2.10 Суреттердің оқылуы бойынша тапсырмалар
(көріністердің, кескіндердің, қималардың, шығару элементтердің суреттері)
Сызбадағы әрбір суреттің атауымен, мәні болады. 2.305-68 МЕСТ сәйкес бөлшектің басты көрінісі болып көрініс, кескін немемсе көрініспен кескіннің бірлесуі болуы мүмкін.
31сур. көріп 13- кестені толтырыңыз.
13 кестенің – Суреттің оұылуы
Сурет |
Мәні |
1. Негізгі түрлері |
|
2. Жергілікті түрлері |
|
3. Кескіндер |
|
4. Жергілікті кескіндер |
|
5. Түрлерімен кескіндердің бірлестігуі |
|
6. Сечения |
|
7. Шығару элементі |
|
31 Сурет. Бейнелерді оқуға арналған мысал.
2.11 Графикалық модуліне пч2 арналған тапсырмалар
«Күрделі кескіндерді орындау»
Тапсырма: 1. Негізгі және үстінгі көрінісін тапсырмасын қайта салу.
2. Сол жақ түрін қайта салу.
3. Күрделі кескіндерді орындау.
Берілген тапсырма пәннің ойлау қабілетін талап етеді, кейін оның сызбасы орындау керек. Осы тапсырманың негізгі ерекшелігі - 2.305-68 МЕСТ (32 сур.) бойынша күрделі кескіндерді құрастыру әдістерін іш жүзінде қолдануы болып табылады.
32 Сурет. Күрделі сатылы кескіндер.
Барлық күрделі кескінділеріне атауы жазылады және белгіленеді. Кескінділердегі штриховканы 2.306-68 МЕСТ сәйкес жүзеге асыру. Өлшемдерді 2.307-68 МЕМСТ бойынша қою.
14 - кесте Күрделі кескіндер.
Нұсқа 1 |
Нұсқа 2 |
Нұсқа 3 |
Нұсқа 4 |
Нұсқа 5 |
Нұсқа 6 |
14 - кестенің жалғасы
Нұсқа 7 |
Нұсқа 8 |
Нұсқа 9 |
Нұсқа 10 |
14- кестенің жалғасы
Нұсқа 11 |
Нұсқа 12 |
Нұсқа 13 |
Нұсқа 14 |
14- кестенің жалғасы
Нұсқа 15 |
Нұсқа 16 |
Нұсқа 17 |
Нұсқа 18 |
Нұсқа 19 |
Нұсқа 20 |
14- кестенің аяқталуы
Нұсқа 21 |
Нұсқа 22 |
Нұсқа 23 |
Нұсқа 24 |
2.12 «Проекциялық сызба» бөлімі бойынша бақылау сұрақтары
1. Сызбада берілітін ақппараттың графикалық бөлімі қалай аталады...
2. Бейне мәніне қарай мынаған жіктеледі...
3. бақылаушыға пәннің көрінетін бөлімімен қаратылған бейнесі қалай аталады…
4. түрлері келесілерге бөлінеді
5. алыстағы
15 кесте –2.305-68* МЕСТ Түрлері.
Сұрақ |
Жауап |
1. Сызбамен берілетін ақпараттың графикалық бөлігі ... аталады. |
a – Бейнесімен; b – жоспармен c – суретпен; d - эскиздері e - графикпен |
2. Мәніне байланысты суреттер ... бөлінеді.
