Zestaw 1.
- Co to jest duopol? 
 Jest to forma oligopolu( oligopol-forma struktury rynkowej, różnej od doskonałej konkurencji, gdzie występuje znaczna liczba małych konkurentów, oraz od czystego monopolu gdzie istnieje tylko duża potężna firma). Jest to sytuacja w której na rynku występują tylko dwie wielkie potęgi (producenci), którzy wzajemnie się zwalczają; wejście na ten rynek jest trudne- ze względu na konieczność poniesienia ogromnych nakładów kapitałowych i sprzeciw dotychczasowych jego uczestników. Forma konkurencji niedoskonałej. Producenci zaopatrują rynek, ale żaden z nich nie jest w stanie opanować całego rynku. 
- Efekt substytucyjny i dochodowy zmian cen
 Efekt substytucyjny - dostosowanie popytu do samej zmiany relacji cen dóbr substytucyjnych (jeżeli cena jednego dobra rośnie to popyt na jego substytut(zamiennik) też rośnie). Konsumenci odchodzą od dobra X, którego względna cena wzrosła, zastępując je innymi dobrami, których cena w porównaniu do ceny dobra X pozostała stała lub spadała. Jest to tzw. Zastępowanie jednego dobra drugim. 
 Efekt dochodowy –związany jest ze wzrostem lub spadkiem dochodu. Wzrost/ spadek ten może się wiązać zarówno ze zwykłym zmniejszeniem dochodu do dyspozycji, jak i ze wzrostem ceny. Gdy rozważamy dobra zwykłe (normalne), każdy spadek dochodu spowoduje spadek popytu na oba dobra. W przypadku dóbr niższego rzędu, efekt dochodowy działa w odwrotnym kierunku. Generalnie wzrost dochodu spowoduje wzrost ogólnego popytu zgłaszanego przez konsumenta, a spadek dochodu- spadek popytu.

- Rzadkość zasobów a gospodarowanie

LUKA między zapotrzebowaniem na dobra i usługi, które ludzie chcieliby posiadać a ilością dóbr i usług dostępnych w danym czasie ( odczuwalna jako dolegliwość – brak czegoś ). // racjonalne gospodarowanie- podmiot dokonuje takiej alokacji ograniczonych zasobów, które optymalizują korzyści jakie z tego czerpie. Do racjonalnego gospodarowania zmusza rzadkość zasobów i dóbr dostępnych w gospodarce

2 Wymiary racjonalnego gospodarowania:

1)Maksymalizacja efektów przy założonym poziomie nakładów (zasada większej wydajności)

2)Minimalizacja nakładów przy założonym poziomie efektów (zasada oszczędności)
Zestaw 2.

• Pojęcie produkcji
 Produkcja- polega na kombinowaniu (łączeniu) określonych nakładów w celu wyprodukowania (osiągnięcia) określonej ilości produktów. Przedsiębiorca, którego celem jest maksymalizowanie zysku dąży do racjonalnego wykorzystania czynników produkcji.

• Nakład (inaczej: czynnik produkcji) – dobro lub usługa wykorzystywane w procesie produkcji.

• Funkcja produkcji wskazuje technicznie możliwą wielkość produkcji, którą można osiągnąć w danym czasie przy wykorzystaniu nakładów o określonej wielkości i strukturze. 

Czynniki produkcji- materialne lub niematerialne zasoby niezbędne do wytwarzania dóbr w postaci towarów i usług. (Adam Smith)

W klasycznym ujęciu wyróżnia się następujące czynniki produkcji:

• Ziemia oraz naturalne surowce posiadane przez ludzi. Ceną ziemi jest czynsz

• Praca to wysiłek ludzki włożony w wytworzenie danego dobra. Ceną pracy jest płaca

• Kapitał to dobra wytworzone uprzednio przez ludzi używane do produkcji innych dóbr. Są to budynki, narzędzi i maszyny. Ceną kapitału są odsetki.

