
- •Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі рмк шжқ «л.Н.Гумилев атыдағы Еуразия Ұлттық университеті» Жылуэнергетика кафедрасы
- •Рмк шжқ «л.Н.Гумилев атыдағы
- •050717, 5В071700 «Жылуэнергетика» мамандығының студенттері үшін дәрістік кешені Астана
- •Отын-энергетикалық кешеннің проблемалары
- •Отын туралы жалпы мәліметтер және оған қойылатын талаптар
- •2 Дәріс – Органикалық отын сипаттамасы – 1 сағат
- •1. Өндірістік отынның негізгі түрлері
- •2. Отын классификациясы
- •3 Дәріс - Мұнай және оның пайда болуы. Жасанды сұйық отынның түрлері – 1 сағат
- •Оттық мазуттар.
- •Мұнайды өңдеу
- •Мазут тығыздығы
- •Табиғи газ
- •20ºС мен 1 мПа қысым кезінде газауалық қоспа жалындануының шегі
- •4 Дәріс – Жану теориясының жалпы сұрақтары – 1 сағат
- •1. Отындардың құрамдары
- •2. Жану жылуы
- •3. Жануға қажетті ауаның саны
- •4. Ауа артықтығының коэффиценті
- •5. Жану өнемінің есебі
- •Жану барысының материялдық балансы
- •5 Дәріс - Жану өнімінің энтальпияларын есептеу және жану температурасың анықтау - 1сағат
- •Жанудың калориметриялық температурасы
- •Толық және толық емес жанудың негізгі теңдеуі
- •Толық емес жану теңдеуі
- •Жану өнімдерінің диссоциациясы
- •Дәріс – Сұйық және газтәріздес отындарды жағу – 1 сағат
- •Жану үрдісінің физико-химиялық және термодинамикалық негізі. Жану үрдісінің жылу әсері
- •Химиялық тепе-теңдік.
- •Газдық жану реакциясының кинетикасы
- •Жану реакциясының механизмі.
- •7 Дәріс – Сұйық және газтәрізді отындардың жануы – 1 сағат
- •1. Газдық жанармайдың жануы
- •2. Жалынның қалыпты таралуы
- •Алаудың таралуы
- •2. Артық ауа коэффициенті
- •Кинетикалық оттықтардың тұрақты жұмысы шарттары қандай?
- •Артық ауа коэффициенті дегеніміз не?
- •9 Дәріс – Жану процессін тұрақтандыру – 1 сағат
- •Жану процессін тұрақтандыру
- •Алдын ала дайындалған қоспалардың турбулентті жануы
- •Газдардың диффузиялық жануы
- •10 Дәріс – Жалынның турбулентті таралуы – 1 сағат
- •Жалынның турбулентті таралуы
- •Температура воспламенения и пределы воспламеняемости горючих газов.
- •Сұйық жанармайдың жануы
- •11 Дәріс - Қатты отынның жануы. Жанудың физика- химиялық негізі – 1 сағат
- •Қатты отынның жануы
- •Жанудың физика- химиялық негізі
- •12 Дәріс - Диффузиялық құбылыстар теориясының элементтері – 1 сағат
- •1. Жану үрдістеріндегі диффузиялық құбылыстар.
- •2. Қозғалмайтын ортада орын ауыстыру құбылысы
- •3. Ағымдағы орын ауыстыру құбылысы.
- •4. Турбулентті диффузия
- •13 Дәріс - Қатты отындардың технологиялық жану схемасы – 1 сағат
- •1. Көмірұнтақтағыш диірмендері
- •2. Шаң ажыратқыштары
- •3. Шаңжеткізгіш
- •4. Шаң дайындау жүйесі
- •14 Дәріс – Органикалық отынды жағу әдістері – 1 сағат
- •1. Қабаттық жағу
- •2. Төмен температуралы жағу
- •3. Қайнаған қабатта жағу
- •Қолданылған әдебиеттер:
10 Дәріс – Жалынның турбулентті таралуы – 1 сағат
Жоспар:
Жалынның турбулентті таралуы
Сұйық жанармайдың жануы
Бақылау сұрақтары
Жалынның турбулентті таралуы
Ламинар ағыныны Rе аз санында мүмкін. Re >Reкр кезінде ағын тұрақтылығы бұзылады және газдың аз көлемінің қозғалысы пульстанады. Ағын жылдамдығы орташадан, уақыт бойынша орташаланғаннан ерекшеленеді. Осылайша қысымның лезде және орташа мәндері бір-бірінен ерекшеленеді. Егер ламинар жану теориясында негізгі қиындықтар жану теориясының теңдеуіне келтірілген нақты кинетикалық параметрлердің жоқтығына байланысты болса, турбулентті жану теориясында теңдеудің қажетті жүйесі құрылмаған. Беттік модель негізделуі ламинар жалынның жазық майданы турбуленттік әрекет астында қисаяды және ламинар майдан түйініне айналады.
