8. Бақылау:

8.1. Апоптоз сатыларының мәні, сызбасын сызу және медициналық маңызын түсіндіру

8.2. Кесте толтыру:

1) Апоптоз типтерін сипаттау

Апоптоз типтері	Оларға тән ерекшеліктер
“Ішкі апоптоз”
“ Бұйрықтық апоптоз”

2) Ішкі апоптоз сызбасын қажетті қатарлармен толықтырыңыз.

Зақымдану Киллерлік лиганда ( Fas – L, TNF –α, )

( хромосомалар мен мембраналар)

Митохондрия мембранасының апоптозды іске қосатын рецепторлардың активтенуі

өткізгіштігі (Fas Killer/DRS5 және т.б.)

Каспаза ?

AIF, Цитохром С Каспаза ?

(Afap -1 ақуызы) Каспаза ?

Эффекторлық каспазлар ?

Субстраттар

Апоптоз

8.3. «Апоптоз және некроздың морфологиялық ерекшеліктері» кестесін толтыру

Үрдістер	Морфологиялық ерекшеліктері
Апоптоз
Некроз

8.4. Бақылау сұрақтары:

8.4.1. Апоптоз неге жасушаның физиологиялық өлімі деп аталады?

8.4.2. Жасуша апоптозының некроздан айырмашылығы неде?

8.4.3. «Ішкі апоптоз» және « бұйрықтық апоптоздың» мәні неде?

8.4.4. Қалыпты тіршілікті қамтамасыз ететін апоптоздық ролі қандай?

8.4.5. Апоптоз бұзылуының медициналық зардаптары қандай?

Тақырып бойынша үш тілдегі түсіндірме сөздер:

Орыс тілінде	Қазақ тілінде	Ағылшын тілінде
Апоптоз – программированная клеточная смертность, физиологическая гибель клеток	Апоптоз – бағдарламаланған жасушалық өлім, жасушалардың физиологиялық өлімі;
Ингибитор - любой агент, тормозящий тот или иной биологический процесс.	Ингибитор - биологиялық процесстерді тежейтін, агент.	Inhibitor - in biology is any agent braking one or another biological process.
Некроз - омертвение, гибель клеток и тканей в живом организме; при этом жизнедеятель­ность их полностью прекращается.	Некроз - жансыздану , тірі ағза жасушаларының және ұлпаларының өлімі, осыған байланысты тіршілігін толық тоқтатады.	Necrosis -(from greek. nekros - dead) is numbness, necrocytosis and fabrics in a living organism; thus the vital functions of them cease fully.
Эндонуклеаза - фермент, способный осуществлять гидролиз внутренних фосфодиэфирных связей и таким образом расщеплять молекулы ДНК или РНК;	Эндонуклеаза - ДНҚ немесе РНҚ молекулаларын ыдырататын және ішкі фосфодиэфирлік байланыстарды үзуге қаблетті, фермент.	Endonuclease - is an enzyme able to carry out the hydrolysis of phosphodiester intracommunications and thus to slit the molecules of DNA or РНК;
Фагоцитоз – это процесс захватывания и переваривания корпускулярного материала специальными клетками фагоцитами.	Фагоцитоз – арнайы жасуша фагоциттарымен жоятын процесс.	Phagocytosis(phagocytosis) is a process of enthrallment and overcooking of corpuscular material the special cages by phagocytes.

Құрастырушы: Танеева Г.Т.

№ 28 сабақ

1. Тақырыбы: Тұқым қуалайтын аурулардың ДНҚ-диагностикасы

2. Мақсаты: тұқым қуалайтын аурулардың ДНҚ диагностика әдістері жайлы білімді студенттерде қалыптастыру

3. Оқыту міндеттері:

• тұқым қуалайтын аурулардың ДНҚ диагностика әдістері жайлы білімді студенттерде қалыптастыру

• Мак-Кьюссиктің тұқым қуалайтын аурулар (ОМIМ) және т.б.. электрондық мәліметтер базасымен жұмыс істеуді үйрету

4. Өткізу түрі: кесте толтыру, сызбаны салу

5. Тақырып бойынша тапсырмалар:

5.1. Моногенді аурулардың ДНҚ диагностика әдістері

5.2. ДНҚ- диагностиканың тура және жанама әдістері

5.3. Қазіргі кездегі молекулалық-генетикалық әдістері мен технологиялардың медицинада қолданылуының негізгі бағыттары.

6. Үлестірілетін материалдар: электрондық мәліметтер базасы бойынша тапсырмалар

7. Әдебиеттер:

Негізгі:

7.1.Қуандықов Е.Ө.,Әбілаев С.А. Медициналық биология және генетика. Алматы, 2011. 446 б.

7.2. Қуандықов Е.Ө., Нұралиева Ұ. Ә. Жалпы және медициналық генетика негіздері. Алматы, 2009. 216 б.

7.3. Қуандықов Е.Ө., Аманжолова Л.Е., Молекулалық биология негіздері. Алматы, 2008. 224 б.

7.4. Қазымбет П.Қ., Аманжолова Л.Е., Нұртаева Қ.С. Медициналық биология. А., 2002, б. 82-85.

7.5. Медициналық биология және генетика. Оқу құралы проф. Қуандықов Е.Ө. ред. А., 2004, б. 155-181.

12. Бочков Н.П. Клиническая генетика. М., 2004, с. 21-44.

13. Генетика. Под ред. Иванова В.И. М., 2006, с. 327-370.

14. Гинтер Е.К. Медицинская генетика. М., 2003, с. 142-162.

Қосымша:

12. Жимулев И.Ф. Общая и молекулярная генетика. Новосибирск, 2003, с.16-30

13. Введение в молекулярную медицину. Под ред. Пальцева М.А. М., 2004, с.11-32, 237-270.

14. Геномика – медицине. Под ред. Иванова В. И. М., 2006, с.349-376.

15. Коничев А.С., Севастьянова Г.А. Молекулярная биология. М., 2005, с. 150-196, 351-379.

16. Тейлор Д., Грин Н., Стаут У. Биология. М., 2002, том 3, с.215- 242.

17. Аманжолова Л.Е. Жалпы және медициналық генетиканың биологиялық негіздері. А., 2006, б. 61-64.

18. Медицинская генетика: учеб. пособие/ Роберт Л.Ньюссбаум, РодерикР, Мак-Иннес, Хантингтон Ф. Виллард: пер. с англ. А. Ш. Латыпова; под ред. Н. П. Бочкова.- М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010, с. 53-71

12. Қуандықов Е.Ө., Нұралиева Ұ.Ә. Негізгі молекулалық-генетикалық терминдердің орысша -қазақша сөздігі. Алматы, 2012, 112б.

13. Интернет сайттары:

http ://www. genningen. com

http://www.genome.com/ua

http://www.biomedicine.ru/php

http://www.biomedicalscience.com.

http://www.neplaneta.ru/genetic_engeneering_

www.ornl.gov/hgmis/elsi/elsi.html

www.ornl.gov/hgmis/education/students.html