- Efektywne gospodarowanie

sposób postępowania podmiotów gospodarczych, które uświadamiając sobie cel swojej działalności oraz ograniczoność (rzadkość) środków służących jego realizacji, dążą do uzyskania maksymalnych efektów przy określonych, założonych nakładach (zasada największej wydajności) albo do minimalizacji nakładów ponoszonych dla osiągnięcia założonego efektu (zasada oszczędności)
- Trust
jest to forma monopolu, w którym przedsiębiorstwa tworzą oligopol, powstająca na drodze łączenia się samodzielnych dotąd przedsiębiorstw tej samej branży. Dotychczasowi ich właściciele stają się udziałowcami powstającego trustu, na którego czele stoi zarząd kierujący produkcją i zbytem, wyznaczający ceny, określający podział zysków. W ostateczności niknie ekonomiczna i prawna samodzielność poszczególnych przedsiębiorstw.

Zestaw 3.
-Optimum Pareto
Sytuacja jest optymalna, jeżeli nie można poprawić położenia (użyteczności) ani jednej osoby bez pogorszenia położenia którejkolwiek z pozostałych. Oczywiście, jeżeli jest możliwa poprawa sytuacji innych, to taka zamiana jest jednoznacznie korzystna. Zastosowanie tej teorii można odnaleźć w gospodarce. Dotyczy to zwłaszcza tzw. dóbr publicznych - ponieważ do wytworzenia ich potrzebna jest współpraca, to ktoś - np. państwo, musi taką współpracę skoordynować, a czasem ją wymusić. Jeżeli z dostarczanych usług można korzystać nie płacąc za nie (jak np. bezpieczeństwa zapewnianego przez policję), to motywacja do niepłacenia jest duża. Tymczasem, do utrzymania policji konieczne są środki, jeżeli ich nie będzie - obniży się poziom bezpieczeństwa. Zatem dla wspólnego dobra wszyscy powinni współpracować i solidarnie płacić. W tym miejscu wkracza najczęściej państwo, z jednej strony organizując aparat policyjny, a z drugiej, zapewniając mu środki dzięki przymusowym podatkom .

Ceny pełnią tu główną rolę- zapewniają sytuację rzeczywistej równowagi konkurencyjnej. Cena motywuje indywidualnych konsumentów i producentów, kierujących się swym własnym interesem do zachowań powodujących efektywną w sensie Pareto alokację zasobów znajdujących się w gospodarce.

Korzyść w sensie Pareto- równowaga wolnorynkowa zrównuje koszt krańcowy z użytecznością krańcową.

- Wpływ cen administracyjnych na popyt i podaż
występowały w gospodarce centralnie-planowanej, są to ceny ustalone przez państwo, najwżniejszym oferentem jest państwo, występuje wtedy tendencja do trwałej nierównowagi (w odniesieniu do dóbr konsumpcyjnych jak i inwestycyjnych), ceny kształtowane w oderwaniu od rzeczywistych, zapewniających równowagę rynkową relacji popytowo-podażowych, podstawą kształtowania cen były koszty ponoszone przez producentów, udział zysku w cenie ustalony był jako procentowy narzut w stosunku do poniesionych kosztów; oznaczało to, że im wyższe koszty, tym większą kwotę zysku otrzymywało przedsiębiorstwo, ze względu na to, że w gospodarce występował powszechnie trwały niedobór podaży, odbiorcy w zasadzie akceptowali każdy poziom cen. Ceny administracyjne należy odóźnić od cen administrowanych, kreowanych przez wielkie koropracje, które realiują politykę dlugofalolowej stopy zysku są zmuszone do podninoszenia cen.

- Monopson

To jednen z 3 skrajnych typów rynku, dwa pozostałe rodzaje to konkurencja doskonała i monopol.

To taka forma rynku na którym istnieje tylko jeden odbiorca oraz wielu dostawców pewnego towaru lub usługi. Przedsiębiorstwo mające taką pozycje dąży do zakupu po zaniżonych cenach podczas negocjacji z dostawcami.Lustrzane odbicie monopolu. Przedsiębiorstwo o pozycji monopsonistycznej wpływa na ceny czynników produkcji. Ponieważ ma do czynienia z roznącą krzywą podaży danego czynnika, musi oferować wyższą cenę, aby przyciągnąć większą jego ilość. Przykłady: w czasach PRL do skupowania zboża od rolników jako jedyna była uprawniona państwowa organizacja, mleczarnie (biorąc pod uwagę mały obszar na danym terenie) skupujące od rolników mleko.