|
a - шығарушы фрагментер, жоспарлар, карталар b - түрлері, кескінділері, сечения (қиылысуымен), шығару элементі c - жоспарлары, рассечки (бөлімдері), графиктері d - графиктері, эскиздері, фрагменты e - основные элементы, шығару фрагменттері, түрлері |
3. Дененің көрінуге бағытталған көрінетін жағының көрнісі ... деп аталады. |
a – жоспармен; b - сызбамен c – түрімен; d - фрагментом e - суретпен |
4. Көрністер бөлінеді …
|
a - баста, екінші деңгейлі b – көмектесуші, аксонометриялық c – оң, сол жақ, жоғарғы d – негізгі, қосымша, жергілікті e – тік, көлденең, иілген |
5. Алыстағы фронтальді кеңістікке проекцирленудің нәтижесінде түсірілген көрніс ... деп аталады. |
a – алдымен(передним); b - негізгімен c – фасадпен; d - орталығымен e – бастымен |
6. Басты көрністің астында … көрніс орналасады |
a – үстімен; b – астымен; c – солжақпен d – артымен; e – оңжақпен |
7. Басты көрністен сол жақта … көрніс орналасады |
a – артымен; b – оңжақпен; c – үстімен d – астымен; e – алдымен |
8. Басты көрністен оң жақта … көрніс орналасады |
a – артымен; b – оңжақпен; c – солжақпен d – астымен; e – үстімен |
9. Жоғарғы көрністің үстінде … көрніс орналасады |
a – артымен; b – оңжақпен; c – солжақпен d – астымен; e – үстімен |
10. Сол жақ көрністің оң жағында … көрніс орналасады |
a – алдымен; b – оңжақпен; c – солжақпен d – астымен; e – артымен |
11. Проекционды байланыстағы дәтүрлі схема бойынша сызбада орналасқан негізгі түрлері … |
a - белгіленеді және жазылмайды b - кескін мен қозғалтуға жатады c - кескіндеуге жатады d - шығарылатын эелеметтермен бөлінеді e - өз қалауы бойынша белгіленеді |
12. Әр түрлі беттерде орналасқан негізгі көріністер … |
a - белгіленеді, бірақ жазылмайды b - белгіленеді және жазылады c - белгіленбейді және жазылмайды d - жазылады, бірақ белгіленбейді e – кескінмен ұштаспайды. |
13. Проекционды байланыста орналасқан бірақ сызбада қосымша графикалық фрагменттермен бөлінген негізгі көріністер …
|
a - белгіленбейді де жазылмайды да. b - жазылады, бірақ белгіленбейді c - белгіленеді және жазылады d - кескінмен ұштаспайды e - белгіленеді, бірақ жазылмайды |
14. Проекционалды байланыссыз сызбаның компоновка шарттарына сай орналасқан негізгі көріністер сызбады…
|
a - кескінмен ұштаспайды b - белгіленеді, бірақ жазылмайды c - белгіленбейді де жазылмайды да d - белгіленеді және жазылады e - жазылады, бірақ белгіленбейді |
15. Проекцияның негізгі кеңістіктеріне параллеьді емес кеңістіктегі денені немесе оның бір бөлігін проекциялеуден пайда болатын көрініс… деп аталады. |
a – жарым-жарты b - локальді c – қисық бұрышты d – жергілікті e - қосымша |
16. Қосымша көріністер ... орындалуы мүмкін
|
a – проекционды байланыста, қозғалыспен, қозғалас пен айналумен b - проекционды байланыста, айналумен және фаздық ауытқумен c – бұрылыспен, айналумен d – жазықтық проекциясының ауыстыруымен,бқрылыспен және ауыстырумен e – жазықтық - параллельді ауыстырумен, айналу мен фазалық ауытқумен |
17. Проекционды байланыста орындалған қосымша көріністер …
|
a - жазылады, бірақ белгіленбейді b - белгіленбейді де жазылмайды да c - белгіленеді, бірақ жазылмайды d - кескінмен ұштаспайды e - белгіленеді және жазылады |
18. Ауытқумен орындалған қосымша көріністер …
|
a - жазылады, бірақ белгіленбейді b - белгіленбейді де жазылмайды да c - белгіленеді және жазылады d - кескінмен ұштаспайды e - белгіленеді, бірақ жазылмайды |
19. Сызбада ауытқумен және бұрылыспен орындалған қосымша көріністер
|
a – белгіленбейді де жазылмайды да b – жазылады, бірақ белгіленбейді c – белгіленеді, бірақ жазылмайды d – белгіленеді және жазылады e – кескінмен ұштаспайды |
20. дененің модульді бөлігін прекциялеуден алынған көріністер … аталады
|
a – қисық бұрышты b – қосымша c – жарым-жарты d – локальді e – жергілікті |
21. Жергілікті көріністер ... шектеледі |
a – құлама толқынды түзумен немесе тікелей бөлшектің контурымен b – тек толқынды түзумен c – тек контурлы бөлшекпен d – осьтік түзумен e – айырылған |
16 кесте – кескіндер
Сұрақ |
Жауап |
1. Дененің ойша бір немесе бірнеше жазықтықтармен қию кезіндегі алынған сурет … аталады. |
a – кесінді; b – кескін c – тілік; d – кесік e – қиылыс |
2. Кескіндер … анықтау үшін арналған
|
a – өлшемдерден шекті ауытқуларын b – беттегі бұжырларын c – бөлшектің ішкі формасы мен өлшемі d – бөлшек материалдарының мықтылық деңгейін e – ішкі қуыстардың өңделу сапасын |
