- •Ж.З. Рамазанова, л.Н. Демидович, л.Н. Безуглова
- •Ж.З. Рамазанова, л.Н. Демидович, л.Н. Безуглова
- •Мазмұны
- •1 Геометриялық сызба
- •1.1 Кқбж стандартары. Сызбалар белгілеудің ережелері.
- •1.1.1 Форматтар, негізгі жазбалар.
- •1.1.2 Масштабтары.
- •1.1.3 Түзулер.
- •1.1.4 Шрифттер.
- •1.1.5 Материалдардың графическалық белгіленуі.
- •1.2 Өлшемдерді белгілеу.
- •1.3 Сопақ детальдердің өлшемдерін белгілеуге арналған жаттығулар.
- •1 Сурет. Сопақ детальдердің суреттелуі мен өлшемдерінің белгіленуі.
- •1.4 Геометриялық құрылым.
- •1.4.1 Конустық
- •2 Сурет. Конустылықты белгілеудің мысалдары
- •5 Сурет. Енкіш белгілеудің үлгілері.
- •1.4.3 Қосылу
- •6 Сурет. Қосылуы бар бөлшектін сызбасы.
- •1.5 Негізігі жазба.
- •7 Сурет. Негізгі жазбаның өлшемдері.
- •1.6 Геометриялық сызу бөлімі бойынша бақылау сұрақтары.
- •2. Проекциялық сызу
- •2.1 Суреттердің жіктелуі
- •2.1.1 Түрлері
- •2.2 Негізгі түрлері бойынша жаттығулар
- •2.3 Пч 1 Графикалық модульдің жаттығулары.
- •2.4 Кескіндердің жіктелуі
- •Көрініс пен кескін бөліктерінің қосылуына арналған жаттығулар.
- •21 Сурет. Втулканың сурет құрылымы мен бастапқы берілгендердің мысалы.
- •2.6 Қималардың жіктелуі.
- •22 Сурет. Шығарылған қима мен кескіндер.
- •23 Сурет. Қималар.
- •24 Сурет. Проекция байланысымен шығарылатын қималар.
- •25 Сурет. Сол жақта және қимадағы «лыска» элементі.
- •2.7 Дұрыс қиманы таңдауға арналған жаттығулар.
- •26 Сурет. Дұрыс қиманы таңдауға арналған жаттығулар.
- •2.8 Қималар мен кескіндердің құрылымына арналған жаттығулар.
- •27 Сурет. Қималар мен кескіндерге арналған жаттығуларды орындау мысалы.
- •2.9 Шығару элементтері
- •2.10 Суреттердің оқылуы бойынша тапсырмалар
- •31 Сурет. Бейнелерді оқуға арналған мысал.
- •2.11 Графикалық модуліне пч2 арналған тапсырмалар
- •32 Сурет. Күрделі сатылы кескіндер.
- •2.12 «Проекциялық сызба» бөлімі бойынша бақылау сұрақтары
- •3. Айырылған қосылыстар
- •3.1 Қосындылардың жіктелуі
- •3.2 Бұрандау қосындылары.
- •3.3 Бұраңданың жіктелуі мен белгіленуі
- •3.4 Бұранданы классификациялық жіп арқылы анықтау жаттығуы.
- •33 Сурет. Белгілері бойынша бұранда классификациясы.
- •Бұранданың конструктивті және технологиялық элементтері.
- •34 Сурет. Ішкі және сыртқы бұранданың технология элементтері.
- •Бұраңданы жазу мен белгілеуге арналған жаттығулар.
- •«Айырылатын қосылыстар» ақ 3 графикалық модуль.
- •35 Сурет. Болттық және құбырлық қосылыстар.
- •36 Сурет. Болттық қосылыстар үшін шартты қатынастар
- •37 Сурет. Су немесе газ құбырының муфтамен қосындысы.
- •3.8 «Айырылатын қосылыстар» бөлімі бойынша бақылау сұрақтары
- •4. Машина құрастырудағы сызба
- •4.1 Өнімдердің түрлері
- •4.2 Конструкторлық құжаттардың түрлері.
- •4.3 Жинау сызбасы
- •4.4 Өнімгің конструкторлық құжаттамасын оқуға арналған тәжірибелік тренинг.