Zestaw 4.
-Ekonomia normatywna i pozytywna

Ekonomia pozytywna- ma za zadanie wyjaśnienie zjawisk ekonomicznych, jest oparta na obiektywnej wiedzy o rzeczywistości. Bada zjawiska gospodarcze takimi jakie są. Obserwujemy, procesy gospodarcze, związki przyczynowo skutkowe, brak elementów wartościujących. Prognozuje jak gospodarka będzie działać (im bardzej złożona rzeczywistość tym trudniej jest prognozować jak będzie funkcjonowała gospodarka). 
Ekonomia normatywna- opiera się na ekonomii pozytywnej, ale nie zajmuje się stanami istniejącymi ale zajmuje się stanami możliwymi i pożądanymi np. Stany porządane. Dostarcza ocen tego co się w gospodarce dzieje i ma subiektywny charakter. Sięga do róźnych dziedzin np, etyka biologia, scojologia, psychologia, czyli szereg nauk nie należących do ekonomii. Opiera się na niej polityka gospodarcza.

- Renta gruntowa a czynsz

Renta gruntowa- cena za użytkowanie ziemi jaką dzierżawca płaci jej właścicielowi, inaczej dochód właściciela ziemii. Jej wysokość, przy stałej podaży ziemii, zależy przede wszystkim od popytu na ziemię. Jesli z jakiś powodów popyt na ziemię wzrośnie to wzrośnie stawka renty i będzie to jedynie efekt wzrostu popytu.

Czynsz –prawna nazwa swiadczenia należnego z tytułu najmu lub dzierżawy to jest faktycznie cena ziemi świadczenie okresowe

Podaż ziemi jest stała.

- Różnicowanie ceny przez monopolistę:

Monopolista jest cenodawcą ma możliwości ukształtowania ceny rynkowej. Siła monopolowa firmy nie jest jednak absolutna, gdyż ogranicza ja ujemnie nachylona krzywa popytu rynkowego. Różnicowanie ceny przez monopolistę występuje ono gdy monopolista sprzedaje to samo jednorodne dobro po różnych cenach. Różnym grupom odbiorcą. Możliwość ta wynika z ujemnie nachylonej krzywej popytu monopolu, która wskazuje , że niektórzy odbiorcy skłonni są zapłacić wyższą cnę aby otrzymać dany wybór

Zestaw 5.

- Regulatory gospodarki

Gospodarka podlega mechanizmom regulacji:

a) regulacja rynkowa - gospodarka rynkowa ( ceny ustalone przez rynek) gospodarka reguluje się sama, decyzje podejmowane sa na rynku, wymiana dóbr i usług, decyzje podejmowane są swobodnie tak aby wszystkich zaspokoić, gospodarka, może efektywnie rozdzielać swe zasoby, swoboda wyboru konsumpcji (nie przekłada się na sferę produkcji) Brak ingerencji państwa, kierowanie się własnymi celami, maksymalne korzyści bez państwowej pomocy,

b) regulacja administracyjna - gospodarka nakazowa ( rząd decyduje co produkować i ile i dla kogo i ustala ceny) np. Kuba, Korea Północna Wszystkie decyzje dotyczące . produkcji i konsumpcji są podejmowane przez państwo. Państwowy urząd planowania decyduje o tym , co, jak i dla kogo się produkuje. Szczegółowe nakazy są następnie kierowane do gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, pracowników (niemożność realizacji, poziom skomplikowania paraliżuje).

c-GOSPODARKA MIESZANA = Państwo i sektor prywatny współuczestniczą w rozwiązywaniu problemów gospodarczych. Państwo – kontrola znacznej części produkcji za pomocą podatków, płatności transferowych oraz dostarczania dóbr i usług publicznych (obrona narodowa, bezpieczeństwo wewnętrzne), kontroluje też zakres, w jakim jednostki mogą kierować się w swoim działaniu W odpowiedzi własnym interesem

Nie ma na świecie gospodarki w pełni rynkowej, gdyż zawsze są jakieś regulacje administracyjne .