3. Кескінде … көрсетеді
|
a – алыста орналасқын нәрселерді b – екінші планда көрсетілген нәрселерді c – қиюшы кеңістіктің артындағы нәрселерді ғана d – қиюшы кеңістіктегі және оның әр жағындағына e – тек қиюшы кеңістіктегілерді |
4. Кескін өз жеке дара қосымша сурет болып табылмайды, ол … орнында орындалады
|
a – басты көрініс b – негізгі көрініс c – қосымша және жергілікті көрініс d – жергілікті көрініс e–бір немесе бірнеше негізгі көріністер |
5. Кескіндердің тәуелсіздік қағидасы - бір суретте көрсетілген кескін…
|
a – басқа суретке көрсетілмейді b – тек басты көріністерде көрсетіледі c – тек қосымша көріністерде көрсетіледі d – тек жергілікті көріністерде ғана көрсетіледі e – тек жергілікті, қосымша көріністерде ғана көрсетіледі |
6. Кесуші жазықтықтың бағытына қарай кескіндер … бөлінеді
|
a – ұзыннан, еніннен, диагональдік b – көлденең, тік және енкіш c – сатылы, радиальді и сынған d – диагональді, енкіш и радиальді e – радиальді, сынған и диагональді |
7. Тік кескіндер … бөлінеді
|
a – профильді және профильдеуші емес b – фронтальді және профильді-проекцирленетін c – профильді және фронтальды d – профильді- и фронтальді- диагональді e – диагональді и радиальді |
8. Кескіндер ... белгі бойынша жіктеледі
|
a – алты; b – екі c – үш; d – төрт e – бес |
9. Кесуші жазықтықтардың санына байланысты кескіндер … бөлінеді
|
a – моно- және поли-кескіндер b – бір- және көп-жазықтығы c – бірретті және көпретті d – бірыңғай және көпшілік e – жай және күрделі |
10. Бір-біріне параллельді жазықтықтар ... кескінді құрайды. |
a – сатылы; b – сынған c – баспалдақты; d – параллельді e – дискретті |
11. Бір-біріне параллельді емес жазықтықтар күрделі ... кескінді құрайды
|
a – қиылысатын b – сынған c – бұрышты d – радиальді e – полижазықтықты |
12.Жазықтықтардың қиылысу түзулері күрделі кескінді құрай отырып кескінде…
|
a – айырылған түзулер ретінде көрсетеді b – қалың негізгі түзуімен көрсетеді c – көрсетілмейді d – суретті айналдырғанға дейін көрсетеді e – суретті айналдырғаннан кейін көрсетеді |
13.Денені жазықтықпен қиюдың толықтығына қарай кескіндер … бөлінеді
|
a – толық және толық емес b – максимальді және минимальді емес c – локальді және максимальді d – толық және жергілікті e – толық және жарым-жартылай |
14.Дененің осіне қатысты қиюшы жазықтықтың орналасуына байланысты кескінде … бөлінеді
|
a – радиальді және фронтальді b – мидельді және мидельді емес c – симметриялы және симметриялы емес d – осьтік және көлденең e – ұзыннан және көлденең |
15. … кескіндері барлық жағдайда белгіленеді
|
a – күрделі және енкішті b – ұзыннан және көлденең c – радиальді және диагональді d – қарапайым және жергілікті e – қосымша және жергілікті |
16. Бір суреттегі көрініс пен кескін бөлшектерінің қосылуы … үшін қолданылады
|
a – сызбаның көрнектілігін күшейту b – сызбаның ақпарттылығын арттыру c –графикалық жұмыстың көлемін минимизациялау d – суреттің әсерлігін арттыру e – кескіндерді ерекшелеу |
17. Бір суретте көрініс пен кескіннің бөліктерін қосу кезінде (айналма денелеріне емес) кескін … көрінеді, ал көрініс … көрінеді |
a – жоғары…сол жақта b – жоғары …төменде c – төмен … жоғары d – оң жақ…сол жақ e – сол жақ…оң жақ |
18. Бір суретте көрініс пен кескіннің бөліктерін қосу кезінде айналма денелері үшін кескін … көрінеді, көрініс … көрінеді. |
a – ось үстінде…ось астында b – оң жақ…сол жақ c – сол жақ …оң жақ d – жоғары…төмен e – төмен…жоғары |
19. Бір суретте көрініс пен кескіннің бөліктерінің қосылу түзуі симетриялық бөлшектер үшін … болады. |
a – жұқа штрих - пунктирлі b – жұқа толқынды c – штрихтік d – пунктирлі e – айрылған |
20. Бір суреттегі көрініс пен кескіннің бөліктерінің қосылуындағы симетриялы бөлшектер үшін көрінбейтін контурдың түзуі көрніс жақтан … |
a – көрінеді b – көрінбейді c – көрінетінмен ауыстырылады d – контурға дейін жеткізілмейді e – жуан штрих – пунктирлімен ауыстырылады |
21. Бір суретте көрініс пен кескіннің барлық бөліктерінің қосылуында барлық ішкі өлшемдерін … белгілеу керек. |
a – көрніс жақтан b – бөлшектік контур ішінен c – кескіннің жағынан d – шығару түзулері жағынан e – шығыс түзулерінде |
22. Бір суретте кескіннің бөлімдерін және кескінді қосу кезіндегі керекті өлшемдерді … қою керек.
