітірумен және шаңды кептіру агентімен бірге беруімен, г – шаң бункерлерімен, газауалық кепітірумен және шаңды ыстық ауамен бірге беруімен; 1 – көмір бункері, 2 – шибер, 3 – көмір жеткізгіші, 4 – дабылдағыш клапан, 5 – кептіргіш құбыр, 6, 7, 8 – ыстық ауа коробтары, 9 – диірмен, 10 – шаңды қайтару ағымы, 11 – ажыратқыш, 12 – жарылу клапан, 13 – шаңжұргіш, 14 – жаңарғы, 15 – қазан, 16, 32 – үрлеу және диірменді урлегіштер, 17 – ауақыздырғыш, 18 – екнші ауаның ауажүргіші, 19 – араластырғыш, 20 – газжүргіш, 21 – лақтыру соплолар, 22 – шаңконцентратор, 23 – циклон, 24 – ылғалдық сору құбырлар, 25 – ауыспалы шибер, 26 – реверсивті шнек, 27 – шаң бункері, 28 – рециркуляция сызығы, 29 – шаңжүргіш, 30 – шаң араластырғыш, 31 – бірінші ауаны таратқыш, 33 – ыстық ауаның ауа жүргіші.

Сурет 6.7 – Шаңдайындау жүйелер

Бақылау сұрақтары:

1. Көмірұнтақтағыш диірмендерінің жұмыс режимі?

2. Шаң ажыратқыштары жұмыс істеу принципі?

3. Шаңжеткізгіш қалай жұмыс істейді?

4. Шаңдайындау жүйесі?