-Holding jest zgrupowaniem spółek kapitałowych („spółka spółek"), w ramach którego spółka
wiodąca (tzw. Matka) posiada wszystkie lub większość akcji spółek podporządkowanych
(tzn. córek), dzięki czemu zajmuje nadrzędne pozycję w strukturze zarządzania
Holding ma strukturę dwuszczeblową:

• szczebel pierwszy - spółka holdingowa, która dzięki dysponowaniu
kontrolnymi pakietami akcji lub udziałów innych spółek, zarządza ich
funkcjonowaniem; nie prowadzi ona działalności operacyjnej (produkcyjnej
lub usługowej), lecz jedynie realizuje funkcje zarządcze, których zakres i treść
zależą od typu holdingu.

• Szczebel drugi - spółki zależne, które są własnością spółki holdingowej i
często również innych inwestorów; prowadzą one działalność operacyjną i są
traktowane jako tzw. Centra zysków (lub kosztów); pod względem prawnym
są samodzielnymi podmiotami gospodarczymi (mają osobowość prawną) i
zajmują wobec siebie równorzędne pozycje.

• 
Modele holdingu

• operacyjny holding zarządzający - spółka matka kontroluje na bieżąco nie
tylko finanse i strategie podległych spółek, lecz także ich działalność
operacyjną (bieżącą),

• strategiczny holding zarządzający - rola spółki holdingowej ogranicza się do
kontroli finansów i działalności strategicznej podległych spółek,

• holding finansowy - nadzór jedynie przypływu finansowego

• Przykład - Katowicki holding węglowy S.A. - siedziba Katowice, 11 kopalń wchodzi w skład
holdingu

• Córki spółki są odrębne prawnie od spółki matki.


• 






• Płaca nominalna i jej zastosowanie

Płaca nominalna- jest to ilość jednostek pieniężnych jaką otrzymuje pracownik w formie wynagrodzenia. Płaca nominalna jest ważnym elementem siły nabywczej ludności i ma zasadniczy wpływ na utrzymanie równowagi na rynku i stabilizację poziomu cen.Od zmian płacy nominalnej zależy płaca realna.Gdy ceny się nie zmieniają się wtedy każda zmiana ceny nominalnej

Zestaw 6.

-Optimum Pareto a mechanizm rynkowy

Optimum Pareto - jest to stan kiedy gospodarka wytwarza efektywnie, kiedy nie można zwiększyć ekonomicznego dobrobytu żadnej jednostki nie pogarszając jednocześnie sytuacji innej.

Mechanizm rynkowy- proces obejmujący żywiołowe działania podmiotów na rynku, w wyniku którego dochodzi do ustalenia równowagi rynkowej, a więc samoczynnego dostosowania wielkości popytu (D) i podaży (S), poprzez odpowiednie ustalenie ceny równowagi (P).

Wniosek: w mechanizmie rynkowym dąży się do uzyskania równowagi rynkowej, natomiast optimum pareto zakłada, że uzyskanie tej równowagi jest nierealne bez pogorszenia się jednego z czynników.

-Użyteczność jako determinant preferencji konsumenta:

Użyteczność jest miarą subiektywnej satysfakcji jaką konsument czerpie z konsumpcji określonego koszyka dóbr. Użyteczność nie jest miarą bewzględną lecz porządkową konsument nie przypisuje poszczególnym dóbrom określonej wartości użytkowej lecz jest tylko w stanie jednozacznie uprzadkować każdy zbiór koszyków dóbr pod wzgledem użyteczności.

