
- •1.Глоссарий
- •2.Дәрістер
- •1 Дәріс. Эмр теориялық астары мен оның объектісі
- •Реттеу негізі
- •2 Дәріс. Эмр-дің әдістемесі жөніндегі ұғым және оның элементтері
- •3.Дәріс. Экономиканы реттеудің ұйымдастырушылық негіздері мен оның шетелдік тәжірибесі
- •5. Дәріс. Экономикалық өсудің негізгі факторлары мен оны қамтамасыз етудегі мемлекеттік шаралар.
- •6. Дәріс. Экономикалық мемлекеттік реттеу қызметінің басты сатысы әлеуметтік- экономикалық болжау мен жоспарлау.
- •8. Дәріс. Халықты еңбекпен ұтымды қамту мен әлеуметтік қорғауды мемлекеттік реттеу.
- •Монополияның негізгі түрлері
- •11. Дәріс. Инвестициялық қызметті мемлекеттік реттеу.
- •12. Дәріс. Табиғатты пайдалануды мемлекеттік реттеу.
- •13. Дәріс. Аймақтық дамуды мемлекеттік реттеу
- •14. Дәріс. Сыртқы экономикалық қызметті мемлекеттік реттеу.
- •15. Дәріс. Аграрлық сектор экономикасының мемлекеттік реттеу жүйесін қалыптастыру.
- •16. Дәріс. Шағын кәсіпкерлікті жүйелі қолдау.
- •2.2.Тақырып бойынша қолданылатын әдебиеттер тізімі
- •3. Сарамандық сабақтар
- •4.2 «Экономиканы мемлекеттік реттеу »
- •4.3 Тесттер
3. Сарамандық сабақтар
Сарамандық сабақ құрылымы:
Тақырып 1. ЭМР түсінігі, міндеттері, мақсаттары мен қажеттіліктері
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Экономиканы мемлекеттік реттеудің мазмұны.
2. Экономиканы мемлекеттік реттеудің өзгеру тенденциялары
3. ҚР жағдайында мемлекеттік реттеу субъектісінің құрылымы мен ерекшеліктері.
Әңгіме өткізуге және өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
1.ЭМР қажеттілігі неден көрінеді?
2.ЭМР объектісі мен мақсаттары қандай?
3.ЭМР қандай құралдарын білесіз?
4.Экономиканы нарықтық және мемлекетік реттеуді үйлестіру қалай жүргізіледі?
5.Ұлттық ЭМР мемлекеттік органдарының міндеттері.
Мәнжазба мен баяндама тақырыптары.
1.Экономикаға мемлекеттің әсерінің өзгеру тенденциясы қандай
2.Экономикадағы мемлекеттің рольіне жаңа ехнологиялардың әері қандай
3.Мемлекеттің экономикалық ролі туралы ғылымның негізгі бағыттары және олардың сипаттамасы
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 2. ЭМР-ге көзқарастардың қалыптасуы мен дамуы.
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Экономиканы мемлекеттік реттеудің мазмұны.
2. Экономиканы мемлекеттік реттеудің өзгеру тенденциялары
3. ҚР жағдайында мемлекеттік реттеу субъектісінің құрылымы мен ерекшеліктері.
Әңгіме өткізуге және өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
1. Экономикалық саясатты дайындау және жүзеге асыру кезінде классиктер, кейнсиандықтар, неоклассиктерден не алуға болады?
2. ЭМР классикалық және кейнсиандық үлгілерінің айырмашылығы қандай?
3.ЭМР институтциональді-әлеуметтік үлгісінің ерекшелігі неде?
4.Монетаристік теорияны қолдайтын үкіметтің реттеуінің басты объектісі қандай?
Мәнжазба мен баяндама тақырыптары.
1. Экономиканы циклге қарсы (конъюнктуралық) реттеу
2.Қазіргі заманғы экономикалық мектептердің мемлекеттің экономикалық қызметі туралы көзқарасы
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 3. Нарықтық экономикадағы мемлекеттің қызметтері
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 4. Нарықтық экономикадағы мемлекеттің қызметтері
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.ЭМР қажеттілігі
2. ЭМР әдістерінің эволюциясы
3. Мемлекеттің экономикалық қызметтері.
