Organy państwa w sm

a. Organy wewnętrzne państwa, którym przysługuje domniemanie kompetencji do występowania w imieniu państwa i zaciągania zobowiązań

Głowa państwa ( niegdyś podmiot prawa międzynarodowego )

Prawo międzynarodowe zwyczajowe uznaje kompetencje głowy państwa do jego wszechstronnej reprezentacji: przyjmuje i wysyła ambasadorów, zawiera umowy, wypowiada wojny, zwierzchnik sił zbrojnych. W USA prezydent inicjuje i nadzoruje pz. Umowy może jednak zawierac za wola i zgoda senatu, również ja jego zgodą mianuje sekretarza stanu i ambasadorów.

Prawo zawierania pokoju zastrzeżone jest dla prezydenta i senatu. Izba reprezentantów natomiast zatwierdza budżet MSZ oraz ma prawo wypowiadania wojny.

Parlament - najwyższy organ reprezentujący wolę, interesy i w ogóle suwerenne prawa narodu, do jego kompetencji należą sprawy zagraniczne państwa. Konstytucja zazwyczaj określa treść i zakres uprawnień parlamentu w dziedzinie wykonywania zewnętrznych funkcji państwa. Zakres tych kompetencji zależy w dużej mierze od ustroju państwa, systemu społeczno - gospodarczego w nim panującego tradycji itd. W większości państw do parlamentu należy ogólny nadzór i uchwalenie głównych kierunków polityki zagranicznej, parlament decyduje lub uczestniczy w wyborze najwyższych organów państwowych jak głowa państwa, szef rządu, członkowie rządu, minister SZ, w niektórych państwach zgoda parlamentu jest wymagana do nominacji szefów misji dyplomatycznych. Zatwierdzanie umów międzynarodowych, uchwalenie budżetu resortu spraw zagranicznych sprawowanie kontroli nad rządem zazwyczaj poprzez interpelacje posłów i dyskusje na forum parlamentu. Wazną rolę spełnia Komisja Spraw Zagranicznych każdego parlamentu.

b. Organy zewnętrzne

Do organów zewnętrznych, występujących w stosunkach międzynarodowych, należą przedstawicielstwa dyplomatyczne stale i doraźne,

przedstawicielstwa handlowe, przedstawicielstwa przy organizacjach międzynarodowych, misje wojskowe oraz urzędy konsularne. Od wieków głównym instrumentem realizacji stosunków dwustronnych są stałe przedstawicielstwa dyplomatyczne. Są to urzędy jednoosobowe, akredytowane przy głowie państwa pobytu, mają charakter przedstawicielski, korzystają z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych, stale przebywają w państwie pobytu.

Misje specjalne – różnego rodzaju doraźne delegacje i przedstawicielstwa w celu załatwienia określonych spraw. Cele misji mogą być: polityczne, ceremonialne, techniczne.

Przedstawicielstwa handlowe – obok reprezentacji interesów państwa w dziedzinie handlu zagranicznego, zajmują się one także badaniem sytuacji ekonomicznej kraju pobytu, uczestniczą w przygotowaniu umów z zakresu międzynarodowych stosunków ekonomicznych, udzielają pomocy przedsiębiorstwom handlu zagranicznego.

Przedstawicielstwa przy organizacjach międzynarodowych – ustanowienie przedstawicielstwa czy organizacji pozwala państwu na utrzymanie stałego kontaktu z sekretarzem organizacji, zapewnia szybkie otrzymywanie dokumentacji i informacji, pozwala utrzymywać stosunki i uzgadniać stanowisko z innymi państwami członkowskimi także w okresie między posiedzeniami i sesjami organów.

Urzędy konsularne – do zadań urzędów konsularnych należy obecnie nie tylko ochrona interesów obywateli, lecz także ochrona interesów państwa oraz popieranie przyjaznych stosunków między państwem wysyłającym a przyjmującym.

Misje wojskowe – Obok misji wojskowych doraźnych, wysyłanych dla załatwienia określonej sprawy, złożenia wizyty czy rewizyty, po drugiej wojnie światowej upowszechniają się stałe misje wojskowe w wyniku umów międzynarodowych i przebywające stale na terytorium innego państwa. Rozróżniamy misje wojskowe mające uprawnienia do ogólnej reprezentacji państwa oraz wysyłane na podstawie umów o pomocy i współpracy wojskowej.

Misje specjalne Trzy klasy szefów misji dyplomatycznych. Szefowie misji dyplomatycznych

mogą należeć do jednej z trzech klas:

a) ambasadorów i nuncjuszy 25

b) posłów nadzwyczajnych i ministrów pełnomocnych oraz internuncjuszów

c) charges d’affaires.

Umowa międzynarodowa uzgodnione wyrażenie na piśmie woli dwóch lub więcej podmiotów stosunków międzyn., stwarzające m. in. węzeł wzajemnych praw i obowiązków, ustalające reguły ich postępowania lub oznaczające potwierdzenie, zmianę czy likwidację określonych norm prawnomiędzyn., albo załatwienie pewnej sprawy (umową jest każde porozumienie podmiotów s. m. , które ma wywołać określone skutki międzyn.). Umowy międzynarodowe stanowią podstawowe źródła prawa międzyn. obowiązującego. Umowy zawierają nie tylko państwa, a forma i nazwa umów jest zróżnicowana.

Rodzaje: umowy prawotwórcze i umowy-kontrakty (np. sojusznicze, handlowe itp.) - u. W ścisłym sensie i u. w formie uproszczonej (przy których zawieraniu zaangażowane są organy konstytucyjne państw oraz takie, które pozostają w kompetencji ministrów).

Podział ze względów analitycznych według następujących kryteriów:

1. podział wg uczestników: umowy dwustronne (bilateralne)- u. wielostronne (multilateralne) liczba uczestników jest nieograniczona; dzielimy je na otwarte (zawierają klauzulę dopuszczającą przystąpienie innych państw bez potrzeby uzyskiwania zgody dotychczasowych kontrahentów) i zamknięte,

2. treść umów międzynarodowych : polityczne, gospodarcze, kulturalne, naukowo-techniczne, wojskowe, komunikacyjne i inne. ranga umów: państwowe (zawierane przez lub w imieniu głowy państwa i ratyfikowane), rządowe (zawierane przez ministerstwa, ale ratyfikowane lub zatwierdzane przez rząd), resortowe (których przedmiot należy do właściwości jednego ministra).