- Słabości i ograniczenia ruchów antymonopolowych:

Regulacje odnoszące się do firm prywatnych lub przedsiębiorstw polegajace na ich kontroli lub ograniczenia ich siły rynkowej. Ograniczenia efektywności ruchów antymonopolistycznych mogą powodować: zmowy cenowe, ustalenie limitu produkcji, tworzenia barier wejścia na rynek, ustalanie niskich cen celem umocnienia się na rynku, fuzje i przejecia prowadzcące do monopolu, nadużywanie dominującej pozycji przez monopole.

Zestaw 7.

- Gospodarka nakazowa i jej istota
 Gospodarka nakazowa - to taka gospodarka w której wszystkie decyzje dotyczące produkcji i konsumpcji są podejmowane przez państwo. Państwowy urząd planowania decyduje o tym: co? jak? dla kogo sie produkuje. Szczegółowe nakazy są następnie kierowane do gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i pracowników.

Druga definicja:

Gospodarka nakazowa - występuje w niej państwowa własność czynników wytwórczych, co związane jest z centralnym podejmowaniem decyzji, które przekazywane są jednostkom gospodarczym w formie obowiązujących szczegółowych planów gospodarczych. Planiści rządowi ustalają jakie dobra i usługi należy wyprodukować. Określając poziom płac i system rozdzielnictwa czynników produkcji, decydują również, kto i w jakiej ilości otrzyma produkty pracy społeczeństwa. W pełni rozwinięta gospodarka nakazowa na świecie funkcjonowała w dwóch formach: formie komunistycznej oraz formie faszystowskiej. Komunistyczną gospodarkę nakazową nazywa się także gospodarką centralnie - planowaną albo nakazowo - rozdzielczą). Z klei wersja faszystowska gospodarki nakazowej nazywana jest inaczej gospodarką dyrektywną lub korporacyjną. Obie wersje gospodarki nakazowej były wprowadzane w warunkach monopolistycznej dyktatury politycznej. Widać było tam tendencje totalitarne. Faszystowska gospodarka nakazowa nie wyrosła na bazie żadnej ideologii społeczno - ekonomicznej. W pełnej wersji występowała jedynie we Włoszech i w Niemczech. Podstawową cechą odróżniającą faszystowski model gospodarki nakazowej od modelu komunistycznego jest zachowana własność prywatna. Widoczna była etatyzacja przemysłu i bankowości, bezpośrednie interwencje państwa, a w Niemczech także aryzacja własności, to znaczy konfiskata mienia Żydów. W wyniku tego państwowe nakazy w faszystowskiej gospodarce nakazowej kierowany były głównie do sektora prywatnego. Nie zostały także stworzone specjalne systemy centralnego planowania i zarządzania, które miałyby charakter nakazowo - rozdzielczy. Widoczne były jedynie niewielkie elementy takiego systemu, w postaci np. czteroletnich planów gospodarczych od 1936 roku w Niemczech, a dwa lata wcześniej we Włoszech.

Na minus:

Dominacja polityki nad ekonomią, dominował rynek producenta, odgórne zarzadzanie gospodarką nastawienie na potrzeby militarne, niszczenie środowiska, scentralizowana gospodarka, dominowała własnością państwową,

Na plusy:

Dwała pełne zatrudnienie, ochronę zdrowia, bezpłatne wyszktałcenie.

- Wielkość produkcji i ceny w monopolu i wolnej konkurencji

a) monopol - Monopolista chciałby sprzedać jak najwięcej jednostek swojego produktu za jak największą cenę. Mimo że nie jest on ograniczony konkurencją ze strony innych przedsiębiorstw, ograniczony jest jednak popytem ze strony nabywców. Jeżeli monopolista podniesie swoją cenę zbyt wysoko, wówczas nabywcy po prostu przestaną kupować jego produkt i sprzedaż monopolisty zmaleje.
 b) wolna konkurencja - Pojedynczy producent nie wpływa na cenę która jest ceną równoważącą dany rynek , o producencie działającym na tego rodzaju rynku mówi się jako ceno biorca. Każdy producent uważa iż po danej cenie równowagi może sprzedać każdą ilość swego towaru. Producent sądzi że popyt jest elastyczny i cena jest niezależna od ilości dostarczanych na rynek towarów.