4.20 ғ.90ж қазақстан экономикасын реттеудің бағдарламалары.
Әңгіме өткізуге және өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
1. Мемлекет қандай себептерге байланысты табыстар мен байлықы қайта бөлуге қатысады?
2.Неліктен экономикалық өсу макроэкономикалық саясаттың бірі болып саналады?
3.Елдің азаматтары ЭМР тиімділігін қалай бағалайды?
Мәнжазба мен баяндама тақырыптары.
1.Экономикаға мемлекеттің әсерінің құралы ретінде моральдық сенімділіктің тиімділігі қандай шаралармен анықталады.
2.Нарықтық процесссерге мемлекетің араласуының шегі қандай.
3.ЭМР әдістерінің қайсысын Қазақстан экономикасына қолданған оңтайлы
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 5. ЭМР-дің әдістері
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Экономиканы реттеудің әкімшілік шараларының жүйесі.
2. ЭМР экономикалық әдістері.
3. ЭМР әдістерінің артықшылығы мен кемшілігі
Әңгіме өткізуге және өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
1.Заң шығару неліктен макроэкономиканың даму факторы болып саналады?
2. Экономиканың қай саласында әкімшілік әдістер барынша тиімді?
3.Неліктен реттеудің жанама әдістері нарықтық экономикамен тығыз байланысты?
Мәнжазба мен баяндама тақырыптары.
1.Неліктен 20 ғ. аяғында көптеген елдердің үкіметтері ЭМР экономикалық ілімдердің әртүрлі бағыттарын біріктіріп пайдаланды.
2.ЭМР әдістерінің ауысып отыруы қандай жағдайға байланысты.
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 6 Экономиканы ақша-несиелік реттеу
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Экономикдағы ақша сұранымы мен ұсынымына Ұлттық Банктің әсер ету механизмі мен құралдары.
2. Коммерциялық банктердің қызметін реттеу.
3.Валюта курсын реттеу әдістері.
Әңгіме өткізуге және өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
1.Артық резервтер банктердің ақша жасау қабілеттілігіне қалай әсер етеді?
2.Ұлттық банктің нарықтық экономикалық жүйедегі ролі неден көрінеді?
3.ҰБ реттеуші рольінің даму факторлары қандай?
4.Есептік ставканың сапасының артықшылығы мен кемшілігі қандай?
5.Неліктен коммерциялық банктер экономикалық кризис жағдайында қысқамерзімді несие береді?
Мәнжазба мен баяндама тақырыптары.
1. Мемлекет пен ҰБ әрекеттерінің жанама және тура әсеріне салыстырмалы талдау жасаңыз.
2. Неліктен коммерциялық банктер пассивтік операцияларды кеңейтіп, әртүрлі банктік салымдарды ұлғайтуға тырысады.
3. ҰБ пен коммерциялық банктердің өзара қатынасы.
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 7. Мемлекеттің бюджеттік-салықтық саясаты
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Бюджет және оның экономиканы реттеудегі рольі.
2. Экономикалық өсуге мемлекеттік шығындардың әсері және экономикадағы құрылымдық өзгерістер.
3. Даму бюджеті. Бюджет жүйесінің деңгейлері
4.Елдің салық жүйесінің мазмұны.
5. Салық жүйесінің экономикаға әсерінің құралдары.
6. ҚР салық жүйесін реформалаудың перспективалары.
Әңгіме өткізуге және өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
1Қандай салықтар бюджет табыстарының мөлшеріне максимальді әсер етеді?
2.Мемлекеттік бюджетті дайындап, атқарумен қандай ұйымдар айналысады?
3.Бюджет тапшылығының қай түрі үкіметтің фискалді саясатына тікелей байланысты?
4.Қандай аймақтық және жергілікті салықтарды білесіз?
Мәнжазба мен баяндама тақырыптары.
1.Мемлекеттік қарызды басқарудың мәні
2.ҚР-ның экономикасына қандай бюджет концепциясын пайдаланған тиімді.
3. Неліктен салықтық табыстар бюджет қаржыларын жинаудың басымды бағыты болып саналады.
4.Қазіргі заманғы ҚР-ның салық жүйесі
5.Мемлекеттік бюджеттің экономиканың тұрақты өсуіне ықпалы.
