5. Әдебтеттер:

Негізгі:

1. Савенкова Т.И. Логистика. – Москва: Омега-Л, 2010.

2. Тулембаева А.Н. Логистика. – Алматы: Триумф «Т», 2008.

3. Сербин В.Д. Основы логистики. – Таганрог: ТРТУ, 2004.

Қосымша:

1. Ардатова М.М. Логистика в вопросах и ответах: Учеб. Пособие. - М.: ТК Велби, Изд-во Проспект, 2004.

2. Бауэрсокс Д. Дж., Клосс Д. Дж. Логистика: интегрированная цепь поставок/Пер. с англ. - М.: Олимп-Бизнес, 2001.

3. Внешнеторговые операции и логистика: Учебное пособие/Под ред. Николаева Д.С. и др. - М.: АНКИЛ, 1998.

4. Голиков Е.А. Маркетинг и логистика: Учебное пособие. - М.: Изд. дом «Дашков и К», 1999.

5. Джонсон Дж.С. и др. Современная логистика. - 7-е изд. - М.: ИД «Вильямс», 2002.

6. Бақылау сұрақтары:

1. Қорларды құрастыру неден тұрады?

2. Қорларды ұстау бойынша сатып алу және шығындар бойынша шығындар қандай?

3. Нақты көлемі белгіленген тапсырыс пен тапсырыстар аралығындағы уақыт арасындағы жүйелерге сипаттама беріңіз.

4. Қорларды нормалаудың оптималды тапсырыс көлемі мен әдісі қандай?

5. Қорларды басқару жүйесіндегі реттеуші параметрлерді атаңыз.

Дәріс №9

1. Тақырыбы: Қоймалық логистика.

2. Мақсаты: Магистранттарды қойма түсінігімен және түрлерімен таныстыру. Қоймалардың қызметін және операцияларын қысқаша үйрету.

3. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Қоймалар, олардың анықтамасы мен түрлері.

2. Қоймалардың қызметі.

3. Қоймалық операциялардың қысқаша түсінігі.

Қойма – материальды ағымдарды түрлендірумен, сондай – ақ тұтынушылар арасында жүктерді бөлу, қайта өңдеу және қорландыру қызметін атқаратын және көптеген бір – бірімен байланысқан элементтерден тұратын күрделі техникалық құрылыс. Осыны ескере отырып,қойманы күрделі жүйе ретінде қарауға болады.Сонымен қатар қойманың өзі одан жоғары деңгейдегі жүйе – логистикалық тізбектің элементі ғана болады, яғни қоймалық жүйеге негізгі талаптарды қалыптастырады, және оның оптимальды жұмыс істеуіне критерилер мен мақсатты орнатады.

Қойманың негізгі міндеті – қорларды шоғырландыру, оларды сақтау және тұтынушылардың тапсырысын тоқтаусыз және ритмді орындауды қамтамасыз ету:

• сұранысқа сәйкес тұтынушылардың өндірістік ассортиментін түрлендіру.Сауда ассортиментіне әртүрлі өндірушілердің тауарларының көп тізімі кіретін бөлу логистикасында бұл функция маңызды рөль атқарады.

• өнімді шығару мен оны тұтыну арасындағы уақытша айырмашылықты теңестіретін, сондай-ақ үздіксіз өндіру мен жабдықтау жүзеге асыруға мүмкіндік беретін қоймаландыру және сақтау.Сондай-ақ тауарларды сақтау олардың кейбіреулерін маусымдық тұтынуға байланысты қажет.

• жүктерді шоғырландыру және тасымалдау.Көптеген тұтынушылар қоймалардан «вагоннан аз» немесе «контейнерден аз» тауарларды тапырыс береді, бұл мұндай тауарларды жеткізуде шығынды көбейтеді. Көліктік шығынды азайту үшін қойма көлікті толық тиеу үшін бірнеше клиенттердің жүктерінің аздаған партияларын біріктіру қызметін атқара алады.

• Әртүрлі қызмет түрлерін ұсыну: тауарларды сатуға дайындау; тауарлардың сапасы мен санын бақылау; транспорттық- экспедициялық қызметтерт және т.б. Клиенттерге қосымша қызметтерді ұсыну қойманың жоғарғы деңгейдегі қызметін қамтамассыз етеді.

Логистикалық процесте қоймалар келесі қызметтерді атқарады:

• материалдық қорлардың уақытша орналасуы және сақталуы;

• материалдық ағымның пайда болуы;

• қызмет көрсету жүйесін логистикалық қызметпен қамтамассыз ету.

Кез- келген қойма үш материалдық ағымды қарастырады: кіріс, шығыс, ішкі.

Қоймалық бөлмелерді жоспарлау кезінде қоймалық операциялардың ерекшеліктерін ескеру керек:

• қ оймалық орындар мен көлемді максималды қолдану.

• Механизмдерде қолданылатын техникалық сипаттағы технологиялық құрылғылар арасында өту енін қамтамассыз ету;

• Еденді- транспорттық құрылғылардың кеңінен бұрылуына және олардың қарсы бағытта қозғалуына да мүмкіндік беретін орталық шығыс жолының болуы;

• Қоймаларда тауарларды қабылдауды тауарлардың негізгі қабылданатын жерінен жүргізеді, ал комплекттеуші учаскелерді – негігі жіберулер жүргізілетін қойманың қарама –қарсы жағында орналасады;

• Тауартанушылар мен брокерлердің жұмыс орындарын қабылдау участкесіне жақын орналастырады, ал қойма меңгерушісі комплекттелетін учаскеге жақын, қоймалық ғимаратты толық көре алатын мүмкіндігі бар жерге орналастырады;

• Жүкағымы жолын қарсы тасымалдаулар минимумға жақын болған кезде ғана есептеп ұйымдастыру қажет;

• Еңбекті сақтау ережелерін, қауіпсіздік техникасын, өрт қауіпсіздігі ережелерін ескеру керек.

Қоймаларды орналастыру маңызы- оптималды шешім қабыдау немесе соған жақын оптималдыға жақын шешімдерді қабылдауды қалыптастыру. Бұл міндеттерді шешу үшін ғылыммен және практикамен 3 әдіс құрастырылған.

1. Толық толып кету әдісі.

2. Эвристикалық әдіс.

3. Тарату жүйесінің ауырлық орталығын табу әдісі.

4. Көрсетпе құрал: мультимедиялық дәрістердің электрондық нұсқасы (магистрант кафедрадан алады)