- •4.5 «Машина құрастыру» бөлімі бойынша бақылау сұрақтары
- •5. Жалпы көріністегі сызбаны оқумен бөлшектеу
- •5.1 Жалпы көріністегі сызбаны оқу
- •5.2 Бөлшекті орындаудың реттелігі
- •5.3 Бөлшекті конструктивті элементтерін суреттеу
- •40 Сурет. Бөлшектің конструктивті элементтердің атаулары.
- •5.4 Іскерлік ойын.
- •5.5 Графикалық модульге қатысты тапсырма
- •5.6 «Жалпы көріністегі сызбаларды оқу» бөлімі бойынша бақылау сұрақтар
4.4 Өнімгің конструкторлық құжаттамасын оқуға арналған тәжірибелік тренинг.
Өнімге қатысты мұғалімнің берілеген конструкторлық құжаттамасының тізбесі алты құжаттан тұрады. Мұғаліммен ұсынылған өнімге қатысты құжатаманы зерттеп, кіші топтармен сұрақтарға жауап беру.
Бірінші топ: 1. Өнімнің жинау сызбасының аты мен масштабын анықтау.
2. Өнімнің комплектісіне енетін құжатарын аттарын атап шығу.
3. Өнімнің (2.305-68 МЕСТ) жинау сызбасындағы суреттке атауын беру.
4. Өнімдегі 9 бөлшек қандай мақсатпен орындалған?
5. Жұмыс сызбалары орындалған бөлшектерін атаңыз?
Екінші топ: 1. Өнім қанша жинау бірліктерінен құралады?
2. Жинау бірлігіне кіретін бөлшектердің атауларын атап шығыңых.
3. «Ось» бөлшегінің сызбасындағы суретке ат беру.
4. Өнімдегі 10 бөлшектің мақсаты не?
5. Сызбада қандай элементтер қарапайымдалған немесе шартты етіп жасалған?
Үшінші топ: 1. Өнімнің төл бөлшектерінің атауларын атап шығу.
2. Өнімнің стандартты бөлшектерінің атауларын атап шығу.
3. Өнімнің жинау бірлігін орындау кезінде қолданылатын жинау опрерациясын атау.
4. «Болт М8х25 7798-70МЕСТ» жазуын талдап беріңіз.
5. Болттық қосылысқа кіретін бөлшектердің позиция нөмерімен атауын атаңыз.
Төртінші топ: 1. Өнімдегі қосылымтарды атап шығыңыз.
2. Өнімнің спецификатция қандай бөлімдерден құралды?
3. «Ось» бөлшегінің конструктивті элементтерін атап шығыңыз.
4. «Шайба 8.65Г 6402-70МЕСТ» жазуын талдаңыз.
5. Өнімнің жинау сызбасындағы шығару элементеріндегібөлшектерге ат беру.
4.5 «Машина құрастыру» бөлімі бойынша бақылау сұрақтары
23 кесте – 2.101-68 МЕСТ.
Сұрақ |
Жауап |
1. Графиктегі өз мұқтаждықтары үшін немесе сату үшін шығарылатын зат немесе заттардың жиынтығы ...деп айтамыз |
a – товар b – өндіріс c – продукция d – продукт e – өнім |
2. Товарлар продукция түрінде сатылуға арналған өнімдер ... өндірісінің өнімдеріне жатады
|
a – негізгі b – көмектесуші c – басты d – товар e – коммерциялық |
3. Құрылым бойынша өнімдер бөлінеді ...