|
а – шығару түзулері b – шығыс түзулерінде c – бөлшектік контур ішінен d – көрніс жақтан e – кескіннің жағынан |
23. Егер көрніс бөлімдерінің және кескіннің қосылу түзуіне қыры түссе, онда олардың қосылулары ... орындалады.
|
a – айырылған түзумен b – штрих – пунктирлі түзумен c – штрих түзумен d – жіңішке, тұтас тіке e – құлама толқынды түзумен |
24. А-А, Б-Б және т.б. кескін мен қиманы белгілеу кезінде кезінде өлшемді сандардан ... артық болуы тиіс. |
a – ғаріптің екі нөмеріне b – ғаріптің үш нөмеріне c – 2 мм d – 3 мм e – 4-5 мм |
25. А-А, Б-Б және т.б. әріптері кескін мен қиманы белгілеу кезінде бағдаршалардың тек … жағынан қойылады |
a – ішкі b – сыртқы c – сол жақ d – оң жақ e – төменгі |
26. Егер кесіндінің қиюшы жазықтығы көлденең болмаса, кесіндіні белгілеу әріптері ... қатысты жазылады.
|
a – қиюшы жазықтықтың орналасуына b – қиюшы жазықтықтың азимутына c – көкжиектің түзуіне d – жазықтықтың нормасына e – көлденең түзудің нормасына |
17 кесте – Қима және шығару элементтері
Сұрақ |
Жауап |
1. Қимада … көрсетіледі.
|
a – алыс пландағылар b – қойылған проекцияда жатқандар c – қоюшы жазықтықтың әр жағындағылар d – қиюшы жазықтыққа түскен және одан әр жақтағылар e – тек қоюшы жазықтыққа түскендер ғана |
2. Қима … деп бөлінеді.
|
a – шығарылған, салынған және көрніс қозғалысында b – сол, оң жақ, орталық c – негізгі, қосымша, жергілікті d – толық, локальді, жарым-жартылай e – төменгі, жоғарғы, ортанша |
3. Симметриялы қималар қоюшы жазықтықтың проекция ізінің жалғасында орындалса, онда сызбада … |
a – белгіленеді және жазылады b – белгіленбейді және жазылмайды c – белгіленбейді, бірақ жазылады d – белгіленеді, бірақ жазылмайды e – жасаушының қалауы бойынша белгіленеді |
4. Қиюшы жазықтықтан басқа жақта орналасып орындалған симметриялы қима сызбада …
|
a – белгіленеді және жазылады b – белгіленбейді және жазылмайды c – жазылады, бірақ белгіленбейді d – белгіленеді, бірақ жазылмайды e – жасаушының қалауы бойынша белгіленеді |
5. Кесуші жазықтықтан басқа жақта орналасқан бейсимметриялы қима сызбада ...
|
a – белгіленбейді және жазылмайды b – белгіленеді, бірақ жазылмайды c – белгіленеді және жазылады d – жазылады, бірақ белгіленбейді e – жасаушының қалауы бойынша жазылады |
6.Салынған қималар ... түзулермен орындалады
|
a – жіңішке толқынды b – жіңішке штрих – пунктирлі c – штрихтік d – жуан негізгі e – тұтас жұқа |
7. Шығарылған қималар ... түзумен орындалады
|
а – жуан негізгі b – жіңішке толқынды c – штрих – пунктирлі d – жіңішке тұтас e - айырылған |
8. Негізгі суретте көрсетіле алмайтын дененің бөліктерінің, өлшемдерінің және формаларының бөлек көріністері ... деп аталады
|
a – қосымша b – шығару элементі c – қосымша элементі d – фрагментпен e – түсіндіруші фрагментпен |
9. Негізгі суреттегі шығару элементінің орны ... сызылады және ... типі бойынша жазылады
|
a – тік төртбұрышпен …I, II… b – ромбпен …1, 2… c – тұйықталған түзумен …А, Б… d – тұйықталған түзумен … I,II… e – тік төртбұрышпен …1, 2… |
10. Шығарылатын элементтің суреті сызбада ... типі бойынша белгіленеді |
a – А(4:1); b – А/(4:1); c – I/(4:1) d – А(4:1); e – 1(4:1) |