Майданның конфигурациясы мен өзара орналасуы өзгереді. Олардың ортастатикалық беті FТН тұрақты болады(біртекті турбуленттілік).
Un әр майданда тұрақты деп қабылдаса,
F-құбырдың көлденең қимасының алаңы
FП1 беті жанғыш заттың жеке көлемінің қазіргі кезде турбулентті жану аймағындағы жинақ беті ретінде алуға болады. Жаңа қоспа мен реакция өнімдерінің бұндай көлемі ламинар жалынмен қапталған. Бұндай модель үшін: UT~√Rе, егер аRе+в (а,в - тұрақты).
Әлсіз турбуленттік үшін
Қатты турбуленттік үшін
UКВ-орта квадрат жылдамдығы
Көлемді модель үшін бастапқы заттың қыздырылуының жеке микроаймағының болуы және одан кейінгі реакция жылдамдығы. Бұл модель бойынша формула ұсынылады.
Д – диффузия коэффициенті.
ДТ – турбулентті диффузия коэффициенті.
2-ші модель бойынша турбулентті модель жалын құрамы бойынша ламинарлықтан ерекшеленбейді. Көлемді модель үшін ламинар жалын теориясын диффузиялық молекулалар коэффициентін турбуленттікке ауыстырумен және молекуляр жылуөткізгіштікпен алады.
z aТ=λТ/(S*Cр)
Тағы бір модель бар – микрокөлемді – турбулентті ағында жану жылдамдығының өсу тиімділігін түсіндіруші. Аз турбулентті көлемде бастапқы заттың жану өнімдерімен молекуляр ауысуының тез процесі жүреді. Ауысудан кейін температура өзіндік жану температурасынан жоғарыласа, қоспа көлемді реакция заңы бойынша жанады. Ламинар заңына қарағанда жылдам. Бұдан кейінгі жану өнімі бастапқы затпен қосылады және осылайша жалын таралуы жүреді. Беттік модельге қарағанда бұнда ламинар заңы бойынша таралатын ламинар және ұсақмасштабты майдан болмайды. Бастапқы зат қоспасы мен жану өнімдерінің жылдам қатысты қозғалысы мен соңғы аз индукция кезеңі себебінен бұл майдандар шекара көлемі арасында қалыптасуға үлгермейді. Микрокөлемді модель турбуленттігінің қолдануының төменгі шекараны турбулентті ағындағы ламинар майданның болу ережесі шартты.
lе-турбуленттіктің Эйлер масштабы
-
ламинар жалынның жалпы ені.
Температура воспламенения и пределы воспламеняемости горючих газов.
ГАЗ |
t воспламенения смеси с воздухом |
Максимальная скорость распространения пламени |
Содержание газа в смеси |
||
При максимальной скорости распространения пламени |
Предел горючести |
||||
верхний |
нижний |
||||
Метан |
810 |
0,67 |
10,5 |
15 |
5 |
Этан |
783 |
0,85 |
6,53 |
12,5 |
3,2 |
СО |
883 |
0,33 |
53 |
74,2 |
12,5 |
Н2 |
783 |
4,83 |
42 |
74,2 |
4 |
Природный газ |
803 |
|
|
14,8 |
3 |
ГАЗ |
Соотношение воздух/газ |
Коэффициент расхода воздуха |
||||
При максимальной скорости распространении пламени |
Предел горючести |
При максимальной скорости распространения пламени |
Предел горючести |
|||
верхний |
нижний |
верхний |
нижний |
|||
Метан |
8,5 |
5,65 |
19 |
0,9 |
0,59 |
2 |
Этан |
14,3 |
7 |
30,3 |
0,93 |
0,75 |
2,48 |
СО |
0,89 |
0,34 |
7,1 |
0,37 |
0,14 |
3 |
Н2 |
1,38 |
0,34 |
24 |
0,58 |
0,14 |
10 |
Природный газ |
|
5,65 |
32 |
|
0,63 |
1,2 |