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 8. Монополияға қарсы реттеу және бәсекелестік ортаны қалыптастыру
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Мемлекеттің монополияға қарсы саясатының мазмұны мен түрлері.
2.Тауар нарықтарын монополияландырудың негізгі әдістері және оны жою.
3.ҚР-ғы монополияға қарсы іс-әрекет.
Әңгіме өткізуге және өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
1. Монополияға қарсы саясаттың дамуының заңдылықтары?
2.Неліктен көптеген елдердің үкіметі бәсекелестікті қорғайды?
3.Кәсіпкерлер арасындағы бағалық келісімдерді неліктен шектейді?
Мәнжазба мен баяндама тақырыптары.
1.Трансұлттық мұнай корпорацияларының қызметін БҰҰ бақылай ма?
2.Қандай әдістер мен тетіктер көмегімен мемлекет өзінің монополияға қарсы саясатын жүргізеді.
3.ҚР-ғы табиғи монополиялар және оның қызметін реттеу
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 9. Валюталық саясатты мемлекеттік реттеу
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Валюта саясатының түрлері мен формалары.
2.ҚР валюталық реттеу
3.Дамыған елдердегі валюталық саясатың ерекшеліктері
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 10. Әлеуметтік саланы мемлекеттік реттеу
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Әлеуметтік саясат және оның басымдықтары.
2.Тұрғындардың табыстары мен шығындарын реттеу.
3.ҚР әлеуметтік саланы мемлекеттік реттеу реформаларының негізгі бағыттары.
4.Тұрғындардың әлеуметтік қорғалмаған топтарының жұмыспен қамтылуына ықпал ету
Әңгіме өткізуге және өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
1.Кедейшілік деңгейі қалай анықталады?
2.Әлеуметік теңдік пен экономикалық тиімділікті қалай үйлестіруге болады?
3.Әлеуметтік саясаты жүзеге асырумен қандай орган айналысады?
Мәнжазба мен баяндама тақырыптары.
1.Үкімет бағдарламаларындағы әлеуметтік саясаттың мақсаттары.
2.ҚР-ғы табыстардың бөлінуіндегі мемлекеттің ролі
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
. Тақырып 11. Инвестициялық қызметті мемлекеттік реттеу
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Инвестиция түсінігі, ұлғаймалы ұдайы өндірістегі оның орны мен рольі.
2.Экономиканың нақты секторындағы кәсіпорындардың инвестициялық белсенділігінынталандыру механизмі.
3.Бюджеттік инвестициялық ресурстарды пайдаланудың тиімділігін арттыру жолдары.
4. Капиталдың экспортты және импортты мемлекеттік реттеу.
Мәнжазба мен баяндама тақырыптары.
1.Шетелдік инвестициясы бар кәсіпорындарға мемлекеттік қолдаудың стратегиясы ( нақты мысалмен)
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 12. Табиғатты пайдалануды мемлекеттік реттеу
Сарамандық сабақ сұрақтары
ҚР аймақтық экономикалық дамуының табиғи-ресурстық факторлары.
Аймақтың әлеуметтік-экономикалық кешенінің дамуындағы табиғи ресурстардың рольі.
Экологиялық саладағы ҚР ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ететін басымды бағыттары
Қазіргі кезеңде ҚР және оның жекелеген аймақтарында экологиялық жағдайды бағалау.
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 13. Аймақтық дамуды мемлекеттік реттеу
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Фирмалардың кеңістік і-әрекетіне субсидияның ықпалы
2. Экономикалық аудандастыру халық шаруашылығын территориялық ұйымдастыру әдісі ретінде.
3.Аймақтардың дамуын селективті қолдау.
4.ҚР-ғы өнеркәсіп пен оның салаларын территориялық ұйымдастыру мен орналасытрудың ерекшеліктері
5.Өнеркәсіп өндірісінің құлдырауының аумақтық дифференцияциялану факторлары
.
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 14. Сыртқы экономикалық қызметті мемлекеттік реттеу
Сарамандық сабақ сұрақтары
1. ҚР-ғы СЭҚ мемлекеттік реттеудің механизмі.
2. Капиталдың қозғалысына мемлекеттің әсері.
3. СЭ саясаттың құрылымдық бөлімдері.