Wnioski: w warnukach monopolu cena jest zawsze wyższa, niż w warunkach wolnej konkurencji, a ilość dobra sprzedawana jest przez monopolistę jest zawsze mniejsza niż by to miało miejsce w wolnej konkurencji. Monopolista chce sprzedać jak najwięcej jednostek produktu za jak najwyższą cenę.

Dobro publiczne 
 Dobro publiczne- to dobra, które charakteryzują się tym, że nie ma możliwości wyłączenia ich z konsumpcji oraz jednocześnie nie są konkurencyjne w konsumpcji. Pierwszy warunek oznacza, że dostawca dobra nie może legalnie zapobiec używaniu dobra przez innych. Drugi warunek oznacza, że konsumpcja dobra przez jedną osobę, nie pozbawia innych osób możliwości konsumpcji tego samego dobra, a zatem bez żadnych konsekwencji dobro może być konsumowane przez wiele osób jednocześnie. . Nie ma możliwości wyłączenia z ich konsumpcji, ponieważ jeżeli ktoś znajduje się w miejscu, z którego dobrze widać pokaz, wówczas organizująca go firma nie może zabronić mu go oglądać. Z drugiej strony, fajerwerki nie są konkurencyjne w konsumpcji, ponieważ oglądanie ich przez jedną osobę nie pozbawia innych możliwości oglądania tego samego pokazu. Bardziej klasycznym przykładem dobra publicznego jest obrona narodowa. Ponosząc wydatki na obronę narodową państwo zapewnia bezpieczeństwo wspólnie wszystkim obywatelom. Innym typowym przykładem jest telewizja lub radio nadawane bezpłatnie w systemie free-to-air. Nadawca sygnału nie jest w stanie zapobiec odbieraniu go przez osobę dysponującą odpowiednim urządzeniem i odbieranie sygnału przez jedną osobę nie wpływa na możliwość jego odbioru przez inne osoby.

W niektórych przypadkach określenie czy dobro jest publiczne czy nie, może być przedmiotem kontrowersji. Infrastruktura drogowa często podawana jest jako przykład dobra publicznego. Teoretycznie, spełnia ona oba warunki wymagane w definicji dobra publicznego. Jednak w przypadku bardzo dużego natężenia ruchu drogowego, na drogach występuje konkurencyjność w konsumpcji. Im więcej kierowców na drogach, tym większe korki, dłuższy czas podróży i potencjalnie więcej wypadków. Z tego powodu, infrastrukturę drogową można uważać za dobro publiczne przy niewielkim natężeniu ruchu, ale już przy dużym natężeniu ruchu jedynie za jeden ze wspólnych zasobów.

Zestaw 8.

Protekcjonizm gospodarczy i społeczny

Protekcjonizm - polityka ochrony produkcji i handlu krajowego przed konkurencją zagraniczną, głównie za pomocą ceł nakładanych na przywożone towary oraz koncesji i zakazów. W stosunku do rynku krajowego głównym narzędziem tej polityki są cła przywozowe i cła eksportowe oraz subsydia. Ochrona produkcji krajowej może również dotyczyć rynków eksportowych, narzędziem ochrony są w tym przypadku premie eksportowe.

- Formy monopolizacji

a) zrzeszenia – trust( stanowi wyższą jakościową formę monopolizacji produkcji, jest to nowym przedsiębiorstwem powstałym zamiast samodzielnych istniejących dotychczas przedsiębiorstw, przedsiębiorstwa wchodzace w skład trustu, tracą swą niezależność ekonomiczną), koncern (zespól odrębnie działających przedsiębiorstw należących jednak do wspólnego właściciela) , holding (jest przedsiębiorstwem które po przez posiadane akcje innych przedsiębiorstw sprawuje kontrolę nad nimi) konglomerant ( efekt ekspansji dużych przedsiębiorstw monopolistycznych i rozszerzenia ich tradycyjnych działalności na inne dziedziny produkcji i handlu)
 b) porozumienia- pool ringi (przedsiębiorstwa tworzą p i r w celu zrealizownia konkretnego przedsięwzięcia i osiągnięcia korzyści ekonomistycznej o charatkerze monopolistycznej), kartel (umowy kartelowe dotyczą wspólnej polityki cenowej podziałów runku zbytu, a także koordynacji planów inwestycyjnych przedsiębiorstw) syndykat(powstaje w wynkiu umowy przedsiębiorstw, które ustalają wspólną politykę sprzedarzy lub zakupu produktów)