|
a – бөлшектер, байламша, байлам b – бөлшектер,байлам, машине c – бөлшектер, жинау, комплекстер және комплекттер d – бөлшектер, жинаулар, агрегаттар e – заттар,байламдар, конструкциялар |
4.Жинау операцияларынсыз, бірыңғай материалдардан жасалған бөлшек ... деп айтамыз
|
a – товар b – элементпен c – конструктив d – бөлшектеу e – зат |
5. Жинау операция арқылы жиналған екі және одан да көп бөлшектерден құралатын өнім ...деп айтамыз |
a – конструкция b – байлам c – комплекс d – комплект e – жинау бірлігі |
6. Жалпы негізгі өндірістік – технологиялық функцияны орындауға арналған, бір толыққанды затқа өндірушімен қосылмайтын: әртүрлі бөлшектерден тқратын өнімнің ...деп айтамыз |
a – комплекс b – комплект c – агрегат d – машине e – қондырғы
|
7. Жалпы көмектесуші өндірістік - технологиялық функцияны орындауға арналған, бір толыққанды затқа өндірушімен жиналмайтын: әртүрлі бөлшектерден тқратын өнімнің ...деп айтамыз |
a – комплекс b – комплект c – агрегат d – жүйе e – қондырғы
|
8. Кәспорындармен өз мұқтаждықтары мен товар белгісін сату үшін шығарылатын өнім ... өндірістің өніміне жэатады. |
a – көмектесуші b – комбинацияланған c – негізгі d – толық e – тұйықталған |
9. Құрамдас бөлшектердің барлығына байланысты өнім ... және ... деп бөлінеді
|
a – специфициррленетіне және специфицирленбейтін b – бқзылатын және бұзылмайтын c – жай және күрделі d – қозғалатын және қозғалмайтын e – қозғалатын және бекітетін |
24 кесте - 2.102-68 МЕСТ *
Сұрақ |
Жауап |
1. Мазмұнына қарай конструкторлы құжаттар ... және ... деп бөлінеді
|
a – фразеологиялық және сызбалық b – схемалық жәнеконструктивті c – кинематикалық және монтажды d – тексттік және графикалық e – жалпы және негізгі мақсаттағы |
2. Бөлшек сызбасы, жинау сызбасы, схема ... конструктивті құжаттарға қатысты
|
a – конструкттә b – эскизді c – схемлық d – сыхбалық e – графикалық |
3. Техникалық тапсырма, техникалық шарттар, түсіндірме хат ... конструктивті құжатқа жатады
|
A – тексттік b – фразеологиялық c – жалпы мақсаттғы d – конструктивті e – тікелей әрекетті |
4. Өнірумен бақылауға керекті бөлшектің суретімен өзге ақпараттары бар негізгі конструктивті құжат ... деп айтамыз |
a – бөлшектің эскизі b – бөлшек сызбасы c – бөлшектің схема d – бөлшектің суреті e – бөлшек очергі |
5.Жинау мен бақылау үшін керекті бөлшектің суретімен өзге ақпараттары бар конструкторлық құжат ... деп айтамыз
|
a – комбинацияланған сызба b – схемалық сызба c – жинау сызбасы d – жалпы көрініс сызбасы e – монтажды сызба |
6. Бөлшектің конструкциясын; оны құрамдас бөлшектерінің өзара әрекеттесуін, оның жұмыс қағидаларын анықтайтын конструкторлы құжат ... деп айтамыз |
a – комбинацияланған сызба b – схемалық сызба c – жинау сызбасы d – жалпы көрініс сызбасы e – жалпы сызба |
7. Шартты сурет немесе белгілену түріндегі бөлшектің құрамдас бөліктері және олардың арасындағы байланысы көрсетілетін конструкциялық құжат ... деп айтамыз |
a – шартты сызба b – қанқа c – набросок d – эскиз e – схема |
8. Өнімнің құрамын анықтайтын негізгі конструкторлық құжат ... болып табылады |
a – спецификация, b – қанқа c – набросок, d – эскиз e – схема |
9. Негізігі конструкторлық құжаттар ... .
|
a – жинау сызбасы мен техникалық сипаттау b – бөлшектің сызбасы мен спецификация c – жалпы көріністің сызбасы d – схема мен техникалық тапсырма e – техникалық тапсырма мен формуляр |
10. Көзмөлшеріндегі масштабпен қолмен (құралсыз) жасалған сызба ... деп айтамыз
|
a – көзмөлшеріндегі b – наброском, c – эскизом d – сурет, e – планшет |
11. Төлқұжаттарды орындау үшін жасалған құжат ... деп айтамыз
|
a – көшірме b – дубликат c – белком, d – оригинал e – төлқұжат |
12. Одан көптеген көшірме шығаруға мүмкіндік беретін құжат ... деп айтамыз
|
a – дубликат b – көшірме c – белком, d – оригинал e – төлқұжат |