7.1 Тәж талабы бойынша өткізгіш қимасын тексеру

Тәж талабы бойынша тексеру кернеуі 35 кВ және одан көп иілгіш өткізгіштер үшін қажет [1,4,7].

Өткізгіштің қимасын дұрыс таңдау рұқсат етілген мәндерге дейін тәж әрекетінің азайуын қамтамасыз етеді. Егер кез-келген сым беткейіндегі өрістің максималды кернеулігі 0,9 Е_о көбірек болмаса, сымдарды тәждемейді [4,7].

Е_max ≤ 0,9 Е_о кВ/см - сымдар үшбұрыш болып орналасқан жағдайда

1,07Е_max ≤ 0,9 Е_о кВ/см - өткізгіштер көлденең орналасқан жағдайда

Тарамдалмаған сым беткейіндегі өрістің максималды кернеулігі:

кВ/см,

мұндағы U - сызықты кернеу, кВ

r_о – сым радиусы, см

D_ср. – фаза сымдары арасындағы орташа геометриялық ара қашықтық, см

,

мұндағы D_1-2 , D_2-3 , D_1-3 - көршілес фазалар арасындағы ара қашықтық [1,4,7].

Электр өрісінің шекті кернеулігінің бастапқы мәні:

кВ/см,

мұндағы m – сым беткейінің кедір-бұрырлығын ескеретін, коэффициент, есепте m=0,82 қабылдансын.

8 Апатты режимдер тогын есептеу

Апатты режимдердің негізгі себебі үшфазалы, екіфазалы жерге, екіфазалы және бірфазалы қысқа тұйықталулар болып табылады.

Электр қондырғысын жобалағанда апатты режимдерді есептеу қосалқы станция аппаратурасын таңдау үшін және ток жүретін бөліктерді термикалық, электрдинамикалық төзімділікке тексеру үшін, және де релелік қорғанысты, жерлендіргіш құрылғыларды есептеу үшін қажет.

Курстық жобада құрастырушыға трансформаторлы қосалқы станцияның жоғарғы (К₁ нүктесі) және төменгі (К₂ нүктесі) кернеу жақтарындағы үш фазалы қысқа тұйықталу токтарының есептеуін жасау керек.

Есептеу үшін желі учаскесінің орынбасу сұлбасын құрастыру керек: жоғарғы кернеулі әуе желісінің жүйесі – трансформаторлы қосалқы станция – бір сызықтық орындалуда.

Сұлбадағы барлық элементтер өздерінің орынбасу сұлбаларымен көрсетілуі тиіс. Бұл сұлбаларда қысқа тұйықталу токтарының жүруі мүмкін элементтердің активті және индуктивті кедергілері келтіріледі.

5.1 суретінде осындай орынбасу сұлбасының мысалы көрсетілген

Х _с R_л /n X_л / n R_т /n X_т/n

К₁ К₂

5.1 суреті - ҚТ тогын есептеу үшін орынбасу сұлбасы

5.1 суретінде: Х _с , X_л , X_т - трансформаторлардың, жоғарғы кернеу желісіндегі, жүйенің индуктивті кедергілері.

R_л , R_т – трансформаторлардың жоғарғы кернеу желісіндегі активті кедергілері.

n – қосалқы станциядағы трансформаторлардың, жоғарғы кернеу желісіндегі тізбектер саны.

ҚТ токтарының есептеулері бірліктер жүйесінде орындалады [2,5].

8.1 Трансформаторлардың, жоғарғы кернеу желілері жүйесінің орынбасу схемасы бойынша кедергіні есептеу

Трансформаторлы қосалқы станцияның жоғарғы кернеулі шиналарында қысқа тұйықталу кезінде (К₁ нуктесінде).

Жүйенің индуктивті кедергісі формуламен анықталады [2,3,4,5]:

X_c = Ом,

мұндағы U_с.н. - қысқа тұйықталу сатысының орта - наминалды кернеуі (37,0 кВ, 115 кВ - курстық жоба берілгені бойынша таңдалады)

S_к.з. - берілгені бойынша қысқа тұйықталудың қуаты, МВА.

Жоғарғы кернеулі электрберіліс желісінің активті кедергісі [2,3,4,5]:

R_л = r₀·L Ом

Жоғарғы кернеулі желінің реактивті кедергісі [2,3,4,5]:

X_л = x₀·L Ом

мұндағы L - берілгені бойынша электрберіліс желісінің ұзындығы, км;

r₀, x₀ - Е қосымшасындағы Е2 кестесі бойынша немесе [9,11] бойынша сымның активті және индуктивті салыстырмалы кедергісі, Ом/км

R_Т трансформатордың активті кедергісі [2,3,4,5]:

R_Т = Ом,

мұндағы ∆P_к.з. - трансформатордың қысқа тұйықталу шығындары, кВт (Г қосымшасы мен 2 тарау бойынша қабылданады)

U_с.н. - трансформатордың жоғарғы кернеу орамасының орта - номиналды кернеуі, кВ.

S_н - трансформатордың номиналды қуаты, МВА.

Трансформатордың индуктивті кедергісі [2,3,4,5]:

X_Т = Ом,

мұндағы U^%_к.з. - трансформатордың қысқа тұйықталу кернеуі, % (Г Қосымшасы)

Трансформаторлы қосалқы станцияның төмен кернеулі шиналарында қысқа тұйықталу кезінде (К₂ нуктесі) жүйенің индуктивті кедергісі келесі формула бойынша анықталады:

X^* _c = Ом,

мұндағы U_с.н. - қысқа тұйықталу сатысының орта – наминалды кернеу -10,5 кВ.

Жоғары кернеулі электрберіліс желісінің активті кедергісі [ 2,5 ]:

Ом,

Ом,

мұндағы U ^н.н._с.н. и U ^в.н._с.н. - трансформатордың төменгі және жоғарғы кернеулі орамалар жағындағы орташа – номиналды кернеуі.

R_Т трансформатордың активті кедергісі:

R^*_Т = Ом,

Трансформатордың индуктивті кедергісі:

X^*_Т = Ом,

мұндағы U_с.н. – трансформатордың төменгі кернеу орамасының орта – номиналды кернеуі.

Егер қосалқы станцияда төмен кернеулі орамасы тарамдалған трансформатор қолданылған жағдайда К₂ нүктесіндегі ҚТ тогын анықтағанда оның кедергісінің корректировкасын келесі формулалармен жасайды [3]:

;

мұндағы Х_ВН-НН = X^*_Т; К_Р - үш фазалы трансформаторлар үшін, тарамдалу коэффициенті -3,5.

Төменгі кернеу шиналарындағы ҚТ кезіндегі трансформатор тізбегінің толық кедергісі:

К1 қысқа тұйықталу нүктесіне дейінгі нәтижелеуші кедергі:

Ом.

К2 қысқа тұйықталу нүктесіне дейінгі нәтижелеуші кедергі:

Ом.