4. ҚР ТМД елдерімен интеграциялық әріптестігін реттеу.
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 15. АӨК тұрақты ұдайы өндірісті мемлекеттік реттеу
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.ҚР-ғы АӨК даму процесстерінің маңызды ерекшеліктері.
2. 20 ғ. 90-ж ҚР-ның аграрлық саласының дамуын сипаттайытн негізгі тенденциялар.
3. Ауыл шаруашылығындағы тұрақты ұдайы өндірістің қаржылық потенциалының сипаттамасы.
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
Тақырып 16. Мемлекет пен бизнестің қарым-қатынасының дамуының жаңа тенденциялар
Сарамандық сабақ сұрақтары
1.Өндірісті ұйымдастырудағы жаңа технологиялар.
2.Экономиканың нарықтық секторында инновацияларды мемлекеттік ынталандырудың жүйесін дайындау мен жүзеге асыру.
3.Мемлекетің бизнестегі рольіне жаңа технологиялардың әсері.
Сабақтың өту барысы:
1. Ауызша сұрау
2.Экономикалық категориялар мен терминдер бойынша диктант
3. Мәнжазба мен баяндама беру
4.1 СӨЖ
1.ЭМР қажеттілігі неден көрінеді?
2.ЭМР объектісі мен мақсаттары қандай?
3.ЭМР қандай құралдарын білесіз?
4.Экономиканы нарықтық және мемлекетік реттеуді үйлестіру қалай жүргізіледі?
5.Ұлттық ЭМР мемлекеттік органдарының міндеттері.
6. Экономикалық саясатты дайындау және жүзеге асыру кезінде классиктер, кейнсиандықтар, неоклассиктерден не алуға болады?
7. ЭМР классикалық және кейнсиандық үлгілерінің айырмашылығы қандай?
8.ЭМР институтциональді-әлеуметтік үлгісінің ерекшелігі неде?
9.Монетаристік теорияны қолдайтын үкіметтің реттеуінің басты объектісі қандай?
10. Экономикалық жүйелер және мемлекет
11. Мемлекет қандай себептерге байланысты табыстар мен байлықы қайта бөлуге қатысады?
12.Неліктен экономикалық өсу макроэкономикалық саясаттың бірі болып саналады?
13.Елдің азаматтары ЭМР тиімділігін қалай бағалайды?
14.Заң шығару неліктен макроэкономиканың даму факторы болып саналады.?
15. Экономиканың қай саласында әкімшілік әдістер барынша тиімді?
16.Неліктен реттеудің жанама әдістері нарықтық экономикамен тығыз байланысты?
17.Артық резервтер банктердің ақша жасау қабілеттілігіне қалай әсер етеді?
18.Ұлттық банктің нарықтық экономикалық жүйедегі рольі неден көрінеді?
19.ҰБ реттеуші рольінің даму факторлары қандай?
20.Есептік ставканың сапасының артықшылығы мен кемшілігі қандай?
21.Неліктен коммерциялық банктер экономикалық кризис жағдайында қысқамерзімді несие береді?
22.Қандай салықтар бюджет табыстарының мөлшеріне максимальді әсер етеді?
23.Мемлекеттік бюджетті дайындап, атқарумен қандай ұйымдар айналысады?
24.Бюджет тапшылығының қай түрі үкіметтің фискалді саясатына тікелей байланысты?
25.Қандай аймақтық және жергілікті салықтарды білесіз?
26. Монополияға қарсы саясаттың дамуының заңдылықтары.
27.Неліктен көптеген елдердің үкіметі бәсекелестікті қорғайды?
28.Кәсіпкерлер арасындағы бағалық келісімдерді неліктен шектейді?
29.Кедейшілік деңгейі қалай анықталады?
30.Әлеуметік теңдік пен экономикалық тиімділікті қалай үйлестіруге болады?
31.Әлеуметтік саясаты жүзеге асырумен қандай орган айналысады?
32.Мемлекеттің құрылымдық – инвестициялық саясатын қалыптастыру негіздері
33.Аймақтық дамуды стратегиялық жоспарлаудың әдістемесі
34.Сыртқы экономикалық байланыстардың дамуы
35.Агроөнеркәсіп кешенінің экономикасын мемлекеттік реттеу