- Formy regulacji gospodarki

Gospodarka nakazowa- rząd podejmuje decyzje inne osoby wykonują, rynkowa rynek podejmuje decyzje wymiany dóbr za pomocą pieniądza, występuje w niej państwowa własność czynników wytwórczych, co związane jest z centralnym podejmowaniem decyzji, które przekazywane są jednostkom gospodarczym w formie obowiązujących szczegółowych planów gospodarczych.

GOSPODARKA WOLNORYNKOWA = brak ingerencji państwa, kierowanie się własnymi celami, maksymalne korzyści bez państwowej pomocy

GOSPODARKA MIESZANA = Państwo i sektor prywatny współuczestniczą w rozwiązywaniu problemów gospodarczych. Państwo

etatyzm- ingerencja państwa w prywatną działalność gospodarczą, duży udział budżetu państwa w produkcji krajowej, wysokie podatki, duże pieniądze do podziału

liberalizm-minimalny udział państwa w budżecie, niezależność banku centralnego, ważna jednostka

Zestaw 9.

Potrzeby i ich rodzaje

Potrzeba- jest to odczucie braku czegoś, co jest niezbędne do zycia, dobrego rozwoju lub samopoczucia, co skłania do działania zmieniającego do usunięcia odczucia braku.

Rodzaje potrzeb :
- niższego rzędu- fizjologiczne i bezpieczeństwa

- odczuwalnych braków- fizjologiczne i bezpieczeństwa przynależności i uznania

- rozwoju- samorealizacji

- wyższego rzędu – przynależności, uznania, samorealizacjI

- Funkcje produkcji 
Funkcja produkcji wskazuje technicznie możliwą wielkość produkcji, którą można osiągnąć w danym czasie przy wykorzystaniu nakładów o określonej wielkości i strukturze. 

Funkcja matematyczna przy pomocy , której bada się, jakie zależności zachodzą pomiędzy nakładami i zasobami produkcyjnymi, a efektami produkcji. Przykłady: Liniowa forma produkcji , funkcja produkcji CES, funkcja produkcji COBBA-Douglasa, produkcja jest procesem, w którym po przez kombinacje pracy ludzkiej , środków i przedmiotów pracy oraz przy użyciu właściwej technoligi powstaja nowe dobra czyli produkty i usługi. Funkcja produkcji wzkazuje technicznie (a nie ekonomicznie) mozliwą wielkość produkcji. Po włączeniu kosztów czynników produkcji do analizy możliwości producenta uzyskamy rzeczywistą wielkość produkcji i jak ona może wytworzyć przy danym poziomie kosztów. Funkcja linowa produkcji – w której nakład czynników oraz efekty rosną o ten sam procent.

- Efekty zewnętrzne 
 efekty zewnętrzne- zjawisko w ekonomi polegającej na przeniesieniu części kosztów lub korzyści wynikających z działalności jednego podmiotu na podmioty trzecie bez odpowiedniej rekompensaty. Zazwyczaj jest to boczny skutek działalności danego podmiotu gospodarczego które konsekwencje (pozytywne lub negatywne) ponosi szeresze grono odbiorców niezależnie od swej woli.

a) negatywne(ujemne) efekty zewnętrzne – np. zanieczyszczenia środowiska naturalnego towarzyszące produkcji pewnych dóbr; ścieki, pyły, gazy, zbyt duże natężenie hałasu itp.

b) pozytywne (dodatnie) efekty zewnętrzne – np. budowa drogi dojazdowej lub sieci wodociągowej, kanalizacyjnej umożliwia korzystanie z tych rzeczy mieszkańcom osiedla lub innych przedsiębiorstw