
- •«Ақпараттық жүйе негіздері» пәнінен оқу-әдістемелік кешен
- •050703 – «Ақпараттық жүйелер» мамандығына арналған
- •Мазмұны
- •1. Глоссарий
- •1. Глоссарий
- •2. Дәрістер
- •Ақпараттық жүйелердің даму сатылары
- •Ақпараттық жүйелердегі процестер
- •Ақпараттық жүйелерді ендіруден нені күтуге болады
- •Жүйелер теориясының есептері
- •Қысқаша тарихи анықтама
- •Жүйелер теориясының терминологиясы
- •Дәріс №2. Өзін-өзі тексеру сұрақтары немесе тесттер
- •Ақпараттық жүйелерінің түсінігі
- •Жүйелік анализ
- •Дәріс №3. Өзін-өзі тексеру сұрақтары немесе тесттер
- •Аж сипаттаудың сапалық және сандық әдістері
- •Кибернетикалық жағынан жақындау
- •Аж динамикалық сипаттау. Аж каноникалық түрде сипаттау. Аж агрегаттық сипатталуы
- •Кіріс пен шығыс операторлары
- •Агрегат кездейсоқ үрдіс ретінде
- •Жүйелерді зерттеу нәтижелерін нысандандыру
- •Ақпараттық қамтамасыз ету
- •Есептерді макро- және микро- деңгейлерде қою және алгоритмдеу әдістемесі
- •Ақпараттық жүйелер құрылымын синтездеу әдістері
- •Дәріс №8. Ақпараттық үрдістер – ақпараттық жүйелерінің негіздері. Ақпараттық үрдістердің құрылымы мен түсінігі
- •Сигналдың математикалық моделдері
- •Детерминделген сигналдардың жиілік түрінде берілуі
- •Дискреттеу тәсілдерді жіктеу
- •Уақыт бойынша дискреттеу
- •Котельниковтың теоремасы бойынша санау дәлділігін таңдау
- •Деңгейлік бойынша кванттау
- •Ақпаратты өлшеу
- •Бұл жағдайда алынған ақпарат саны Нpr (априорды) тәжірибеге дейін және Нps (апостериорды) тәжірибеден кейін өлшем анықсыздығының айырымы теңестіріледі.
- •Үзіліссіз және дискретті байланыс арналарының модельдері
- •Үзіліссіз және дискретті байланыс арналарының өту қабілеті
- •Ақпараттан айырылу бағасы
- •Ақпараттың артықтығы туралы түсінік
- •Кодтау теориясының жалпы түсініктері
- •Бөгетке қарсы кодтау
- •Аналогты-кодтық түрлендіргіштер
- •Нақтылыққа тексеретін код
- •Тиімді кодтау
- •3. Практикалық сабақтар
- •Ақпараттық жүйелерді ендіруден нені күтуге болады
- •4. Студенттің өздік жұмысы
Есептерді макро- және микро- деңгейлерде қою және алгоритмдеу әдістемесі
Қазіргі уақытта техникалық қамтамасыз етуді ұйымдастырудың екі негізгі формалары құрылды (техникалық құралдарды пайдалану формалары): орталықтандырылған және жартылай немесе толықтай деорталықтандырылған.
Орталықтандырылған техникалық қамтамасыз ету үлкен ЭЕМ және есептеу орталықтарының ақпараттық жүйелерінде пайдалануға негізделген.
Деорталықтандырылған техникалық құралдар жұмыс орындарында дербес компьютерлерде функционалды подсистемаларды өндіру қарастырылады.
Математикалық және программалық қамтамасыз ету – ақпараттық жүйелердің есептері, сонымен қатар техникалық құралдардың кешенін бірқалыпты функционалдауға арналған математикалық әдістер, модельдер, алгоритмдер мен программалар жиынтығы.
Математикалық қамтамасыз ету әдістеріне мыналар жатады:
басқару процестерін модельдеу әдістері;
басқарудың типтік есептері;
математикалық программалау, математикалық статистика, жаппай қызмет ету теориялары және т.б. әдістер.
Ақпараттық жүйелер құрылымын синтездеу әдістері
Программалық қамтамасыз ету құрамына жүйелік және арнайы программалық өнімдер, сонымен қатар техникалық құжатнама кіреді.
Жүйелік программалық қамтамасыз ету тұтынушыларға негізделген және ақпаратты өңдеудің типтік есептерін шешуге арналған программалар комплексі қарайды. Арнайы программалық өнімдерді қамтамасыз ету нақты ақпараттық жүйе құру кезінде жасалған программалар жиынтығын көрсетеді. Оның құрамына әр түрлі деңгейдегі модельдерді құруды жетілдіретін қолданбалы программалар пакеті (ҚПП) кіреді.
Ұйымдастырушылық қамтамасыз ету – жұмысшылардың техникалық құралдармен іс-әрекеті және өзара ақпараттық жүйені құру мен эксплуатациялау процесіндегі әдістер мен тәсілдер жиынтығы.
Құқықтық қамтамасыз ету – ақпаратты алу, жаңарту және пайдалану ретінде ақпараттық жүйелерді құруды, функционалдау мен заңгерлік мәртебені анықтайтын құқықтық ережелер жиынтығы.
Құқықтық қамтамасыз етудің басты мақсаты заңдылықты нығайту болып табылады.
Құқықтық қамтамасыз ету құрамына заңдар, нұсқаулар, мемлекеттік билік органдарының қаулылары, бұйрықтар, инструкциялар мен министрліктің басқа нормативті құжаттары, ведомосттар, өндірістер, жергілікті билік органдары кіреді.
Құқықтық қамтамасыз етудің ақпараттық жүйені қалыптастырудың сатыларына мыналар жатады:
ақпараттық жүйе статусы;
персонал құқығы, міндеті мен жауапкершілігі;
басқару процестерінің жеке түрлерінің құқықтық жағы;
ақпаратты құру мен пайдалану реті және т.с.с.
Синтез түсінігі синтез есептері деп аталатын есептерді шешу процестеріне сәйкес келеді. Бұл есеп анализ есептеріне қарағанда қарама-қарсы жүйе құру кезінде өте маңызды: жүйе функциясы берілген, жүйе құрылымын табу болып табылады.
Ақпараттық жүйелерде жасанды интеллектті пайдалану актуалды және перспективті болып табылады.
Дәріс №7. Өзін-өзі тексеру сұрақтары немесе тесттер
Құрылымды оптимизациялау
АЖ интеллектуалдау
Дәріс №8. Ақпараттық үрдістер – ақпараттық жүйелерінің негіздері. Ақпараттық үрдістердің құрылымы мен түсінігі
Сигналдың математикалық моделдері.
Детерминделген сигналдардың жиілік түрінде берілуі.
Дискреттеу тәсілдерді жіктеу.